دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 34
فهرست و توضیحات:
مقدمه
فصل اول: آثار بهداشتی و درمانی
بهداشت عمومی بدن
نمـاز و نیایـش و اثر شفا بخش
فصل دوم: آثار روحی و روانی
بهداشت روانی در اسلام
تاثیر نماز در درمان بیماریها
نماز چگونه ایجاد امنیت روانی میکند
نماز مائده ای آسمانی برای روح بشر
تاثیر نمازدر تلطیف روح و روان
فصل سوم: آثار اخلاقی و تربیتی
نماز، نظم و انضباط
تاثیر تسبیحات در تمرکز
تاثیر تربیت نماز در پذیرش مرگ
تاثیر نماز در نشاط عقلانی
نمازو بازداری از فحشا و منکر
تطهیر در نظام تکوین و تشریع
فصل چهارم:آثار فکری اعتقادی عرفانی
استقامت اراده و اندیشه
حفظ دین
منابع و ماخذ
مقدمه
نماز داراى ابعاد گوناگون و ژرفایی بس عمیق است که با دو سه گام پیمودن، محیط و اطراف آن طی نمی شود و تمام گوهرهای آن صید نمی گردد. بلکه همگان را بایسته است از عامی و عارف پیوسته و مکرر درباره نماز بیاندیشند تا به قدر وسع و تلاش به بخشی از معارف نماز و اسرار آن وقوف یابند. البته این تکرار همانند تکرار خود نماز هیچ گاه ایجاد دلزدگی نمی کند.به یقین در هر مرتبه از اندیشیدن دریچه ای فراختر به باغ سبز نیایش باز می شود و رایحه روح و ریحان بهشت نماز،سجاده نشینان کوی دوست را به خود طلب می کند. گام ها شتابناک تر در پیمودن و بازوان پر توان تر در دست یافتن به حقایق آن می شوند و دل با شادابی بیشتر طراوت بهار جاودان نماز را احساس می کند. امید است این تلاش در دیده اهل نظر مورد قبول واقع شود و موجبات خرسندی خاطر صاحب نماز را،که نور چشم او در آن است، فراهم آورد. نماز، نیازی حقیقی و ضروری نماز،یک نیاز حقیقی و ضروری انسان است و به میزان ضرورتی که برای فرد و اجتماع دارد،دارای فایده ها و آثار نیکوی فردی و جمعی است،و به همان نسبت که وجود آن منشا برکات و خیرات است فقدان آن نیز زیانبار است.
در آیات قرآنی و روایات اسلامی،هم بسیاری از فواید آثار نیکوی آن مذکور است و هم زیانهای فردی و جمعی ناشی از ترک آن آمده است.اما این نکته در خور تحقیق است که آیا آن آثار نیکو بر همه نماز هایی که خوانده می شود مترتب است یا فقط نماز های مقبول دارای چنین آثاری است.
قدر مسلم در آیات و روایات،نفس نماز،مورد نظر بوده است.یعنی نمازی که مطلوب دین باشد اما اگر نمازی که مطلوب اسلام است،دارای حداکثر این آثار است،باید همه نماز های حقیقی که برای خدا خوانده می شود و از نظر کیفی در سطوح پایین تری هستند،به تناسب کیفیت خود دارای آن فواید و آثار نیکو باشند به جز نماز های ساختگی و ریایی که هیچ گونه عقیده و انگیزه خدایی در آنها نیست و ما در تقسیم نماز ها آن نماز را بی اثر نامیدیم.
اقسام نماز،بر حسب آثار
از بررسی آیات و روایات مربوط به صلات،به دست می آید که نماز ها از حیث اثر گذاری بر پنج گونه اند.البته این تقسیم بر اساس کیفیت نماز ها و اقسام نماز گذاران است.
1ـنماز ناب:نماز ناب،نمازی است که با بالاترین درجه از عشق و معرفت و بیشترین خضوع و خشوع و حضور خوانده شود.نمازی که در آن خاطر نماز گذار آنی غافل از خدا و معطوف به دنیا نشود.و نماز کننده به گونه ای در آن غرق شود که اگر تیر از پایش در آورند،متوجه نشود.نماز ناب،مخصوص انبیا و اوصیاست و مقام والایشان مرهون همین نماز است.آری نماز ناب چنین اثری دارد.عارفی،چون محمد و علی و علی بن حسین باید که چنین نماز بگزارد. انسان های معصوم و بر گزیده که دسترسی به مقام نماز آنان برای دیگران میسر نیسست.
2ـنماز پر آثار:نمازی است که آگاهانه و عاشقانه بگزارند.نمازی ناب و پر از حضور،توسط انسان های خالص و ناب.اینگونه نماز ها در انسان سازی و جامعه سازی نظیر ندارند و مخصوص عارفان و بندگان صالح خدا هستند.افسوس که عارفان در جامعه بسیار اندکند.
پروردگارا،عرفان نماز را به ما عطا فرما و ما را به گزاردن نماز عارفانه موفق ساز.
3ـنماز مؤثر: چنانچه آفات نماز یعنی «جهل»،«ضعف»،«سهو»، و «ریا» را به «آگاهی»،«ایمان»،«توجه» و اخلاص بدل سازیم،نمازمان نماز مؤثر تری خواهد بود.
آنان که نماز مؤثر و سازنده به جای می آورند،بسیار کمتر از کسانی هستند که نماز کم اثر می خوانند.این نماز،نماز مؤمنانی است که اهل علم و معرفتند.
4ـنماز کم اثر:نمازی است که غالبا از اول وقت خود به تاخیر می افتد و چنانچه در آغاز وقت خوانده شود،باز هم با توجه کامل و حضور دل خوانده نمی شوند.این نماز،همان نماز ساهی و غافل است؛همان نمازی که در خور «ویل» می باشد.
وای بر نماز گزاران؛همان نمازگزارانی که از نماز خود فراموش می کنند.
(الماعون/4ـ7)
با توجه به آنچه گفته شد،بعضی از آفات نماز،«ضعف ایمان» و «فراموشی» است.
بکوشیم که «ضعف» را به «قوت» و «سهو» را به «توجه» بدل سازیم.ساهی صلات نباشیم و مستحق ویل نگردیم.نماز پر اثر بگزاریم و از آن بهره برداریم.
5ـنماز بی اثر:نمازی است که نمازگزارنده،آن را نه از روی اعتقاد و به عنوان یک تکلیف بلکه برای چشم و گوش دیگران و به عنوان فریب می خواند و چون نمازش خالی از انگیزه های خدایی و به دور از آگاهی و احساس تعهد و مسؤلیت است،گاهی نماز می خواند و گاهی نمی خواند.وقتی که در حضور مردم است می خواند و هنگامی که در خلوت است نمی خواند.حال آنکه،نماز، حضور در محضر مردم نیست بلکه حضور در محضر پروردگار است و او همیشه و هر جا حاضر و ناظر است.
چنین نمازی،نه تنها بی ثمر و فاقد آثار نیک می باشد بلکه زیانبار است.از آنجا که؛همانند خوراک فاسد است،زیان فردی دارد و چون برای فریب است،زیان جمعی دارد.از این رو نه تنها نزد خدا فاقد ارزش است بلکه از گناهان است.آیا نباید نماز گناه آلود و بی ارزش و بی اثر را غیر معتبر بشمارند و مهر باطل شد بر آن بزنند؟آیا این گونه نمازگزاران در خور «ویل» نمی باشند؟
وای بر نمازگزاران …… همان نماز گزارانی که در نماز خود ریا می ورزند.
بزرگترین آفات نماز، «جهل» و «ریا» است و بهترین عوامل بهبود نماز و هر کار دیگر « آگاهی» و «اخلاص» است.ریا کردن برای دنیاست و همچنان که وضو برای نماز واجب است،ترک ریا و دست شستن از دنیا نیز که یک وضوی باطنی است،برای نماز و روی آوردن به خدا ضرورت دارد.این وضویی است که تا قیامت می توان با آن نماز گزارد.نماز را با ریا از اثر نیاندازیم.ترک ریا کنیم و نمازی اثر بخش بگذاریم.
شرط بهره ور شدن از نماز
قرآن کریم فرمود:
ای جن وانس،اگر می توانید از اطراف آسمانها و زمین به گریز بیرون روید،چنین کنید اما بدانید که جز به وسیله قدرت علمی،موفق به انجام چنین کاری نمی شوید. حال،باید گفت:ای انسانها،نماز،«معراج» است،بالابر است. به وسیله آن می توانید اوج بگیرید و تا قرب خدا بروید اما تا آن را نشناسید و توان علمی بهره برداریداز آن را نیابید،موفق به چنان عروجی نخواهید شد. بدانید که برای به اوج رفتن و راه کمال پیمودن،هیچ وسیله ای را به جز نماز در اختیارتان ننهاده اند.نماز،تنها وسیله رشد روحی و تکامل روحانی است و ابزارهای دیگر،بدون آن به شما کمکی نخواهد کرد.
نماز رهبری به سوی خوشبختی
خدای تعالی،فرمود:
همانا این قرآن راه نماید به سوی آنچه راست تر است.
این آیه شریفه به ما می گوید که هدایتهای انسانی در زمینه اقوم مسائل بشر؛یعنی درباره با اقوام ترین،پایه ای ترین و اساسی ترین مسائل اوست که عبارت است از «جهان بینی»،«اخلاق» و «ایده ئولوژی» صحیح است و این نکته،قابل تحقیق است که نمامی هدایتها و ارشادات قرآنی در یکی از این سه جای می گیرد و از آن خارج نیست و از آنجا که نماز؛مانند قرآن،مشتمل بر جهان بینی و اخلاق و ایده ئولوژی صحیح اسلامی است، باید آن را عصاره قرآن و همانند آن هدایتی به سوی سعادت دانست اما جمله «حی علی الفلاح» که آن را در اذان و اقامه می خوانیم،به ما می گوید که نماز،خود رستگاری و خوشبختی است نه هدایت کننده به سوی آن.
و خدا پاداش شایستگان نکوکاری را که به قرآن چنگ می زنند و نماز را به پا میدارنند،ضایع نمی کنند.
و این پاداش،مطمئنا تامین خوشبختی دنیا و آخرت است.
نماز عبادت فرهنگ ساز
با توجه به آنچه درباره مجموعه آثار تربیتی،فکری،اجتماعی،سیاسی، و تاثیر مؤثر در پیشرفت هنر،و دانش و صنعت بیان شده است می توانیم به نقش مؤثر نماز در ساختن فرهنگهای جوامع اسلامی پی ببریم.البته هر یک از عبادتهای دیگر؛نظیر حج و جهاد،روزه و زکات،امر به معروف و نهی از منکر،و تولی و تبری،نقش مؤثری در ساختن فرهنگهای مسلمین دارد که باید مورد دقت و بررسی قرار گیرد.
فصل اول
آثار بهداشتی و درمانی
بهداشت عمومی بدن
در مباحث آداب و اسرار طهارت،برخی از اثرات بهداشتی نماز مطرح شده است و اینک با تفضیل بیشتری به آثار بهداشتی و درمانی آن می نگریم:
می دانیم که صحت نماز،مشروط به پاک نگه داشتن بدن،لباس،جای نماز و پرهیز از نجاستهاست که موجب زدودن میکربها و آلودگی ها از محیط زندگی و حفظ بهداشت جسمانی است.
غسل،شستشوی عمومی بدن و یک تنظیف کامل است اما تنها یک تطهیر جسمانی نیست.بلکه چون به عنوان یک تکلیف مذهبی و برای نزدیکی به خدا صورت می گیرد آثار روحی و معنوی بسیاری بر آن مترتب است.
آماده شدن برای اقامه نماز،با وضو آغاز می شود اما قبل از آنکه اعمال وضو با نظم خاص خود اجرا شود،پاک کردن اعضا و حذف موانع از آنها لازم است.به این ترتیب،اعمال وضو بر اندامهای عاری از آلودگی انجام خواهد شد.
وضو، سمبل طهارت عمومی بدن و موجد نشاط و سلامت است و مانند غسل، دارای آثار روحی و معنوی است و در پیشگیری و درمان بیماری های جسمی و روان ـ تنی اثر دارد.
آب غسل و وضو باید زلال ،پاک و پاکیزه باشد.و این؛بدان معنی است که اسلام،آب مضاعف؛یعنی آبی را که بو، رنگ و طعم آن تغییر کرده است و بهداشتی نیست،و یا با چیز دیگری آمیخته است،پاک کننده نمی داند.
چون اسلام،شخص مسلمان را موظف می کند که روزی پنج توبت نماز بخواند و با هر نماز،طهارت های سه گانه قبلی را طبق دستور رعایت کند،در حقیقت،رعایت همیشگی بهداشت را واجب شمرده و نمازگزار را به رعایت کامل آن موظف کرده است و به این ترتیب،طهارت جسم و روح را به هم پیوند داده است زیرا که عقل و روح سالم در جسم سالم است، و صحت عبادت را از کسی که جسم و روح سالم دارد،می توان توقع داشت.
نماز گزار مسلمان در هر شبانه روز،حداقل،هفده رکعت نماز می خواند؛یعنی هر یک از اعمال قیام،قعود و سجود را سی و چهار بار و عمل رکوع را هفده بار و هر یک از حرکات تکبیره الاحرام و دعای دست را پنج مرتبه اجرا می کند به اضافه حرکات مستحبی دیگری که به هنگام هر یک از تکبیر های مستحبی،اجرا می شود.
این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید
