مقدمه
سلول های بنیادی سلول های اولیه ای هستند که توانائی تبدیل و تمایز به انواع مختلف سلول های انسانی را دارند و از آنها می توان در تولید سلول ها و نهایتا بافت های مختلف در بدن انسان استفاده کرد.
منابع اصلی سلول های بنیادی شامل: مغز استخوان، بندناف وجفت می باشد.امروزه استفاده از ان سلول جهت ترمیم بافتهای آسیب دیده انسانی درحال گسترش است.
جالب اینکه سلول های بنیادی چندپتانسیلی هستند یعنی قابلیت تبدیل به بافت ها مختلف را دارند اعم از بافت عصبی، عضلانی، پوششی وغیره که این توانائی محور اصلی توجه به سلول های بنیادی است.
مزیت اصلی سلول ها بنیادی بندناف این است که بسیار اوله بوده و توان تمایز بالایی دارندهمچنن سلول های مشتق از مغز استخوان (BMCs) توان تمایز بالایی دارند.
سلول بنیادی چیست؟
سلول بنیادی سازنده بدن انسان است سلولهای بنیادی درون جنین در نهایت به سلول بافت واندامهای مختلف بدن جنین تبدیل می شوند.برخلا یک سلول معمولی که قادراست با تکثیر شدن چندین سلول از نوع خود را بوجودآوردسلول بنیادی همه منظوره و بسیارتوانمنداست ووقتی تقسیم شود، می تواندبه هریک از انواع سلول ها در بدن تبدیل شود.
سلولهای بنیادی از قابلیت خودنوسازی هم برخوردارند.سلولهای بنیادی خود بر دو نوع هستند:
سلولهای بنیادی جنینی وسلولهای بنیادی بالغ.
سلولهای بنیادی جنینی از جنین بدست می آیند. یک جنین 3 تا 5 روزه حاوی سلولهای بنیادی است که به شدت در حال تکثیر هستند تا اندامها و بافتهای مختلف جنین را بسازندافراد بالغ نیز در قلب، مغز، مغزاستخوان، ریه ها و اندامهای دیگر خود سلولها بنیادی دارند. این سلولها مجموعه های درونی مخصوص ترمیم هستند و سلولهایی که براثر بیماری، مصدومیت کهولت سن صدمه می بینند دوباره تولید می کنند.
در اوایل دهه 1980 میلادی دانشمندان نحوه قرارگرفتن سلول های بنیادی جنینی از موش وکشت آنها ا در آزمایشگاه فرا گرفتند و در سال 1998 برای اولین بار درسلولهای بنیادی جنینی انسان را در آزمایشگاه تولید کردند اما این سوال پیش می آید که پژوهشگران جنین انسان را از کجا بدست می آورند؟ جنین را می توان با تولید مثل ، تلفیق اسپرم وتخمک یا شبیه سازی تولید کرد.
راههای تولید جنین
تولید مثل
این راه طبیعی تولید جنین است. تلفیق گامتها در شرایط آزمایشگاه پژوهشگران تمایل زیادی به تولید جنین از طریق تلفیق اسپرم وتخمک ندارند. با این وجود بسیار از آنها جنینهای بارور شده در کلینیکهای بارورسازی استفاده م کنند گاهی اوقات زوجهایی که نمی توانند بطورطبیعی بچه دار شوند و می خواهند به شیوه مصنوعی صاحب فرزند شوند چندین جنین بارور شده تولید می کنند که همگی انها مورد استفاده قرار نمی گیرند. وجنینهای اضافی را برای انجام تحقیقات علمی اهدا کنند.
کاربردسلول های بنیادی
استفاده سلول های بنیادی در cloning:
یک دودمان سلول بنیادی جمعیتی از سلول ها است که مستمرا تقسیم شده و از بافت های انسان یا دیگر موجودات بدست می آید. محققین برای اهداف درمانی وپژوهشی از سلول های بنیادی جنینی وبالغ استفاده می کنند.
Tot potent: این سلول ها توانایی تلید تمام سلول های مورد نا یک موجودزنده را داشته وعاقبت آنها مشخص نیست و براساس نیاز، توانایی تبدیل شدن ه هرسلولی را دارا می باشند.
Pluripotent: انواع بسیار زیادی از سلول ها را تولید می کنند ولی محدودیت داشته و قادر به تولد تمام بافت های مود نیاز برای توسعه وتکامل جنینی نمی باشند.
Multipotent: توانایی آنها محدود به تولید تعداد خاصی از سلول ها به خصوص سلول های اختصاصی یک بافت بوده و تولد سلول های تمایز یافته یک افت را بر عهده دارند.
سلول های بنیادی جنینی:معمولا ا بلاستولا بدست می آیند.بلاستولا کره توخالی است که تقریبا 140 سلول تشکیل می شود و در رحم لانه گزینی خواهد کرد سن بلاستولا حدود4-5 روز می باشد. سلول های تشکیل دهنده آن به سطح داخلی کره چسبیده (inner cell mass) بوده و همه از نظر ژنتیکی یکسان می باشند این سلول ها همان سلول های بنیادی جنینی بوده و آغاز کننده تکوین جنین می باشند وپتانسیل تبدیل شدن به هر نوع از بخش های بدن را دارند برای تهیه یک دودمان سلول های بنیادی جنینی، یک بلاستولا به سلول های منفرد تقسیم می گردد. هر سلول منفرداهمراه با موادغذایی وفاکتورهای رشد در محیط کشت قرار گرفته وشرایط تقسیم شدن برای آن فراهم می آید این سلول ها تا زمانی که تحت شرایط کنترل شده محیطی همراه با فاکتورهای رشد مناسب برای جلوگیری از تمایز قرار گیرندبه تقسیم شدن ادامه می دهند قدرت تقسیم این سلول ها نامحدود بوده (دو سال در in vitro) وتقسیم بدون تمایز انجام می دهند. سلول های Pluripotent بوده و خاصیت کانی زایی دارند جهت رشد در in vitro سلول های فیبروبلاست جنین جوجه رابه عنوان یک لایه تغذیه کننده نیا دارند این سلول ها در حیوان آزمایشگاهی در محل ترزیق تراتوما ایجاد می کنند تراتوما شامل عناصر سلولی و مشتق از یک لایه رویشی اولیه بوده و هیچ کدام از بافت های موجود در آن قادر به ایجاد تومور نمی باشند. این سلول ها فاقد check point 1G و restriction point 1G می باشند وفعالیت تلومراز در آنها بالا می بانشد از نظر مارکرهای سلولی عامل رونویسی OCT4 را بیان می کنند و اقد غیرفعال شدن کروموزوم X می باشند. در حال حاضر برای تحقیق اکثر دودمانهای سلولی از جنین موش بدست می آیند در حال حاضر پژوهشگران در حال بررسی منابع دیگری برای تهیه سلول های بنیادی می باشند; مثل:
1- سلول های بنیادی جنینی حاصل از جنین های IVF
2- سلول های بنیادی جنینی حاصل از therapeutic cloning (کلونیگ درمانی)
دودمان های سلولهای بنیادی بالغ: ان دودمان های از بافت های الغ مثل خون بندناف، خون محیطی مغزاستخوان و … بدست می آیند. این سلول های به تعداد بسیار کم در این بافتها وجود دارند به طوریکه درمغز استخوان این سلول ها به نسبت 15000/1 وجود داند. تعداد تقسیم آنها محدود بوده (2-3روز) و یک الی سه ظرفیتی بوده و قدرت plasticity (انعطاف پذیری) محدود دارند.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 38 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله کاربرد سلولهای بنیادی در علوم زیستی