مشخصات این فایل
عنوان: موسیقی از نظر اسلام
فرمت فایل : word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 19
این مقاله درمورد موسیقی از نظر اسلام می باشد.
خلاصه آنچه در مقاله موسیقی از نظر اسلام می خوانید :
موسیقى دوران بعد از اسلام
موسیقی قبل از صفویه
در سدهٔ سوم ق، حکومت خلفاى عباسى ضعیف گشت و سلسله‌هاى پیاپى در ایران پدید آمد. موسیقى نیز به تبع شرایط موجود، دچار پریشانى و آشفتگى شد ولى به سیر طبیعى خود ادامه داد. سده‌هاى سوم و چهارم، دوره کسب هویت ملى و فرهنگى است. پادشاهان سامانى سعى کردند که از راه و روش پادشاهان عصر ساسانى تقلید کنند و پادشاهان آل‌بویه به احیاى مبانى تفکر ایرانى در قالب تشیع پرداختند و سعى کردند پاره‌اى از رسوم کهن ایرانى را در قالب‌هاى تازه ایجاد کنند. سلسلهٔ طاهریان نیز حامى موسیقى بودند. یعقوب لیث صفار ایرانى تبار و مؤسس سلسلهٔ صفاریان به موسقى توجه فراوان داشت و ترویج موسیقى براى او مهم بود. بسیارى از سازهاى عهد قدیم در دوران ساسانى مثل چنگ و عود دوباره زنده شدند و بکار رفتند.
در این اعصار اولین نمونه‌هاى موسیقى مذهبى ویژه ایرانیان در قالب تعزیه و روضه و نوحه پدید آمد. از طرف دیگر موسیقى بدست صوفیان و درویشان شکل تازه و بدیعى یافت. در دوران صفویه به شعر و موسیقى و ادب بى‌توجهى بسیار شد. پادشاهان صفوى به شاعران و موسیقى‌دانان بى‌توجه بودند و گاه مخالفت نیز مى‌کردند. در نتیجه تنها اشعار مذهبى رواج یافت. عصر صفویه را مى‌توان تاریک‌ترین دورهٔ حیات موسیقى دانست. موسیقى دوره زندیه و افشاریه نیز ادامه بسیار کمرنگى از موسیقى عصر صفوى است.
تشکیل مجالس روضه که پیش از صفویه در ایران معمول شده بود، در عصر قاجاریه گسترش یافت و عمومیت پیدا کرد.
از عوامل مؤثر در حفظ و اشاعه هنر موسیقى در عصر قاجار، از یک‌سو دلبستگى شاهان قاجار به خوانندگان مذهبى و توجه آنها به روضه و تعزیه و مدح و نوحه و اذان و مناجات بود؛ و از سوى دیگر، بدلیل علاقه شاهزادگان و رجال دربار بود به نوازندگى و داشتن خواننده و نوازنده اختصاصی.
موسیقى قبل از صفویه
سلجوقیان پس از به‌دست گرفتن قدرت، قلمرو پهناور خود را میان اعضاى خانواده تقسیم کردند و حمایت آنها از هنر و ادبیات و علوم، بیشتر از حمایت خلفاى عهد کهن بود. سلطان ملک‌شاه سلجوقى از حکیم عمرخیام حمایت مى‌کرد و وزیر او خواجه نظام‌الملک مدرسه‌هاى نظامیهٔ بغداد و نیشابور را تأسیس کرد. سلطان سنجر به موسیقى دلبستگى بسیار داشت. سلطان محمود از نظریه‌پرداز موسیقى و دانشمند معروف ابوالحکم‌الباهلى حمایت مى‌کرد.
در دورترین نقاط شرقى خلافت، سرزمین‌هاى تحت تصرف سامانیان به‌دست ایلخانیان ترکستان (۹۳۲-۱۱۶۵ م.) و غزنویان افغانستان (۹۶۲-۱۱۸۶ م.) افتاده بود. غزنویان به اندازهٔ سامانیان، رهبران برجستهٔ فرهنگ و ادب ایران بودند. در اواسط قرن دوازدهم، غوریان جاى غزنویان را گرفتند و آنها نیز حمایت خود از علوم و هنرها را ادامه دادند.
با هجوم اقوام مغول لطمهٔ بزرگى بر پیکر تمدن و فرهنگ و هنر ایران وارد آمد که در تاریخ ایران مانند ندارد. در این میان موسیقى نیز از مسیر طبیعى خود منحرف شد و آهنگ شادى‌بخش آن به ناله‌هاى جانسوز بدل شد. روح نشاط و شادى و امید در مردم کشته شد و یأس و دل‌مردگى جانشین آن گردید. اما با همهٔ اینها قوم وحشى و خونخوار مغول نتوانست چراغ فروزان تمدن و فرهنگ و هنر ریشه‌دار این ملت کهن را یکسره خاموش کند و به‌هرحال این دورن چون ادامهٔ سده‌هاى درخشان نهضت علمى و ادبى و هنرى ایران و اسلام است، از معتبرترین دوره‌ها به‌شمار مى‌رود. در ایران نیز، گروهى از بزرگان علم و ادب و هنر، کانون تمدن و فرهنگ و هنر ایران را گرم نگه داشتند و آنچه از گذشته به‌ارث برده بودند به آیندگان انتقال دادند. از میان این مشعل‌داران مولانا جلال‌الدین محمد بلخى معروف به مولوى (۶۷۲-۶۰۴ هـ.ق.) بود. شاعر دیگر این دوره فخرالدین ابراهیم همدانى (متخلّص به عراقی) نیز از بزرگان عرفا و هنرمندان شاعر ایران است که در موسیقى دست داشته است. به‌طورکلى در دورهٔ استیلاى مغول وجود عرفا و متصوّفه از عوامل مهم حفظ و انتشار موسیقى بود.
از مراسمى که در خانقاه‌ها معمول بود سماع اغانى صوفیانه و عاشقانه و پاى‌کوبى و دست‌افشانى بود. سماع و رواج آن در خانقاه‌ها در تاریخ موسیقى ایران داراى کمال اهمیت است و از عوامل مؤثر در حفظ و رواج موسیقى ایران در برابر فقها و متشرعینِ قشرى و مخالفین موسیقى بود. صوفیه نه تنها به موسیقى و رقص توجه داشتند بلکه در حفظ و رواج هنرهاى زیبا و مسائل مربوط به زیبایى که پاره‌اى از آنها مانند نقاشى و مجسمه‌سازى در اسلام ممنوع بود نیز کوشا بودند. دانشمندان و نویسندگان کتاب‌ها و رساله‌هاى موسیقى در دورهٔ مغول عبارتند از: خواجه نصیرالدین طوسى (۶۷۲-۵۹۷ هـ.ق.)، صفى‌الدین ارموى (۶۹۳-۶۱۳ هـ.ق.)، محمود بن ابى‌بکر شروانى (سده هفتم هجری)، عبدالمؤمن اصفهانى (سده هفتم هجری)، محمدشاه ربابى (سدهٔ ۷ و ۸ هجری)، قطب‌الدین شیرازى محمود بن مسعود بن مصلح (۷۱۰-۶۳۰ هـ.ق.)، شمس‌الدین محمد بن محمود آملى (سدهٔ ۷ و ۸ هجری).
از مرگ آخرین خان مقتدر مغول تا ظهور امیر تیمور، سلسله‌هاى تازه‌اى از تجزیه دولت مغول روى کار آمد. این سلسله‌ها هر یک براى خود دربارى داشتند که مرکز تجمع شاعران و هنرمندان بود. این سلسله‌ها یا به‌دست یکدیگر منقرض شدند یا امیرتیمور گورکانى اساس دولت آنان را برچید.
تیمور به خصوصیات چنگیز را در رعایت عدالت و قانون و نظم و اداره کشورهاى مفتوحه داشت و نه مانند او از تعصب مذهبى عارى بود. با این همه وى به سمرقند پایتخت خود توجه فراوان داشت. دانشمندان و صنعتگران و هنرمندان را از سراسر قلمرو حکومت او به سمرقند گسیل داشت و به اهمیت و اعتبار آن شهر افزود و در آبادانى و توسعه آن کوشید.
....
بخشی از فهرست مطالب مقاله موسیقی از نظر اسلام
● گفتاری از شهید بهشتی (ره)
موسیقی پیش از اسلام ایران
● موسیقی غیر درباری قبل از اسلام
موسیقى دوران بعد از اسلام
موسیقی قبل از صفویه
موسیقى قبل از صفویه
دانلود مقاله موسیقی از نظر اسلام
