ریاضی پنجم محیط دایره
مادّه ی درس: ریاضی موضوع : محیط
اهداف درس:
انتظار می رود که پس از اجرای این روش فراگیرندگان به موفّقیّت های زیر دست یابند:
1 ـ چند ضلعی های منتظم را بشناسند.
2 ـ ابعاد یک چند ضلعی را مشخّص کنند.
3 ـ محیط (پیرامون) یک چند ضلعی را نشان دهند.
4 ـ چند ضلعی های مربع، مستطیل، لوزی، مثلث و ... را بشناسند.
5 ـ کاربرد محیط چند ضلعی ها را در زندگی بیان کنند.
6 ـ قوانین محاسبه ی محیط چند ضلعی ها را درک و فهم کنند.
7 ـ توانایی اندازه گیری ابعاد چند ضلعی را کسب کنند.
وسایل مورد نیاز:
تعداد آجر ـ پازل هایی به ابعادی همانند آجرهای مستطیل شکل ـ خطّ کش چوبی یا نواری ـ کاغذ و قلم
فضا و مدل کلاس:
فضای آزاد یا سالنی که برای فعّالیّت علمی و اجرای بازی مناسب باشد.
ارزشیابی تشخیصی:
1 ـ چند شکل را نام ببرید.
2 ـ مربع و مستطیل رسم کنید.
3 ـ مثلث و مربع چه فرقی دارند؟
4 ـ اطراف و محیط یک شکل را توضیح دهید.
راهبردهای ایجاد انگیزه:
معلّم: دانش آموزان عزیز، بنّا به چه کسی می گویند؟ به نظر شما بنّایی شغل خوبی است؟ امروز می خواهیم به حیاط مدرسه برویم و برای خودمان خانه درست کنیم. پس قبل از این که به حیاط برسیم، خانه ی مورد علاقه ی خود را در ذهنتان بسازید.
اجرای مراحل روش:
مرحله ی اوّل و دوّم
دو مرحله ی اوّل و دوّم به تدوین اهداف محتوا و انتخاب بازی مناسب برای تحقّق اهداف مربوط است. بنابراین، معلّم باید قبل از این که دانش آموزان فعّالیّت را شروع کنند به انتخاب بازی مناسب مبادرت ورزد. او باید سعی کند در انتخاب بازی، نکات زیر را در نظر بگیرد:
1 ـ بازی انتخاب شده جذّاب باشد.
2 ـ اهداف درس به طور شایسته ضمن اجرای فعّالیّت ها متحقّق شود.
3 ـ هنگام فعّالیّت به نکات ایمنی توجّه شود.
4 ـ علاوه بر محتوای درس، بعضی از اهداف پرورشی و مهارت های اجتماعی نیز در بازی تقویت شود.
5 ـ بازی به صورت گروهی طراحی شود.
در این موضـوع درس، معلّم می خواهد که دانش آموزان از آجر یا هر شیء شبیه به آن شکل های بسته مثل مربع، مستطیل، مثلث و غیره بسازند و به محاسبه ی محیط آن ها بپردازند. بر این اساس او باید برای عملی شدن فعّالیّت ها، امکانات کافی و شرایط لازم را فراهم آورد.
مرحله ی سوّم: اجرای بازی
معلّم (پس از حضور دانش آموزان در حیاط): همه بیایید دور من حلقه بزنید تا روش بازی امروز را برای شما توضیح بدهم. شما باید به گروه های 2 یا 3 نفری تقسیم شوید، سپس با استفاده از این آجرها، روی زمین شکل های مربع، مستطیل، لوزی و مثلث درست کنید.
سعی کنید این خانه ها را با همکاری یک دیگر بسازید. دیوار خانه ها را به اندازه ی دو ردیف بچینید. برای این کار هم 5 دقیقه تا 10 دقیقه فرصت دارید.
معلّم (پس از اجرای فعّالیّت): از همه ی شما که بنّاها و مهندسان خوبی هستید تشکّر می کنم، حالا با استفاده از وسایل اندازه گیری دور خانه های خود را حساب کنید و در دفتر بنویسید. برای این کار هم 10 تا 15 دقیقه وقت دارید.
بدین صورت دانش آموزان ضمن درست کردن خانه و اندازه گیری دیوارهای آن، قوانین مورد نظر برای محاسبه ی محیط ها را فرا می گیرند. معلّم نیز در همه ی مراحل در مقام راهنما، نقش خود را ایفا می کند.
مرحله ی چهارم: نتیجه گیری
معلّم: خوب، اکنون همه با من بیایید تا به سراغ گروه ها برویم و ببینیم چه خانه ای درست کرده اند و چگونه محیط آن را حساب کرده اند. اوّل نوبت گروه یک است (اعضای گروه یک نحوه ی ساخت و محاسبه ی محیط را توضیح می دهند و بقیّه ی دانش آموزان با دقّت گوش می کنند. به همین ترتیب همه ی گروه ها گزارش کار خود را ارائه می دهند به کلاس برمی گردند و جدول بعد را کامل می کنند. (روی تخته سیاه)
محاسبه ی شکل
روش های ارائه شده به وسیله ی گروه ها
مربع
لوزی
مثلث
متوازی الاضلاع
با توجّه به جدول بالا همـه ی دانش آمـوزان نتـایج این درس را در دفتـر خـود یـادداشـت می کنند.
ارزشیابی پایانی:
1 ـ محیط شکل های مربع و مثلث را چگونه حساب می کنند.
2 ـ محیط را تعریف کنید.
3 ـ محیط شکل ها را نشان دهید.
ارائه ی تکلیف:
الف ـ تکلیف تمرینی
1 ـ واحد اندازه گیری محیط یک شکل چیست؟
2 ـ دو مسئله بسازید و از طریق محاسبه محیط مستطیل آن را حل کنید.
3 ـ لوزی و مربع چه فرقی دارند؟
ب ـ تکلیف بسطی و خلاقیّتی
1 ـ از محیط در چه جاهایی استفاده می شود؟ چند نمونه بنویسید.
2 ـ برای محاسبه ی محیط یک متوازی الاضلاع، دو روش پیشنهاد کنید.
3 ـ محیط با مساحت چه فرقی دارد؟
4 ـ محیط کف آشپزخانه ی خانه ی خودتان را حساب کنید.
