فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 15 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
چکیده
بنگاه های اقتصادی در عصر حاضر به صورت فزاینده ای با محیطهای پویا و در حال تغییر مواجهند و بنابراین، به منظور بقا و پویایی خود مجبورند که خود را با تغییرات محیطی سازگار سازند. دو نیروی اصلی موثر بر محیط داخلی و خارجی بنگاه های امروزی عبارتند از: تغییرات تکنولوژی و رقابتهای جهانی. بنگاه هایی که نتوانند خود را با این دو نیرو تطبیق دهند، در بلند مدت قادر به ادامه حیات نخواهند بود. مدیران برای تامین اطلاعات مورد نیاز جهت تصمیم گیری ، ناگزیر به سیستم حسابداری خود اتکا می کنند. چنانچه تکامل تدریجی سیستم حسابداری از سیر تکاملی بنگاه عقب بیفتد ، خود ترمزی برای بنگاه در حال تغییر محسوب خواهد شد.
رقابت به نوآوری مداوم نیاز دارد و باید به منظور ایجاد تحولات سازنده و مؤثر در بنگاه های اقتصادی ، طراحی و مدیریت شود. با تبدیل شدن بازار منطقه ای به بازار جهانی ، رقابت سنگین بین المللی ، شرکتها را وادار می سازد که محصولات و خدمات خود را با توجه به منابع محدود تولیدی با کیفیت عالی و کمترین بهای تمام شده نسبت به رقبا به بازار عرضه کنند . شرایط اقتصادی کنونی ، باعث توجه بیشتر مدیران به سیستم حسابداری به خصوص حسابداری مدیریت بنگاه شده است. حسابداری مدیریت می تواند در صورت برخورداری از حمایت و تعامل بیشتر با مدیریت ، با بکارگیری شیوه های نوین هزینه یابی مانند هزینه یابی کایزن ، هزینه یابی بر مبنای هدف و هزینه یابی بر مبنای فعالیت ضمن آشکار نمودن نقاط ضعف و قوت بنگاه در جهت نیل به اهداف تعیین شده و امکان مقایسه تولیدات بنگاه با سایر بنگاه ها در شرایط مشابه ، به افزایش توان رقابت بنگاه کمک نماید. افزایش توان رقابت بنگاههای داخلی با بنگاه های خارجی باگسترش استفاده از حسابداری مدیریت تسهیل خواهد شد. با بکارگیری مستقیم یا با انجام تعدیلاتی توجه به شرایط اقتصادی داخلی بر روی روشهای هزینه یابی نوینی که امروزه در سطح جهانی و به خصوص کشورهای پیشرفته استفاده می نمایند ، حسابداری می تواند شتاب دهنده ای برای بنگاه جهت نیل به اهداف اقتصادی و جزو عوامل تسهیل کننده رقابت و بهــسازی در بنگاه ها و راهکاری برای غلـــبه بر مقاومتها و موانع موجود برای افزایش توان رقابتی بنگاه باشد.
واژه های کلیدی : حسابداری مدیریت ،رقابت جهانی ، توان رقابت ،مدیریت هزینه ، شیوه های نوین هزینه یابی
مقدمه
حسابداری مدیریت از طریق ارایه گزارشهای مختلف ، مدیران را در جهت تصمیم گیریِ بهتر یاری می کند .امروزه حیات بسیاری از شرکت ها در گرو افزایش دقّت ، کیفیت و قدرت رقابت است . با توجه به اهمیّت و نقش انکار ناپذیر اطلاعات ارایه شده از طرف سیستم های مدیریت در امر تصمیم گیری برنامه ریزی مدیران و نیز کمک به مدیران در رهبری و کنترل فعالیتهای سازمان توجه بیشتر به این موضوع ضروری به نظرمی رسد. از طرفی مطرح شدن مباحثی نو در زمینه حسابداری بهای تمام شده و کنترل و مدیریت هزینه ها ، افزایش تقاضا برای کیفیت ، رقابت و... با توجه به قابلیت های سیستم هایی هزینه یابی که توان پاسخگویی به نیازهای مدیران به نحو مطلوب را ندارد ، خود دلیلی دیگر بر اهمیت سیستم های حسابداری مدیریت جدید می باشد.
بسیاری از تغییرات در محیطهای اقتصادی در چند سال اخیر اصلاحات در عملیات حسابداری مدیریت را موجب گشته است . امروزه دو نیروی عمده بر سازمانها اثر گذاشته و میگذارد و باعث شده است کنترل هزینهها حساستر و حادتر از گذشته شود. یکی از این نیروها رقابت جهانی است و دیگری، تغییرات در تکنولوژی ساخت است. سازمانهایی که نتوانند اوضاع و احوال خود را با این نیروها تطبیق دهند، تداوم عملیات و فعالیت آنها در بلندمدت با خطر مواجه خواهد شد..
تغییرات اساسی
1- افزایش رقابت جهانی
عامل اصلی توسعه یافته ای که تغییرات پرهزینه را در محیط های تجاری ( اقتصادی ) معاصر ایجاد می کند ، رشد تجارت و بازار های جهانی است . در دنیای رقابت آمیز امروزی ، مفهوم بازار محدود به یک منطقه خاص نیست و جهانی محسوب می شود . رقابت سنگین بین المللی ، شرکتها را وادار می سازد که محصولات و خدمات خود را با کیفیت عالی به بازار عرضه کنند.افزایش رقابت در محیط های تجاری جهانی به این معنی است که شرکتها به طور فزاینده ای به اطلاعات مالی و غیر مالی درباره تجارت و اثرات رقابت در سایر کشور ها نیاز دارند.
یک تغییر کلیدی در محیط اقتصادی این است که انتظارات مصرف کننده برای کارکرد و کیفیت محصولات افزایش یافته است . در نتیجه آن چرخه عمر محصول کوتاه تر می شود و شرکتها نیاز های آتی و محصولات جدید را به سرعت انجام می دهند تا از طریق آن قدرت رقابتی خود را افزایش دهند. متفکران حسابداری در این محیط جدید، ابزارهایی را تولید و در اختیار رهبران بنگاهها قرار دهند تا روشهای رقابت با شرکتهای جهانی رابیابند و سهم خود را از بازارهای جهانی بستانند.
2- تولید و تکنولوژی
برای رقابتی باقی ماندن در مواجهه با رقابت فزاینده جهانی ، سازمانهای جهانی تولیدات جدید و تکنولوژی اطلاعات و تولید را به کار گرفته اند. که موجب کاهش بهای تمام شده می شود. سایر تغییرات در تولید شامل تکنیک های تولید انعطاف پذیر ، موجب کاهش زمان شروع و صدور مجوز برای درخواست های مشتریان می شود. کلید رقابتی که سرعت در بازار، نامیده می شود به معنای توانایی حمل کالا یا خدمات با سرعت بیشتر از رقبا می باشد.
تاثیر نوآوری بر توان رقابتی بنگاه
نوآوری تکنولوژی ، خلق محصولات و فرآیندهای جدید و تغییرات عمده تکنولوژی در این دو را شامل می شود . این تغییرات در صورتی نوآوری تلقی می شود که به بازار عرضه شده ( نوآوری محصول ) یا در در یک فرآیند تولید به کار گرفنه باشند ( نوآوری فرآیند) . بنابراین نوآوری ، مجموعه ای است شامل فعالیتهای علمی ، تکنولوژیک ، اقتصادی ، سازمانی و بازرگانی .
نوآوری محصول یا رادیکالی است یا تدریجی . در حالت اول یک محصول جدید ( که از نظر تکنولوژی با محصول قدیمی تفاوت اساسی دارد) جایگزین محصول قدیمی می گردد. شاید در محصول جدید کاربرد جدیدی از تکنولوژی مد نظر باشد. در حالت دوم یعنی موقعیتی که تغییرات تدریجی است ، بهبود و پیشرفت اساسی در عملکرد محصول مورد نظر می باشد. می توان گفت که با شکل گیری نیاز ها ، توقعات و بازار در قالب خصوصیات ، اشکال و توانایی های مورد توافق محصول محدود تر شده و در این حالت وظیفه تحقیق و توسعه بیشتر به نوآوریهای تدریجی در ویژگیهای فعلی محصول معطوف می گردد. .با توجه به مطالبی ذکر شده ،تاثیر حسابداری مدیریت جهت کمک به تسریع درونی ساز ی نوآوری،کاملا مشهود است.
رقابت دیروز و رقابت امروز
در گذشته روش عمومی برای سازمانها وجود داشت که رویکرد تک بعدی را برای رقابت انتخاب می کردند . برای مثال برخی از شرکتها محصولات با قیمت پایین را برای رقابت انتخاب می کردند. دیگران تفاوت را در محصولات یا خدمات با کیفیت جستجو می کردند. برخی دیگر بصورت ویژه بر روی به موقع بودن در حمل محصولات یا ارائه خدمات تمرکز می کنند . امروزه سازمانها با رقابت جهانی روبرو هستند . برای راضی نگهداشتن مشتریان و رقابت با تولید کنندگان باید بصورت همزمان روی سه بعد کیفیت ، هزینه و زمان رقابت کرد بهای تمام شده ،سازمانها همواره تحت فشار دائمی هستند که هزینه محصولات یا خدماتی را که به مشتریان عرضه می کنند ، کاهش دهند.
همچنین روش های جدید مدیریت ، نه تنها نیازمند تأکید بر هزینه ها می باشند بلکه کیفیت و قابلیت انعطاف محصول را نیز مدّ نظر قرار می دهند . بنابراین در فرآیند هزینه یابی ، سیستم های اطلاعاتی مدیریت باید پا را از دیدگاه معاملاتی فرا نهند، تا دریابند که آیا تصمیمات مدیریتی متضمّن افزایش سود می باشد یا خیر.
شیوه های نوین حسابداری مدیریت : نیاز امروز
شرایط متحوّل جهان و ضرورت حضور گسترده تر ایران در بازار های رقابتی داخل و خارج و مطرح بودن عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی و شرایط اقتصاد ایران که در حال گذر از یک اقتصاد بسته ، انحصاری و تولیدکننده محور به اقتصادی باز ، رقابتی و در حال حرکت به سمت خصوصی سازی است ،از دلایل اهمیّت شناخت و بکارگیری روش های نوین هزینه یابی است . با توجه به وجود شواهدی مبنی بر عدم کفایت اطلاعات ارایه شده در قالب گزارشهای مالی برونسازمانی در برآورده ساختن نیازهای اطلاعاتی نهادهای مدنی و اجتماعی، ضرورت دستیابی به اطلاعات بیشتری در خصوص عملکرد سازمان که بعضا در قالب گزارشهای درون سازمانی منتشر میشوند، نیز اهمیتی دوچندان پیدا میکند. از آنجایی که پاسخگویی در قبال پاسخخواهان کلیدی نیازمند شفافیت، دقت و جاهلیت است، رویکردهای نوین حسابداری مدیریت میتواند مدیران سازمان را در این راستا کمک کند
نقش حسابداری مدیریت در بنگاههای اقتصادی کشور با توجه به شرایط اقتصادی در دو دهه گذشته کمرنگ جلوه می نمود. اخیراً با حرکت خصوصی سازی ، تغییرات در الگوهای رقابت ، تولید ، ساختار شرکتها ، سرعت توسعه تکنولوژی و نیز مطرح شدن تجارت جهانی ، اهمیت حسابداری مدیریت در بنگاههای اقتصادی به خوبی مشهود می باشد . این امر فشار زیادی را برای تغییر در عملیات حسابداری مدیریت تحمیل می کند . تحقیقات تجربی اخیر در کشورهای پیشرفته نشان می دهد که حسابداری مدیریت برای نگه داشتن ارتباط خود با سطح جهانی شدن روز افزون امروزی ، باید با تغییر درنیازهای مدیران هماهنگ شود . محیط واحدهای انتفاعی به سرعت در حال تغییر است و حسابداری مدیریت نیز باید در تهیه اطلاعات به ترتیبی عمل کند که این تغییرات را منعکس سازد.
از طرفی بسیاری از شرکتها به منظور ادامه بقاء در بازار های رقابتی که باتغییرات سریع تکنولوژی همراه است ، ناگزیرند با استفاده از روش های نوین در جهت بهبود مستمر کیفیت و کنترل و کاهش بهای تمام شده محصولات خود بکوشند. در چنین شرایطی شرکتهای بسیاری در حال تغییر و تحول در سیستم های اطلاعاتی خود و دوری جستن از سیستم های سنتی و حرکت به سوی حسابداری مدیریت با دیدگاه بلند مدت هستند . مشتریان به دنبال دستمزدهای زیادتر و سهامداران به دنبال سهم بیشتری هستند و رقابت برای تولید محصولی بهتر با خصوصیاتی مطلوبتر و قیمتی پایین تر صورت می گیرد. موفقیت تجاری به نحوۀ مدیریت تمام این عوامل و دیگر عوامل دخیل بستگی دارد.
ابزارهای حسابداری مدیریت روند رو به رشدی را در سالهای اخیر طی کرده است . این روند با مطرح شدن ABC ، ABM ، ABB ، Target Costing، Kaizen Costing ، Back Flash costing، JIT ، TQM و ... شروع شده واخیراً به ابزارهایی از قبیل ERP ، Six Sigma رسیده است . رقابت فزاینده اقتصادی فشار زیادی بر روی مدیران شرکتها وارد می سازد تا تصمیم گیریهای تجاری را در جهت حداکثر کردن عملکرد مالی اتخاذ کنند.
مفاهیم و روشهای مورد عمل در حسابداری مدیریت، به عنوان سطح تماس اصلی مدیران غیرمالی در سازمانها با مفاهیم و تحلیلهای مالی در مدیریت، نمیتواند از تحول عمیقی که در دیدگاههای مدیریت بنگاهها ظرف دهههای پایانی قرن گذشته تحت تاثیر نشر مفاهیم و ابزارهای مدیریت و تفکر استراتژیک رخ داده است دور بماند. به دنبال انقلاب صنعتی و رواج تولید انبوه و ضرورت رقابت در عرصه بازار موجب شکل گرفتن حسابداری بهای تمام شده یا همان حسابداری صنعتی گردید . لیکن پس از جنگ جهانی دوم و با توجه تغییرات محیط اقتصادی از جمله ایجاد صنایع جدید و رقابت های جهانی به کار گیری فناوری و تکنولوژی های نو و پیچیده شده حسابداری از کنترل بهای تمام شده و گزارش های مربوط به ان به سوی توسعه حسابداری مراکز هزینه و ایجاد حسابداری مدیریت تغییر یافت .
رویکرد های سنتی مدیریت و حسابداری پاسخگوی شرایط و تغییرات جدید نیستند و استفاده از مدلها و رویکرد های نوین برای مواجه با این چالشها گریز نا پذیر است .
نقش حسابداری مدیریت در محیط در حال تغییر
حسابداری مدیریت شامل طراحی و استفاده از حسابداری در داخل سازمان است و به منظور دستیابی به هدفهای سازمان از طریق بهبود تصمیم گیری توسط مدیران و کارکنان است. علاوه بر این با این ترتیب می توان اطمینان داشت که حسابداری مدیریت در آینده نیز همانند چند دهه قبل، ابزاری مناسب برای کمک به مدیران محسوب شود.
در دنیای امروز سازمانها برای آنکه بتوانند خود را با تغییرات محیطی سازگار نمایند باید دائما ساختار خود را مورد بازنگری قرار دهند. حفظ جایگاه یک شرکت در صنعت نیازمند شناخت دقیق نیاز مشتری و تلاش بلادرنگ در جهت ارضای این نیاز میباشد در غیراینصورت با توجه به رقابت فشرده میان رقبا محکوم به زوال خواهد بود. سازمانهای امروزی برای حفظ بقا ناگزیر به تامین منافع گروههای بیشتری نسبت به قبل هستند و هنر مدیران امروزی ایجاد توازن بین این منافع با در نظر گرفتن سودآوری سازمان است. ضمنا در دنیای امروز، اطلاعات به عنوان یک عامل رقابتی استراتژیک در نظر گرفته میشود و هر سازمانی که به دنبال بهبود جایگاه خود در بازار میباشد باید به منابع اطلاعاتی دقیق و به موقع دسترسی داشته باشد. همچنین سرعت، انعطافپذیری، حسابرسی اجتماعی، نوآوری و خلاقیت در ارایه خدمت و محصول نوین از ویژگیهای مهم سازمانهای فرداست.
این الزامات، بازنگری و تغییر و تحول در سیستمهای گردآوری اطلاعات مرتبط با کوششهای ساخت، از جمله هزینههای ساخت محصولات و ارایه خدمات، را به منظور فراهم کردن اطلاعات سودمند در تصمیمگیریها، ضروری ساخته است.
با گذار به عصر اطلاعات، عصر اقتصاد دیجیتالی و اقتصاد مبتنی بردانش ما با فضای کاملا جدیدی از کسب و کار روبرو هستیم که مختصات اساسی آن عبارت است از تشدید رقابت، مشتری مداری، افزایش ریسک و مخاطرات و عمده شدن نقش و سهم داراییهای نامشهود، شکل و شمائل و شیوههای اداره بنگاهها در شرایط نوین تفاوت اساسی با ثبت و سیاق عصر صنعت یافته است و عدم تمرکز، مسئولیتسپاری، استراتژیک مداری، پویایی و انعطافپذیری در سازماندهی و شیوههای انجام عملیات جایگزین قواعد بازی قبلی شده است.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 15 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله نقش حسابداری در افزایش توان رقابت بنگاه های اقتصادی