فرمت فایل:word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات :26
فهرست مطالب :
مقدمه.........................................................................4
عادت و سنن در زمان کریم خان زند................................................5
شخصیت کریم خان زند..........................................................7
فرزندان کریم خان زند.........................................................10
جانشینان کریم خان زند......................................................11
آثار کریم خان زند........................................................13
کورشدن شیخ علی خان به دست کریم خان..........................................16
مرگ کریم خان................................................................17
منابع..................................................................18
مقدمه
دربارة تاریخ سلسلة زندیه و پیدایی و مرگ سردودمان این سلسله تاکنون بررسی علمی و همه جانبه ای بعمل نیامده است. هدف این نوشته پرداختن به این قسمت از تاریخ ایران است که از بسیاری جهات در میان کلیة دوره های زندگی سیاسی و اجتماعی ایران ویژگیهایی کاملاً مشخص دارد.
زیرا تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران پس از اسلام، در زمان کریم خان زند، به حکم جبر زمان، بطور رنگ باخته ای ، آخرین مظاهر خود را نشان می دهد. بلافاصله پس از دودمان زند، با قاجاریه، مخصوصاً از زمان فتح علی شاه قاجار تحت تأثیر تمدن مغرب زمین، چهرة اجتماعی ایران بشدت و با سرعت روبه دگرگونی می گذارد که پرداختن به این دگرگونی و سیر تطور آن جایی دیگر دارد.
در این تاریخچه کوشش شده است تا جایی که منابع اجازه می دهد جسته گریخته در حین شرح رویدادهای تاریخی و سپس در بخشی جداگانه، اندکی به اوضاع اجتماعی ایران نیز پرداخته شود.
عادت و سنن در زمان کریم خان زند
فریدریش روزن می نویسد«همة مسافرینی که در گذشته و حل از ایران دیدن کرده اند، متفق القول هستند که ایرانیها از نظر استعداد، در میان همة نژادهای انسانی، شاخه ای استثنایی هستند». مسلم است که این ادعا شامل ایرانیان سدة دوازدهم هجری نیز می شود. مردمی که از استعداد پذیرش و درک مطلب او، همه اروپائیانی که در این قرن به ایران آمده اند، کم و بیش گزارش داده اند. ویلیام فرانکلین می نویسد، ایرانیها خیلی سریع درک می کنند و خیلی باشعور هستند. ایرانی سدة دوازدهم به علم و هنر علاقمند بود و می کوشید که درست تربیت بکند و تربیت بشود.
او با اینکه اصولاً با کتابهای مذهبی سروکار داشت، از پرداختن به سایر علوم نیز روگردان نبود. اولیویه می نویسد:« در ایران عنوانی افتخار آمیز از عنوان یک عالم نیست»ۀ کسی می توانست به مقامی عالی برسد که درس خوانده بود. کسی که از نظر مالی وضعش خوب بود، از تربیت و سواد خوبی نیز برخوردار بود. مرد ثروتمند برای فرزندانش معلمین مختلف می گرفت و خود قسمتی از روز را به مطالعه می پرداخت. تعداد مدرسه ها یا مکتبها در تمام کشور آنقدر زیاد بود و تحصیل آنقدر ارزان بود که حتی کسانی که از پروتی چندان برخوردار نبودند، می توانستند فرزندان خود را به مدرسه بفرستند. هر یک از این مدرسه ها مقداری موقوفه از طرف شاه و یا مردم ثروتمند داشت که از درآمد آن خرج مدرسه تأمین می شد و حقوق معلمین و استادان و مخارج تأمین برای آنان و دانشجویان پرداخته می شد. بطور معمول همراه زبان فارسی و عربی و فقه گاهی نیز زبان ترکی تدریس می شد.
مقاله کریم خان زند