توسعه صنعت و بخش صنعتی
اما امروز، به یکی دیگر از راهکارهای ایجاد اشتغال اشاره میکنم که دولت در این باره سعی و کوشش کرده و آن سرمایهگذاری بیشتر در توسعه صنعت و بخش صنعتی است.
دولت بیشترین همتش را صرف رونق این بخش کرده است. بیشتر تشویقات دولت و سرمایهگذاری بانکها در این بخش صورت گرفته، در بسیاری از صنایع موفقیتهایی پیدا کرده و به خودکفایی رسیدهایم؛ حتی بعضی از تولیدات صنعتی ما قابل صادرات است و باید از مسئولان محترم تشکر کرد، ولی نکتهای را در همین باره عرض میکنم و آن اینکه سرمایهگذاری در صنعت را میتوان به دو صورت انجام داد:
گاهی اولویت را به صنایعی میدهند که سود بیشتری عاید سرمایهگذار میکند. تسهیلات بانکی، تشویقات و امکانات دولتی به سوی صنایعی که سود بیشتری میدهند سرازیر شده و برای آنها اولویت پیدا میکند.
این کار یک فکر و سیاست مخصوصی است، ولی معمولاً این سیاست سبب میشود اشتغال کمتری ایجاد شود؛ چون وقتی هدفِ بزرگ و اصلی، سود بیشتر باشد، صنایع بزرگی احداث میشود که تا حد ممکن اتوماتیک بوده و به کارگر کمتری نیاز داشته باشد. چون مهمترین هدف، سود بیشتر بوده و صاحب سرمایه باید سود بیشتری ببرد، کارگر کمتری به کار گرفته میشود. این کار راهی برای توسعه صنایع است و دولت در ایجاد صنایع، این سیاست را به خرج میدهد، نیز از کسانی که این سیاست را تعقیب کرده و در آن موارد سرمایهگذاری میکنند، حمایت میکند. در سرمایهگذاریهای خارجی هم به این نکته عنایت بیشتری میشود.
این کار از آن جهت که توسعه خوبی در صنعت پیدا میکنیم و تولیدات صنعتی زیادتر میشود، خوب است، اما با این کار، مسئله اشتغال حل نمیشود. مسئله اشتغال و مشکلات فراوانی که در مورد اشتغال داریم، به این شکل کمتر حل میشود؛ چون نیروی کار کمتری به کار گرفته میشود. این سیاست برای کشورهایی خوب است که با کمبود نیروی کار مواجه هستند و به دلیل نداشتن نیروی کافی، ترجیح میدهند این روش را انتخاب کنند، اما ظاهرا برای کشوری مثل ایران که نیروی کار فراوان و ارزان در اختیار دارد و به طور جدی با مشکل بیکاری روبهرو است، این روش و شیوه سیاستگذاری مناسب نیست.
راهاندازی صنایع کوچک
اما روش دیگر سرمایهگذاری در بخش صنعت، این است که علاوه بر آنکه سود اقتصادی را منظور میدارند، ایجاد اشتغال را هم مدّ نظر قرار میدهند و روی آن عنایت دارند؛ یعنی اگر بانکی بخواهد به کسی که قصد دارد کارخانهای احداث کند، وام بدهد، علاوه بر مدّ نظر قرار دادن سود اقتصادی، به تعداد کارگران شاغل در آن نیز توجه میکند؛ به عبارت دیگر، علاوه بر مقدار تولید، به مقدار اشتغالزایی نیز توجه میکند.
این نگرش و راهکار خیلی مهم است! اگر این جور شد، این قبیل صنایع در استفاده از تسهیلات و تشویقات دولتی و تسهیلات بانکی اولویت پیدا میکنند. نتیجه این روش، آن است که باید صنایع کوچک و واحدهای اقتصادی و قطعهساز کوچک را ترویج کرد؛ یعنی در آینده نباید از کارخانهها و واحدهای بزرگ صنعتی حمایت زیادی کرد و باید بیشترین حمایت از صنایع کوچک و قطعهسازیها صورت گیرد. در نتیجه، اگر قرار باشد تسهیلات دولتی یا بانکی برای کارهای صنعتی در اختیار کسی قرار گیرد، به مقدار اشتغالزایی آن نیز توجه میشود؛ چون اشتغالزایی جنبه اصالتی پیدا میکند.
لازمه این سیاست، آن است که صنایع کوچک را ترویج کنیم و به سمت ایجاد صنایع کوچک، واحدها و بنیادهای قطعهسازی و امثال آن برویم.
این هم روشی است که در آن، سود اقتصادی هم منظور است؛ چون باید در صنعت، سود منظور باشد، اما تنها هدف، آن نیست؛ بلکه تولید و اشتغال و امثال آن هم مهم به حساب میآیند.
معلوم است با ادامه این روش، میتوانیم در طول مدت نسبتا کمی، مشکل بیکاری را تا حدی حل کرده و به تدریج، به طور کامل آن را از بین ببریم. بعضی کشورها در حال حاضر از این سیاست پیروی میکنند، حتی کشورهای بزرگ و سرمایهدار. از باب نمونه به یک کشور اشاره میکنم:
اخیرا در نوشتهای خواندم که در کشور ژاپن، کمپانی «تویوتا» (که همه شما با اسم آن آشنا هستید و ماشینهای تولیدی آن در همه دنیا یافت میشود و در ایران هم محصولات آن فراوان وجود دارد و شرکت ماشینسازی بزرگی به حساب میآید) این روش را پیش گرفته است. این شرکت بزرگ با یکصد هزار کارگاه کوچک قطعهسازی پیمان بسته که هر یک از آنها قطعات خاصی را برای شرکت تولید میکنند.
یکصد هزار کارگاه، رقم زیادی است! نتیجه کار آنها را در تولید محصولات خود استفاده کرده و ماشین «تویوتا» تولید میکند. با این روش توانسته است با شرکتهای بزرگ جهانی در همه کشورها رقابت کند.
وقتی به کشورهای مختلف بروید، ماشین «تویوتا» فراوان میبینید. این توانایی برای آن است که این روش را پیش گرفته است. به نظر میآید این، روش خوبی است؛ حداقل به اندازهای که بنده میفهمم، این، روش خوبی است؛ چون اولاً، یک کارخانه بزرگ، صدهزار کارگاه کوچک ایجاد کرده است که هر کارگاهی تعدادی کارگر دارد. مجموع اینها از این راه سود برده و کارگران زندگی خود را میگذرانند. به نظر میآید سرمایهگذاری کردن در این قبیل کارها، برای کشور ما، بهتر است.
مزایای ایجاد صنایع کوچک
این نوع تولید، یعنی ایجاد و احداث واحدهای کوچک صنعتی و قطعهسازیها، چند مزیت دارد که به آنها اشاره میکنم:
جذب افراد بیشتر
یکی از مزیتهای این روش آن است که کارگر بیشتری مشغول به کار شده و برای کشورهایی نظیر ایران که نیروی کار فراوان دارند، مناسب است.
نیاز نداشتن به سرمایه بسیار
دوم، راه انداختن این واحدهای صنعتی، احتیاج به سرمایههای کلان نداشته، بلکه با سرمایههای جزئی و کوچک میتوان چنین واحدهایی را تأسیس کرد. بر پا کردن واحدهای صنعتی کوچک به سرمایههای کلان احتیاج ندارد تا بگوییم باید خارجیها بیایند و سرمایهگذاری کنند. برای حل مشکل اشتغال، باید به فکر این نباشیم آنها بیایند سرمایهگذاری کنند. آنها به مشکل اشتغال ما فکر نمیکنند، بلکه به فکر این هستند که در جایی سرمایهگذاری کنند که سود بیشتری داشته باشد. پس باید دولت عنایت بیشتری به این بخش داشته باشد.
نمیتوان به کسی که از خارج برای سرمایهگذاری میآید، گفت با این کار چقدر اشتغال برای ما ایجاد میکنی؟ او فقط دنبال آن است که مقدار سودش را بداند!
واحدهای صنعتی کوچک میتواند پولهای سرگردانی را که الان در کشور ما فراوان است و معمولاً اینها را در بانکها نگهداری میکنند و سود آنها را بانکها میبرند، جذب کند. فعال شدن این واحدها میتواند سرمایههای جزئی را جذب کند، مثلاً اگر کشاورزی، زمین کشاورزی و یا مِلک خود را به چند میلیون تومان بفروشد و به جای آنکه پول آن را در بانک بگذارد و سودش را بگیرد و بخورد، در یکی از واحدهای صنعتی کوچک سرمایهگذاری کند، علاوه بر آنکه سود برده، تعدادی از افراد جامعه را نیز مشغول کرده و برای آنها شغل ایجاد نموده است.
به نظر میآید که این موقعیت خوبی است. به علاوه، اجناسی که در این صنایع کوچک ایجاد میشود، ارزانتر تمام شده و میتوانیم صادرات داشته باشیم و با اجناس خارجی رقابت کنیم.
نیاز نداشتن به تخصص
از مزایای دیگر این طرح، آن است که احتیاج به مدیریت قوی و عالی و تخصص بالایی ندارد و با داشتن مدیریت محدود و تخصص تکنیسینهای معمولی هم میتوان چنین قطعهسازیهایی را بر پا کرده و اداره نمود. همه اینها شغل ایجاد کرده و افراد شاغل در این کارگاهها تخصص پیدا میکنند و با مسائلِ کاری آشنا میشوند.
شامل 10 صفحه Word
دانلود تحقیق کارآفرینی خود بیکاران، و رفع موانع