انقلاب اسلامی و بازسازی هویت ملی در ایران
بحث از «هویت ملی» در چند سال اخیر در کانون توجه پژوهشگران رشتههای گوناگون علوم اجتماعی در ایران بوده است و با رویکردهای مختلف بررسی شده است. بیشتر پژوهشگرانی که با رویکرد فلسفی و کلان به این بحث پرداختهاند، معتقدند مؤلفههای هویت ملی در ایران در عصر حاضر از سه حوزه «ایران»، «اسلام» و «غرب» متأثرند...
بحث از «هویت ملی» در چند سال اخیر در کانون توجه پژوهشگران رشتههای گوناگون علوم اجتماعی در ایران بوده است و با رویکردهای مختلف بررسی شده است. بیشتر پژوهشگرانی که با رویکرد فلسفی و کلان به این بحث پرداختهاند، معتقدند مؤلفههای هویت ملی در ایران در عصر حاضر از سه حوزه «ایران»، «اسلام» و «غرب» متأثرند. این مؤلفهها در دو حوزه اول سازگاری زیادی یافتهاند و مشکل هویت ایرانی در حال حاضر به ارزشهای مدرن غربی بازمیگردد. بررسی ریشههای این مسئله نشان میدهد که مشکل اساسی در این روند، نحوه آشنایی ایرانیان با ارزشها و اصول مدرنیته است. در واقع، پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران زمینههای مناسب اجتماعی برای درک آنها در جامعه ایران وجود نداشته و انقلاب اسلامی برای اولین بار در ایران زمینه بازسازی هویت ملی ایرانی را فراهم کرده است.
مقدمه
بحث از مسئله «هویت» در سطوح گوناگون آن در جامعه ایران سابقهای طولانی دارد و به نوعی میتوان ریشه آن را در اندیشه روشنفکران و نویسندگان عصر مشروطه به بعد جستجو کرد. با این حال، به نظر میرسد در چند سال اخیر مباحث مربوط به هویت، به ویژه بحث «هویت ملی» توجه اندیشمندان رشتههای گوناگون علوم اجتماعی را به خود جلب کرده است. انتشار مداوم کتابها، رسالهها و مقالات گوناگون، برگزاری برخی نشستها و همایشها و تداوم پژوهش و بررسی در این زمینه مؤید این امر است (حسینی موخر و دیگران، 1383).
از سوی دیگر، تداوم این روند نشاندهنده آن است که نیاز به ارائه پاسخهای مناسب و جامع به سؤالات اصلی در باب هویت ایرانی هنوز وجود دارد بلکه افزایش سطح آگاهی در میان ایرانیان، باعث افزایش تلاش آنها در این زمینه شده است. با مراجعه به مباحث گوناگون پژوهشگران در این زمینه، میتوان به چند علت اولیه در مورد ادامه بحث در باب هویت اشاره کرد:
اول، هویت امری چندلایه است که از سطح فردی شروع میشود و به سطوح گروهی، ملی و فراملی نیز میرسد. به همین علت پژوهشگران رشتههای گوناگون علوم اجتماعی نظیر روان?شناسی، جامعه?شناسی و علومسیاسی با توجه به علایق و اهداف خود هر یک از این سطوح را بررسی میکنند. در واقع، باید گفت که هویت مسئلهای میانرشتهای است؛
دوم، اصولاً هویت امری ثابت و بدون تغییر و دگرگونی نیست بلکه همواره مؤلفههای اصلی آن دچار تغییر و تحول میشوند، به همین دلیل، به نظر میرسد که مسئله هویت برای هر نسل به طور خاص مطرح میشود؛
سرانجام، هویتها در سطوح و لایههای مختلف فردی، جمعی و یا ملی ممکن است دچار تعارض بشوند؛ مثلا تعارض هویتهای دینی، قومی، جنسی، شغلی، محلی و ملی. این تعارضات بر اثر عوامل مختلفی ایجاد میشود، اما به نظر میرسد یکی از مهمترین آنها در سطح ملی زمانی روی میدهد که در برخی از نظامها تلاش میشود که با استفاده از ابزار قدرت نوعی «هویت?سازی» انجام دهند (نک. کمالی اردکانی، 1383، صص315-330).
برای دانلود کل تحقیق از لینک زیراستفاده کنید:
دانلود تحقیق اماده درس انقلاب اسلامی ایران با موضوع انقلاب اسلامی و بازسازی هویت ملی در ایران - 15 صفحه وورد