نوع بنا:
سوگواری و گرامی داشت یاد از دست رفتگان آیینی است که قرنها با روح و ذهن مردم ایران پیوند دارد منشاء آیین بنا به اقوال و افسانه ها را به کیخسرو و در پاسداشت خون سیاوش نیک نهاد منصوب می دارد . اما همواره در بیان مفهوم و آیین تعزیه اولین بارقه ذهن متوجه تعزیه و آیین سوگواری بر شهادت امام حسین (ع) و گرامی داشت واقعه کربلا است . و تکایا به عنوان عرصه گاهی در بر گزاری این مراسم ملی و مذهبی نقش مهمی را در تجلی احساسات و اعتقادات مذهبی مردمان این دیار داشته اند . دخیلها قفل ها و شمع های افروخته شده در این مکانها شاهد گویای این مدعا هستند .
تکیه معاون الملک کرمانشاه در میان دیگر تکایای ایران یکی از زیباترین و استثنایی ترین آنها می باشد: این ویژگی را در واقع مدیون کاشی کاری منحصر به فرد خود است که علاوه بر روایت و صحنه سازی واقعه کربلا است که موضوعی بسیار مرتبط با بنا است. به مزامین دیگری چون اسطوره ، حماسه و تاریخ پرداخته و در واقع دایره المعارفی تصویری از سنن ، اعتقادات و عقاید مذهبی ملی و اسطوره ای در قالب قصص قرآنی و داستانهای شاهنامه و همچنین با نمایش تصاویری از رجل سیاسی معاصر (معاصر بانی تکیه ) گذشته تاریخی و تاریخ معاصر را به نحوه ظریف و دلپذیری به هم پیوند داده است . تحولات سیاسی و حکومتی پس تز مشروطیت موجبات آسیب و کم توجهی نسبت به این بنا را فراهم ساخت تا بدان جا که آن را در آستانه ویرانی کامل قرار داد. ایجاد نگرش تازه نسبت به حفظ آثار تاریخی و فرهنگی این بنا درا از نابودی کامل نجات داد و اقداماتی جهت حفظ و مرمت آن صورت گرفت اما به دلیل از سر گذراندن یک دوره فترت بسیاری از بخش های ساختمان از بین رفت که هنگام بازسازی به دلیل نبودن مدارک و شواهد کافی یا عدم توجه به ضرورت گرد آوری این شواهد تغییراتی در شکل معماری و کاشی کاری بنا ایجاد شد.
چنانچه اکنون بسیاری از کاشیهای موجود در انبار جای برای نصب ندارند و برعکس برخی از فضاهای معماری که قبلاً دارای کاشی بوده اند اکنون فاقد آن می باشند. در واقع این تغییرات سبب شده که بازدید کننده بنادر پایان دیدارش تنها تصویری گنگ از کاشی های زیبا در ذهنش نقش ببندد بدون اینکه رابطه ی حسی عمیق با بنا و فلسفه وجودی آن با توجه به باورها، اعتقادات ، آیین ها و اندیشه های بانی بنا و مردم هم دوره او برقرار نماید؛ در واقع این دگرگونیها موجب بهم ریختگی و بی نظمی در معماری و کاشیها شده است که ارزش بصری و همچنین تاریخی– فرهنگی آن بشدت کاسته شده است .
موقعیت بنا:
تکیه معاون الملک در خیابان حداد عادل در بافت قدیمی شهر کرمانشاه و در محله برزه واقع است .
تاریخچه و سیر تحولات تکیه معاون الملک:
تاریخ ایجاد بنای تکیه معاون الملک کرمانشاه به سال 1320 ه . ق بر میگردد . در آن زمان حسین خان معین الرعیا ، اکبر خان معاون لشکر ، حسن خان معاون الملک و حاج شیخعلی عسکر ، چهار برادر بودند که عشق و علاقه مخصوص به خاندان رسالت داشتند پیش از بنای حسینیه ، محرمها در بازار قیصریه محل تجارت و کسب حسن خان معاون الملک ، سالیان متمادی اقامه عزاداری می نمودند . در تاریخ بیست و هفتم صفرالمظفر سال 1320 ه. ق ، طبق اسناد و مدارک موجود قرار داد و تعهدنامه های مورخ دهم شعبان العظم ، قطعه زمینی جنب حمام حسن خان که چاله حوض و دکانی در آن بود از صاحبان حمام مذبور خریداری می کند و اقدام به احداث بنای حسینیه می نماید و با همت بلند و صرف هزینه بالا و هنگفت آن را آیینه کاری و تزیین می نماید بطوریکه معمرین و نویسندگان ، آن را حسینهای بی نظیر توصیف کرده اند .
در بیست و ششم جمادی الاول 1327 ه. ق این بنای مذهبی به دست ایادی معاندین پس از غارت چراغ و اشیاء نفیسه و تخریب بوسیله توپ و آتش زدن آن در زمینش سبزی می کارند . در حالیکه معین الرعیا و برادران و اعوانشان در دهات بوده و حسینیه مدافعی نداشته است . در بیست و یکم شعبان 1327 قمری اکبرخان معاون لشکر با عده ای شبانه به تلگرافخانه وارد می شوند در آنجا مستقر میگردند . در بیست و سوم شعبان ، معین الرعیا و معاون الملک با عده ای از خوانین و سران و سواران کلیایی برای حمله به شهر وارد طاق بستان می شوند .
شامل 41 صفحه Word به همراه تمامی مستندات تصاویر
دانلود تحقیق آثار تاریخی تکیه معاون الملک