لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه :16
بخشی از متن مقاله
دوره های رشد از دیدگاه پیاژه
پیاژه معتقد است که رشد از دوره ها و مرحله های مشخصی تشکیل می گردد و همان گونه که رشد بدنی به صورت یک رشته دگرگونی ها با نظم و ترنیب معینی پدید می آید ، رشد روانی نیز همان رشد دوره ها و مرحله ها را می پیماید . وی اصطلاح دوره را برای فاصله زمانی زیاد و مرحله را برای فاصله زمانی کم به کار می برد . بنا براین هر دوره شامل چند مرحله است . پساژه کل دوران های رشد شناختی ادراکی را به قرار زیر به چهار دوره تقسیم می کند و معتقد است که ادراک و توانائی های عقلی و فکری کودکان و نوجوانان در طی این چهار دوره تکامل می یابد .
دوره اول : حسی و حرکتی
دوره حسی و حرکتی از تولد تا 2 سالگی را در بر می گیرد و با توانائی کودک در ادراک امور ساده و تحرکات و جنبش ها مشخص می شود . در این دوره کودک به تدریج از از حرکات بازتابی ویژه نوزادان دست میکشد و به اعمال سازمان یافته می پردازد . به اعتقاد پیاژه این دوره از شش مرحله تشکیل می شود و در هر مرحله فرایند های زیر به ترتیب در کودک پدیدار می شوند، بازتاب های ساده،تنظیم بازتاب ها،توجه به محیط،رفتار مبتنی بر هدف،کشف وسیله های تازه و کاربرد نمادها،همه فرایند هایی هستند که در این دوره انجام می گیرند .
دوره دوم : قبل از عملیات عینی
دوره قبل از عملیات عینی از پایان 2 سالگی تا 7 سالگی است . کودک بیشتر به نمادها و نمودارها روی می آورد چنان که صندلی گردان را اسب ، و عروسک را کودک شیر خوار می پندارد . زبان در این دوره دارای نقش نمادی بسیار مهمی است،زیرا می تواند درباره چیزهایی که حضور ندارند صحبت کند. برای نمونه بی آن که شیر یا ببری در صحنه باشد درباره آنها صحبت می کند . با این همه اندیشه کودک در این دوره پر از تفاوت ها و ناجوری هاست،به ویژه ادراک درستی از مفهوم های توده،وزن و حجم اشیاء ندارد . اما در دوره عملیات عینی نادرستی اندیشه او در این موارد رفع می شود .
دوره قبل از عملیات عینی خود به دو دوزه پیش از مفاهیم ( 3 تا 4 سالگی ) و فکر شهودی ( 4 تا 7 سالگی)
تقسیم می شود .
دوره پیش از مفاهیم،کودک زبان می گشاید و با الفاظ و مفاهیم به طور مجمل آشنایی پیدا می کند،اشیاء را فقط بر اساس یک ویژگی کاملا محسوس طبقه بندی می کند،رابطه اشیاء را بر مبنای بازگشت ÷ذیزی نمی فهمد،استنتاج او جزء از جزء است. نه کل از جزء ( اسقراء) یا جزء از کل( قیاس ) و در نتیجه گیری منطقی توان است .اما در دوره فکر شهودی دگرگونی های مشهود عبارتند از : پیشرفت زبان، حافظه، یادگیری، کاربرد نمادها و صورت های ذهنی . پیاژه این فعالیت های جدید را جلوه هایی از ساخت ها و نیروهای شناختی می داند گرچه این دوره گاهی فراتر از دوره حسی و حرکتی است، اما با اندیشه بزرگسالان بسیار فاصله دارد .در مورد هر شیئی یا هر وضعی فکر او بیشتر به اجزاء متوجه است،اما نمی تواند این اجزاء را به صورت کل آن دریافت کند . هنوز اندیشه او به بازگشت پذیری دست نیافته است. بدین معنی که اگر چیزی را به دو قسمت کند دیگر آن را در قالب یک واحد کل درک نمی کند . یا این که می فهمد برادری دارد، اما نمی تواند بفهمد که برادرش هم برادری دارد .
اندیشه کودک در دوره فکر شهودی ایستا و تحرک ناپذیر است . اشیاء را همیشه به یک وضع ثابت می پندارد. رابطه مقدار ماده را با تغییر شکل آن درک نمی کند . چنان که اگر یک گلوله مومی به اندازه یک توپ پینگ پنگ را پهن کند نمی تواند بفهمد که مقدار موم در هر دو شکل یکی است .
دوره سوم : عملیات عینی
دوره عملیات عینی از 7 تا 11 سالگی است . در این دوره کودک از زمان و مکان و عدد،اندیشه درستی به دست می آورد. در رشد فکری او تغییر و تحول چشم گیری پیدا می شود و منطق او به مسائل عینی گرایش می یابد . همان طور که پیش از این بیان شد کودک به درک مفهوم نگهداشت توده،وزن و حجم اشیاء پی می برد و به تفکر منطقی در پایان این دوره دست می یابد و برای فعالیت های پیشرفته تر ذهنی در دوره عملیات صورت آمادگی پیدا می کند .
یکی از یافته های بسیار مهم پیاژه در دوره عملیات عینی « چند سونگری » است. منظور از « چند سونگری » آن است که کودک موفق می شود هر شیئی یا وضعی یا رویدادی را از جنبه ها و سطوح مختلف مورد توجه قرار دهد، نه از یک سو مانند دوره پیشین یا دوره خود مداری. در « چند سونگری » کودک نسبت به محرک های خارجی انعطاف و واقع بینی بیشتری نشان می دهد. یکی دیگر از اکتشاف های این پژوهشگر مفهوم طبقه بندی اشیاء است. برای مثال کودک، پیش از این دوره فقط رنگ های سیر را در یک طرف و سایر رنگ ها را، هر کدام در طرف دیگر قرار داد. اما در دوره عملیات عینی طبقه بندی برحسب روابط درون اشیاء با هم انجام می گیرد . چنان که اشیاء فلزی را،هر رنگ و شکلی که داشته باشند، در یک طبقه و غیر فلزی را بر همین قیاس در طبقه دیگر قرار می دهد.
دوره چهارم : عملیات صوری
این دوره که از 12 تا 15 سالگی ادامه دارد. چهارمین و آخرین دوره رشد « شناختی ــ ادراکی » کودکان و نوجوانان است . نوجوانان در دوره عملیات صوری به اوج هوش و ادراک خود می رسد و می تواند به تهیه و تنظیم فرضیه های ذهنی بپر دازد و هر مساله ای را به صورت اصولی و منطقی آن بررسی کند. بدین معنی که مسایل مجرد را به خوبی تجزیه و تحلیل می کند. برای مثال می تواند پیامد های اجتماعی _ اقتصادی و حتی روانی جنگ را مشخص کند. در صورتی که کودکاندوره های پایین تر قادر به درک آن نیستند. در این دوره است که نوجوان دوستی و یگانگی را ارزش و اعتبار می گزارد. می کوشد به به انگیزه های دیگران پی ببرد و در این راه از هیچ صرف وقتی دریغ نمی کند. بر خلاف کودکان، در دوره های پایین تر، می داند که رویدادها به شکل های مختلف تعبیر و تفسیر می شوند و برای حقیقت حرف آخر وجود ندارد. معلوملت سیاسی و نگرش های او با کودکان دوره های پیشین تفاوت بسیار دارد. زیرا وقتی قاعده یا قانونی را عملی نمی بیند حکم می کند که باید آن را تغییر داد. در صورتی که کودکان هر قانون و قاعده ای را مقدس و تغییر ناپذیر می دانند و برای کسانی که از آن پیروی نمی کنند تنبیه و کیفرهای سخت را جایز می شمارند .
خلاصه آن که فکر نوجران نسبت به دیگران حساس است و در حل مسایل برای نتیجه گیری مطلوب، گاهی نظر مخالف ابراز می دارد و از منطق ترکیب و تبدیل بهره می گیرد. در واقع نظام فکری بالغ اوست که وی را به درک نظام های پیچیده ادبی، علمی و ریاضی رهنمون می سازد و برای سازگاری با محیط از ترکیب تجزیه های گذشته و بینش حال بهره می جوید و به طرح هدف های آینده می پردازد .
رشد داوری اخلاقی
به اعتقاد پیازه داوری اخلاقی بدان معنی نیست که ببینیم رفتار کودک مطابق با اصول اخلاقی است یا نه. وی داوری اخلاقی را در این می داند که کودکان درباره مسایلی مانند قانون شکنی و انجام عمل خلاف چه می اندیشند و چگونه داوری می کنند. به این جهت وی ارزشی را که کودک به این گونه مسایل می دهد قضاوت یا « داوری اخلاقی » می نامد. پیاژه « داوری اخلاقی » را دارای دو دوره مهم و اصلی به ترتیب زیر می داند.
دوره نخست به نام اخلاق عینی از 3 تا 7 ــ 8 سالگی است. پیاژه معـتـقــد است که کودکان کمتر از 7 سال زشتی یا شدت اعمال خلاف را تنها از نظر مقدار زیاد آن مورد توجه قرار می دهند و دلیل و انگیزه ارتکاب جرم را نادیده می گیرند. شناخت این کودکان محدود است. به همین علت قانون ها و آئین های بشری را مانند قانون های طبیعی و ثابت و تغییر ناپذیر می پندارند و آنها را به چشم قراردادهایی که به طور موقت برای زندگی بهتر وضع شده اند نمی نگرند. این پدیده به واقع گرایی اخلاقی عنوان شده است. اما باید در نظر داشت که کودکان این دوره قانون ها و قرارداها را فقط از لحاظ خودشان مورد توجه قرار می دهند، نه از جهت دیگران به این جهت این دسته از کودکان را « خودمدار » خوانده اند.
پیاژه دوره دوم را ارزشیابی اخلاقی ذهنی نامیده است. در این دوره کودک علاوه بر جنبه محسوس رخدادها به عوامل درونی یا ذهنی آنها نیز توجه می کند. چنان که درباره قانون شکنی یا خلافکار از لحاظ قصد یا عللی که او را به ارتکاب جرم یا بزه واداشته است، داوری می کند. پیاژه معتقد است که پس از 7 یا 8 سالگی کودک می تواند اننتظارات خود در بازی و فعالیت های دیگر به وجود می آید. موضوع برابری و معامله به مثل یا دوستان همسن در کودک بیدار می شود. در این هنگام است که کودک معنی عدالت و انصاف را درک می کند، برای قانون ها و مقررات اجتماعی علت وجودی قائل می شود و به انگیزه آنها توجه می کند و می تواند به تعیین و تفسیر آنها بپردازد. این دوره را « عدالت خود مختار » نامیدند .
*** متن کامل را می توانید بعد از پرداخت آنلاین ، آنی دانلود نمائید، چون فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است ***
دانلود مقاله کامل درباره رشد نوزاد