پروژه شناسائی و کاهش آب بحساب نیامده در شبکه های آبرسانی شهری ( جهت اخذ کارشناسی ارشد)
104 صفحه فایل ورد ( قابل ویرایش )
فهرست مطالب
هدف
مقدمه 1
بخش اول
شناسایی عوامل ایجاد تلفات آب در شبکه های آبرسانی
جمع آوری اطلاعات از طریق اکیپ قرائت کنتور 3
دستورالعمل کنترل اماکن 4
دلایل نیاز به انجام کنترل و ممیزی اماکن 6
اهداف ،کاربردها وقابلیتهای کنترل اماکن 7
کلیات اجرای طرح 9
فعالیتهای کنترل اماکن 10
تهیه روش کنترل اماکن 15
کدگذاری 17
تهیه فرمهای جمع آوری اطلاعات 21
بخش دوم روشهای کاهش تلفات غیر فیزیکی
دستورالعمل نصب صحیح انشعابات 24
ارزیابی روشهای برخورد با متخلفین 34
بخش سوم
روشهای کاهش پرت فیزیکی
بررسی وضعیت بهره برداری از مخازن 40
تهیه کاربرگ بهره برداری از مخازن 41
حوضچه های شیرآلات 44
شیرآلات و اتصالات و نحوه نگهداری و تعمیرآنها 45
بخش چهارم
مدلسازی شبکه توزیع آب
تعیین نقاط نصب فشارسنج و انجام عملیات فشارسنجی 52
بررسی و مطالعه نقشه های سیستم توزیع آب 54
تهیه نقشه نقاط نصب فشارسنج 60
تعاریف و اصطلاحات رایج در مدلسازی 62
شبیه سازی سیستم توزیع 65
هدف از مدلسازی و کاربردهای آن 67
محدودیت های مدلسازی 70
تهیه و تکمیل اطلاعات سیستم توزیع آب 72
تهیه مدل هیدرولیکی سیستم توزیع آب 76
جمع آوری و سازماندهی اطلاعات 79
تهیه مدل اولیه 87
کد گذاری عوارض 89
چکیده مطالب و ارائه راهکار 96
منابع ومئاخذ 98
هدف :
شناسایــــی پرت آب در شبکه های آب رسانی شهری بصورت های فیزیکی و غیر فیزیکی که از مخازن ذخیره و لوله های اصلی شبکه توزیع آب شهری و نیز شبکه های فــرعی و انشعابات مشترکین که ممکن است بصورت نشت آب و یا ترکیدگی لوله های اصلی و فرعی شبکه و انشعابات و شیرهای شبکه به خارج از ســــیستم توزیع آب منتقل شود و حجم عظیمی از آب سالم و بهداشتی هدر میرود که با مشکلات فراوانی تولیـــــــد و در بعضی از شهرها تصفیه می شود و هزینه های هنگفتی را شرکتــهای آب و فاضلاب بابت آن خرج می نمایند و در کشور ما علاوه بر آنکه از نظر اقتصادی هزینه های کلانی متوجه دولت در این زمینه می شود کشور ما دارای منابع محدود آب می باشــــــد و در بیشتر موارد 60-40 درصد آب تولید شده برای شرب شهری بصورت تلفات هدر میرود که رقم بسیار بالایی است .
بنابراین شناسایی راههای بروز تلفات آب و ارائـــــه راهکارهـــــای مقابله با آن شکلات زیادی را از پیش پای صنعت نوپای آب و فاضلاب کشور بر میدارد.
تعریف آب به حساب نیامده : (پرت شبکه یا تلفات شبکه)
تلفات آب در شبکه آبرسانی شهری به دو صورت مشهود است .
الف :تلفات فیزیکی آب.
ب : تلفات غیر فیزیکی .
تلفات فیزیکی:
آب بصورت نشت از مخازن ذخیره آب ،نشت ازلوله ها و شیر فلکه ها و تلفات آب ناسی از اتفاقات و شکستگی لوله های اصلی و فرعی و نیز انشعابات .
تلفات غیر فیزیکی آب :
عدم کارکرد صحیح کنتور های حجمی موجود دروروی و خروجی مخازن ذخیره آب که ممکن است مقدار حجمی را کمتر یا بیشتر از میزان واقعی نشان دهد
عدم کارکرد صحیح کنتور های مشترکین
کنتور های خراب ،کنتور های معکوس ،کنتور های دست کاری شده توسط مشترک یا افراد غیر مجاز دیگر
انشعابات غیر فنی و غیر اصولی
عدم وجود کد بندی و پلاک کوبی اماکن
خطای انسانی
بنابراین اتلاف آب در شبکه ها ممکن است به یکی از صورت های فیزیکی و غیر فیزیکی صورت گرفته باشد . برای کاهش میزان تلفات آب باید عوامل ایجاد تلفات در شبکه شناسایی شود و بعد از شناسایی راههای جلوگیری از ایجاد تلفات بررسی شود . [1]
بخش اول :
شناسایی عوامل ایجاد تلفات آب در
شبکه های آب رسانی
شناسایی عوامل ایجاد تلفات آب (آب به حساب نیامده)
الف: شناسایی عوامل ایجاد تلفات غیر فیزیکی:
برای شناسایی عوامل ایجاد تلفات غیر فیزیکی به یکی از روشهای زیر استفاده میشود.
1)جمع آوری اطلاعات از طریق اکیپ قرائت کنتور .
2)انجام عملیات کنترل و ممیزی اماکن .
جمع آوری اطلاعات از طریق اکیپ قرائت کنترل : (روش اول )
با تغییر در فرم کامپیوتری قرائت کنتور می توان در هر دوره تمام یا بخشی ازاطلاعات مورد نیازاز وضعیت انشعابات در شبکه را به دست اورد و لیستی از انشعابات نامناسب را تهیه کرد .[10]
پس از تهیه لیست انشعابات نامناسب ، این لیست در اختیار اکیپ اجرائی قرار داده شده و به روشهایی که قبلا توضیح داده شده است اصلاح خواهد شد.
در مورد روش دوم ،نحوه کار بدین ترتیب بوده که با انجام فعالیت کنترل اماکن کلیه اماکن مورذد بازدید قرار گرفته و وضعیت انشعاب آنها قابل شناسایی می باشد. با استفاده از نتایج به دست آمده از عملیات کنترل اماکن لیست کلیه انشعابهای نامناسب به تفکیک در یک فرم تهیه شده، لیست مزبور در اختیار اکیپ اجرایی مربوطه قرار داده می شود .[1]
دستورالعمل کنترل اماکن :
در مطالعات کاهش آب به حساب نیامده، از جمله فعالیت های مثبت تعریف شده،فعالیت مربوط به کنترل و ممیزی اماکن سطح شهر است . این فعالیت به طور کلی به منظور بررسی و شناخت وضعیت موجود اماکن در ارتباط با بخش مشترکین و توزیع آب(شامل کلیه مشترکین و غیر مشترکین )، اگاهی از مسائل و کمبود های مرتبط با آن و همچنین بررسی و شناخت نواقص و ایراداتی که از این جهت به سیستم توزیع آب تحمیل می گردد،گردیده است .[1]
ازآنجایی که در انجام این فعالیت هزینه های قابل ملاحظه ای صرف میگردد،لذا ضروری است این هزینه ها منتج به نتایج مناسبی گردد و از لحاظ فنی و اقتصادی مقرون به صرفه باشد ، با توجه به این امر ،این فعالیت یک فعالیت مهندسی بوده که می بایست با در نظر گرفتن شرایط محلی و فنی اقتصادی با یک برنامه ریزی دقیق و سازمان دهی شده اقدام به انجام آن گردد .[10]
در این راستا بنا بر مطالب فوق ،در دستور العمل حاضر سعی گردیده کلیه جوانب امر مورد بررسی قرارگیرد و روش مناسب این فعالیت ارائه گردد ، به طورکلی در دستور العمل حاضرنحوه انجام این فعالیت از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و به عنوان راهنمایی جهت کنترل اماکن در شرکتهای آب و فاضلاب ارائه گردیده است
بطور کلی فعالیت های مورد نظر به شرح زیر است :[10]
– تهیه نقشه ها
– تهیه روش کنترل اماکن با توجه به شرایط محلی
– جذب ،سازماندهی و آموزش گروههای پیمایش محلی
– پیمایش محلی و برداشت اطلاعات
– مقایسه اطلاعات جمع آوری شده در حین عملیات پیمایش با اطلاعات پرونده ای مشترک به منظورتعیین تغییرات و مغایرتها
– تهیه برناممه کاربردی کنترل اماکن ( نرم افزار کنترل اماکن) به منظور ثبت ، بازیافت و اخذ گزارشات
– ورود اطلاعات جمع آوری شده به نرم افزار کنترل اماکن
– اخذ گزارشات و انجام پردازشهای لازم
(در مورد سه بند آخر میتوان به صورت دستی نیز لیستی از انشعابات مورد نظر تهیه کرد) .
در این خصوص، در دستورالعمل کنترل اماکن ابتدا دلایل نیاز به این فعالیت، اهداف انجام فعالیت کنترل اماکن ، کاربرد ها، و قابلیت های قابل حصول و کلیات اجرای طرح تشریح گردیده و متعاقب آن روش انجام ، نحوه جمع آوری ثبت ، بازیافت و پردازش اطلاعات تحت فعالیتهای فوق الاشاره مورد بحث قرار گرفته است.[10]
1- کلیات
- دلایل نیاز به انجام کنترل و ممیزی اماکن
از جمله دلایل نیاز بهانجام چنین فعالیتی در مطالعات کاهش آب به حساب نیامده ، موارد زیر قابل اشاره است .
– شرکتهای در گیر در امر خدمات رسانی آب و فاضلاب با توجه به روند توسعه شاهد تولید اطلاعات بسیاری از جمله اطلاعات مربوط به مشترکین بوده که اغلب به دلیل عدم وجود یک روند و نظام سازمان یافته ، بسیاری از این اطلاعات تولید شده در زمان کوتاهی بدون هیچ گونه شناختی حذف یا از دقت آنها کاسته شده است بدین لحاظ علیرغم اهمیت خاص و با ارزش که این اطلاعات دارا می باشند ، اغلب نقش مؤثری در برنامه ریزی ها ایفا نمی نمایند . همچنین در روند کنونی در طول زمان کوتاهی اطلات کارایی لازم خود را از دست داده و بازیافت آنها نیز نیازمند صرف هزینه در زمان زیادی است .در این بین با توجه به تغییرات و تحولاتی که در چندین سال اخیر در مدیریت بخش تأمین و توزیع آب صورت گرفته( انتقال خدمات از شهرداری هاو ادارات آب به شرکتهای آب و فاضلاب) بسیاری از اطلاعات حذف یا نابود گردیده است.از این رو ، انجام چنین فعالیتی ، کمک مؤثری به جمع آوری و نظام دادن اطلاعات مرتبط با این بخش خواهد نمود . ذکر این نکته ضروری است اکثرشرکتهای آب و فاضلاب از این قاعده مستثنی نبوده و این امر به عنوان مشکل در آنها همواره مطرح بوده است.[1]
– آمار و اطلاعات مشترکین مربوط به سالهای قبل ، به ویژه قبل از تشکیل شرکتهای آب و فاضلاب بسیار محدود و عمدتاً از دقت و کیفیت لازم برخوردار نمی باشد . با توجه به این امر اقدا م جهت تهیه آمار و اطلاعات به روز از وضعیت اماکن و مشترکین ضروری است . [10]
– مدیریت مؤثر در بخش مشترکین و همچنین سایر بخشها همواره نیازمند اطلا عات همه جانبه از اماکن و به ویژه از مشترکین است . به این لحاظ که تعیین و تحلیل سیاستهای مورد نظر بستگی خاصی به وجود اطلاعات داشته و جامع و قابل دردسترس بودن آن برای مدیران و برنامه ریزان به منظور حمایت از تحلیلهای لازم ضروری است .[10]
– در حال حاضر بسیاری از درآمد های قانونی در ارتباط با مشترکین که رقم قابل ملاحظه ای را نیز به خود اختصاص می دهد، بصورت بالقوه بوده ، که با توجه به روند فعلی بالفعل نمودن آن تقریباً مقدور نمی باشد . ولی در صورت اجرای چنین فعالیتی اینگونه در آمد ها به راحتی و با دقت تمام بالفعل خواهد گردید ( از قبیل در آمد های حاصل از کاربری ، وضیت انشعابات ، شناسایی نقاط قوت و ضعف سیستم قرائت و بسیاری موارد دیگر)
– از دلایل دیگر انجام این فعالیت این بوده که امروزه تنها سازمانها و شرکتهایی در فعالیتهای خود موفق خواهند بود ، که بتوانند به طور مؤثر و کارا از اطلاعات تولید شده استفاده نمایند . به عبارتی تحلیل و اجرای مؤثر برنامه های بهینه سازی سیستم به تشخیص اقدامات مناسب و تحقیق در ارتباط به میزان تأثیر این برنامه ها ، نیازمند داشتن اطلاعا ت کافی در بخشهای مختلف ازجمله بخش مشترکین است . [10]
1-2- اهداف ، کاربرد ها و قابلیت ها
در صورت اجرای فعالیت کنترل و ممیز اماکن در شرکتهای آب و فاضلاب ، امکان استفاده از اطلاعات جامع و به روز مشترکین سطح شهر ، به منظور به کار گیری و استفاده در بخشهای مختلف مدیریتی ، فنی و اجرایی فراهم خواهد گردید . ازجمله مواردی که با اجرای این فعالیت قابل حصول میباشد یا به عبارتی اهداف قابل انتظار از اجرای چنین فعالیتی ، عبارتند از :[1]
-شناسایی وضعیت یکایک اماکن و تهیه اطلاعات به روز از آنهادر جنبه های مختلف
– ایجاد هما هنگی در ساختار اطلاعاتی و محتوای منابع اطلاعاتی مشترکین از شرکتهای آب و فاضلاب و به روز نگه داشتن آن
– تهیه و استقرار سیستم مکانیزه اطلاعاتی مورد نیاز امور مشترکین و سایر بخشها در ارتباط با مشترکین و به روز نمودن اطلاعات بدون صرف دوباره کاریها .
– تهیه و در اختیار قرار گرفتن نقشه های به روز کد گذاری شده امور مشترکین
– افزایش راندومان و قابلیت های تکنولوژیکی شرکت با توجه به ایجاد توانایی های آنالیزی بهبود یافته و جدیدی که فراهم گردیده است .
– فراهم آمدن امکان تحقیق و انجام بررسی های مستمر در ارتباط با مشترکین
-فراهم آمدن زمینه جهت ارائه و به کارگیری راهکارهای عملی و علمی سازمان یافته در ارتباط با نگهداری ، اصلاح و بهینه سازی انشعاب آب .
– فراهم آمدن امکان زمینه جهت اخذ درآمدهای قانونی
– فراهم آمدن شرایط جهت تهیه و پیاده سازی سیستم علمی و عملی قرائت کنتورهای مشترکین (سیر بهینه قرائت ).
– فراهم آمدن امکان کاهش آب به حساب نیامده(به ویژه غیر فیزیکی)باتوجه به شناسایی عوامل بروز نشت
– فراهم آمدن شرایط جهت تهیه برنامه وتدوین بودجه بر طبق واقعیت های موجود.
-فراهم آمدن زمینه جهت شناخت کمبودها در مدیریت امور مشترکین و برنامه ریزی جهت رفع آن .
– پیش بینی فعالیتها و برآورد فعالیتها و پتانسیلهای مورد نیاز آینده.
– تخصصی نمودن ارائه خدمات با توزیع مناسب فعالیت ها و مسئولیت ها.
– ارتقاء کیفیت و کمیت ارائه خدمات.
– ایجاد و بهبود و تحکیم زیربنا های مناسب حقوقی و قانونی .
– جلب هرچه بیشتر و عمیقتر مشارکتها ی مردمی یا به عبارتی ایجا د یک ارتباط دو جانبه با مشترکین و ارتقاء همکاری مشترکین .
– فراهم آمدن امکان سازماندهی و فعال نمودن یک ارتباط مستمر با مشترکین[10]
1-3-کلیات اجرای طرح
اولین گام در روند انجام فعالیت ممیزی و کنترل اماکن در مطالعات کاهش آب به حساب نیامده ، تعیین اهداف و پس از آن تبیین استراتژی دستیابی به اهداف مزبور و روند اجرای آن بوده است .
کلیات اجرای این فعالیتها به شرح زیر است:
در گام اول شناسایی کلی وضعیت و ساختاراطلاعاتی،به همراه نحوه گردشکاری در وضعیت موجود مورد عمل قرار خواهد گرفت و بر اساس آن استراتژی های لازم تدوین میگردد .
در گام بعدی بر اساس استراتژی های تعیین شده و با در نظر گرفتن ابزار مورد استفاده و واقعیتهای موجود در اجرای این فعالیت و شیوه اجرای جمع آوری و ثبت اطلاعات در قالب فعالیتهای از قبیل تعریف وتعیین اطلاعات مور نیاز(اقلام اطلاعاتی ) روش جمع آوری و ثبت آن ، محدوده زمانی جمع آوری و ثبت اطلاعات، روش پردازش و اخذ نتایج ، مدیریت تحلیل نتایج ، مدیریت تحلیل اطلاعات و کاربرد های آن و موارد خاص دیگر بنا به موضوع و نوع تکنولوژی و ابزارهای به کار رفته در این طرح مورد عمل قرار خواهد گرفت . [1]
پروژه شناسائی و کاهش آب بحساب نیامده در شبکه های آبرسانی شهری ( جهت اخذ کارشناسی ارشد)
