محتوای اطلاعاتی جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود و
ارزشگذاری حقوق صاحبان سهام
دانلود متن کامل با فرمت ورد word
چکیده
پژوهش حاضر شواهدی را درباره ویژگی های مختلف جزء غیرعملیاتی سود حسابداری (سود ویژه منهای سود
عملیاتی) فراهم می آورد. تحلیل ویژگی های مختلف جزء غیرعملیاتی سود بر اساس چارچوب ارزش گذاری ارایه
شده توسط اولسن انجام می پذیرد. ابتدا با به کارگیری داده های ترکیبی مربوط به نمونه ای از شرکت های حاضر در
1377 )، معادلات چهارگانه موجود در مدل اولسن به عنوان یک سیستم و با - بورس اوراق بهادار تهران ( 1386
استفاده از روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط تخمین زده می شود. سپس با استفاده از تخمین های به دست آمده
برای معادلات، به آزمون و ارزیابی پنج فرضیه در رابطه با ویژگی های جزء غیرعملیاتی سود پرداخته می شود.
یافته های پژوهش نشان می دهد که جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود غیرعادی آتی و
همچنین در رابطه با ارزش بازار حقوق صاحبان سهام شرکت، دارای محتوای فزاینده اطلاعاتی است. علاوه بر این،
جزء غیرعملیاتی سود حسابداری از ویژگی های "ارتباط با پیش بینی"، "ارتباط با ارزش" و "پیش بینی
پذیری"برخوردار است. بالاخره، یافته های پژوهش حاکی از آن است که مطابق با پیش بینی اولسن، بین دو ویژگی
اجزای سود؛ یعنی ارتباط با پیش بینی و ارتباط با ارزش، پیوند و رابطه وجود دارد.
واژگان کلیدی: جزء غیرعملیاتی سود، سود غیرعادی، ارتباط با پیش بینی، ارتباط با ارزش، پیش بینی پذیری.
1
- مقدمه
تاکید اولیه در گزارشگری مالی، ارایه اطلاعاتی در
مورد عملکرد بنگاه است که به وسیله سود و اجزای
متشکله آن فراهم می آید [ 12 ]. به عبارت دیگر،
استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری به منظور ارزیابی
و پیش بینی جریان های نقد واحدهای تجاری و
متعاقب آن، اتخاذ تصمیم های اقتصادی، پیش و بیش
از هر اطلاعات دیگری بر اطلاعات ناشی از سود و
اجزای تشکیل دهنده آن اتکا می کنند. آنها با استفاده از
سودهای گزارش شده به پیش بینی سود و جریان های
نقد آتی شرکت و نیز ارزش گذاری شرکت بر اساس
این پیش بینی ها اقدام می نمایند.
از طرفی، کیفیت سود حسابداری و میزان مربوط
بودن آن به اهداف پیش بینی و ارزش گذاری، به میزان
پایداری اجزای تشکیل دهنده آن بستگی دارد. دستیابی
به جریان با ثبات سود، در افزایش قدرت پیش بینی
سرمایه گذاران و کاهش ریسک شرکت مفید است .
بعضی از عناصر سود، در گذر زمان به طور معقول
پایدار هستند. افشای این عناصر پایدار سود،
استفاده کنندگان را در پیش بینی مبالغ آتی مرتبط با این
اقلام یاری می دهد. سایر عناصر سود ممکن است به
میزان زیادی ناپایدار باشد. اطلاعات مرتبط با این
عناصر باید به گونهای گزارش شود که
استفاده کنندگان بتوانند آثار آنها را از آثار عناصری که
.[ از پایداری برخوردارند، تفکیک نمایند [ 4
با توجه به مطالب گفته شده، برای تجزیه و
تحلیل سود حسابداری و یا استفاده از آن، علاوه بر
توجه به مبلغ نهایی و کل سود، تحلیل اجزای سود و
ویژگی های این اجزا نیز از اهمیتی ویژه برخوردار
است. یکی از مسایلی که بر کیفیت سود اثر دارد،
میزان نقدی یا تعهدی بودن آن است که در
پژوهش های زیادی به آن پرداخته شده است. علاوه
بر این، بیشتر سرمایه گذاران به این نکته آگاه هستند
که سود منعکس شده در صورت های مالی شرکت ها،
به طور کلی از دو جزء عملیاتی و غیرعملیاتی تشکیل
شده است که استمرار سود ارایه شده در هر یک از
این اجزا با هم متفاوت است. برای مثال، می توان ادعا
کرد که مهمترین بخش از سود خالص که قابلیت
تکرارپذیری بالایی نسبت به سایر طبقات دارد، سود
عملیاتی است [ 4]. در مقابل، درآمدها، هزینه ها،
سودها و زیان هایی نیز وجود دارد که در اثر فعالیت ها
و عملیات فرعی و جانبی شرکت ایجاد می شود و در
صورت سود و زیان متداول نیز، پس از سود عملیاتی
گزارش می گردد. میزان تکرارپذیری و پایداری و نیز
میزان محتوای اطلاعاتی این دسته از درآمدها و
هزینه ها که جزء غیرعملیاتی سود را تشکیل می دهند،
موضوعی است که مورد اختلاف نظر اندیشمندان
حسابداری و مورد سؤال استفاده کنندگان اطلاعات
حسابداری واقع شده است. ماهیت غیر عملیاتی این
اقلام، همواره باعث ایجاد پرسش ها و ابهام های
زیادی پیرامون سایر ویژگی های این اقلام، مانند
پایدار بودن آنها، مربوط بودن آنها به سودهای آتی و
نیز مربوط بودن آنها به ارزش بازار شرکت، گشته
است.
پژوهش حاضر با استفاده از مدل اولسن [ 17 ] به
بررسی ویژگی های مختلف جزء غیرعملیاتی سود
حسابداری و به طور ویژه، محتوای اطلاعاتی این
جزء در رابطه با اهداف پیش بینی و ارزش گذاری می
پردازد؛ ضمن اینکه بر خلاف اکثر پژوهش های
داخلی انجام گرفته با استفاده از چارچوب اولسن، در
لسبلا
محتوای اطلاعاتی جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود و ارزش گذاری حقوق صاحبان سهام/ 19
پژوهش حاضر، علاوه بر مدل ارزش گذاری سود
باقیمانده، مدل اطلاعات خطی موجود در این
چارچوب نیز مورد توجه و آزمون قرار می گیرد.
- مبانی نظری و پیشینه پژوهش
پژوهشگران فراوانی طی سال های اخیر سعی
کرده اند با ارایه مدل های نظری، روابط بین ارقام
حسابداری و ارزش شرکت را تبیین کنند. سود
حسابداری به عنوان مهمترین داده حسابداری مؤثر بر
ارزش شرکت در پژوهش های انجام شده مورد توجه
محتوای اطلاعاتی جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود و ارزشگذاری حقوق صاحبان سهام با فرمت ورد word