اتوبوس یک وسیله نقلیه عمومی است و به وسیله آن می توان حجم بالایی از مسافران را جابه جا کرد،اما نکته ای که باید به آن توجه کرد آسایش و امنیت مسافران است.بدین منظور باید اصول ارگونومیک در طراحی صندلی ها،پله های ورود و خروج،عرض طول درب ها و ... یعنی قسمتی که مستقیما با مسافر در ارتباط است رعایت شود.
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه22
فهرست مطالب
ارگونومی و راه های جلو گیری از خستگی در کار با کامپیوتر
محیطی (فیزیولوژی کار و روانشناسی صنعتی ) ، نیروهای استاتیک و دینامیک روی بدن انسان (بیومکانیک )، احتیاط (روانشناسی صنعتی ) ، خستگی (فیزیولوژی کار و روانشناسی صنعتی )، طراحی و آموزش و طراحی ایستگاه کاری و ابزارها (آنتروپومتری و مهندسی )، سر و کار دارد. بنابراین ارگونومی از خیلی از علوم و مهندسی تشکیل یافته است .
موضوع ارگونومی :
ارگونومی شغلی تلاش میکند تا با بازبینی سیستم های کاری ، آنها را در جهت کاهش استرسهای حرفه ای تغییر دهد .
اصول ارگونومی در صنعت :
- طراحی تغییر ، جایگزینی و نگهداری تجهیزات برای ارتقای بهره وری ، زندگی کاری و کیفیت تولید
- طراحی و تغییر فضاهای کاری و جانمایی کاری برای سهولت و سرعت عملیات خدمات و نگهداری
- طراحی و تغییر روشهای کاری شامل اتوماسیون و تخصیص وظیفه بین اپراتور و ماشین
- کنترل فاکتورهای فیزیکی (گرما ،سرما،صدا،ارتعاش ،نور) در محل کار برای تولید بهتر و ایمنی کارکنان
فاکتورهای استرس در محیط های کار :
هر محیط کاری فاکتورهای استرس مخصوص خود را دارد. در زیر فاکتورهای استرس شناخته شده در محل کار آمده است .
- پیچیدگی و تعدد ابزارهای مورد استفاده در محیط کار
- وضعیتهای محیطی غیر طبیعی (گرما ، صدا ، ارتعاش ، روشنایی ، مواد سمی و …)
- بار کاری فیزیکی و فکری
نتایج بکارگیری ارگونومی:
موارد زیر تعدادی از نتایج بکارگیری اصول ارگونومی در محل کاراست .
- درک تاثیر مخصوص نوع کار روی جسم کارکنان و کارایی شغلی شان
- پیش بینی پتانسیل اثرات طولانی مدت (یا تجمعی ) کار روی جسم کارکنان
- ارزیابی تناسب محل کار و ابزارها برای کارگران جهت انجام کار
- بهبود بهره وری و آسایش کارگران توسط (تطبیق کار برای شخص ) یا تطبیق شخص برای کار نتایج این قبیل تلاشها دستیابی به بهترین هماهنگی میان
قابلیتهای کارگر و نیازمندیهای شغل است .
بیومکانیک :
بیومکانیک ترکیبی از فیزیک مهندسی (مکانیک ) ، آنتروپومتری و پایه علوم پزشکی (بیولوژی و فیزیولوژی ) که از طریق ریاضی مرتبط گشته اند . آن قوانین فیزیکی را برای توصیف پدیده های بیولوژیکی بدن انسان استفاده میشود . اصول بیومکانیک جهت مطالعه پاسخهای بدن انسان به بارها و استرس هایی که در محیطهای کاری بر آن قرار میگیرد، میباشد .
فیزیولوژی کار :
مطالعه عملکرد ارگانیسمهای انسان توسط استرسهای کار ماهیچه ای تحت تاثیر قرار میگیرد.
پاسخهای فیزیولوژیک ناشی از کار فیزیکی شامل سیستمهای ماهیچه ای اسکلتی و قلبی عروقی میباشد.
ارزیابی توانایی کاری:
1- ضربان قلب
2- اکسیژن مصرفی
بیومکانیک حرفه ای :
بررسی فیزیکی کارگر و ابزار ، ماشین آلات و مواد به نحوی که کارایی بهینه داشته و کمترین آسیبها متوجه شخص گردد اختلالاتی را که بدلیل عدم تطابق قابلیتهای فردی و نیازمندیهای شغلی وجود دارد را به حداقل میرساند و از بروز یک اختلال اسکلتی –عضلانی پیشگیری مینماید .
جنبه های بهداشتی ارگونومی :
1- پیشگیری از بیماریها و اختلالات ناخواسته و غیبت
2- طراحی بهینه ایستگاههای کاری
3- بهترین استفاده از انرژی تلاش کاری
4- بهترین استفاده از منابع و قابلیتهای کارگر
جنبه های اقتصادی ارگونومی :
1- استفاده بهینه از انرژی که باعث کارایی بیشتر میگردد
2- دوره های منظم کار و استراحت که باعث بهره وری بیشتر میگردد
3- حذف خستگی که باعث افزایش کیفیت کار میشود .
خستگی ناشی از کار :
خستگی ناشی از کارعبارتست از ضعف و ناتوانی در تمامی حرکات بدن بطوریکه این نوع خستگی در صنعت بصورت خستگی عضلانی (جسمی ) و
خستگی روحی (روانی ) ظاهر میشود .
انواع خستگی :
1- خستگی چشمی
2- خستگی کل بدن
3- خستگی فکری
4- خستگی عصبی
5- خستگی مزمن
6- خستگی ناشی از بهم خوردن ریتم روز و شب
عوارض خستگی :
1- کاهش توجه
2- کاهش دریافت
3- کاهش سرعت عملکرد فیزیکی و ذهنی
4- کاهش دقت و افزایش اشتباه
5- مصرف انرژی بالا جهت ثابت نگهداشتن راندمان
6- احساس خستگی ، گیجی ، و تحریک پذیری
ارگونومی کامپیوتر:
ارگونومی کامپیوتر یعنی مطالعه و بررسی عوامل انسانی در ارتباط با کامپیوتر این دانش ، شیوه های تطبیق ابزارها و وسایل کار با بدن فرد را ارائه داده تا از بروز اثرات ناهنجار جلوگیری شود.
طی چند سال اخیر به این دانش در زمینه تولید وسایل مختلف کامپیوتر توجه زیادی شده است . تولید کنندگان و طراحان ابزارها و وسایل سعی دارند تا با رعایت اصول ارگونومی، میزان تاثیرات سوء وسایل بر بدن انسان را کاهش دهند. تولید کنندگان تجهزات وسایل کامپیوتر ( مانند صفحه کلید، ماوس، میزو صندلی و سایر وسایل کامپیوتر اکنون سعی می کنند تا محصولات را مطابق با اصول ارگونومی طراحی و تولید کنند. رعایت اصول ارگونومی سبب کاهش ضایعات چشم، سردرد و کمر درد اپراتورهای کامپیوتر خواهد شد.
کاربرد کامپیوتر در زندگی بشر بسیار زیاد است و تعداد زیادی از افراد ساعتهای متمادی با کامپیوتر کار می کنند. به همین دلیل شناخت عوامل موثر در محیط کار با کامپیوتر اهمیت زیادی دارد وجود شرایط نامناسب در محیط کاری و عدم توجه به موارد ایمنی هنگام کار با کامپیوتر ممکن است در بلند مدت سبب بروز بیماریها و ناهنجاریها شود.
بیشتر کاربران کامپیوتر در محیط های سربسته و فضاهای کوچک کار می کنند کمترین ویژگیهای یک محیط کاری مناسب برای کاربران کامپیوتر به قرار زیر است.
1ـ وجود سیستم تهویه مطبوع
2ـ نور کافی و مناسب
3ـ استفاده از میز مخصوص که دارای عرض و ارتفاع استناندارد باشد.
4ـ استفاده از صندلی مخصوص کامپیوتر که ارتفاع آن طوری تنظیم شود که ستون فقرات کاربر را آزار ندهد.
5ـ استفاده از زیرپایی برای جلوگیری از بی حسی پا.
6ـ کف پوش اتاق از جنس چوب یا پلاستیک باشد تا الکتریسیته ساکن تولید نکند.
با وجود رعایت کات فوق، باز امکان بروز بیماریهای خاص برای اپراتور وجود دارد کم تحرکی هنگام کار با کامپیوتر ، چشم دوختن در مدت طولانی به صفحه مانیتور و حرکات یکنواخت و تکراری مچ دست ، ممکن است سبب بروز انواع ناهنجاریها شوند.
برای مقابله با این ناهنجاریها نکات ساده و مهم بعدی را هنگام کار با کامپیوتر رعایت کنید:
1ـ به تناوب از پشت میز کامپیوتر برخاسته، کمی استراحت کنید و با نرمشهای خیلی ساده، گردن ، بازو ، مچ د دست و پاها را حرکت دهید.
2ـ صفحه مانیتور ( صفحه نمایش ) را طوری تنظیم کنید تا ستون فقرات شما بطور مستقیم قرار گرفته و چشمان شما باصفحه نمایش در یک خط مستقیم قرار گیرند.
3ـ پاها را طوری روی ، زیرپایی قرار دهید که با بدنتان یک زاویة 90 درجه بسازد.
نظر به اینکه در وضعیتهای طبیعی بدن ، تنه . بازوان . و پاها در گیر کار استاتیک نمیشوند حرکات طبیعی یکی از مهمترین بخشها در انجام کار با راندمان بالا تلقی میگردد . لذا باید محیط کار را به گونه ای طراحی نمود تا با ابعاد بدن کارگر کاملا تطبیق داشته باشد در چنین وضعیتی نیاز به دانستن این ابعاد جهت طراحی محیطهای کاری اهمیت به سزایی داشته و پاسخگوی این نیاز مهم دانش آنتروپومتری است .
آنتروپومتری Anthropometery کلمه ای یونانی است که از دو واژه Anthropo به معنی انسان و metery به معنی سنجش ، تشکیل شده است .
بطور کلی اندازه گیری ابعاد بدن در دو وضعیــت صورت می گیرد:
1-وضعیت ساکن
2-وضعیت متحرک
دروضعیت ثابت اندازه گیری بدن در حالتی صورت میگیرد که بدن هیچ حرکتی نداشته باشد واین اندازه گیری را اصطلاحا آنتروپومتری استاتیک میگویند. در وضعیت متحرک اندازه گیری ابعاد بدن در حالتی که بدن در حالت حرکت میباشد ، صورت خواهد گرفت . این اندازه گیری نیز آنتروپومتری دینامیک گفته میشود. بطور کلی آنتروپومتری شامل اندازه گیری اندازه های مختلفی از طول بدن ، وزن ، و حجم اندامها . فضای حرکتی و زوایای حرکتی هر یک از اندازه ها بوده و در نهایت تهیه آمار و اطلاعات منتج از آن در تعیین شکل و اندازه ابزار و وسایلی است که در محیط کار مورد استفاده این افراد قرار میگیرد.
بطور کلی آنتروپومتری در دو زمینه کاربرد دارد:
در این زمینه علاوه بر ابعاد بدن ، نوع وسایل و تجهیزات مورد استفاده . جنس ، میزان تحمل نیرو و فشار و سایر فاکتورها ی مربوطه به انسان از قبیل سن ، جنس ، نژاد ، ساختار بدنی (ورزشکار ، چاق . لاغر ) نوع شغل ، رژیم غذایی ، وضعیت سلامتی ، وضعیت بدن Posture ، زمان (ابتدای روز .،پایان روز ) ، تغییرات ارادی (مثل منقبض کردن عضله ) . لباس و تجهیزات فردی مورد توجه قرار میگیرد . که البته مهمترین آنها سن ، جنس و تفاوتهای نژادی میباشد .
استانداردهای ابعاد مناسب صندلی برای کارهای کامپیوتری:
1-پشتی صندلی بایستی به هر زاویه ای قابل تغییر بوده به وضعیت دلخواه درآید.
2-ارتفاع پشتی بین 48 تا 82 سانتیمتر بالای کف صندلی مناسب بوده و قسمت بالایی پشتی باید کمی مقعر باشد . بهتر است عرض پشتی 32 تا 36 بوده و برای افزایش بازدهی آنها در تمام صفحات افقی به شعاع 50 تا 40 سانتیمتر مقعر باشد .
3-روی پشتی باید از بالشتک مناسب کمری استفاده گردد بطوریکه مهره کمری سوم تا خاجی پوشانده شود مثلا ارتفاع 10 تا 20 سانتیمتر بالای پایینترین سطح نشیمنگاه مناسب میباشد.
4-سطح نشیمنگاه باید 45 تا 40 سانتیمتر عرض داشته و از جلو تا عقب 42 تا 38 سانتیمتر طول داشته باشد . یک تو رفتگی جزیی در کفه به همراه لبه رو به بالا (زاویه 4 تا 6 درجه ) ، از لیز خوردن باسن جلوگیری میکند و یک بالشتک سبک دو سانتیمتری نیز که غیر قابل نفوذ باشد و از لیز خوردن و عرق کردن جلوگیری میکند استفاده گردد.
5-استفاده از زیر پایی برای جلوگیری از آویزا ن ماندن پای افراد کوتاه قد بسیار مهم است ( اصولا وجود زیر پایی شیب دار برای کاهش فشار وارده بر کمر بسیار مهم میباشد )
6-ارتفاع صفحه کلید نسبت به کف اتاق 62 تا 88 سانتیمتر
7-ارتفاع مانیتور نسبت به کف اتاق 90 تا 128 سانتیمتر
8-زاویه نگهدارنده کاغذ 0 تا 90 درجه
9-عرض تکیه گاه مچ (زیر مچی ) حداقل 1 سانتیمتر
10- شیب صفحه کلید 5 تا 15 درجه
11-ارتفاع دسته صندلی از کف صندلی 28 سانتیمتر
12-فاصله چشم از مانیتور 43 سانتیمتر.
چند حرکت ورزشی مفید برای رفع خستگی ناشی از کار با کامپیوتر
البته این مطلبی به نوعی اینجا هم بیان شده اما زیاد به مو ضوعات بعدی مربوط نبود و فکر کردم اینجا بذارمش بهتره.
< http://forum.persiantools.com/showthread.php?t=3059&page=1&pp=15>
استفاده طولانى مدت از رایانه با بیماریهاى چشمى ارتباط دارد.
دانشمندان ژاپنى مى‌گویند ساعتهاى طولانى نشستن در جلوى رایانه خطر ابتلا به با آب سیاه چشم یا گلوکوم را در افراد نزدیک بین افزایش مى‌دهد.
به گزارش بخش خبر شبکه فن آوری اطلاعات ایران، به نقل از ایرنا ، گلوکوم یا آب سیاه که در اثر آسیب دیدگى عصب بینایى بروز مى‌کند منجر به ایجاد نقطه کور و یا نقص در بینایى مى‌شود که مى‌تواند فرد را نابینا کند.
هر چند مصرف دخانیات و ازدیاد فشار خون عوامل خطر بالقوه در بروز این بیمارى محسوب مى‌شوند، اما دانشمندان ژاپنى معتقدند استفاده بیش از حداز رایانه در ابتلا افراد نزدیک بین به این بیمارى نقش دارد.
دکتر "ماسایوکى تاتمیچى" از دانشکده پزشکى دانشگاه تویو در توکیو مىگوید کارمندان نزدیک بین که سابقه طولانى کار با رایانه دارند در معرض افزایش خطر اختلال میدان دید قرار دارند که احتمالا با آب سیاه چشم ارتباط دارد.
محققان ۱۰ هزار کارمند با میانگین سنى۴۳ سال را که بطور منظم معاینات پزشکى انجام مى‌دادند مورد مطالعه قرار دادند. این افراد به پرسشنامه اى در مورد مدت زمان کار با رایانه و مشکلات بینایى خود پاسخ گفتند.
حدود پنج درصد از کارمندان دچار اختلالات میدان دید بودند. آزمایش بعدى نشان داد یک سوم از این افراد مشکوک به آب سیاه چشم هستند.
محققان مى‌گویند به نظر مىرسد بین آب سیاه چشم و استفاده زیاد از رایانه در افراد نزدیک بین رابطه اى وجود دارد.
دانشمندان معتقدند عصب بینایى در نزدیک بین ها در برابر فشار ناشى از کار با رایانه آسیب پذیرتر است .
فشار ناشى از کار با رایانه در مقایسه با گذشته بسیار افزایش یافته است . طى ده سال آینده کارشناسان بهداشت عمومى باید توجه بیشترى به مسئله نزدیک بینى و اختلالات میدان دید در کاربران رایانه داشته باشند.
توصیه هایی برای جلوگیری از آسیب های چشمی در حین کار با کامپیوتر:
نظر می رسد با فراگیرتر شدن بکارگیری کامپیوتر تعداد کسانیکه از مشکلات چشمی و بینایی رنج می برند روبه افزایش باشد.
مهمترین علائم عبارتند از: خستگی چشم، خشکی چشم، سوزش، اشک ریزش و تاری دید. همچنین ممکن است سبب درد در گردن و شانه ها نیز بشود.
با رعایت توصیه های زیر می توان تا حد بسیار زیادی از آسیب های چشمی جلوگیری کرد:
۱. سعی کنید بطور ارادی پلک بزنید. این کار سبب می شود سطح چشم شما با اشک آغشته شده و خشک نشود. در صورتیکه مشکل شما شدید باشد می توانید از قطره های اشک مصنوعی استفاده کنید.
۲. مرکز مانیتور باید حدود ۱۰ تا ۲۰ سانتی متر پایین تر چشمان شما باشد. این وضعیت علاوه بر اینکه باعث می شود پلک ها پایین تر قرار گیرند و سطح کمتری از چشم در معرض هوا باشد. از خستگی گردن و شانه ها نیز می کاهد. در این موارد هم باید مانیتور را در ارتفاع مناسب قرار داد و هم ارتفاع صندلی را نسبت به میزکار تنظیم کرد بطوریکه ساعد شما هنگام کار با keyboard موازی با سطح زمین باشد.
۳. مانیتور خود را طوری قرار دهید که نور پنجره یا روشنایی اتاق به آن نتابد. هنگام کار با کامپیوتر سعی کنید پرده ها را بکشید و روشنایی اتاق را نیز به نصف وضعیت معمولی کاهش دهید.
۴. به چشمان خود استراحت دهید. سعی کنید هر ۵ تا ۱۰ دقیقه چشم خود را از مانیتور برداشته و به مدت ۵ تا ۱۰ ثانیه به نقطه ای دور نگاه کنید. این کار سبب استراحت عضلات چشم می شود. همچنین به شما وقت می دهد پلک بزنید و سطح چشم شما مرطوب شود.
۵. اگر مجبورید که متناوبا به یک صفحه نوشته و مانیتور نگاه کنید (خصوصا در مورد تایپیست ها) ممکن است چشم شما خسته شود زیرا باید تطابق خود را تغییر دهد. برای جلوگیری از این مسأله سعی کنید صفحه
نوشته شده را در حداقل فاصله و هم سطح با مانیتور قرار دهید. برای اینکار می توانید از copyholder استفاده کنید.
۶. فاصله مانیتور با چشمان شما باید ۵۰ تا ۶۰ سانتی متر باشد.
۷. روشنایی و کنتراست مانیتور خود را تنظیم کنید. میزان روشنایی مانیتور باید با روشنایی اتاق هماهنگی داشته باشد. یک روش برای تنظیم روشنایی
مانیتور این است که به یک صفحه وب با زمینه سفید نگاه کنید. اگر سفیدی صفحه برای شما مثل یک منبع نور است روشنایی مانیتور زیاد است و باید آن را کم کنید. در مقابل، اگر صفحه کمی خاکستری به نظر می رسد روشنایی را زیاد کنید.
۸. اگر علی رغم رعایت توصیه های گفته شده باز هم دچار علائم هستید می توانید از عینک های مخصوص استفاده کنید زیرا گاهی مشکل در دید متوسط است. ما بطور معمول کمتر از دید متوسط استفاده می کنیم زیرا بیشتر اوقات یا اشیاء دور را نگاه می کنیم و یا اشیاء نزدیک. ولی مانیتور کامپیوتر دقیقا در فاصله ای از چشم قرار می گیرد که مربوط به دید متوسط است. برای دریافت عینک مناسب کامپیوتر به چشم پزشک مراجعه کنید.
۹. هنگام کار با کامپیوتر سعی کنید گردن خود را راست نگهداشته و شانه را عقب بدهید. قوز کردن هنگام کار طولانی با کامپیوتر سبب دردهای گردن و شانه ها می شود. کاملا پشت خود را به صندلی بچسبانید. همچنین ارتفاع صندلی خود را طوری تنظیم کنید که کف پاها روی زمین قرار داشته و زانوی شما در زاویه ۹۰ درجه قرار داشته باشد. Keyboard و Mouse باید پایین تر از آرنج و نزدیک دستان شما قرار داشته باشد.
چند راهکار مفید برای تسکین خستگی چشم ناشی از کار با رایانه:
در حالیکه ممکن است خستگی چشم ناشی از کار با رایانه تاثیر دایمی به روی بینایی نداشته باشد، اما بدون شک مخرب و کاملا نامطلوب و ناخوشایند است. محققان موسسه مایوکلینیک چند راهکار را برای تسکین و کاهش این خستگی و فشار بر روی چشم‌ها پیشنهاد کرده‌اند که عبارتند از:
1- به چشم‌هایتان استراحت بدهید؛ در طول روز با تمرکز بر روی هر چیز دیگری به جز صفحه رایانه چشم‌ها را در حالت استراحت و آرامش قرار دهید.
2- محل خود را تغییر دهید. سعی کنید هر 2 ساعت یک بار از جای خود برخاسته و کمی راه بروید. چنانچه امکان دارد برای چند لحظه به پشت دراز کشیده و چشم‌هایتان را ببندید.
3- پلک بزنید. بسیاری از کاربران رایانه‌ای حتی به اندازه کافی پلک نمی‌زنند. این امر منجر به خشک شدن چشم و مشکلات دیگری میشود.
برای اینکه به دفعات بیشتر پلک بزنید باید یک تلاش هوشیارانه داشته باشید. چنانچه این امر مؤثر نبود، میتوانید از قطره‌های چشم که نیازی به تجویز پزشکی ندارد، استفاده کنید.
4- از عینک مناسب استفاده کنید. اگر از عینک یا لنز استفاده می‌کنید نیز باید مطمئن شوید که عدسی آن برای کار با رایانه مناسب است
منابع: شبکه ی فن آوری اطلاعات ایران و نشریه دانشجویی بازتاب (دانشجویان کانون بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان) به نقل از بهداشت حرفه ای
*پروژه ارگونومی*
تعداد صفحات: 11
فرمت فایل: word
پروژه ارگونومی ( شرکت عصر صنعت شرق )
بسمه تعالی
مقدمه :
پروژه ای که در دست شماست در مورد عوامل انسانی یا ارکونومی می باشد به عبارت ساده تو منظور از اصطلاح عوامل انسانی طراحی برای کاربوی انسان است .
تعریف عوامل انسانی : پیش از این تعریف باید چند اصطلاح راتعریف کنیم . عوامل انسانی اصطلاحی است که در ایالت متحده وچندکشور دیگر به کار می رود . اصطلاح ارگوندی اگر چه در ایالت متحده هم به کار می رود ولی در اروپا ودیگر کشورها رایجتر است بعضی ها سعی می کنند بین این دو تمایز قائل شوند اما به عقیده ما هر نوع تمایز قائل شدن اختیاری است ودر همه موارد علمی این دو اصطلاح متفاوتند . اصطلاح دیگری که گاهی در ارتش امریکا به کار می رود مهندسی انسانی است اما اهل فن این اصطلاح را زیاد نمی پسندند واین اصطلاح کم کم رواج می افتد اصطلاح دیگر روانشناسی مهندسی است که در نزد بعضی از روانشناسان در ایالات متحده رایج است بعضی روانشناسی مهندسی راتحقیق پایه در مورد قابلیتها ومحدودیتهای انسان می دانند و آنرا از عوامل انسانی که بیشتر به کاربرد اطلاعات در طراحی مربوط می شود می کند .
عوامل انسانی دوهدف مهم دارندهدف اول افزایش بازدهی و کارآیی انجام کار و فعالیتهای دیگر است وهدف دوم تقویت بعضی ارزشهای انسانی مطلوب از جمله افزایش ایمنی ، کاهش خستگی وتنش افزایش راحتی ، افزایش مقبولیت نزد کارگر ، افزایش میزان رضایت شغلی وبهبود کیفیت زندگی است .
که ما در این پروژه بیشتر در موردهدف دوم عوامل انسانی تحقیق کرده ایم . عوامل انسانی اطلاعاتی در مورد رفتار توانایی محدودیتها وسایر مشخصه های انسان کشف می کندواین اطلاعات رادرطراحی ابزارها دستگاهها سیستمها ، تکلیفها ، شغلها ، و محیطهای مختلف به کار می برد تا بیشترین بهره وری ایمنی راحتی و کارآیی رادر هنگام استفاده انسان داشته باشد .
معرفی کارخانه :
شرکت عطر صنعت شرق در شرکت صنعتی بهارستان درکمال آباد واقع شده است مساحت شرکت 1150 متر مربع می باشد دارای لوله تولید و واحد اداری است و 100 نفر پرسنل تولید و 10 نفر پرسنل واحدمهندسی در این شرکت مشغول به کار هستند .
محصولات تولیدی شرکت : کشاب و زیرکشاب کنتور گاز به سفارش شرکت ملی گاز ایران مجموعه دسته دنده اتومبیل کاروان ( ون) به سفارش شرکت سایپا کاسه نشیمن کمک فنر پراید به سفارش شرکت سایپا و....
1. درد شایع گردن و شانه در کاربران کامپیوتر
2.ارگونومی کامپیوتر
3.شبکه های عصبی مصنوعی و کاربرد آن در پزشکی
درد شایع گردن و شانه در کاربران کامپیوتر
بر اساس نظر محققین و مطالعات انجام شده ، درد گردن و شانه و شکایات ناشی از آن در بین کاربران کامپیوتر گسترده و شایع است.دکترر فردریک گر محقق دانشکده بهداشت رولینز دانشگاه ایموری(Emory) در آتلانتا ایالت جورجیا این مطلب را بیان نمود که بیشتر از نیمی از کاربران کامپیوتر هر سال به عوارض و درد گردن و شانه مبتلا می شوند و بیشتر از یک سـوم آنها دچـار نقص یا مشـکلات حرکتـی گردن و شـانه می شوند.یک مطالعه روی 632 مرد و زن تازه استخدام شده که در هفته 15 ساعت یا بیشتر با کامپیوتر کار می کردند انجام شد.
پژوهشگران تمام فعالیتها و علائم موجود درافراد را به صورت یادداشتهای روزانه به مدت 3 سال ثبت کردند و افرادی که علائم را گزارش می کردند توسط پزشکان ارزیابی می شــدند تا مشــخص شــود که آیا ناراحتی و عارضه ای دارند یا خیر؟
محققین اعلام نموده اند که این اولین مطالعه آینده نگر به منظور پی گیری یک گروه از کاربران کامپیوتر است گرچه مطالعات قبلی به تعداد کاربران کامپیوتر که از درد در یک نقطه خاصی شکایت داشته اند اشاره شده است . یافته های دیگر این مطالعه نشان می دهد که مشکلات در نواحی دست و بازو شایع می باشد . تقریباً 40% افراد در هر سال از درد در نواحی فوق شکایت دارند و 21% از‌آنها دچار مشکلات شدیدی در این نواحی می شوند . بر طبق بررسی ها ، زنان بیشتر از مردان مشکلات ناشی از کار با کامپیوتر را گزارش می کنند و نیز بیشتر به این عوارض دچار می شوند ولی علت این امر هنوز مشخص نشده است . بر اساس نتایج یک مطالعه همزمان از همان گروه کاربران کامپیوتر با نشـستن صـحیح در جلوکامپیوتر می توان درد وشرایط ناراحت کننده را کـاهش داد . بر اســاس این گزارش قرار گرفتن صفحه کلید پایین تر از آرنج و یا در فاصله ای دور از کـاربر ( با زاویه داخلی آرنج بیشـتر از 121 درجه) باعث می شود که سـر به منظور نگاه کردن به مانیتور به سمت پایین انحراف داشته و خم شود و با استفاده از تکیه گاه‌های دست و بازو در صندلی می توان خطر علائم درد در شانه و گردن را کم نمود.همچنین محققین نتیجه گرفتند که وقتی کاربر مدت زمان زیادی جلوی کامپیوتر بنشـیند خطر پیشرونده درد بازو ودست او را تهدید می کند. افرادی که 20 سـاعت در هفته تایپ می کنند کمی بیشتر از دو برابر دیگران به درد و نارسایی دست و بازو و گردن دچار می شوند.
ورزشهای مفیدجهت‌‌گردن و شانه :
یکسری از تمرینات و ورزش ها می تواند از ضایعات کامپیوتر در گردن و شانه جلوگیری نماید. این تمرین‌ها بایستی مرتباً تکرار شود تا اثر آن نمایان گردد.
کشش گردن:
ماهیـچه های گـردن را راسـت و کشیده نگه داریــد و آن ر امنقبض و محکم نگیرید، این روش ناراحتی های ناشی از حالت های قرارگرفتن بدن را بر طرف می کند . طبق شکل شماره (1و2) راحت بنشینید ، به شانه ها استراحت دهید و چانه خود را به طرف سینه متمایل کنید. چانه را تا جایی که می توانید به طرف شــانه راست بچرخانید ، طوری که هیچ فشاری به پشت گردن وارد نشود. 30 ثانیه در این حالت بمانید . این حرکت را برای سمت چپ نیز انجام دهید.طبق شکل شماره (3و4) راحت بنشینید به شانه ها استراحت دهید. گوش های خود را به طرف شانه راست خم کنید گردن را تا جایی که می توانید شل کنید و با این کار احساس کششی در سمت مخالف خواهید کرد .برای 30 ثانیه در این حالت بمانید .این حرکت را برای سمت چپ نیز تکرار نمائید.
طبق شکل شماره (5و6) جناغ سینه و چانه را به بالا ببرید .سرتان را تاجا یی که راحت هستید به عقب بکشید و شانه ها را شل نمائید.هوا را به بیرون داده و بازدم کنید و سر را از عقب به مرکز آورده و سپس چانه را به طرف سینه متمایل کنید طوریکه پشت گردن کشیده شود و مدتی در این حالت بمانید.
ورزشهای شانه :
ازمزایای مواردی که در ذیل ذکر شده این می باشد که انقباض و گرفتگی شانه و گردن را بر طرف کرده و از قوز کردگی شانه ها به جلو ، جلوگیری می کند :
1- شانه و گردن را شل کنید و حالت قوز و خمیدگی شانه را از بین ببرید.
روی صندلی نشسته و پاها را صاف روی زمین بگذارید.مهره های کمر را صاف نگه داشته و هوا را به داخل تنفس کنیدو شانه ها را به طرف بالا و عقب بکشید.
هوا را بیرون داده و شانه هایتان را پائین بیاورید. 5-4 بار این کار را تکرار کنید.
مطابق شکل شماره (3-1) دست های خود را روی شانه ها گذاشته سپس آرنج ها را جلو سینه قرار دهید و سپس آنها را به طرف بالا ببریدو تا جا یی که می توانید آنرا بکشید و سپس پایین بیاورید.
با این روش احساس راحتی و کم شدن فشار بر استخوان شانه می کنید.چندین بار این کار را تکرار نمائید.
2- ماهیچه های ستون مهره ها را با خم کردن مهره ها به طرفین بکشید.
مطابق شکل شماره (5-4) به راحتی روی صندلی بنشینید و پاهای خود را روی زمین بگذارید.نفس گرفته دست چپ را بالای سرتان ببرید. با دست راست خود مچ دست چپ را بگیرید( کف دست چپ به طرف جلو باشد) و دوباره نفس بگیرید.سپس بازدم کرده و به سمت راست خم شوید احساس کششی در سمت چپ خود خواهید کرد.نفس خود را حبس کنید و در همان حال به سمت دیگر خم شوید و هوا را بیرون دهید. دوباره نفس گرفته و به مرکز حرکت کنید واین عمل را برای سمت دیگر نیز تکرار کنید.
طبق شکل شماره (7-6) روی صندلی نشسته ، پاها را به صورت موازی و صاف روی زمین بگذارید.انگشت های خود را در هم قفل کرده و کف دست را به طرف بالا ببرید سپس آرنج ها راخم کرده بازوها را به طرف سر خم کنید. نفس بگیرید و شانه ها را به طرف عقب ببرید ، نفس را بیرون داده و بازوها را صاف بکشید و همچنان کف دست به طرف بالا باشد.به آرامی نفس بکشید و بعد هوا را بیرون داده و بازوها را شل کنید.
فهرست منابع :
1- http://preventdisease.com/news/articles/neck_shoulder_pain_computers.shtml
2- http://www.stretchnow.com.au/exercises/neck.htm
3- http://www.stretchnow.com.au/exercises/shoulders.htm
بالای صفحه
ارگونومی کامپیوتر
تهیه کننده : درنا نجفی - فاطمه طبیبی
ارگونومی چیست ؟
ارگونومی به عنوان رشته ای از علوم با بدست آوردن بهترین ارتباط میان کاربران و محیط کار تعریف می شود . ارگونومی با ارزیابی قابلیت ها و محدودیتهای انسان ( بیومکانیک و آنتروپومتری ) ، استرس های کاری و محیطی ( فیزیولوژی کار و روانشناس صنعتی ) ، خستگی ( فیزیولوژی کار و روانشناس صنعتی ) ، طراحی و آموزش و طراحی ایستگاه کاری و ابزارها ( آنترومتری و مهندسی ) سر و کار دارد . بنابراین ارگونومی از علوم و مهندسی تشکیل شده است .
ارگونومی شغلی تلاش می کند تا با بازبینی سیستم های کاری ، آنها را در جهت کاهش استرس های حرفه ای تغییر دهد .
اصول ارگونومی در صنعت :
اصول ارگونومی در صنعت عبارتند از :
* طراحی ، جایگزینی و نگهداری تجهیزات برای ارتقاء بهره وری ، زندگی کاری و کیفیت تولید .
* طراحی و تغییر فضاهای کاری و جانمایی کاری برای سهولت و سرعت عملیات خدمات و نگهداری
* طراحی و تغییر روش های کاری شامل اتوماسیون و تخصیص وظیفه بین اپراتور و ماشین
* کنترل فاکتورهای فیزیکی ( گرما ، سرما ، صدا ، ارتعاش ، نور ) در محل کاربرای تولید بهتر و ایمنی کارکنان
جنبه های بهداشتی ارگونومی
جنبه های بهداشتی ارگونومی عبارتند از :
1- پیشگیری از بیماری ها و اختلالات ناخواسته
2- طراحی بهینه ایستگاه های کاری
3- بهترین استفاده از منابع و قابلیت های کارمندان
ارگونومی کامپیوتر
ارگونومی کامپیوتر یعنی مطالعه و بررسی عوامل انسانی در ارتباط با کامپیوتر . یکی ازاهداف اصلی ارگونومی کامپیوتر ،
تضمین مناسب بودن دستگاه برای استفاده انسان است .
رعایت اصول ارگونومی در کاربا کامپیوتر
تولید کنندگان تجهیزات وسایل کامپیوتر ( مانند صفحه کلید ، ماوس ، میز و صندلی و سایر وسایل کامپیوتر ) اکنون سعی می کنند تا محصولات را مطابق با اصول ارگونومی طراحی و تولید کنند .
رعایت اصول ارگونومی سبب کاهش ضایعات چشم ، سردرد و کمردرد اپراتورها و کاربران کامپیوترها می شود کاربرد کامپیوتر در زندگی بشر بسیار زیاد است و تعداد زیادی از افـراد سـاعت های متمــادی با کـامپیوتر کـار می کنند ، به همین دلیل شناخت عوامل مؤثر در محیط کار با کامپیوتر اهمیت زیادی دارد . وجود شرایط نامناسب در محیط کاری و عدم توجه به موارد ایمنی هنگام کار با کامپیوتر ممکن است در بلند مدت سبب بروز بیماری ها و ناهنجاری ها شود . بیشتر کاربران در محیط های سر بسته و فضاهای کوچک کار می کنند کمترین ویژگی های یک محیط کاری مناسب برای کاربران کامپیوتر به قرار ذیل است :
* وجود سیستم تهویه مطبوع
* نورکافی و مناسب
* استفاده از میز مخصوص که دارای ابعاد استاندارد باشد
* استفاده از صندلی مخصوص کامپیوتر با ارتفاع قابل تنظیم برای جلوگیری از ناراحتی ستون فقرات کاربر
* استفاده از زیرپایی برای جلوگیری از بی حسی پا
* کف پوش چوبی یا پلاستیکی برای جلوگیری از ایجاد الکتریسیته ساکن .
با وجود رعایت نکات فوق ، باز امکان بروز بیماریهای خاص برای اپراتور وجود دارد . کم تحرکی هنگام کار با کامپیوتر ، چشم دوختن در مدت طولانی به صفحه مانیتور و حرکات یکنواخت مچ دست ، ممکن است سبب بروز انواع ناهنجاری ها شوند .
ارگونومی اجزای موجود در محیط کار با کامپیوتر
اگر برای انجام فعالیتها در محیط کار از کامپیوتر استفاده می شود ، به منظور جلوگیری از عوارض ناشی از کار با کامپیوتر ، توصیه می شود که اصول ساده ای که در مورد تجهیزات موقعیت و مکان کار با کامپیوتر در ذیل ذکر گردیده ، رعایت گردد تا بتوان تا حـدودی ازاین عوارض جـلوگیری کرد :
صندلی :
صندلی مورد استفاده در محیط کار با کامپیوتر باید از خصوصیات زیر برخوردار باشد :
1- دارای پشتی باشد ، به صورتی که گودی کمر را در بر گیرد و ( پشتی ) از نظر افقی و عمودی تراز باشد .
2- چرخان باشد .
3- از هر نظر (زوایا و فواصل) قابل تنظیم باشد .
4- دارای پایه ای محکم باشد .
5- روکش آن از جنسی باشد که هوا را از خود عبور داده و سبب تعریق نشود و لغزنده نیز نباشد .
6- لایه داخلی آن 2 تا 3 سانتیمتر ضخامت داشته باشد .
7- حداقل عرض آن 40 سانتیمتر باشد .
8- چرخ آن قابلیت حرکت بر جنس کفپوش اتاق را داشته باشد .
9- ارتفاع آن با ارتفاع میز متناسب باشد .
بر اساس اصول ارگونومی که از سوی سازمان بین المللی توصیه شده ، ارتفاع نشمینگاه صندلی باید 25 الی 35 سانتیمتر پایین تر از سطح میز کار در نظر گرفته شود .
میز کار :
1- ارتفاع سطح میز کار باید قابل تنظیم باشد .
2- فضای در نظر گرفته شده برای پاها در زیر میز باید مناسب باشد .
3- سطح میز کار باید به اندازه ای بزرگ باشد که جای کافی برای تمامی اشیا و وسایل موجود باشد .
وسایلی که در هنگام کار بیشترین موارد استفاده را دارند ، باید در نزدیکی اپراتور و در دسترس وی قرار داشته باشد و سایر وسایل نیز باید به صورتی منظم در جای خود قرار گیرند . لازم به ذکر است که اگر امکان استفاده از یک میز بزرگ وجود نداشــته باشــد ، یا فضـای روی میز کوچک باشد ، می توان با استفاده از پایه متحرک مانیتور ، ضمن تنظیم فواصل و ارتفاع مانیتور در بهترین حالات مطابق با اصول ارگونومی ، از فضای موجود نیز حداکثر استفاده را نمود که این وسیله با امکان چرخش 360 درجه به دور محور خود حرکت وضعی و انتقالی ، قابلیت تنظیم محیط کار را تا حد بسیار زیادی افزایش می دهد و در اثر افزایش قابلیت تنظیم فواصل و ارتفاعات مورد نیاز ، از خســتگی ســتون مهـره ها و سایر اندام ها جلوگیری می شود .
4- سطح میزکار نباید سفید یا خیلی تیره باشد ، چون به نامساعد شدن شرایط روشنایی کمک می کند .
مانیتور :
بطور کلی مانیتورها ، ممکن است دو نوع خطر را برای افراد به وجود آورند که عبارتند از :
الف ) خطر درخشندگی نور و یا انعکاس و بازتاب نور محیط اطراف به چشمان فرد
ب ) خطر تشعشع
از لحاظ اصول ارگونومی ، در هنگام کار با مانیتورها ، خصوصیات و اصول زیر باید مورد توجه قرار گیرند :
1- بالاترین قسمت صفحه مانیتور در امتداد دید اپراتور قرار گیرد .
2- فاصـله بین چشــم ها تا صــفحه مانیتور بین 30 تا 60 ســانتی متر و در بعضــی مـوارد در بهترین حالت ، 46 سانتی متر توصیه شده است .
3- صفحه مانیتور نباید درخشندگی داشته باشد و نور را نیز نباید منعکس کند .
4- تصاویر روی صفحه مانیتور باید واضح و خوانا باشند .
5- جهت کاهش انعکاس نور محیط اطراف در مانیتور ، باید ضمن تنظیم مانیتور ، درخشندگی را نیز در منبع تولید آن کنترل نمود ( کاهش داد )
6- مانیتورها باید در مکانی دورتر از پنجره و در امتداد قائم با آنها قرار گیرند .
7- برای جلوگیری از انعکاس نور ، پس از تنظیم محیط کار می توان از یک فیلتر شیشه ای یا نوری استفاده نمود .
8- برای جلوگیری یک زاویه دید مناسب به صورتی که صفحه مانیتور در میدان دید فرد واقع شود ، گردن باید راست نگاه داشته شود و مسیر دید نیز باید به سمت پایین باشد .
9- جهت افزایش قابلیت تنظیم مانیتور نیز می توان از پایه متحرک استفاده نمود . این وسیله به ما امکان می دهد که با افزایش قابلیت تنظیم فواصل بر اساس اصول ارگونومی ، ضمن قراردادن مانیتور در محل مناسب ( از نظر قرار گرفتن در امتداد دید ) ، فاصله مناسبی را نیز بین فرد و مانیتور به وجود آورد و در نتیجه با پدید آوردن مناسب ترین شرایط دید ، از خستگی چشم و سایر عوارض چشمی و هم چنیــن سایــر ناراحتـی ها و عـوارض استـخوانــی ماهیچه ای ( در اثر وضعیتی که فرد برای مانیتور به خود می گیرد ) جلوگیری نمائیم .
10- در مواقعی که از کامپیوتر برای اموری چون تایپ یا حروفچینی استفاده می شود ، باید از یک نگهدارنده قابل تنظیم ( copy holder ) در کنار مانیتور استفاده نمایید .
11- برای جلوگیری از خطرات میادین الکترومغناطیسی ، هیچ گاه نباید در پشت مانیتور قرار گرفت .
صفحه کلید :
1- صفحه کلید مورد استفاده باید در دسترس فرد و در محلی قرار گیرد که در هنگام کار با آن ، ساعد و بازوها زاویه ای بین 80 تا 100 درجه ایجاد نمایند . در این حالت باز و باید به زمین عمود باشد و مچ نباید هیچ گونه فشاری را متحمل شود و نباید به بالا ، پایین یا داخل خم شود . برای این منظور می توان از تکیه گاه مخصوصی استفاده نمود .
2- صفحه کلید باید از بدنه کامپیوتر مجزا باشد .
3- صفحه کلید باید بطور دقیق در جلوی فرد قرار گیرد .
ماوس :
1- امروزه ماوس ها با شکل‌های مختلف وارد بازار شده اند.بنابراین انتخاب ماوس عامل مهمی در هنگام کار با کامپیوتر می باشد.
2- حتی المقدور ماوس وصفحه کلید هم سطح باشند.
3- در هنگام کار با موس ، مچ دست و ساعد بایستی دارای تکیه گاه باشند.
4- از کلیدهای میانبر به جای استفاده از ماوس کمک بگیرید: مانندctrl+s برای ذخیره کردن و ctrl+pبرای چاپ کردن.
5-ازپدهایی (صفحه های مخصوص ماوس) که امروزه به عنوان پد طبی مطرح می باشد، استفاده گردد.
نورپردازی محیط کار:
قرار دادن روشــنایی و انتخاب میزان مناســـبی از نور می تواند توانایی شخص را در هنگام دیدن تصاویر بر روی مانیتور افزایش دهد. اگر روشنایی بسیار زیاد باشد و یا نور بیش از اندازه مناسب بر روی صفحه مانیتور بیافتد ، برای دیـدن تصـاویـر بر روی مانیـتور دچــار مشـکل شــده و نمی توان تصاویر را به وضوح مشاهده کرد، بنابراین موجب خستگی چشم و سردرد میگردد:
1-میز کامپیوتر و مانیتور خود را به گونه ای در محیط کار قرار دهید که پشت به پنجره محیط کار باشد و نور بیرون ازاتاق بر روی مانیتور تابیده نشود و یا از پرده و نور گیر در پشت پنجره ها استفاده شود تا از ورود نور درخشان جلوگیری بعمل آید.
2- ازنورهای مهتابی وخورشیدی بطور ترکیبی در محیط کار استفاده گردد تا روشنایی مناسبی جهت خواندن در اختیار داشته باشید.
3-در صورت استفاده از چراغ های مطالعه، منبع نور را به موازات خط دید خود قرار دهید.
4-در صورتی که از مانیتور LCDاستفاده می گردد،میزان روشنایی بیشتری مورد نیاز می باشد.
5-منابع روشنایی درخشان که در پشت صفحه نمایش قرار دارند می توانند برای کاربران با کامپیوتر مشکل ایجاد کنندو در واقع دیدن صفحه کار را بطور واضح برایتان مشکل می سازد.
فهرست منابع :
1- http://fourm.persiontods.com/t/479.htm/
2- http://www.osha.gov/sltc/etools/computer workstations/index.html/
3-http://www.rcii-ir.org/PSITE/Standard/STANDARDS.htm
بالای صفحه
شبکه های عصبی مصنوعی و کاربرد آن در علوم پزشکی
تهیه کننده : زهرا سادات کمالی
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 20 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی دانشی است کاربردی، مرکب از علوم پایه مختلف که سعی دارد با طراحی کردن ابزارها، دستگاهها، ماشین‌آلات و محیط کار تناسب مناسبی بین انسان از نظر شرایط (فیزیکی ـ روحی) و حتی توانایی‌های او و فضای محیط کار و ماشین آلات و ... ایجاد کند .
در اصل این علم در نظر دارد به جای هماهنگ سازی انسان با محیط، محیط را با انسان هماهنگ سازد. علم ارگونومی با هدف حداکثر کردن بهره‌وری با توجه به سلامتی، ایمنی و رفاه انسان در محیط شکل گرفته است . ارگونومی با مطالعه قابلیتها و شرایط انسان، استرسهای محیط کار، آشنایی کامل به نیروهای استاتیک و دینامیک بدن انسان، احتیاط، خستگی، آموزش و طراحی ابزارها به حمایت انسان در حین کار آمده است. با رعایت اصول ارگونومی فشار کار و خستگی‌های بی مورد کاهش می‌یابد، در نتیجه کارایی نیز افزایش پیدا میکند و در نهایت می‌توان گفت با اجرای این اصول، هم منافع کارگران و هم منافع کارفرمایان تأمین میشود.
علم ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی به زوایای مختلف سلامت و بهداشت انسان می‌پردازد و کارایی انسان را مورد بررسی قرار می‌دهد .
جویس مریلین، رئیس مؤسسه جویس در سیاتل آمریکا بر این عقیده است که اکنون دیگر این باور عمومیت یافته است که شرکت‌هایی که بهره وری و کنترل کیفیت را مد نظر دارند، دخالت دادن ارگونومی را در برنامه‌هایشان به عنوان یک شم تجاری به‌کار می‌گیرند؛ شرکت‌های موفق برنامه ارگونومی را با ایمنی، کنترل کیفیت و برنامه‌های تولیدی جهت دستیابی به حداکثر سود تلفیق کرده‌اند.
امروزه کمتر فعالیتی یافت میشود که عاری از هر گونه عامل تهدید کننده سلامتی باشد و بخش عمده‌ای از این صدمات ناشی از کار مربوط به نادیده گرفتن اصول ارگونومی است. یکی از شایع‌ترین این صدمات، صدمات استخوانی- عضلانی در محیط کار هستند که سبب ناتوان کردن فرد در انجام کارهای روزمره میشود و باعث افت کارایی، تقلیل کیفیت محصول و افزایش غیبت‌های ناشی از این صدمات جسمی میشود و در بعضی مواقع سبب از کارافتادگی فرد و غرامت‌های دستمزد میشود که این خود ضربه ای بر اقتصاد کشور وارد میکند.
قبول واژه ارگونومی در تاریخ 16 فوریه 1950 مورد تأیید قرار گرفت. حرفه عوامل انسانی(ارگونومی) در دوران پس از جنگ زاده شد. انقلاب کامپیوتر سبب شد که عوامل انسانی مورد توجه عامه قرار گیرد. به نظر می‌رسد که بحث درباره تجهیزات کامپیوتری طراحی شده بر اساس اصول ارگونومی، نرم افزار‌های کاربر پسند و نقش عوامل انسانی در دفاتر عملاً بخشی از مقاله‌های در کامپیوتر و انسان در هر روزنامه و مجله ای را تشکیل می‌دهد. وسایل جدید کنترل، ارائه اطلاعات از طریق نمایشگر کامپیوتر و تأثیر فن آوری نوین بر انسان، عرصه‌هایی هستند که حرفه عوامل انسانی در آنها نقش دارد.
تعاریف ارگونومی
واژه ارگونومی از دو کلمه یونانی "ارگون" به معنی کار و " نوموس" به معنی قوانین و اصول تشکیل شده است و در لغت به معنای مطالعه قانون کار یا ارتباط بین کارگر و محیط کار تعریف شده است. علم ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی مجموعه ای از علوم پایه مختلف از جمله فیزیولوژی روانشناسی، فیزیک و مکانیک، طراحی، جامعه شناختی و بسیاری موارد دیگر است. این علوم پایه در کنار یکدیگر به طراحی بهتر سازمان در جهت بهره وری بیشتر کمک می‌کنند. برخی از تعاریفی که متخصصان و کارشناسان این علم از ارگونومی کرده‌اند در ادامه ارائه شده‌اند.
ارگونومی علم مطالعه انسان‌ها در حین انجام کار برای درک ارتباط پیچیده میان افراد و جنبه‌های فیزیکی و روانشناختی محیط کار، نیازهای شغلی و روشهای کار است.
انجمن بین‌المللی ارگونومی، ارگونومی را چنین تعریف میکند:
ارگونومی علمی است که دانش حاصل از علوم انسانی را با مشاغل، سیستمها، محصولات و محیط زیست با توجه به توانایی‌های جسمانی و روانی و محدودیتهای انسانی مرتبط می‌سازد.
ارگونومی علمی برای هماهنگ سازی کار و ابزارآلات با انسان برای بهره‌وری بیشتر سازمان و آسان شدن کار برای خود انسان و حمایت از وی در برابر خطرات و آسیب‌های احتمالی در محیط کار و در نهایت جلوگیری از به وجود آمدن هزینه‌های اضافی و در کمک به اقتصاد کشور شکل گرفته است (مؤلف).
با این تعاریف می‌توان این گونه نتیجه گرفت که وجود یک محیط کار که از اصول ارگونومی حداکثر استفاده را میکند برای فرد ایجاد آرامش میکند.
زمینه‌های علم ارگونومی
فیزیولوژی محیطی
در فیزیولوژی محیطی اثرات شرایط و عوامل محیطی از قبیل صدا، گرما، سرما، رطوبت، نور و ... از ابعاد مختلف فردی - اجتماعی و جسمانی - روانی بر فیزیولوژی بدن انسان و عملکرد وی را در این شرایط مورد مطالعه قرار می‌دهد. هرگاه هر یک از این عوامل ذکر شده از حد تحمل فیزیولوژیک انسان فراتر رود به عنوان عامل محیطی زیان بار که تنش‌زا است مطرح میشود که باعث بروز آسیبها و اختلالاتی در افراد میشود. وجود شرایط نامطلوب وضعیت، بر روی فرد آثار گفته شده زیر را به همراه خواهد شد:
حرارت و رطوبت بیش از حد می‌تواند منجر به کاهش توان کاری فرد شود.
سروصدای بیش از حد می‌تواند باعث کاهش قابلیت شناسائی عیوب و انجام نامطلوب وظایف شود و در بعضی موارد منجر به از بین رفتن تمرکز حواس افراد و در نتیجه بی دقتی فرد در انجام کار میشود، علاوه بر این از نظر پزشکی نیزمی‌تواند باعث افت شنوایی میشود.
محدوده تشدید برای بدن انسان در مواجهه با ارتعاش، فرکانس 4 تا 8 هرتز است. مواجهه بلند مدت ارتعاش در چنین فرکانس‌هایی می‌تواند باعث به وجود آمدن اثرات منفی مختلفی بر روی سلامتی انسان شود .
فیزیولوژی کار
فیزیولوژی کار شاخه‌ای از فیزیولوژی انسان است و اعمال عملکرد بافت‌ها و اندامها را در هنگام کار مورد بررسی قرار می‌دهد.
وظیفه فیزیولوژی کار در اینجا این است که میزان سختی کار را اندازه گیرد و آن را با توانایی‌ها و قدرت فرد متناسب سازد. این مسأله خود باعث میشود که استرس‌ها و تنش‌های مختلف که فرد را تهدید میکند کاهش یابند. در این محیط ( فیزیولوژی کار ) توان هوازی مورد نیاز مشاغل مختلف مورد بررسی قرار میگیرد مثلاً دریافته اند که انجام فعالیتهای خیلی سنگین به بیشتر از 5/2 لیتر اکسیژن در هر دقیقه نیاز خواهد داشت، در این مرحله از مطالعات ضربان قلب، فشار خون و اسیدلاکتیک نیز مورد بررسی و اندازه گیری قرار میگیرد.
آنتروپومتری یا تن سنجی
آنتروپومتری از دو کلمه یونانی "آنتروپوس" به معنی انسان و "مترین" به معنای اندازه‌گیری و سنجش گرفته شده است.
آنتروپومتری علم سنجش ابعاد بدن انسان است .این علم در طراحی ایستگاههای کار و فراهم آوردن اطلاعات اولیه کمک میکند . آنتروپومتری به دو صورت استاتیک یا ساختاری و دینامیک یا کاربردی مورد بررسی قرار میگیرد.
در آنتروپومتری استاتیک، اندازه اندام‌های مختلف بدن در شرایط ثابت و بدون حرکت مورد بررسی قرار میگیرد و در آنتروپومتری دینامیک، دامنه حرکت اندامها و چگونگی حرکات نیز مورد بررسی قرار میگیرد.
بیومکانیک
بیومکانیک علمی است که ویژگیهای مکانیکی اندام‌های بدن انسان را مورد بررسی قرار می‌دهد و در هنگام انجام حرکات گوناگون ساختمان‌ها و سیستم آناتومیک بدن انسان را تجزیه و تحلیل میکند . بدن انسان به عنوان یک سیستم اهرمی به دسته‌های زیر تقسیم میشود:
اهرم‌های کلاس یک
اهرم هایی که تکیه گاه ( مفاصل ) بین بار ( نیروی خارجی ) و نیرو ( نیروی تولیدی توسط ماهیچه‌ها ) قرار دارد، مانند سیستم اهرمی مهره اطلسی گردن
اهرم کلاس دو
اهرم هایی که تکیه گاه در یک انتها و نیرو در انتهای دیگر قرار دارد، مانند سیستم اهرمی مفصل انگشت شست پا در هنگام بلند کردن بدن به کمک ماهیچه دوقلو ( حرکت اسکات ).
اهرم‌ها کلاس سه
اهرم‌هایی که در یک انتها و بار در انتهای دیگر قرار دارد و نیروی که ممکن است در هر نقطه‌ایی بین تکیه گاه و بار اعمال شود، مانند سیستم اهرمی مفصل آرنج هنگام نگه داشتن یک وزنه.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 23 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید