لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه :258
بخشی از متن مقاله
فصل اول : کلیات تحقیق
- مقدمه
- تعریف موضوع
- بیان مسأله
- هدف تحقیق
- اهمیت و ضرورت تحقیق
- دلایل تبیین فرضیه ها
- فرضیات تحقیق
- قلمرو تحقیق
- روش تحقیق
- تعریف واژه ها و اصطلاحات
1-1) مقدمه
همانطور که میدانیم حسابداری یک سیستم پردازش اطلاعات است که به منظور شناسایی، اندازه گیری و طبقه بندی رویدادهای مالی مؤثر برسازمانها و واحدهای تجاری متغیر است و تغییر در ساختار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی محیط باعث تغییر در نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان از اطلاعات مالی میشود. حسابداری نیز در واکنش به این تغییرات جهت نیازهای مختلف استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری ناگزیر از تغییر میباشد. نظر به اینکه یکی از محورهای عمده مدیریت عملکرد، ارزیابی عملکرد است. بنابراین آشنایی با معیارهای مهم ارزیابی عملکرد و شاخصهای آن برای مدیران، مجریان، کارشناسان سازمانها و صنایع و دانش پژوهان مفید بوده و با استفاده از آنها میتوانند به سنجش و ارزیابی وضعیت موجود طرحهای استراتژیکی سازمان و بررسی عملکرد اجزاء کاری آن پرداخته و برای ارتقاء و بهبود اثربخشی و کارآیی آنها اقدام کند. (دیوس بلیک 1998)
در حال حاضر ارزیابی عملکرد بسیاری از شرکتها و سازمانها براساس شاخصهای مالی است. اما مدیران و سهامداران آنها باید به این امر مهم توجه داشته باشند که ممکن است یک شرکت به دلیل وجود شرایط انحصاری یا ارتباطات غیر رسمی سودآور باشد. اما از لحاظ سطوح مختلف بهرهوری وضعیت مناسبی نداشته باشد. لذا ایجاب مینماید که در کنار شاخصهای مالی، شاخصهایی را مدنظر قرار دهند که از طریق آن امکان بررسی ونتیجه گیری از روش و کارآیی تولید کالا و خدمات از نقطه نظر بهرهوری عوامل تولید، کیفیت، ارزش افزوده ( برای تعیین وضعیت شرکت در بازاری که فعالیت میکند) زمان حاصل کار، رضایت مشتریان وجود داشته باشد.(جیمز هانت 1991).
1-2)تعریف موضوع
اندازه گیری عملکرد شرکتها پایه بسیاری از تصمیم گیریهای داخل و خارج سازمان میباشد. ولی به علت وجود روشهای مختلف اندازه گیری که با توجه به نظامهای مختلف وجود دارند، نتیجه این اندازه گیری ها کاملاًبا هم متفاوت میباشند و نتایج بدست آمده اگر مبنای تصمیم گیری چه در داخل، چه درخارج از سازمان قرار گیرد منجر به تصمیماتی متفاوت خواهد گردید. (هوارد 1994) ارزیابی عملکرد مالی شرکتها با استفاده از رویکردهای متفاوت و داده های زیر انجام میشود :
1)داده های حسابداری
2)داده های حاصل از روشهای مدیریت مالی
3)داده های اقتصادی
4)داده های تلفیقی
این تحقیق رویکرد داده های حسابداری یا به عبارت دیگر شاخصهای عملکرد حسابداری را مدنظر قرار داده و وجود همبستگی این شاخصها را با بازده سهام عادی بررسی میکند و سپس پیوستگی (ارتباط) محتوای اطلاعاتی آن،ارزیابی میشود در توانایی ارتباط با سود جامع، سود خالص، سود عملیاتی و جریانهای نقدی حاصل از عملیات جهت سنجش معیاری برای عملکرد منعکس در بازده سهام، یا به عبارت دیگر کدامیک از این شاخصها توانایی سود را برای خلاصه عملکرد شرکت بهبود میبخشد. و احیاناًسازمان بورس اوراق بهادار تهران نیز همچنان با استفاده و اتکاء به اطلاعات حسابداری نسبت به ارزیابی قیمت سهام و توجیه تغییرات قیمت اقدام نمانید و در غیر این صورت شرکتها مکلف باشند اطلاعات اضافی غیر از اطلاعات حسابداری در اختیار استفاده کنندگان جهت تصمیم گیری قرار دهند.
1-3) بیان مسأله
مؤسسات اقتصادی بزرگ بخش عظیمی از فعالیت های اقتصادی جامعه را به عهده دارند. این مؤسسات در اداره امور خود از امکانات مالی وانسانی بسیار گسترده ای استفاده میکنند که ناگزیر آنها را با دولت، بانکها، فروشندگان مواد اولیه، سرمایه گذاران ، مشتریان سایرگروهها در تماس مستقیم قرار میدهد. این امر موجب تشدید تمایل گروههای مزبور به دریافت اطلاعاتی در مورد وضعیت و عملکرد موجود و آینده این واحدها میگردد. در اکثر کشورهای جهان، به منظور ارائه گزارشهای مالی، استانداردهای حسابداری تدوین و به مورد اجرا گذاشته شده است. لذا شرکتها موظف میباشند با رعایت چهارچوب ضوابط تعیین شده حداقل اطلاعات مالی را تنظیم و به استفاده کنندگان تسلیم نمایند. از آنجایی که سهامداران بیش از گروههای دیگر استفاده کننده به اطلاعات مدون به منظور سرمایه گذاری نیازمند میباشند و از طرفی به علت اینکه تصمیم گیری برای سرمایه گذاری تابع عوامل زیادی است. که یکی از مهمترین آنها ارزیابی شرکت از نظر سودآوری است. در همین راستا بررسی سود آوری شرکت از اهمیت شایانی برخوردار است. در ایران با لازم اجرا شدن استانداردهای حسابداری از ابتدای سال 1378، واحدهای تجاری ملزم به تهیه صورتهای عملکرد مالی از جمله صورت سود و زیان و صورت سود و زیان جامع و همچنین صورت جریانات نقدی شده اند. در استاندارد حسابداری شماره 6 ایران تحت عنوان « گزارش عملکرد مالی» سود جامع را به عنوان تغییر درحقوق صاحبان سرمایه ناشی از معاملات و سایر رویدادها و شرایطی میداند که منجر به تغییر در حقوق صاحبان سرمایه گردد البته به غیر از تغییرات ناشی از سرمایه گذاری و توزیع منافع به آنها. به نظر میآید که گزارش سود جامع خلاصهای از تغییرات در حقوق مالکان به خاطر عملکردشان میباشد به همین دلیل این صورت به طور جداگانه طبق استاندارد ایران الزامی گردیده است . از طرف دیگر استاندارد حسابداری شماره 2 ایران،تحت عنوان «صورت جریان وجوه نقد» تهیه صورت جریانهای نقدی را برای شرکتها الزامی نموده است. با توجه به اینکه جریانات نقدی در بلند مدت با سود برابر خواهد بود لذا میتواند بعنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد تلقی گردد. از طرفی سالهاست که اقتصاد دانان، دانشمندان علم مدیریت و سایر علوم به دنبال تشریح مبنای نظری شرکت و موضوعات مربوط به آن میباشند. یکی از موضوعات بسیار اساسی نحوه اندازه گیری عملکرد شرکتهاست. (الدریچ هوارد 1994)
امروزه یکی از بغرنج ترین مسایل شرکتها نحوه اندازه گیری عملکرد مالی آنها میباشد. اینکه شرکتها تا چه اندازه در بالا بردن منافع سهامداران کوشیده اند، بانکها و مؤسسات اعتباری در اعطای تسهیلات به شرکتها چه شاخص هایی را درنظر میگیرند و مالکان در پرداخت پاداش به مدیران چه ابعادی در نظر دارند( چین و دودی 1997).
اندازه گیری عملکرد شرکتها بخش عمده ای از مباحث حسابداری و مدیریت را به خود اختصاص داده و بیشتر محققان امور مالی به دنبال جواب این سئوال هستند که به راستی کدامیک از معیارهای ارزیابی عملکرد شرکتها از اعنبار بیشتری برخوردار است؟ (جعفری باکیدور 1997).
اگرچه، اطلاعات حسابداری شاخص و معیار مناسبی جهت بسیاری از تصمیم گیریهاست، ولی هم زمان دارای محدودیت ذاتی از قبیل ارائه کمی اطلاعات، استفاده از قضاوت ها و اعمال نظرهای شخصی، نیاز به برآورد و قبول اصل بهای تمام شده (تاریخی) میباشد که استفاده از آن بصورت مطلق فرآیند ارزیابی عملکرد مالی شرکتها را مواجه با محدودیت های اساسی مینماید. (پیترکین 1993). لذا در این تحقیق در پی این هستیم تا از طریق جمع آوری شواهد عینی به این سئوال پاسخ دهیم که پیشبینی سود و قیمت سهام از طریق کدامیک از 4 متغیر فوق (سود جامع، سود خالص، سود عملیاتی و جریان نقدی عملیاتی) دقیق و یا اینکه دارای خطای پیش بینی کمتری است. به عبارت ساده تر کدامیک از این معیارها میتوانند در ارائه تصویر مطلوب تر عملکرد شرکت برای استفاده کننده مفید باشند. اگر بپذیریم که ارایه خلاصه اطلاعات عملکردی میتوانند برای استفاده کنندگان مفید باشد به نظر میآید که سود و زیان جامع اطلاعات مفیدی را برای استفاده کنندگان ارایه نماید. از آنجایی که، قیمت سهام به عنوان شاخصی از جریان نقدی و دور نمای ارزش ذاتی شرکت میتوانند مبنای برای ارزیابی عملکرد حال و آتی شرکت باشد. این شاخص و تغییرات در آن که بازده نامیده میشود میتوانند به ما در ارزیابی چگونگی عملکرد کمک نمایند. به همین دلیل بررسی رابطه بین تغییرات بازده و شاخصهای عملکرد حسابداری میتواند برای استفاده کننده مفید باشد وسئوال محقق هم این است که کدامیک از شاخصها معیار مناسب تری از عملکرد را برای استفاده کنندگان ارایه میدهند ؟
1-4) هدف تحقیق
شناسایی، محاسبه و گزارش سود تجاری و اجزاء آن یکی از مهمترین وظایف حسابداران شناخته میشود. استفاده کنندگان از صورتهای مالی که با توجه به ارتباطشان با شرکت تصمیم گیری مینمایند، غالباًبه صورتهای مالی به عنوان جلوه موفقیت شرکت در استفاده از منابعش اهمیت میدهند. آیا فعالیتها سودآور بوده اند؟ روند سودآوری چه بوده است؟ نتیجه احتمالی برای سال آینده کدام است؟ این سئوالات اساسی و سایر سئوالات دیگر در این خصوص به سئوال اساسی، سود چیست؟ ارتباط دارد. برای اکثر استفاده کنندگان از صورتهای مالی تنها یک رقم، رقم آخر صورتحساب سود و زیان (سود خالص) مدنظر است. آنها در تحلیل سایر اطلاعات مشکل دارند و برای سایرین (تحلیل گران مالی) اطلاعات درباره سایر اجزاء صورت حساب سود و زیان مهم هستند و میتوانند برای پیش بینی سودهای آتی و جریانات نقدی مورد استفاده قرار دهند. این اطلاعات نه تنها برای استفاده کنندة خاصی اهمیت دارد بلکه برای اقتصاددانان نیز حائز اهمیت است. استفاده از روشهای مختلف اندازهگیری و گزارشگری سود در یک واحد تجاری ممکن است برای هدفهای مختلفی مفید باشد. لیکن استفاده کنندگان خارجی یک مفهوم واحد از سود خالص را بیشتر میپذیرند. هر چند تجزیه و تحلیل دقیق مفاهیم و اهداف گوناگون گزارشگری سود خالص، به صراحت نشان میدهد که یک مفهوم واحد به فرض آنکه بتواند یک منظور خاص را به خوبی بیان کند،برای تمامی منظورها کافی نیست. این مطالعه سعی دارد میزان توانایی چهار نوع سود تعریف شده (سود عملیاتی، سود خالص، سودجامع و جریان نقدی عملیاتی به عنوان سود نقدی) را در توضیح بازده سهام جستجو نماید. در حقیقت مهمترین هدف این مطالعه، تحقیق درباره این ادعاست که آیا سود جامع، عملکردهای شرکت را که در بازده سهام منعکس میشود را بهتر نشان میدهد یا خیر؟ در کل، کمک به سرمایهگذاران (بالقوه و بالفعل)، اعتبار دهندگان، در تعیین شاخصی برای ارزیابی عملکرد شرکتها با توجه به نوع صنعت که نتیجتاً در صورت وجود همبستگی معنی دار، دیدگاههای حسابداری، مطلوب و در صورت عدم معنیدار بودن ضریب همبستگی، صرف ارائه اطلاعات حسابداری جهت ارزیابی عملکرد شرکتها کافی نمیباشد.
1-5) اهمیت و ضرورت تحقیق
اندازه گیری عملکرد پایه بسیاری از تصمیم گیری ها میباشد. یکی از مهمترین وظایف مدیران، تصمیم گیری های مالی است. مدیران باید برای برنامه ریزی، سازمان دهی و اجراء تصمیم گیری کنند. و این تصمیم گیریها الزاماًباید براساس نتایج ارزیابی های انجام شده و متناسب با فرآیندهای کاری سازمان باشد. ارزیابی عملکرد مستمر موجب پیدایش اطلاعات مستند، به هنگام و با ارزش برای تصمیم گیری مدیران خواهد گردید . بسیاری از تصمیمات مالی و اقتصادی براساس اطلاعات حسابداری و تفسیر و تحلیل آن توسط خبرگان مالی اتخاذ میگردد. اگرچه، اطلاعات حسابداری شخص و معیار مناسبی جهت بسیاری از تصمیم گیریهاست ولی هم زمان دارای محدودیت های ذاتی میباشد که استفاده از آن بصورت مطلق فرآیند ارزیابی عملکرد مالی شرکتها را مواجه با محدودیت های اساسی مینماید.
از طرفی، تحولات اقتصادی و صنعتی در سالهای اخیر، بررسیها و تحقیقات دامنهداری را در زمینه مدیریت، اقتصاد، روابط انسانی و به خصوص حسابداری ایجاد کرده است از طرفی شرایط اقتصادی امروز به ویژه رقابتهای سنگین بازار به گونه ای است که جایی برای اتخاذ تصمیمات نظری یا مبتنی بر قضاوتهای فردی باقی نمیگذارد. همانند تحول تجارت در صنعت و جامعه بشری، از شکل ساده و ابتدایی به اشکال پیشرفته و پیچیده امروزی، حسابداری نیز از شکل ثبت ساده دریافت و پرداخت در گذشته، به سیستمهای حسابداری جامع و پیشرفته ای، تحول یافته است، تا بتواند پاسخگوی نیازهای مالی مدیریت واحدهای بزرگ اقتصادی امروز باشد.
لذا برای اینکه حسابداری بتواند نیازهای موجود را برآورد سازد و بعنوان ابزاری با ارزش در خدمت اهداف رشد و توسعه اقتصادی در آید. باید همراه با تحولات اقتصادی و اجتماعی جامعه متحول گردد. در توسعه اقتصادی حرفه حسابداری دارای دو نقش اساسی است: از یک سو با جلب اعتماد سرمایهگذاران باعث تشویق سرمایه گذاری و مانع جریان یافتن سرمایه به سوی مصارف غیر مولد میگردد و یا به عبارت دیگر منجر به تخصیص منابع کمیاب به کاراترین و مؤثرترین واحدهای تولیدی و تجاری میگردد و از سوی دیگر رشد و توسعه اقتصادی و اتخاذ تصمیمات مناسب در خصوص سرمایهگذاری در کاراترین و مؤثرترین واحدهای تجاری ایجاب میکند که آمارها و اطلاعات درخصوص واحدهای کارا با دقت هر چه بیشتر تهیه شود و یکی از منابع عمده دستیابی به این اطلاعات و آمارها صورتهای مالی واحدهای تجاری میباشد. اطلاعاتی که در حال حاضر بر مبنای اصول و موازین مورد قبول حسابداری تهیه میشود دارای محدودیتهایی است که استفاده از آن در تصمیم گیریهای مدیریت یا عوامل ذینفع در بازار بورس محدود میسازد. جامعه حسابداری دنیا آگاهانه و همگام با پیشرفت علوم مدیریت و اقتصاد به بررسی و تحقیق درخصوص این محدودیتها پرداخته است. یکی از این محدودیتها اندازه گیری و گزارشگری سود در واحدهای تجاری میباشد. گرچه از یک دیدگاه اطلاعاتی مفهوم سود بیشتر فعالیت حسابداری را توصیف میکند لاکن از لحاظ ملاک اندازه گیری کماکان مورد تردید است. هر چند تمایل برای یک نوع اندازه گیری واحد، از سود باشد. (در نهایت یک رقم به عنوان سود گزارش شود). و یا بخاطر شناسایی اطلاعات موجود در محاسبه سود حسابداری باشد، حسابداران حرفه ای همچنان بر نقش اندازه گیری سود تأکید میورزند و تحلیلگران مالی اندازهگیری و انتشار آن را خواستارند. از طرفی به دلیل گسترش بازار سرمایه در ایران باعث شده است تا همه به دنبال پیدا کردن نماگرهای اطلاعاتی بهتری باشند تا از طریق آنها بتوانند بهترین سهام را انتخاب نمایند. لذا در نهایت میتوان گفت که اندازه گیری و گزارش سود به عنوان یکی از مهمترین عوامل موجود جهت تخصیص منابع کمیاب سرمایه به سودآورترین واحدها میباشد که این خود رشد توسعه اقتصادی را نیز به دنبال خواهد داشت. در همین راستا نیز بررسی میزان ارتباط هر کدام از روشهای اندازهگیری و گزارشگری سود (که در این تحقیق به عنوان شاخصهای عملکرد حسابداری بیان گردیده) با قیمت سهام از اهمیت شنایانی برخوردار خواهد بود.
1-6) دلایل تبیین فرضیه ها
جریان نقدی وجوه و سودآوری دو عامل بسیار مهم در ارزیابی عملکرد شرکتهاست. سرمایهگذاران برای ارزیابی سهام شرکتهای متفاوت علاقهمند به دانستن سود نقدی دریافتی و همچنین سود تعهدی شرکتها هستند. زیرا هر دو عامل فوق یکی بصورت دریافت نقدی و دیگری بصورت افزایش قیمت سهام در میزان بازده حاصل از سرمایه گذاری (بازده سهام) مؤثر میباشند. نیاز سرمایهگذاردن به برآوردهای جریان نقدی و سودهای آتی و پیش بینی روند آنها با توجه به نوع صنعتی که شرکت مورد بررسی در آن قرار دارد از جمله دلایل بررسی میزان ارتباط شاخصهای عملکرد فوقالذکر با بازده سهام میباشد که تحقیق حاضر بدان پرداخته است.
1-7) فرضیات تحقیق
در این تحقیق با توجه به این که فرضیات از نوع بررسی همبستگی میان دو متغیر میباشد، فرضیات H1 , H0 این گونه قابل تعریف میباشد:
H0: بین متغیرهای Y , X همبستگی دیده میشود. (# 0 ضریب همبستگی)
H1 : بین متغیرهای Y, X همبستگی دیده نمیشود. (0 = ضریب همبستگی)
با توجه به نکات فوق فرضیات H1 , H0 این تحقیق به این صورت بیان میشود :
فرضیه اول:
H0 : همبستگی معنی دار بین سودخالص و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد.
H1 : همبستگی معنی دار بین سودخالص و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود ندارد.
فرضیه دوم:
H0 : همبستگی معنی دار بین سود جامع و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد.
H1 : همبستگی معنی دار بین سود جامع و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود ندارد.
فرضیه سوم:
H0 : همبستگی معنی دار بین سود عملیاتی و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد.
H1 : همبستگی معنی دار بین سود عملیاتی و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود ندارد.
فرضیه چهارم :
H0 : همبستگی معنی دار بین جریان نقدی عملیاتی و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد.
H1 : همبستگی معنی دار بین جریان نقدی عملیاتی و بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود ندارد.
فرضیه پنجم :
نوع صنعت اثر تعدیل کننده بر رابطه بین سود خالص و بازده سهام دارد.
فرضیه ششم :
نوع صنعت اثر تعدیل کننده بر رابطه بین سود جامع و بازده سهام دارد.
فرضیه هفتم :
نوع صنعت اثر تعدیل کننده بر رابطه بین سود عملیاتی و بازده سهام دارد.
فرضیه هشتم :
نوع صنعت اثر تعدیل کننده بر رابطه بین جریان نقدی عملیاتی و بازده سهام دارد.
1-8) قلمرو تحقیق
قلمرو مکانی: این تحقیق در مورد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.
قلمرو زمانی : دوره زمانی تحقیق حاضر از فروردین 1381 لغایت اسفندماه 1382 میباشد.
قلمرو موضوعی : موضوعات مورد بررسی عبارتند از : سودخالص، سود عملیاتی، سود جامع، جریان نقدی عملیاتی و بازده سالیانه سهام.
1-9) روش تحقیق
تحقیق حاضر یک تحقیق تجربی است که در حوزه تحقیقات اثباتی حسابداری قرار گرفته است و از طریق جمع آوری اطلاعات واقعی از بازار سهام و صورتهای مالی شرکتها، شکل گرفته است. در این تحقیق با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده و همچنین بااستفاده از امکانات نرم افزاری و اداره کننده بانکهای اطلاعاتی اقدام به محاسبه متغیرهای مورد مطالعه نموده و در نهایت با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل لازم روی متغیرها صورت میگیرد که در فصل سوم توضیحات کافی درخصوص جامعه آماری و … آمده است. بدین ترتیب که ابتدا سود خالص، سودعملیاتی، سود جامع و جریانهای نقدی عملیاتی از صورتهای مالی شرکتها استخراج شده و سپس رابطه آنها با بازده سالیانه سهام بررسی میشود و محتوای اطلاعاتی هر یک ازمتغیرها را مورد آزمون قرار میدهیم. اصولاً صفر نبودن ضرایب هریک از متغیرهای حسابداری دلیلی است بر اینکه متغیرهای مزبور آنقدر بار اطلاعاتی دارند که بر بار اطلاعاتی سایر متغیرهای موجود در مدل، چیزی میافزاید و به عبارت دیگر وجود آن در مجموعه اطلاعات مورد ارائه به بازار برای استفاده کننده بار اضافی اطلاعاتی به همراه دارد. در این تحقیق با داشتن مدل مبتنی بر رگرسیون به نوعی که بازده سهام شرکتها را به عنوان تابعی از شاخصهای عملکرد حسابداری قرار دهد فرضیات مطرح شده مورد آزمون قرار میگیرد و در نهایت اثر نوع صنعت بر رابطه بدست آمده مورد سنجش قرار میگیرد...
متن کامل را می توانید بعد از پرداخت آنلاین ، آنی دانلود نمائید، چون فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است.
دانلود فایل
دانلود مقاله کامل درباره حسابداری اندازه گیری عملکرد شرکت ها