فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات31
فروپاشی امپراطوری ایلخانان که منجر به بحران قدرت در ایران شد باعث گردید طوایف ترک و مغول که در نقاط مختلف ایران پراکنده شده بودند و هر یک در گوشه ای از این سرزمین مدعی قدرت شوند. ایران از سقوط آخرین ایلخان تا ظهور تیمور یک دور فتوت را پشت سر گذاشت. با ظهور تیمور این کشور به یک وحدت کوتاه مدتی دست پیدا کرد ولی به دنبال مرگ تیمور و ضعیف شدن سلطه جانشینان وی که از ایالات غرب ایران شروع شد. قبایل ترکمن موجود در این منطقه را به وسوسه دستیابی به قدرت واداشت. این قبایل که در غرب خود امپراطوری عثمانی را داشتند که با سرعت سلطه اش را با نوعی نظام متمرکز و به رشد تحکیم می کرد. در حالیکه در شرق و در سمرقند و هرات تیموریان ، به سختی می توانستند سختی قدرت خود را بر این قبایل اعمال کنند. بین تیموریان در شرق و عثمانیها در غرب دو اتحادیه از قبایل ترکمن به تدریج در سرزمین های بدون حاکمیت غرب ایران و شمال عراق و آناتولی شرقی سر برآورد. در واقع نفوذ ترکان به سرزمین ایران قرنها پیش رخ داده بود و حکومتهای قدرتمندی نیز تشکیل داده بودند. بنابراین تشکیل یک حکومت ترکمن در غرب ایران چندان ایراد و دور از ذهن نبود چنان که در همسایگی آنها از همین ترکان حکومت قدرتمند عثمانی را تشکیل داده بودند. نیروی جاذبه قبایل بزرگ و تلاش برای یافتن قبایل متحد شایستگی های رهبری قبیله ای و توانایی سازمان دهی سیاسی بسیار بالا به مناسبات خویشاوندی و قرابتهای سببی و نسبی گسترده و انسجام درون قبیله ای اعضای اتحادیه بستگی داشت که این موجب به وجود آن توانمندیهای اقتصادی و جمعیتی و نظامی می شد که آنها را قادر می ساخت برای نیل به اهداف بلندتری به حرکت در بیایند. ترکمنان که می دیدند خویشاوندان ترک آنها در همسایگی شان با اتحاد و همبستگی قبیله ای با رهبری مقتدر فردی توانسته اند دولت بزرگ عثمانی را تشکیل دهند سعی کردند با اتحاد و با استفاده از توانمندیها و قدرت سیاسی و نظامی کسب کنند. پویایی و بالندگی عنصر قبیله ای و خودآگاهی رؤسای قبایل در مقابله و تضاد با عناصر یکجانشین شهری موجب انگیزه ای قوی برای رسیدن به قدرت بود. آنگاه که رهبری توانمند و بانفوذ در رأس قبایل قرار می گرفت و امکانات بالقوه قبایل را به فعلیت برساند می توانست به طور شگفت انگیز و رشک آوری به یک قدرت فزاینده تبدیل گردد. مخصوصاً اینکه بعد از ورود اسلام ایران یکجانشینان فلات ایران به ندرت دست به تکاپوهای نظامی برای رسیدن به قدرت زدند و این فرصت بسیار خوبی بود برای عناصر غیر بومی این سرزمین که با پذیرش اسلام و ایران گرایی قدرت سیاسی را قیطه کنند. در حقیقت ایرانیان بعد از اسلام گرایش به کارهای فرهنگی و دیوانی داشتند و قدرت سیاسی اغلب به دست ترکان که بعد از ورود اسلام به ایران آمدند دست به دست می گردید. برخی از آنان هنوز از نظر پیوندهای فرهنگی و نیز عمل سیاسی سلسله ای و مذهبی اهمیت ویژه ای در کارایی ایران دارند. دو تا از این خاندانها یعنی امیرنشین قراقوینلو و آق قوینلو که همجوار با عثمانی ها قرار گرفته بودند و در ارتباط نزدیک با ایران قرار داشتند به تدریج توانستند بخش عظیمی از ایران را تحت سلطه خود درآورند.
ایران در آستانه ظهور ترکمنان