دانلود مقاله استان مازندران

اختصاصی از اس فایل دانلود مقاله استان مازندران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان
استان مازندران با حدود 24 هزار کیلومتر مربع مساحت بین 47 دقیقه تا 38 درجه و 5 دقیقه عرض شمالی و 50 درجه و 34 دقیقه تا 56 درجه و 14 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته ایت. دریای مازندران در شمال، استان تهران و سمنان در جنوب و استان های گیلان و گلستان به ترتیب در غرب و شرق آن قرار گرفته است. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری سال 1375 و با توجه به تفکیک استان گلستان از استان مازندران، این استان در حال حاضر 14 شهرستان، 38 شهر، 34 بخش و 100 دهستان دارد. شهرستان های این استان عبارتند از: آمل، بابل، بابلسر، بهشهر، تنکابن، ساری، سواد کوه، قائم شهر، رامسر، محمودآباد، نکا، نور، نوشهر و چالوس.

جغرافیای طبیعی و اقلیم استان
موقعیت و وضعیت طبیعی استان مازندران نشانگر دو ناحیه عمده جلگه های ساحلی و کوهستانی البرز است. امتداد و جهت رشته کوه های البرز به صورت دیواری مرتفع و طولانی، نوار ساحلی و جلگه های کناره ای دریای مازندران را محصور کرده است. در سراسر استان مازندارن، شیب زمین از ارتفاعات به سوی جلگه و به سمت دریای خزر کاهش می یابد. در محل تلاقی جلگه و کوهپایه‌های شمالی البرز، به علت شدت فرسایش و تراکم آبرفت، قسمتی از ناهمواری های قدیمی با رسوبات جدیدتر پوشیده شده و در بعضی نقاط به صورت تپه درآمده است. تحت تأثیر نسیم دریا و بادهای محلی، در جلگه های سواحل جنوبی و شرقی دریای خزر، تپه های ماسه ای ساحلی تشکیل شده و سدی طبیعی و کم ارتفاع بین دریا و جلگه پدید آورده اند. همچنین در قسمت شرقی جلگه مازندران رسوباتی ضخیم به صورت تپه ماهوره های نسبتا مرتفع وجود دارد که حداکثر گسترش غربی آنها تا شهرهای بهشهر و نکا محدود می‌شود.
طبیعت استان مازندران تحت تأثیر عرض جغرافیایی، ارتفاعات البرز، ارتفاع از سطح دریا، دوری و نزدیکی به دریا، وزش بادهای محلی و ناحیه ای، جا به جایی توده های هوای شمالی و غربی و حتی پوشش متراکم جنگلی قرار دارد. به همین جهت و با وجود وسعت اندک، (و بر خلاف تصور عموم که آب و هوای آن را یکسره معتدل می دانند)، این ناحیه از تنوع آب و هوایی ویژه ای برخوردار است. دو جریان بزرگ نقش تعیین کننده ای در آب و هوای استان ایفا می کند:
یکی جریان هوایی شمال و شمال شرقی که از سیبری و قطب شمال به سوی
جنوب و جنوب غربی پیش روی می کند و موجب سردی هوا، یخ بندان و ریزش برف و باران می شود. این توده هوا در تابستان به سوی شمال رانده می‌شود و تأثیر چندانی در آب و هوای مازندران ندارد. دیگری جریان وزش بادهای غربی است که در زمستان از اقیانوس اطلس، دریای مدیترانه و دریای سیاه عبور می کند و پس از ورود به ایران، بارندگی های شدید و مداوم را باعث می شود. در ماه های تابستان قدرت باران زایی این بادها کاهش می یابد و فقط رطوبت و هوای شرجی را افزایش می دهد و شرایط زیستی نامناسبی را پدید می‌آورد. علاوه بر باد و جا به جایی توده های اصلی هوا، بادهای محلی دیگری نیز مانند باد سورترک(شاخه ای از سیبری در زمستان)، باد خوش آباد دره نور، باد اورزروا (باد سرد زمستان از شرق به غرب) باد گیل وا(از مازندارن به گیلان) و باد سام(بادی در بهار و تابستان از جنوب به شمال) وجود دارد که به طور محلی و فصلی در شرایط آب و هوایی استان مازندران مؤثر واقع می شوند. آب و هوای استان مازندران با توجه به دما و بارش، به چند نوع تقسیم می شوند که عبارتند از:
آب و هوای معتدل خزری: جلگه های غربی و مرکزی استان تا کوه پایه های شمالی البرز و امتداد آن در نوار باریکی به سوی شرق، که از شمال به مسیر اصلی گرگان رود محدود می شود، آب و هوای معتدل خزری دارد. این نواحی به علت نزدیکی به دریای خزر از یک طرف و دیواره کوهستانی البرز و فاصله اندک کوه و دریا از طرف دیگر، دمای معتدلی دارد که دامنه گرمای آن محدود است. تابستان های گرم و مرطوب و زمستان های معتدل و مرطوب از ویژگی های عمده این نوع آب و هوا است و لذا آب و هوای بخش هایی از این ناحیه، مشابه آب و هوای معتدل مدیترانه است.
آب و هوای معتدل کوهستانی: با افزایش تدریجی ارتفاع اراضی جلگه ای به سوی ارتفاعات البرز و دوری از دریای خزر، در نواری به ارتفاع تقریبا 1500 تا 3000 متر، شرایط آب و هواب معتدل کوهستانی شکل می گیرد. به طوری که زمستان های سرد، طولانی و یخ بندان دارد و تابستان های آن معتدل و کوتاه است. از ویژگیهای اصلی این محدوده، کاهش میزان بارندگی سالانه و دمای هوا و افزایش ریزش برف است، که در نتیجه قسمتی از ریزش های جوی این نواحی به صورت برف تا اوایل دوره گرم در سطح زمین انباشته می شود.
آب و هوای سرد کوهستانی: در قلل کوهستان های مرتفع دامنه شمالی البرز و در ارتفاع بالای 3000 متر، دمای هوا به شدت پایین می آید و یخ بندان های طولانی ایجاد می شود و لذا این نواحی زمستان هایی سرد و طولانی و تابستان هایی کوتاه و خنک دارد. ریزش های جوی این نواحی غالبا به صورت برف است که در دوره سرما روی هم انباشته می شود و تا اواسط دوره گرما نیز دوام می آورد، به همین دلیل در قلل مرتفع منفرد مانند علم کوه، تخت سلیمان، دماوند، شاوار و پیر گردکوه شرایط تشکیل یخچال ها و انباشت دایمی برف فراهم است، به طوری که حتی در گرم ترین ماه های تابستان نیز ذخایر برف و یخ این نقاط باقی می ماند.

جغرافیای تاریخی استان
درباره تاریخ باستانی استان مازندران اطلاع زیادی در دست نیست و اساسا وضع اقلیمی آن اجازه نمی دهد ابنیه و آثار معماری پایدار بماند. در جلگه های ساحلی مازندران آثار معتبری از ادوار قبل از اسلام به دست نیامده و حتی از شهرهای معتبر صدر اسلام(دوره پادشاهان طبرستان و دیلم) هم به جز آمل و ساری یادگاری به جا نمانده است.
بعد از غلبه آریایی های مهاجم و مهاجرت بومیان، ساکنان جدید پس از مدت ها ظاهرا زیر فرمان هخامنشیان قرار گرفتند. در کتیبه بیستون سرزمین مازندران به نام ” پشتخوارگی” و در اوستا ” پذشخوارگر“ آمده است و به نظر می رسد که مازندران جزو قلمرو اشکانیان بوده است. هم زمان با فتوحات مسلمانان از سلسله های پادوسبانان، آل باوند و افراسیابیان نام برده شده است که در طبرستان یا قسمتی از آن حکومت می کرده اند و استقلال نسبی داشته اند.مورخان درباره اولین حمله مسلمین به طبرستان وحدت نظر ندارند. بنا به قول عده ای از نویسندگان در سال 30 هجری قمری- زمان خلافت عثمان- اولین بار سعد بن عاص حاکم کوفه در صدد فتح طبرستان بر آمد و سرانجام سواحل طبرستان، رویان و دماوند را به تصرف خود در آورد. در زمان مروان بن محمد(132-126ه.ق) آخرین خلیفه بنی امیه، اهالی طبرستان علیه حکام عرب سر به شورش بداشتند. در دوره خلافت ابوالعباس سفاح(136-132 ه.ق) اولین خلیفه بنی امیه، اهالی طبرستان علیه حکام عرب سر به شورش برداشتند. در دوره خلافت ابوالعباس سفاح(136-132 ه.ق) اولین خلیفه عباسی- یکی از هاملان وی رهسپار طبرستان کاملا تحت اطاعت اعراب در آمد، ولی بعد از آن نیز در سرزمین طبرستان مانند سابق، مسکوکاتی با خط پهلوی ضرب شد. سرانجام در سال 167 هجری قمری” ونداد هرمز“ سلسله مستقلی در طبرستان تأسیس کرد. در قرن چهارم و پنجم هجری، طبرستان میدان کشمکش سلسله آل زیار و آل بویه از یک طرف و سامانیان و غزنویان از طرف دیگر شده بود، اغلب اوقات طبرستان تحت اداره امرای آل زیار بود. در سال 426 هجری قمری، سلطان مسعود غزنوی از طریق گرگان وارد طبرستان شد و صدمات و خسارات جانی و مالی زیادی به اهالی ان سامان وارد آورد. هنوز این خرابه ها ترمیم نشده بود که طغرل اول مؤسس سلسله سلجوقی به گرگان و طبرستان حمله ور شد. در سال 606 هجری قمری طبرستان از جمله ” کبود جامه“ به دست سلطان محمد خوارزمشاه افتاد و اسپهبد کبود جامه به نام ” رکن الدین کبود جامه” و فرزندانش به دست سلطان محمد خوارزمشاه اسیر شدند. زمانی که سلطان محمد خوارزمشاه از نبرد با سپاهیان مغول فرار می کرد، رکن الدین، مغولان را به جایگاه سلطان محمد هدایت کرد و بر اثر این خوش خدمتی، از طرف مغولان به حکومت کبود جامه رسید و سرانجام توسط تیموریان بسلط حکمرانی آنها نیز برچیده شد. بعد از درگذشت امیر تیمور، سادات مرعشی با کسب اجازه از شاهرخ میرزا (750-807 ه.ق) به مازندران برگشتند و به عنوان امیران باج گزار این نواحی سلطنت کردند. سرانجام در زمان سلطنت شاه عباس اول به طور کلی قدرت سادات مرعشی از بین رفت. پس از برچیده شدن بساط حکومت ملوک الطوایفی طبرستان که تا سال 1006 هجری قمری ادامه داشت، این منطقه تحت نظارت شاه عباس اول و سلاطین بعدی سلسله صفوی تأمین قرار گرفت. شاهان صفوی در طول هر سال به کرات به عنوان شکار و یا پس از احداث فرح آباد جهت استراحت به این منطقه سفر می کردند. نادر شاه افشار برای مقابله با دشمنان، به ویژه دشمنان شمالی و روس ها، در مازندران یک کارخانه کشتی سازی دایر کرد و بر رونق هرچه بیشتر منطقه افزود. از دوره فتحعلی شاه قاجار، به منطقه سر سبز و زیبا و دل انگیز مازندران، به عنوان یک منطقه استراحتی- تفریحی توجه گردید و ناصرالدین شاه طی دو سفر دستور تعمیر راه ها و کاروان سراها را صادر کرد. در دوران سلطنت پهلوی منطقه مازندران مانند سایر مناطق کشور از راه های ارتباطی برخوردار شد و به علت شرایط محیطی و آب و هوای معتدل، چشم اندازهای زیبا و نزدیکی اش به تهران، محل استراحت و تفریح قسمت اعظم مردم کشور شد. در زیر تاریخچه شهرهای استان مورد اشاره قرار می گیرد:

بابل:
بابل از شهرهایی است که در دوران اسلامی نیز وجود داشته و به نام های مامطیران، مامطیر، بارفروش ده، بار فروش و بابل شناخته شده است. اولین نام این شهر ” مامطیر“ بود که در قرن دهم هجری ” بار فروش ده“ در محل آن بنا شد و هنگامی که محمد خالد حاکم آن بود، بازار و عمارتی در آن بنا کرد. در سال 160 هجری قمری مازیار بن قارن مسجد جامع آن را بنا نهاد که شامل مساجد، عمارت، مدارس، دکاکین، سراها، بیوتات و سایر بود. بار فروش به عنوان مرکز تجاری به ویژه در دوره صفوی از رونق، آبادی، وسعت و گستردگی برخوردار شد. شاه عباس اول فرمان داد باغ ارم را در قسمت جنوبی شهر بنا کنند. بابل در زمان فتحعلی شاه قاجار نیز اهمیت قابل توجهی پیدا کرد. قبل از انقلاب روسیه، بابل از طریق بندر مشهد سر(بابلسر) با کشور روسیه ارتباط تجاری داشت و به یکی از مراکز مهم بازرگانی استان مازندران تبدیل شده بود. بابل امروزی شهری آباد و زیبا است.

چالوس:
چالوس از شهرهای قدیمی استان مازندران است که در جلگه میانی سواحل دریای خزر واقع شده است. نام این شهر در گذشته های دور سالوس یا شالوس بود که در پیرامون آن دو شهر کوچک دیگر بنام کبیره و کچه نیز وجود داشته است. بعضی از علمای جغرافیا نویس،چالوس را از آبادی های طبرستان دانسته‌اند. محمد بن اویس- از امرای دوره تسلط خلفای عرب- به دستور خلیفه به حکمرانی چالوس منصوب شد. محمد بن اویس خود در رویان(قسمتی از
طبرستان) استقرار یافت و پسرش احمد را به حکومت چالوس گمارد.
شهر چالوس در زمان حمله امیر تیمور تخریب شد و سپس تا قرن های متمادی به صورت روستائی کوچک در آمد. در دهه اول قرن حاضر )1310( با پشتیبانی دولت وقت آرام آرام به شهر سازمان یافته در آمد و امروزه به شهری زیبا با امکانات فراوان جهانگردی تبدیل شده است.

نوشهر:
نوشهر که در سابق دهکده ای به نام خواجک یا خواچک بود، به علت وضعیت خاص ساحلی و استعداد بندری که محل رفت و آمد کشتی های تجاری بود، مورد توجه خاص حبیب الله خان سردار خلعتبری پدر محمد ولی خان تنکابنی قرار گرفت و روی به آبادانی گذاشت و به حبیب آباد معروف شد. در سال 1305 به واسطه تغییرات زیادی که در سیمای حبیب آباد به وجود آمد، به ده نو تغییر نام داد و از آن پس با احداث ساختمان های نوساز و توسعه شهر همراه با گسترش تأسیسات متعدد بندری و احداث اسکله، در سال 1318 ”نوشهر” نامیده شد.

وضعیت اجتماعی و وضعیت اقتصادی استان
مطابق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن آبان ماه 1375، جمعیت استان اندکی بیش از 2600000 نفر است که از این تعداد 89/45 درصد در نقاط شهری و 10/54 درصد در نقاط روستایی سکونت داشته و بقیه غیر ساکن بوده اند. در همین زمان، از کل جمعیت استان، 1،296،841 نفر مرد و 1،305،167 نفر زن بوده اند. نسبت جنسی جمعیت استان برابر 99 است، به عبارت دیگر، در این استان در مقابل هر 100 نفر زن، 99 مرد وجود داشته است. از جمعیت این استان 33/36 درصد در گروه سنی کمتر از 15 ساله، 93/58 درصد در گروه سنی 64-15 ساله، 69/4 درصد در گروه سنی 65 ساله و بالاتر قرار داشته اند و سن بقیه افراد نیز نا مشخص بوده است.
در آبان 1375، از جمعیت استان 70/99 درصد را مسلمان نتشکیل می داده اند. این نسبت در نقاط شهری 57/99 درصد و در نقاط روستایی 80/99 درصد بوده است. در فاصله سال های 1365 تا 1375 تعداد 347،246 نفر به استان وارد و یا در داخل آن جابه جا شده اند. محل اقامت قبلی 80/25 درصد مهاجران سایر استان ها، 10/20 درصد شهرستان های دیگر همین استان و 48/53 درصد در شهرستان محلسرشماری بوده است. محل اقامت قبلی بقیه افراد، خارج از کشور یا اظهار نشده است. در آبان 1375، از 2،319،486 نفر جمعیت 6 ساله و بالاتر استان 78/80 درصد با سواد بوده اند. در سال مذکور، از شاغلان 10 ساله و بالاتر 31/31 درصد در گروه کشاورزی، 87/23 درصد در گروه صنعت، 14/40 درصد در گروه خدمات فعالیت داشته اند و 77/1 درصد اظهار نشده و نامشخص گزارش شده است.
مازندران از نظر کشاورزی، دام پروری، صید ماهی، جنگل داری و صنایع و معادن، وضعیت نسبتا ممتازی دارد. بیش از 900 هزار هکتار از مساحت استان، زیر کشت برنج، پنبه، گندم، جو، دانه های روغنی (سویا)، مرکبات و چای قرار دارد. حدود نیمی از محصول مرکبات کشور از مازندران تامین می شود. سیب، آلوی قطره طلا و گلابی از سایر میوه های استان هستند. در استان مازندران پرورش دام و انواع طیور هم به شکل سنتی و هم به صورت صنعتی رواج دارد. مرتع قشلاقی، میان بند و ییلاقی آن از کانون های عمده رمه گردانی و زنبور داری است. در نوار ساحلی و حاشیه اراضی باتلاقی، پرورش گاو میش نیز رواج دارد. پرورش کرم ابریشم و تولید پارچه های ابریشمی نیز یکی دیگر از فعالیت اقتصادی در استان است. مجاورت استان مازندران با دریای خزر و جریان رودخانه های متعدد در آن، زمینه مساعدی را برای پرورش، تکثیر و صید انواع ماهی و توسعه شیلات فراهم آورده است. زغال سنگ، سرب، سنگ آهک، سنگ مرمریت، نمک آبی، پوکه معدنی فلورین، بوکسیت و سیلیس از ذخایر معدنی استان هستند که برخی از آن ها به طور وسیعی وابسته به کشاورزی، جنگل و تولید مواد غذایی نیز زمینه های بسیار مناسبی دارند، ولی از استقرار صنایع سنگین، به ویژه صنایع آلوده کننده به دلیل حساسیت محیط استقبال چندانی به عمل نیامده است. صنایع دستی استان مازندران شامل قالی بافی، گلیم بافی، حصیر بافی، چادر شب و جوراب پشمی، نخ ریسی، پارچه بافی، نمد،زیلو، جاجیم، ظروف گلی و وسایل چوبی است که مواد خام آن ها در محل تهیه می شود.

جاذبه های طبیعی
منابع و تفرج گاه های آبی
دریا و سواحل آن
دریای مازندران با وسعتی حدود 438000 کیلیومتر مربع بزرگ ترین دریاچه جهان به شمار می رود که بین ایران و کشورهای رئسیه، ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان واقع شده است. سواحل جنوبی آن از خلیج ” حسینقلی ” تا آستارا به خط ساحلی ایران مربوط است. عمق متوسط نواحی شمال این دریا 6 متر و نواحی جنوب و جنوب غربی آن حداکثر 1000 متر است. کناره های این دریا عموما شن زار و پست و صاف است. خلیج قره بوغاز در شمال شرقی، خلیج گرگان در جنوب شرقی و مرداب انزلی در جنوب غربی، سه بریدگی مهم آن هستند. خلیج گرگان توسط شبه جزیره میانکاله از دریای مازندران جدا می شود. جزایر کوچک ” آشوراده“ در سال های اخیر به شبه جزیره غازیان از دریاچه جدا می شود. وجود دریای خزر، نقش تعیین کننده ای در آب و هوای ساحل شمال ایران ایفا می کند و زیبایی های بی نظیر گیلان و مازندران و گرگان به موجودیت و حفظ شرایط زیستی این دریا بستگی دارد. دریای خزر شامل سه بخش عمده زیر است:
خزر شمالی: عمق متوسط این منطقه 2/6 متر است و از شمالی ترین نقطه آن تا خط فرضی جزیره چچن واقع در دماغه تیوب خرگان(در شبه جزیره سن قشلاق) ادامه دارد. چهار پنجم خزر شمالی کمتر از 10 متر عمق دارد و بقیه که مجاور خزر مرکزی است دارای 25 متر عمق است. وسعت این بخش 73/27 درصد کل مساحت دریاچه و حجم آب آن در حدود یک صدم حجم آب تمام دریاست.
خزر مرکزی:
عمق متوسط این منطقه 6/175 متر و عمیق ترین نقطه آن 770 متر است. این بخش از حد جنوبی بخش شمالی شروع و تا خط فرضی بین دماغه کوالیو شبه جزیره آبشوران ادامه دارد. وسعت این بخش 39/35 درصد و حجم آب آن در حدود یک سوم تمام دریا است. وسعت حوزه آبگیر دریای خزر نزدیک به 373300 کیلومتر مربع است که فقط 256000 کیلومتر مربع آن در خاک ایران قرار دارد.
سواحل ایرانی دریای مازندران از آستارا تا گمیشان و دهانه اترک، در طول و پهنای 3 تا بیش از 30 کیلومتر گسترده است. چشم انداز شمالی آن را دریای نیلگون و نسبتا آرام خزر و چشم انداز جنوبی آن را (غیر از قسمت غربی که عمدتا مرتفع و مردابی است)، جنگل های انبوه دامنه های البرز تشکیل داده اند. در فراسوی جنگل ها، قله های سر به فلک کشیده و برف گیر البرز است که زیبایی خاصی به منطقه می بخشد پیرامون ساحل را باغات مرکبات، شالیزارها و مزارع سر سبز پوشانیده و جلوه های شگفت و زیبا را پدید آورده اند. تمامی کناره دریا(به جز برخی محدوده ها که رسی، قلوه سنگی، شنی و ماسه ای است) از لحاظ نوع ساحل، قابلیت های شگرفی برای بهره برداری توریستی دارند و یکی از کم نظیر ترین سواحل جهان محسوب می شود. مهم ترین محورهای توریستی- ساحلی مازندران عبارت اند از:

محور رامسر- علم ده
این بخش از نوار باریک ساحلی که 120 کیلومتر طول و 2500 کیلومتر وسعت دارد، به لحاظ نحوه توپوگرافی، پوشش گیاهی، هم جواری اش با کوه های جنگلی، استقرار در جلگه و سهولت دست رسی به آن، یکی از زیباترین سواحل منطقه خزر محسوب می شود. پهنای این نوار ساحلی از 3 کیلومتر در رامسر تا 30 کیلومتر در تنکابن و 5 تا 10 کیلومتر در نوشهر و چالوس گسترده است و به علت نزدیکی به تهران مورد توجه گردشگران است، به طوری که در همین قسمت از نوار ساحلی، تعداد قابل توجهی از تأسیسات توریستی و ویلاهای ساحلی استقرار یافته اند و روز به روز هم در حال گسترش هستند.

محور علم ده- بابلسر
این محور ساحلی نیز دارای عناصر و ویژگی های جذاب توریستی است که با فاصله گرفتن از کوه ها، جلگه وسیعی را پدید آورده و خاستگاه شهر و آبادی‌های متعددی گردیده است. پیرامون این محور، مزارع سر سبز شالی، گندم و باغات مرکبات قرار گرفته و مجموعه ای از فضای طبیعی جذاب آرامش بخش در حواشی ساحل به طول 120 کیلومتر به وجود آورده است. ساحل علم ده به سمت شرق، از شن نرم و سفید رنگی تشکیل شده است و پهنای قابل توجهی دارد که در جهت شرق به عرض آن افزوده می شود و کیفیت بهتری می یابد. به طوری که تپه های شنی به ارتفاع 3 تا 5 متر که در نوع خود از مرتقع ترین تپه های ساحلی اند- تا کیلومترها بین دریا و ساحل قرار گرفته اند. عمق آب برای شنا و ایجاد تأسیسات آبی- توریستی بسیار مناسب است. این بخش از نوار ساحلی به دلیل دست رسی مناسب به ساحل و شهرها، آبادی ها و به ویژه تهران و علاوه بر آن به دلیل وجود امکانات، تجهیزات و تأسیسات توریستی بیشتر مورد توجه مشافران و علاقمندان است.

محور بابلسر- فرح آباد و بهشهر- گرگان
این محور، ساحل و جلگه شرقی مازندران را از ساری تا نکا و از شبه جزیره میانکاله تا خلیج گرگان و سواحل شرقی دریا را در بر می گیرد و دارای عناصر متعدد جذاب توریستی است. ساحل آن در بخش غربی (بابلسر، ساری و نکا) ماسه ای است و عمق مناسبی دارد که عمدتا با توسعه ویلاهای شخصی، پلاژهای دولتی و تأسیسات بندری و صتعتی رو به رو شده است. همچنین مناسب بودن سواحل، دامنه توسعه و گسترش آن ها را افزایش داده است. برخی از نواحی ساحلی این بخش به عنوان مناطق تحت حفاظت و پارک طبیعی اعلام شده که از جمله به مرداب های لپو، پلنگان، شبه جزیره میانکاله، مرداب گز، خلیج گرگان ، مرداب گمیشان می توان اشاره کرد. بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که دریای مازندران حدود 300 کیلومتر کرانه و 250 کیلومتر ساحل دارد که 100 کیلومتر آن مرغوب و در حد سواحل درجه یک می باشد.

دریاچه ها و تالاب ها
استان مازندران علاوه بر استقرار در جوار بزرگ ترین دریاچه جهان(دریای خزر)، دریاچه های متعدد کوچک و بزرگی نیز در نواحی جلگه ای و ارتفاعات دارد که عبارتند از: دریاچه ولشت، دریاچه ساهون، دریاچه خضر نبی، دریاچه استخر پشت، دریاچه شورمست، دریاچه عباس آباد، دریاچه گل پل، دریاچه سد دریوک، تالاب لپو و پلنگان، مجموعه تالابی سر اندون و بالندون، تالاب گز و مرداب کندوچال که به نحوی مورد استفاده علاقمندان به طبیعت قرار می گیرد و ویژگی های هر یک از آنها عبارتند از:

دریاچه ولشت:
این دریاچه در جنوب غربی چالوس و شمال شرقی منطقه کلاردشت در میان دره ای عمیق قرار گرفته است. وسعت آن حدود 15 هکتار و عمق متوسط آن 20 متر می باشد. حجم آب دریاچه حدود سه میلیون متر مکعب برآورده شده و شیرین است و به همین علت نیز مأمن پرندگان مهاجر، ماهی و سایر آبزیان است. مراتع و تپه های اطراف آن همراه با نیزارهای پیرامون، جلوه ای ویژه و زیبا به آن بخشیده است. دسترسی به دریاچه از طریق مرزن آباد و سمت غربی جاده چالوس امکان پذیر است.

دریاچه استخر پشت
این دریاچه در جوار روستای استخر پشت، میان دره رودخانه زارم، به صورت گودالی بزرگ و دایره ای شکل قرار گرفته که پیرامون آن پوشیده از مزارع برنج و نیزار است. وسعت حوضچه مرکزی آن بیش از نیم هکتار و حواشی آن در حدود 6 هکتار است. پیرامون این دریاچه دارای محوطه برای اتراق و استقرار، ولی فاقد امکانات خدماتی است. دسترسی به ان از مسیر یک جاده جنگلی بسیار زیبا از شهر نکا صورت می گیرد. این جاده در امتداد خود از روستاها و فضاهای جنگلی دیگر عبور می کند و به جاده کیاسر- ساری اتصال می یابد. دریاچه استخر پشت به علت هم جواری با زارم رود و دره زیبای آن، قابلیت توریستی قابل ملاحظه‌ای دارد.

رودخانه ها
استان مازندران به علت وضع خاص طبیعی و اقلیمی، یکی از مناطق مرطوب و پر باران ایران است. از طرف دیگر، از آن جایی که در دامنه سلسله جبال البرز قرار گرفته، دارای شبکه ی گسترده ای از رودخانه های متعدد است که از کوه های البرز سرچشمه می گیرند و پس از عبور از دره هایی زیبا و جلگه مازندران به دریای خزر می ریزند. برخی از آن ها خروشان و برخی آرام و کم آب هستند تمامی این رودخانه ها زیستگاه انواع ماهی و آبزیان دیگر محسوب می شوند. بعضی از آن ها قابلیت و جاذبه های توریستی شگفت انگیزی دارند و تعدادی دیگر نیز محل صید ماهی و شکار پرنداگان بومی و مهاجر هستند. این رودخانه‌ها
عبارتند از:
رودخانه هزار، رودخانه چالوس، رودخانه تجن، رودخانه چاله.

رودخانه چالوس:
این رودخانه از دامنه های البرز در قسمت کوه های کندوان سرچشمه می گیرد و پس از پیمودن بیش از 85 کیلومتر و پیوستن آب رودخانه زانوسی و دونا به آن و هم چنین ده ها چشمه و آبشار، از میان شهر چالوس عبور می کند و در میان دو روستای فرج آباد و محمد آباد به درای خزر می ریزد. مسیر این رودخانه و شعبات آن از سرچشمه تا مصب، دارای چشم اندازهای زیبا و شگفت انگیز است. ارتفاعات کندوان، قله های علم کوه، پیچ و خم دره هزار چم، چشمه سارها و آبشارهای جنگلی، سردرختی های بهاره، شالیزارهای سر سبز و مناظر و چشم اندازهای بدیع و شگفت انگیز از عناصر و جاذبه های طبیعی مسیر این رودخانه هستند. حواشی رودخانه تفرجگاه های مناسبی دارد که مورد استفاده مسافران قرار می گیرد. صید انواع ماهی از این رودخانه و شعبات آن یکی از عناصر جاذب آن محسوب می شود. وجود جاده تهران- چالوس در امتداد مسیر این رودخانه، دسترسی به آن را آسان کرده است. این مسیر در ردیف یکی از
زیباترین مسیرهای ایران و حتی جهان قرار دارد.

چشمه ها ومراکز آب درمانی:
در دل طبیعت استان مازندران به ویژه در مناطق کوهستانی، تعدادی چشمه معروف و شناخته شده وجود دارد که مورد استفاده مردم است. برخی از این چشمه ها چنان پر آب هستند که به آن ها رود گفته می شود و برای کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند و برخی دیگر خواص درمانی دارند. از جمله کانون های چشمه خیز می توان مناطق جنت رودبار، اشکورات، دو هزار، سه هزار، کلاردشت، بلده، کجور، لار، لاریجان، گلوگله، آلادشت، سوادکوه، کیاسر، جنگل‌های نکا و بهشهر اشاره کرد که چشمه سارهای زیادی در سرتاسر آن ها می‌جوشد و فضای دلپذیری را فراهم می سازد. تعداد کل چشمه های شمارش شده استان به چند صد چشمه می رسد که عمدتا در شهرستان های رامسر، تنکابن، چالوس، نوشهر، آمل، بابل، ساری و بهشهر واقع شده اند. کانون های مهم چشمه های بزرگ استان مازندران عبارتند از:
چشمه های آب گرم رامسر، چشمه های آب گرم آب آهن یا آب فرنگی، چشمه آب گرم آب اسک، آب معدنی استراباکو، آب گرم رینه ، آب معدنی آمولو، آب
گرم لاریجان.

چشمه های آب گرم رامسر:
این چشمه ها چندین رشته را تشکیل می دهند و به چشمه های گوگردی گازدار معروف هستند. این چشمه ها در نقاطی مانند جواهر ده، کتالم، سادات محله و خود شهر رامسر قرار دارند. در حال حاضر از بیشتر این چشمه ها به صورتی ابتدایی، به طور عمومی و یا خصوصی استفاده می شود، ولی مجموعه هتل های رامسر، شهرداری های محلی و بخش خصوصی از طریق ایجاد استخر شنا، دوش و وان های متعدد، محل های مناسبی را برای استفاده و استحمام مسافران و مردم محلی فراهم آورده اند.

آب معدنی آمولو:
آب این چشمه به دلیل تأثیر در رفع بیماری های گوارشی، قابل شرب است و روی بیماری های پوستی نیز تأثیر دارد. در حال حاضر مردم منطقه به صورت سنتی در آن شنا و استحمام می کنند. این آب گرم به خاطر مجاورت با رود هزار، چشم اندازهای زیبایی دارد.
آبشارها:
استان مازندران به دلیل شیب تند سلسله جبال البرز که سرچشمه رودهای فراوانی است، آبشارهای کوچک و بزرگ متعددی دارد که از نواحی مختلف آن سرازیر می شوند و عمدتا در نواحی مرکزی این سلسله جبال قرار دارند. برخی از آنان بلند و پر آب و برخی دیگر کوتاه و کم آب هستند. هر کدام از این آبشارها می‌توانند به عنوان یک جاذبه طبیعی فوق العاده، عامل جذب جهانگردان باشند. به طور کلی آبشارهای مازندران به دلیل شرایط طبیعی هم در کوهستان وجود دارند و هم در بیشه ها و جنگل ها و در برخی نواحی نیز ترکیبی از مجموعه کوهستانی را توأم دارند. از آن جایی که این آبشارها در ارتفاعات و دامنه های بلند البرز قرار گرفته اند، دارای اقلیمی مساعد و هوایی دلپذیر به ویژه در فصول بهار و تابستان هستند. اکثر آن ها محوطه هایی برای اتراق و چادر زدن دارند. برخی از این آبشارها عبارتند از:
آبشار ایج یا ده قلو، آبشار آلامل، آبشار کاپل، آبشار هریجان، آبشار سواسره، آبشار شاهاندشت لاریجان، آبشار زیار، آبشار یخی

آبشار ایج یا ده قلو:
این آبشار از ذوب برف های دائمی کوه خشم چال ارتفاعات اشکور علیا سرچشمه می گیرد و پس از طی مسافتی در بالادست روستای ایج، از فراز سنگی، روی سنگی دیگر فرو می ریزد. سپس به صورت آبشارهایی متعدد به عمق دره سرازیر می شود. ویژگی های این آبشار مقدار زیاد آب آن و فضاهای غار مانند وسیع زیر سنگ های آبشار است. هم چنین می توان به تعداد شاخه ها، چشمه های اطراف، محوطه کنار و بالادست، چشم انداز یخچال های دائمی خشم چال، دره زیبای اشکور، آب و هوای ییلاقی و پوشش گیاهی عطر آگین اطراف آن اشاره کرد که در نوع خود بی نظیر است.

آبشار یخی:
این آبشار تمام یخ، در ارتفاع 5100 متری مسیر دودکوه، نزدیک قله دماوند قرار گرفته است. هفت متر ارتفاع و سه متر قطر دارد و مدام نیز به قطر آن افزوده می‌شود. علت آن ناشی از ذوب برف های گودال بالای آن است که به هنگام گرمای تابستان، باریکه آبی را به وجود می آورد و از کنار آبشار یخی عبور می‌کند. این آب مدت کوتاهی دوام می آورد و بلافاصله منجمد می شود. این
آبشار یکی از آبشارهای عجیب و منحصر به فرد جهان است.
آبشارهای دیگر استان عبارتند از: آبشار ازارک در سنگ پشته رامسر، آبشار چادر در جنت رودبار رامسر، آبشار تیمره در وانای آمل، آبشار پرومه در شمس آباد لاریجان، آبشار زنگت در زنگت – بهشهر، آبشار داراب کلا در ساری، آبشار ریش براز در جنت رودبار رامسر و ...

شبه جزیره و جزایر
در سرتاسر ساحل جنوبی دریای خزر، تنها یک شبه جزیره به نام میانکاله وجود دارد که در منتهی الیه جنوب شرقی دریای خزر واقع شده و نام خود را از دوکاله(شکستگی ساحلی یا رودخانه) طرفین شمالی و جنوبی گرفته است. این شبه جزیره از شمال به دریای خزر، از جنوب به خلیج گرگان، از شرق به آشوراده و از غرب به اراضی زاغمرز، مرداب لپو و نیروگاه نکا محدود می شود. شبه جزیره میانکاله در حدود 70 هزار هکتار وسعت دارد که عرض آن بین 5/2 تا 5/6 کیلومتر متغیر است. این شبه جزیره با تپه های شنی ساحلی به طول 5/6 کیلومتر از دریا جدا می شود. وسعت دهانه ان نسبت کاهش یا افزایش آب، کم و زیاد و یا کوتاه و بلند می شود. فضای شبه جزیره مرغزار نیمه مشجری است که عمده ترین درخچه های آن بوته های انار و تمشک وحشی است. همه ساله بیش از صدها هزار پرنده مهاجر، از انواع فلامینگو، قو، غاز خاکستری، پیشانی سفید، قره غاز، انواع اردک در این شبه جزیره فرود می آیند و تولید مثل و زمستان گذرانی می کنند. علاوه بر پرندگان فوق، انواع پرندگان بومی نیز مانند قرقاول، سار، کبوتر و حیواناتی مانند خرس، خوک، شغال، جوجه تیغی و دله نیز در آن وجود دارند. شبه جزیره میانکاله به عنوان منطقه ای حفاظت شده به ثبت رسیده است و شکار هر نوع حیوان و پرنده در پیرامون آن، بدون اجازه مخصوص ممنوع است. در شرق شبه جزیره میانکاله، مجمع الجزایر آشوراده قرار گرفته که از سه جزیره کوچک و بزرگ تشکیل شده است و با پیش روی و عقب نشینی آب دریا، بزرگ و کوچک می شوند. علاوه بر جزایر فوق، به جزیره اسمال سای نیز باید اشاره کرد که در مرداب پلنگلن قرار گرفته و یکی از بی نظیرترین اکوسیستم های جهانی را دارد.
مجموعه شبه جزیره میانکاله و جزایر آشوراده و اسمال سای، دارای جاذبه های شگفت انگیز طبیعی و زیست محیطی کم نظیری است که عمده ترین آن ها پوشش گیاهی ویژه و حیات وحش منحصر به فرد آن است. چشم اندازهای ساحلی، بیشه ای و خلیج گرگان، این محدوده از استان مازندران و سواحل خزر را به یکی از جالب ترین نقاط سیاحتی تبدیل مرده است. در بخشی از سواحل آن می توان شنا و قایقرانی کرد.

جلگه ها و جنگل
اگر ارتفاع زیر 100 متر را به عنوان محدوده جلگه ای سرزمین مازندران محسوب کنیم، سه فضای جلگه ای متمایز قابل تشخیص است: نوار باریک و کم عرض رامسر- علم ده و گلوگاه – کردکوی که به علت نزدیکی ازتفاعات جنگلی به دریا، دارای شیب نسبتا تند و فضای بسیار محدود دشتی است. پهنای محدوده های فرق بین 3 تا 5 کیلومتر و طول مسیر آن ها بیش از 150 کیلومتر است. جلگه وسیع و طولانی آمل- بابل و ساری- بهشهر که در مصب رودخانه های هزار، بابل، تجن و نکا تشکیل شده و دارای پهنایی بین 20 تا 50 کیلومتر و طول بیش از 120 کیلومتر است. اقلیم جلگه های مازندران معتدل گرمسیری است و از غرب به شرق به دمای آن افزوده می شود و به همان نسبت نیز میزان بارندگی از غرب به شرق کاهش می یابد و در نتیجه از رطوبت هوا نیز کاسته می شود. به همین دلیل در بخش های شرقی نسبت به بخش های غربی با کاهش جنگل و پوشش گیاهی روبرو هستیم. جلگه های مذکور محل اسقرار روستاها و شهرهای مهم استان مازندران است که عمده صنایع و مراکز اقتصادی و خدماتی را نیز در خود جای داده اند. جلگه باریک غربی به علت نزدیکی به دریا و ارتفاعات و بارندگی زیاد، سر سبز و چشم اندازهای متنوعی دارد. به طوری که چشم اندازهای جنگل و دریا، شالی و مرکبات و حتی باغات چای همراه با بریدگی‌هایی در ارتفاعات جنگلی دیدنی است. در جلگه های میانی و غربی به علت فاصله زیاد دریا با ارتفاعات، مناظر دیگری پدید آمده است. مثلا در چشم اندازهای جلگه میانی، با مزارع وسیع شالی و باغات فشرده مرکبات و مزارع گندم و توتون روبرو هستیم، در حالی که جلگه غربی مزارع وسیع گندم، پنبه، دانه های روغنی، سبزیجات و صیفی جات فراوانی دارد. ذخایر جنگلی استان مازندران بسیار وسیع و غنی است که از درختان ساحلی تا درختان سخت چوب و با ارزش تشکیل شده است. این جنگل ها با تراکم و انواع گوناگون درختان در امتداد ساحل و جلگه های ساحلی، از کوه های تالش تا دامنه های شمالی البرز در جنوب و جنوب غربی گرگان به طول بیش از 1600 کیلومتر و در ارتفاع 100 تا 2700 متر کشیده شده اند. وسعت فعلی جنگل های استان مازندران تقریبا 2/1 میلیون هکتار بر آورد شده است که حدود 90 گونه چوبی را در بر می گیرد.مهم ترین این درختان عبارتند از: راش خزر، بلند مازو، توسکا، ملچ، زبان گنجشک و افرا. آب و هوای جنگل های مازندران معتدل مرطوب است که از ارتفتعات به جلگه و از غرب به شرق به درجه گرمای آن افزوده می گردد. میزان بارندگی نیز ار غرب به شرق کاهش می یابد. لذا جنگل های مازندران از غرب به شرق و از شمال به جنوب با طراوت و سرسبزی چشم گیری آغاز گشته و به بیشه ها و بوته زارهای کوهستانی ختم می شود. ترتیب و توالی ساختارهای جنگلی در مسیرهای چالوس- کرج و ساری- فیروزکوه کاملا مشهود است.مناطق جنگلی زیبای مازندران عبارتند از: جنگل های نکا، جنگل های ساری- کیاسر و سواد کوه، جنگل های بابل و آمل، جنگل های چالوس و نوشهر، جنگل های تنکابن و رامسر.

کوه ها و قله ها
رشته کوه های البرز در شرق دره سفید رود به موازات سواحل جنوبی دریای خزر تا دره گرگان کشیده شده و چون قوسی بلند و عظیم بین جلگه مازندران و فلات مرکزی ایران قرار گرفته است. ارتفاع آن از ساحل تا دریای خزر به طرف جنوب با شیب های تندی افزایش می یابد. این سلسله جبال عظیم به چند رشته کوه فرعی که در جهات مختلف کشیده شده اند تقسیم می شود. عمده ترین این
رشته کوه های فرعی عبارتند از:
رشته کوه های دیلمان و لاهیجان، کوه های تخت سلیمان و کلارستان، کوه های خلنو، توچال و گلون بسته، کوه های لار و دماوند، کوه های خنسک و شاد کوه.

کوه های تخت سلیمان و کلارستان:
این کوه ها خط الرأس مرز طبیعی مازندران با تهران محسوب می شوند. جهت این رشته کوه نیز غربی- شرقی است و قلل مهم آن عبارتند از: کلوان، میش چال، گردون گوه، آلانه سر، سی چال، مست چال و کندوان در خط الرأس اصلی و قلل مغار، هفت خوان، خرسان، علم کوه، مرجیکش، رستم نشیت، سیاه سنگ، چالون، سیاه کمان، پسند کوه، میان سه چال، تخت سلیمان، سلیمان گوگ، کالاهو، قبی، کله چال، اوبدر، دیوچال، سرخاس و خورتاب که در یال های انشعابی آن قرار گرفته و یخچال های بزرگ و دائمی البرز را در میان خود جای داده اند .

کوه های لار و دماوند
این کوه ها دو رشته کوه فرعی از البرز مرکزی را تشکیل می دهند و مرتفع ترین
بخش جبال البرز محسوب می شوند. رشته شمالی پس از تشکیل گردنه کهو(سفید آب) در شمال قریه گرمابدر از توابع رودبار قصران به دو رشته شمال غربی و جنوب شرقی منشعب می شود که بخش شمال غربی آن با تشکیل قلل تخت خرس و سه سنگ، در جهت غرب امتداد می یابد و قله عظیم دماوند را پدید می آورد. بخش جنوب شرقی آن نیز پس از امتداد در دشت لار، قلل معروف هفت سران را بوجود می اورد. بخش جنوبی این کوه ها که همان خط الرأس قلل مهرچال، آتشکده، ریزان، سیاه چال و ماز در جهت شمال شرقی به کوه های خنسک و شادکوه متصل می شود.

غارهای طبیعی
در پیچ و خم بلندی های سلسله جبال البرز غارهای متعددی وجود دارد که بعضی از آنها مأمن و پناهگاه انسان دیرین و بعضی دیگر باروی اسپهبدان مازندران بوده است. غارهای استان مازندران عبارتند از: غار اسپهبد خورشید، غار آب اسک، غار پیرزن خانی، غار دیو سفید، غار کبجا کچال، غار یخ مراد.

غار دیو سفید:
این غار در محلی به نام مازگاه، در کنار قله دیو سفید که دارای موقعیت استحفاظی خاصی است، قرار گرفته است و در گذشته بسیار دور به عنوان دژ، مورد استفاده اسپهبدان مازندران بود. فاصله دریا تا قله و غار دیو سفید، هشت قلعه که امروزه به صورت باستانی در آمده اند، قرار دارد.

غار یخ مراد:
این غار در نزدیکی گچسر حد فاصل استان تهران و مازندران قرار دارد و از عجایب غارهای جهان به شمار می آید. زمستان های گرم و تابستان های بسیار سرد دارد و دارای قندیل های آهکی و یخی است.
علاوه بر غارهای فوق الذکر، در محدوده استان های دیگری نیز وجود دارد که عبارتند از:
غار سیاه پور در منطقه امیری، بین دره هراز لاهیجان و فیروز کوه.
غار هیلدو در نزدیکی روستای شوراب ساری
غار خرم آباد در نزدیکی خرم آباد تنکابن.

دره ها
یکی از جلوه های جذاب طبیعت مازندران، ساختار توپوگرافیک آن است. دره ها و چشم اندازهای پیرامون آن، جلوه شگفت انگیزی طبیعت اند و از استقرارهای فراوان و جذاب تفرجگاهی برخوردارند. دره های مازندران به دو نوع مشخص و متفاوت تقسیم می شوند:

دره های جنگلی
این دره ها عمدتا در امتداد رودخانه ها کشیده شده و پیرامون آن ها را انبوهی از جنگل های بلند با پوشش گیاهی متنوع فرا گرفته است. برخی از این دره ها پهنای وسیع دارند و بر روی آن ها، مزارع سر سبزی به شکل ویژه ای تراس بندی شده و مناظر بدیعی را پدید آورده اند. از جمله این دره ها می توان به دره های چالوس، تجن، تلار، نکا، جنت رودبار و دو هزار و سه هزار اشاره کرد. از میان این دره ها دره چالوس با تونلی طولانی به دره رودخانه کرج متصل می شود و گردنه و آبشار هزار چم را همراه با چشم اندازهای بلند کوهستانی و جلوه های روستایی سحر انگیز در بر می گیرد و یکی از بی نظیرترین دره های جنگلی – کوهستانی جهان است. همچنین دره هزار که بیشتر به دره چالوس شباهت دارد، دارای پیچ و خم های اعجاب آوری است که هر بیننده ای را به تعجب و حیرت وا می دارد. مسافرت از طریق این دره های طولانی برای هر جهان گردی، تجربه ای جذاب و به یاد ماندنی است.

دره های کوهستانی
این دره ها عمدتا در میان قلل مرتفع قرار گرفته اند و جولان گاه رودخانه های دایمی پر آب و خروشانی هستند که حواشی آن ها را باغ و مزرعه فرا گرفته است. خروش آب رودخانه ها، سرسبزی دامنه ها، صلابت دیواره ها، صعوبت صخره ها، شکوه قله ها، عطر وحشی گلها و گیاهان کوهستانی و رنگ لاجورد آسمان همراه با مزارع و فضاهای روستایی چشم اندازهای بی نظیری را پدید آورده اند. از جمله این دره ها می توان به دره های اشکور، بلده، یوش، لار، تلما، امیری و دره ثبات کوه اشاره کرد. از میان این دره های کوهستانی، دره یوش- بلده و دره اشکور با چشم اندازهای بی نظیر طبیعی، با شکوه ترین صحنه های طبیعت مازندران را به نمایش گذاشته اند.

پارک های جنگلی و طبیعی
تعدادی اتراق گاه جنگلی تجهیز شده در سطح استان وجود دارد که گرچه وسعت و تجهیزات آن ها از قبیل آب لوله کشی، برق، اجاق صحرایی، اتقک، پناه گاه، دست شویی، توالت و نیز رستوران، قابل توجه نیست، ولی مورد استفاده مسافران بومی و گردش گران منطقه بخصوص در تعطیلات تابستانی قرار می‌گیرند. برخی از این پارک های جنگلی دارای حیات وحش تابستانی قرار می‌گیرند. برخی از این پارک های جنگلی دارای حیات وحش محصور جهت بازدید مساقران است پارک های جنگلی استان مازندران عبارتند از:
پارک جنگلی میرزا کوچک خان، پارک جنگلی نور، پارک جنگلی سی سنگان، پارک جنگلی چالوس، پارک جنگلی نمک آبرود، پارک ملی خشکه داران.

پارک جنگلی نور
این پارک در دو کیلومتری شهر نور قرار گرفته و تجهیزات و امکانات اقامت روزانه دارد. به دلیل برخی ویژگی ها مانند دسترسی مناسب به جاده ساحلی نور، نزدیکی به شهرهای محمود آباد، نور، آمل و داشتن امکانات کامل تفرجگاهی از قبیل میز، نیمکت، آب لوله کشی و زمین بازی، مورد استفاده مردم شهرهای مجاور و مسافران قرار می گیرد. از خصوصیات بارز این پارک، نزدیکی آن به دریا و چشم اندازهای زیبای آن است. در بیشه های اطراف این پارک قرقاول ایرانی نیز وجود داردکه جاذبه خاصی به آن می بخشد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   100 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله سیستم‌های جابجایی هوا

اختصاصی از اس فایل دانلود مقاله سیستم‌های جابجایی هوا دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

سیستم جابجایی هوا
تا نیمه دهه 1960 توجه کمی به نیازجابجایی هوا در سیستم‌های تهویه صنعتی شده بود. سیستم‌های خروجی با کیفیت بالا بوسیله‌ی سرویسهای مهندسی‌ای طراحی شده بودند که گهگاهی و یا به طور اتفاقی جابجایی هوا را از محیط کار طراحی می‌کردند. اما به طور معمول یک پیمان‌کار معمولی یک سیستم خروجی را بدون درنظر گرفتن سیستم جابجایی هوا نصب می‌کرد. بسیاری از مشکلات به حساب نیامده در اجرا و انجام سیستم‌های خروجی تهویه در گذشته به فقدان جابجایی مناسب هوا نسبت داده شده است.
این مشکلات کهنه و قدیمی برای تولید افزایش سوددهی در دهه 1960 شروع شدند، زمانی که یک مقداری از مکانها و آژانسهای محلی تقاضای سیستم‌های جابجایی هوا را برای ارتباط با سیستم‌های جدید خروجی کردند. قابل فهم نبود که حتی بدون یک سیستم جابجایی هوا، هوا می‌تواند بوسیله‌ی نفوذ و گرما به درون ساختمان کشیده شود، قبل از اینکه خارج شود.
سیستم‌های جابجایی هوایی که خوب طراحی شده بودند مقدار بیشتری هوای گرم را نسبت به طریقه معمول تهیه می‌کردند. (شکل 1-12)

حتی طراحان وظیفه شناس ضرورت ایجاد جابجایی هوا و قابل دسترس ساختن یک تنوعی از واحدهای پکیج شده برپایه ورودی هود، فیلتر، فن و مدلهای گرمایی و سرمایی و شبکه‌های خروجی که برای نصب این سیستم‌ها به طور تکنیکی و اقتصادی قابل توجه ساخته شده بودند، پذیرفتند بعلاوه هزینه بالا از حالت خروج هوا در نیمکره شمالی تشویق کرده است معمول کردن طراحی برای اینکه گرما را از جریانهای بزرگ خروجی بازیافت کند.
ریسر کوله‌ کردن جریانهای خروجی بعد از اینکه هوا به طور مناسب پاک شد در یک حد محدود عمل می‌کند. این فصل در مورد 3 تا از این خروجی‌ها بحث خواهد کرد، با تاکید بر روی خروجی پایه از جابجایی اولیه هوا در نصب بازیافت گرما و چرخش هوا از جریان خروجی در این فصل ما از یک مطالعه موردی در مورد کارخانه‌ی ذوب فولاد در شمال نیویورک که یک نقصی در مورد جابجایی هوا دارد استفاده شده و شرح داده شده که چطور طراح اول باید کیمت هوای جابجا شده‌ی مورد نیاز راحساب کند برای تعادل جریان خروجی و سپس روشها را برای تعیین محل واحد جابجایی هوا جایی که تماس کارگر را برای تماس با هوای آلوده را کاهش بدهد بررسی کند.
برای حل این مشکل و دیگر صنایع سنگین یک سیستم تولید هوا در طول فصل زمستان و پاییز تهیه می‌کنند. شکل 1-12: سیستم‌های جابجایی هوا (RAS- A and RAS- B) B, A شامل واحدهای پایه و مجراهای توزیع هستند. در هردوحالت واحدها بوسیله‌ی خروجی‌هایی که در سطح زیرزمینی قراردارند ترقی داده شده‌اند. در RAS- A مجرای توزیع موقعیتش در امتداد محیط ساختمان با 3 انشعاب مجراهای نفوذی که در کنار دیوار با یک دیفیوزر در کناره‌ی ساختمان خاتمه پیدا می‌کند. یک دیوار نفوذی مجزا از واحد در RAS- B به یک توزیع چند برابر هدایت می‌کن بر روی یک دیوار کناری با یک سری دیفیوزرهای که سرعت پایین هوا را در ارتفاع کاری تولید می‌کنند.
در بعضی حالتها جایی که موقعیت اجازه می‌دهد واحدهای جابجایی هوا در صنایع سنگین ممکن است شامل یک سردکننده تبخیر کننده برای موقعیتهای تابستان باشد.
در صنایع با تکنولوژی بالا و در تحقیقات و آزمایشگاههای ساده جایی که سیستم‌های صحیح HVAC تجهیزات انتخابی را بر پایه‌ی ASHRAE 2000 مشخص می‌کنند.

1-12 انواع واحدهای جابجا کننده هوا
همانطور که در بالا اشاره شد یک تنوعی از گرم‌کننده‌ها، تهویه‌ها و سیستم‌های HVAC در ASHRAE 2000 توصیف شده است که می‌تواند به عنوان واحدهای جابجا کننده‌ی هوا استفاده شود. این سیستم‌های پکیج‌شده قابل دسترس هستند برای: 1- برای استفاده با آب گرم یا بخار 2- به عنوان سیستم‌های غیر مستقیم سوخته شده بوسیله‌ی گاز یا روغن با منفذی از تولیدات احتراق در خارج 3- به عنوان واحدهای مستقیم سوزاندن گاز ازنوع استفاده شده در مثال کارخانه‌ی ذوب فلز که در این فصل آشنا شدید.
به طور قراردادی واحدهای جابجایی هوا آب داغ و بخار به عنوان واحدهای پکیج‌شده قابل دسترس هستند و یا می‌توانند ترکیباتی را در آن مکان جمع‌آوری کنند برای اینکه جریان خاص مورد نیاز را بدست آورند. واحدهای بخار احتیاج دارند به سرویس نیروگاه مهم و اغلب برای تاسیسات بزرگتر معمول هستند. واحدهای آب داغ تقریباً در سیستم‌های کوچک استفاده می‌شوند. واحد جابجایی هوای پکیج‌شده بوسیله‌‌‌ی گاز یا روغن با یک بخش مبادله گرما که برای سیستم‌های متوسط و بزرگ استفاده می‌شود که اقتصادی و قابل انعطاف هستند.
این طرح کارایی بالا را عرضه می‌کند و هنگامی که تولیدات احتراق به محیط خارج نفوذ می‌کنند، برای همه‌‌ی کاربردهایش سالم درنظر گرفته شده است.
جایی که گاز نسبتاً ارزان می‌باشد، به طور مستقیم واحدهای سوزاندن گاز برای سیستم‌های بزرگتر از 10000cfm مناسب هستند. این واحدها با کنترل‌های احتراق وسیع برای بهینه‌سازی بازده احتراق برای دستیابی به انتشار مجاز تولیدات احتراق به مکان تهویه شده طراحی شده‌اند. ریسر کوله‌کردن هوای محیط کار از منطقه احتراق از فساد تدریجی گرمایی محصولات، هوای آلوده‌ی صنایع خاصی از قبیل حلالهای کلرینه شده که ممکن است به طور جدی برای سلامتی خطرناک باشند جلوگیری می‌کند. مستقیماً واحدهای سوزاندن گاز از قبل برای سهولت تحویل دادن گاز و تاسیسات در محل پکیج شده‌اند. به طول معمول نوع مدلهای موازی برای بالا بردن مقاومت مجرا در حدود قابل استفاده هستند. مدلهای سانتریفیوژ برای بالابردن مقاومت بیرونی یا خارجی در حدود مناسب هستند.
شکل 2-12 واحدهای جابجایی گاز سوزانده شده (RAUS).
واحد غیرمستقیم سوزاندن به یک حوضچه احتراق و مبدل حرارتی مجهز شده‌است. بنابراین جابجایی بخار هوا و پروسه احتراق گاز جدا هستند. این واحدها به یک دمپرزهای ریسرکوله‌ شده مجهز هستند. تولیدات از واحد احتراق گاز به طور مستقیم به محیط کار خارج می‌شوند. بر طبق این متن اگر هوا در محل کار به چرخش درآید آن می‌بایست جریان پایین‌تر از احتراق را واردکند. از جهت دیگر هوای ناپایدار آلوده در اثر سوختن تجزیه حرارتی می‌شود و به فضا وارد می‌شود. واحدهای جابجایی هوای سوخته شده به طور مستقیم با کنترلهای استادانه که یک اپراتوری سالم را بوجود آورده است، مجهز شده‌اند.

2-12 ضرورت جابجایی هوا
امروزه توافق‌نامه‌هایی برای ورود و خروج هوا وجود دارد، وقتی که هوا از محل کار خارج می‌شود باید هوایی جایگزین آن شود، این تعادل ساده نیازمند تغییر و گزارش می‌باشد. اگر یک مغازه آبکاری و پرداخت نقره با خروجی کلی 100000cfm اضافه از یک. مقدار کمی احتیاجات 2000cfm اضافی از خروجی نباید به طوری فوری از سیستم جابجایی هوا (RAS)‌ بالابرده شود. در عمل، یک سیستم جابجایی هوا نمی‌‌تواند تا وقتی که از حالت تعادل بیش از 10% خارج شده است ترفیع داده شود. راه دیگر ارزیابی ضرورت یک سیستم جابجایی هوا مقایسه حجم اتاق در برابر میزان هوای خروجی مورد نیاز می‌باشد. حالتی که اثبات شده نشان می‌دهد که جابجایی هوا زمانی که حجم خروجی ساعتی از 3 برابر حجم ساختمان تجاوز کند ضروری می‌باشد، هیچ توجیهی برای دسترسی به این حقیقت بدست نیامده است. اگر در تاسیساتی مثل چاپگر رنگ جدید در یک اتاق با حجم 10000 فوت مکعب به خروجی‌ای در حدود 1000cfm که یک RAS مجزا یا استفاده از یک شاخه‌ی تولیدی 1000cfm از یک سیستم موجود را تضمین می‌کند.
در یک کارخانه بزرگ ذوب فولاد در مطالعه موردی ما تهویه خروجی کلی در حدود 232800cfm بدون جابجایی هوا می‌باشد.
شکایتهایی بوسیله‌ی مدیرانی که به‌طور ثابت در آنجاهستند درمورد نقص قابل توجهی از جابجایی هوا دریافت شد. به همین منظور هوای مجزای باقی‌مانده در ساختمان، هوای خارج است که از تمام درزها و شکافها و قسمتهای باز به درون کشیده می‌شود. کارگرها در قسمتهای ایزوله شده که با دیوارهایی برای در امان ماندن از اغتشاشات هوا و یا هوای سرد زمستان قرار می‌گیرند.
بعضی مشکلات از توجه به فشار منفی در حدود شروع شد. خیلی مشکل است بازکردن درها و پنجره‌ها وقتی فشار منفی از تجاوز کند. کارگرها به وضوح از بسته‌شدن شدید درها می‌گریزند.
به خاطر فقدان جابجایی هوا در این ساختمان، یک فن خروجی معمولی استاتیکی به طور معمول در سقف قرارداده می‌شود که فشار منفی‌ای در حدود تولید می‌کند. این موقعیت سبب برگشت از دودکش واحدگرم‌کننده و آونها می‌شود و باعث آلوده شدن محیط کار بوسیله‌ی منوکسید کربن می‌شود.
در سطوح اجرایی از این فشار استاتیکی پایین، حجم محوری بالای تهویه کننده‌ها باعث شده است که بوسیله‌‌ی عملکرد فن‌های استاتیکی بزرگ که در سیستم‌های محلی استفاده شده است، به طور مخالف تاثیر بپذیرد.
این 4 فن درکارخانه ذوب فلز در این مورد نرخ جریانی در حدود 18000cfm دریک فشار استاتیکی دارد. به خاطر کمبود هوای موجود باعث فشار منفی در حدود می‌شود. جریان واقعی خروجی از سقف در حدود 5-10% می‌باشد.
شکل 3-12 شمایی از ساختمان کارخانه را به طور کامل با موقعیتهای تقریبی و نرخ‌های جریان از سیستم‌های خروجی در 4 محل مهم ساختمان که در جدول 2-12 توصیف شده است، را نشان می‌دهد.

3-12 کمیت جابجایی هوا
مرحله اول مهم در طرحی یک RAS انتخاب جریان تولیدی می‌باشد. راه نزدیک شدن به این انتخاب این است که فرض کنیم تولید باید برابر خروج باشد. در عمل طراحی یک تعادل بین تولید و خروج و اجرای آن برای تولید فشارهای مختلف بین مناطق کاری مهم برای پایداری یا جریان هوا از یک منطقه به منطقه دیگر ضروی می‌باشد. در مثال کارخانه‌ ذوب فلز (شکل 3-12) هوا باید از منطقه کاری به سمت منطقه اشتعال جریان پیدا کند برای اطمینان از اینکه غلظت بالایی از فیومهای فلزی دیگر قسمتهای کارخانه را آلوده نکند. دراین حالت جابجایی برای اشتعال کمپلکس قوس الکتریکی باید کمتر از Furance خروجی باشد، بنابراین تولید یک مقدار ناچیز هوای باقیمانده در این محل از کارخانه جایی که کوره‌ها قرارداده شده‌اند. به طور معمول قابل ملاحظه است اینکه جریان ورودی با جریان خروجی هماهنگ باشد. اگرچه نرخ تولید 90-110% ظرفیت خروجی هستب به نرمال در عمل به عنوان مرزهای طراحی برای سیستم‌های جابجایی هوا استفاده می‌شود.
تعیین نرخ RAS برای یک صنعت خانگی به چند روش انجام می‌شود. در تعدادی از این روشها برای تاسیسات کوچک ممکن است عدم کارایی زیادی بوجود آید. در یک روز با باد کم در ساختمان می‌تواند باز باشد، در صورتیکه محل ساختمان و سیستم خروجی و RAS موجود اپراتوری شوند.
اگر ساختمان به طور مناسب کیپ باشد و یک کمبود هوا وجود داشته باشد، باعث بوجود آمدن جریان هوا از میان درهای باز می‌شود. اگر متوسط سرعت ورودی از میان درها اندازه‌گیری شده باشد، تولید سرعت و سطح باز در کمبود هوا را نشان می‌دهد. حتی در زیر موقعیت‌ ایده‌ال این رویه شاید فقط 30% از مقداری که بوسیله‌ی روشهای صحیح که دمش را توصیف می‌کند نشان می‌دهد.
در مورد کارخانه‌ی ذوب فولاد این داده‌ها در دفتر مهندسی برای همه‌ی سیستم‌ها قابل دسترس بودند. انتظار می‌رفت که یک تفاوتی را با چیزی که در جدول 12-1 چاپ شده است را نشان می‌دهد. اپراتوری شیفتها و زمان برای همه‌ی خروجی‌های اصلی برای اینکه یک سیستم جابجایی مناسب بوجود آید، در نظر گرفته شدند. هیچ سیستم جابجایی هوایی در زمان بازدید نصب نشده بود. ما خوش‌شانس بودیم که در این حالت داده‌های مهندسی قابل دسترس بودند. به هرحال در یک کارخانه‌ی کوچک بدون سیستم مهندسی جزییات به ندرت قابل دسترس هستند.
اگر داده‌های مهندسی قابل دسترس نبودند، یک استانداردهای توافق شده خروجی برای طراحی سیستم تهویه صنایع قابل کاربرد است. به هرحال اگر این داده‌ها قابل دسترس نبودند از جدول مرجع 12-2 می‌توانید استفاده کنید. بهترین راه برای تعیین چگونگی جابجایی هوا به محاسبه‌ی مقدار هوایی که به طورمعمول از کارخانه خارج می‌شود دارد که بوسیله‌ی اندازه‌گیری‌های مستقیم سیستم خروجی مورد استفاده در فصل 3 توصیف شده است. هنگامی ساختمانها ممکن است کمبود هوا پیدا کنند که نرخ خروجی مشاهده شده کمتر از نرخ طراحی باشد اگر فن‌های خروجی فشار پایین به طور وسیع استفاده شوند. برای کمینه کردن این محصول مصنوعی، اگر هوا نفوذ کرد، درها و پنجره‌ها باید قبلاز اندازه‌گیری بازشده باشند. اندازه‌گیری از سیستم اصلی و خروجی‌ها با استفاده از لوله پیتوت استاتیکی صورت گرفته که نتایج عالی را دربر دارد.
اگرچه Face velocity و فشار استاتیکی هود اندازه‌گیری شده معمولاً برای ارزیابی کافی هستند. یک مشکل که مکرراً در تاسیس وسایل خروجی بوجود می‌آید، مشکل در اندازه‌گیری هوای خروجی از فن‌های استاتیکی موازی که به طور معمول به عنوان خروجی‌های سقفی استفاده می‌شود که منجر به عدم دسترسی آنها می‌شود، می‌باشد. مکرراً ضروری است که سازنده‌ها داده‌های اجرایی را برای تخمین خروجی فن‌ها استفاده کنند.
در مثال کارخانه ذوب فلز، اندازه‌گیری جریان واقعی بوسیله‌ی مولفهایی که برای تولید یک وسیله‌ی خروجی جریان در ستون (As measured) در جدول 1-12 کامل شد. اگر یک مقایسه داده‌ها در جدول1-12 بین داده‌هایی که مهندسان ارایه کرده‌اند و داده‌هایی که به طور مستقیم اندازه‌گیری شده‌اند، انجام شود،‌ اهمیت تاسیس ظرفیت مورد نیاز واحدهای جابجایی هوا بوسیله‌ی اندازه‌گیری مستقیم مورد توجه قرار می‌گیرد.

4-12 خروج جریان از جابجایی هوا
قوانین عمومی نفوذ هوا به داخل محیط کار: 1- هوا باید به محل فعالیت کارگران در کمتر از 8-10 ft از بالای سقف وارد شود. 2- سرعت آن در حدود کمتر از 200 fpm باشد 3- جابجایی هوا باید در یک راهی خارج شود که چرخه‌گرما را که در شکل 4-12 نشان داده شده است را نشان دهد. 4- سیستم جابجایی هوا باید هوای تمیز را به بیشترین سطح کارخانه برساند. در عمل اغلب مشکل است که خروجی ژئومتری مورد نظر برای جابجایی هوا بدست آوریم. در یک روش ساده‌ی جدید موقعیت لوله توزیع و شبکه‌ی خروجی برای بدست آوردن الگوی خوب خروجی بوسیله‌ی همکاری بین مهندس و معمار به سادگی امکان‌پذیر شده است.
در همه‌ی حالتها مهندس تهویه باید نرخ کلی خروجی‌،‌ موقعیت هودهای خروجی‌ای که به عنوان یک سیستم عمل می‌کنند و همچنین زمان استفاده‌ی هرکدام را پیش‌بینی کند.
به طور مکرر امکان آن هست که یک RAS را به یک سیستم‌های خروجی خاص،‌ ارتباط واحد جابجایی هوا با فن‌های خروجی در آن سیستم و همچنین بکاربردن به عنوان سیستم‌های کامل خروجی نسبت دهیم. که باعث به حداقل رساندن پوشش اولیه برای اتصالات و هزینه‌های اپراتوری بعدی می‌شود. در یک سیستم جدید طراح می‌تواند یک RAS را شناسایی کند که در‌آن سیر جریان هوای ورودی و شبکه‌ خروجی کاملاً معین است و جریان هوا بوسیله‌ی مانع فیزیکی یا الگوهای سمی حرکتهای هوا و درها بازداشته نمی‌شود. همانطور که در بالا گفته شد هوای جابجا شده باید از سطح اشغال‌شده‌ی فعال خارج شود نه از سطح بالای ساختمان.
این امکان وجود دارد که انتخاب و موقعیت شبکه خروجی طوری صورت بگیرد که حداقل نفوذ بر روی کارگران در زمستان را بوجود آورد و همچنین باعث نفوذ هوای سرد در تابستان شود.
واحدهای جابجایی هوا به طور مکرر لوله‌های بزرگی را از بخشهای خاص عبور می‌دهند که برای تعیین فضای مورد نیاز برای لوله احتیاج به همکاری با معمار می‌باشد،‌ مخصوصاً زمانی که معمار برای استفاده فضای با ارزش ورودی برای این هدف بی‌میل است. لوله‌های RAS معمولاً‌ محل آنها در خارج از واحد با انشعابهای خروجی نفوذکننده می‌باشد. (در شکل 1-12 نشان داده شده است.)
استقرار 50000-100000cfm جابجایی واحدهای هوا به علت اندازه‌ی بزرگ و احتیاجات پایه‌ای که دارند مشکل است اگر امکان دارد بالابردن موقعیت واحدها از سطح زمین یا یک دیوار خارجی ساختمان با براکت عمل خوبی است. این عمل اجازه می‌دهد که از یک سیستم توزیع چند برابر با افت فشار پایین استفاده کند. در این حالت هزینه‌ها نسبتاً پایین هستند و مطلوبیت این واحدها نگهداری آنها را تشویق می‌کند.
در آب هوای سرد شمالی این لوله‌ها باید ایزوله شود. درحالتی که دسترسی فضا در یک خروجی دیوار محدود است، موقعیت سقفی از واحد جابجایی هوا ممکن است ضروری باشد. تاسیسات سقفی به حمل کردن به سمت‌بالا، نافذهای سقفی برای خدمات الکتریکی و سوختی و همچنین منفذهایی برای لوله‌های خروجی هوا احتیاج دارد.
شکل 4-12 وقتی که هوای جابجا شده گرم می‌شود توسط عبور هوا از بالای پروسه‌های گرما‌زا شروع می‌شود. به علت تفاوت دانسیته، جریانهای هوای جابجا شده از بالای ساختمان مکرراً به طور مستقیم یک چرخه‌ی کوتاه به سمت خروجی‌های سقفی ایجاد می‌کند.
در موقعیت‌های بلند برای واحدهای جابجایی هوا که درکناره‌های ساختمان هستند می‌توان بوسیله‌ی جرثقیل قرارگیرند. ساختمانهای بلند با موقعیتهای سیستم‌های جابجایی هوا در مرکز ممکن است برای بلندکردن به هلیکوپتر احتیاج داشته‌باشند. به طور نمونه استقرار یک سیستم جابجایی هوا برای ایجاد سهولت زیاد درکارخانه ذوب فلز بسیاری از مشکلاتی که در ساختمان‌های جدید دیده می‌شود را نشان داد.
همانطور که گفته شده حجم هوای واحدهای جابجایی هوای کارخانه ممکن است براساس داده‌‌های مهندسین و یا اندازه‌گیری دقیق بدست آید. داده‌های مهندسی اطلاعات نسبتاً صحیح را تولید می‌کند. اندازه‌گیری دقیق جریان برای تعیین حجم جریان خروجی و تجهیزات سیستم جابجایی هوا ترجیح داده می‌شود.
بدیهی است جریان خروجی سیستم‌های جابجایی هوا باید برای تعیین کارایی سیستم جابجایی هوا اندازه‌گیری شود.
هرنوع آلودگی به یک سیستم خروجی مخصوص، اپراتوری مخصوص، پارامترهای طراحی مخصوص شامل سرعت در جریان لوله و نوع سیستم تصفیه‌ی هوای خاص احتیاج دارد. به عنوان مثال برای اپراتوری Sand handling به یک سیستم خروجی محلی با یک سرعت حداقل جریان در حدود 4500 fpm و سیستم تصفیه هوا برای جداکردن ذرات طراحی شده است.
در همه اپراتوری‌ها هودها باهم گروه‌بندی خواهند شد و بوسیله‌ی یک فن خروجی عمل می‌کنند. سیستم‌های تهویه‌ بوسیله‌ی عملکردشان گروه‌بندی می‌شوند (به طور مثال ذوب، مدول سازی حمل شن، خمیر کردن،‌ لرزاندن) دریک کارخانه با تولید بالا اپراتوری مداوم صورت می‌گیرد، به عنوان مثال کارخانه ذوب فلز در طول دوره‌ی خاصی در 3 شیفت کاری انجام می‌شود (جدول 1-12).
این امکان وجود دارد که سیستم خروجی را با واحدهای جابجایی هوای منفرد جفت کنیم و واحدها و فن‌های خروجی را برای حفظ و ذخیره‌ انرژی و اطمینان از ذخیره هوا در طول اپراتوری نشان دهیم. در این حالت بهترین روش جفت کردن یک به یک (One- on- one coupling) از RAS و سیستم‌های اصلی خروجی، اگر فن خروجی به طور اتوماتیک روشن شود، می‌باشد. اگر 2 سیستم خروجی سمی تقریباً جریان خروجی مشابهی داشته‌باشند دریک قسمت مشابه از کارخانه قرار نمی‌گیرند و ممکن است از یک RAS با یک شبکه خروجی منفرد برای نگهداری سیستم استفاده کند. اگر محلهای خروجی برای یک سیستم توزیع مناسب نباشند، سپس دو سیستم لوله‌ی توزیع متناوب با نافذهای دمپرز اتوماتیک برای سیستم توزیع مناسب در سیستم خروجی می‌تواند طراحی شود.
ساختمانهای صنایع در حدود بیشتر از ده سال گسترش یافته است و در نتیجه باعث بوجود آمدن تعداد بیشماری از ساختارهای سقفی و دیواری شده است. در بعضی حالتها پیدا کردن یک محل مناسب برای واحدهای جابجایی هوا خیلی مشکل می‌باشد. واحدها باید در مکان بسته‌ای برای تولید هوای اپتیمم، از هزینه‌های بالای تجهیزات انتخاب شود. به علاوه، محلهای بلند برای استقرار واحدهای جابجایی هوا به منظور به حداقل رساندن احتمال ورود مجدد هوای آلوده از دودکشهای خروجی باید انتخاب شود. محلهای ایده‌آل به ندرت پیدا می‌شوند و معمولاً به مصالحه و سازش نیاز دارند. راه حل انتخابی برای تعیین محل 4 واحد جابجایی هوا (RAUS) درکارخانه بعد از بحثهای طولانی با مهندسین و اپراتورها تعیین شد. ظرفیت واحد سوزاندن گاز برای خروجی به محل به طور مستقیم براساس داده‌‌های جدول 1-12 بدست آمده است.
شکل 5-12 سیستم جابجایی هوای یک (RAS-1) برای سطح کوره‌ی ذوب. هودهای خروجی ) (53800 cfm , 2500بر روی کوره‌های الکتریکی در زیر سقف با فاصله‌ی کمی از آن قرارگرفته‌اند. هوای جابجا شده از غرب به سمت شرق جلوی سطح کوره حرکت می‌کند.
1-4-12 سیستم جابجایی هوای یک (RAS-1) ، کوره‌های ذوب دو آرک الکتریکی بزرگ ظرفیت ذوب را برای این کارخانه تولید می‌کنند. برای کنترل فیوم‌های اکسیدآهن خارج شده، کوره‌ها با هودهای محصور شده و یک تمیز کننده‌ی هوا با یک خروجی کلی 53800cfm تولید شده است. هنگامی که جابجایی هوا نمی‌‌تواند بوجود آید، مهمترین مسیر جریان جابجایی هوای تصفیه شده از کف محل ریخته‌گری صورت می‌گیرد. در این قالب‌گیری طراح تهویه خوش‌شانس است زمانی که فضای کافی در انتهای غربی ساختمان برای بالابردن یک RAU منفرد 50000cfm با فن خروجی کوره مرتبط قابل دسترس است. این واحد بزرگ بر روی یک ساختار فولادی بالا برده شده است که هو را به ‌طورمستقیم از مهمترین دیواره خروجی خارج می‌سازد. هنگامی که کوره‌ها 120ft از نقطه‌ی خروجی فاصله دارند، یک Plenum و یک شبکه خروجی در بالای دیوار قرار گرفته که یک توزیع مناسب جریان هوا را به سمت هودهای خروجی بدون مانع اصلی را بوجود می‌آورد. سرعت مینیمم باقیمانده در سطح کوره در حدود 200fpm می‌باشد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    19صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله معرفی علم ژنتیک

اختصاصی از اس فایل دانلودمقاله معرفی علم ژنتیک دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

معرفی علم ژنتیک
ژنتیک، علم مطالعه وراثت، در تمامی زمینه‌های آن، از گسترش صفات در یک شجره‌نامه خانوادگی، تا بیوشیمی ماده ژنتیکی، اسید دزوکسی ریبونوکلئیکDNA و اسید ریبونوکلئیکRNA است. هدف ما در این بخش، معرفی و بررسی مکانیزم‌های وراثت است.
به صورت تاریخی، ژنتیک دانان در 3 حیطه مجزا فعالیت کرده‌اند، هر حیطه با مشکلات، روش‌ها و موجودات زنده مورد مطالعه مربوط به خود. این 3 حیطه عبارتند از ژنتیک کلاسیک، ژنتیک مولکولی و ژنتیک تکاملی (یا ژنتیک جمعیت).
در ژنتیک کلاسیک ما با تئوری کروموزومی وراثت روبرو هستیم، مفهومی که ژن‌ها را به صورت خطی در کنار هم بر روی کروموزوم فرض می‌کند. موقعیت نسبی ژنها با بررسی فراوانی زاده‌های حاصل از آمیزش‌های خاصی قابل تعیین است. ژنتیک مولکولی مطالعه ماده ژنتیک است؛ ساختار، رونویسی و بیان ماده‌ ژنتیک. همچنین در همین حیطه ما انقلاب بزرگ تکنولوژی DNAنوترکیب (یا مهندسی ژنتیک) و اطلاعات بدست آمده از آن را بررسی خواهیم کرد. ژنتیک تکاملی یا ژنتیک جمعیت به بررسی تغییرات در فراوانی ژنها در جمعیت می‌پردازد. مفهوم داروینی تکامل که بنابر پایه انتخاب طبیعی است بررسی می‌شود. جدول

امروزه به دلیل پیشرفت‌های علمی، مرزهای این 3 ناحیه، تا حدی محو شده‌اند؛ به عنوان مثال، اطلاعات به دست آمده از ژنتیک مولکولی، از طرفی به فهم بهتر ساختار و عملکرد کروموزوم‌ها و از طرف دیگر به فهمیدن انتخاب طبیعی کمک می‌کند. در این فصل، ما سعی می‌کنیم مطالب را به صورت تاریخی آنها بررسی کنیم؛ از کارهای مندل و کشف خصوصیات وراثت آغاز می‌کنیم و سپس به ژنتیک مولکولی می‌پردازیم.
ژنتیک مانند هر علم دیگری، بر پایه متد علمی بنا نهاده شده است. اطلاعات ما برگرفته از دنیای واقعی است. متد علمی گردآوری قوانینی است که به فهم بهتر طبیعت کمک می‌کنند. در قلب یک متد علمی، آزمایش قرار دارد، طی یک آزمایش، یک حدس درباره کار بخشی از طبیعت (که آن را یک فرضیه می‌نامیم) امتحان می شود. در یک آزمایش خوب، تنها 2 نتیجه ممکن وجود دارد؛ تایید فرضیه و یا رد فرضیه (شکل )

به عنوان مثال ممکن است شما تصور کنید که صفات اکتسابی به ارث می‌رسند ایده‌ای که توسط لامارک پیشنهاد شد. لامارک فرض کرد که زرافه‌هایی که سعی‌‌ می‌کردند برگ‌های موجود در شاخه‌های بالاتری را بخورند، گردن‌های بلندتری داشتند. آنها این صفت درازی گردن را به فرزندان خود انتقال می‌دهند (در هر نسل فقط افزایش کوتاهی در طول گردن وجود دارد) و این روند در نهایت امروزه منجر به گردن‌های بسیار طویل زرافه‌ها شده است.
دیدگاه دیگر نسبت به این مطلب، دیدگاه تکامل براساس انتخاب طبیعی است که توسط داروین پیشنهاد شد. براساس فرضیه داروین، زرافه‌ها به طور طبیعی در طول گردن تنوع کمی دارند و این تنوع‌ها به ارث می‌رسند. زرافه‌هایی که گردن بلندتری دارند، در تهیه برگ‌ از درخت برای خوردن، نسبت به دیگران مزیت دارند. به عبارت دیگر، درطول زمان، زرافه‌هایی که گردن‌های بلندتری دارند، بهتر و بیشتر از دیگران زنده می‌مانند و تولید مثل می‌کنند. در نتیجه، زرافه‌هایی با گردن درازتر، پس از مدتی، گونه غالب در جمعیت می‌شوند که دلیل اصلی این اتفاق مرگ گونه‌های دارای گردن کوتاه‌تر است. فراوانی هر جهشی که باعث افزایش طول گردن در جمعیت شود، در جمعیت افزایش خواهد یافت. برای آزمودن فرضیه لامارک، ما ابتدا باید جاندار مناسبی پیدا کنیم. گرفتن زرافه‌ها و انجام آمیزش‌های مورد نظر بر روی آنها بسیار دشوار است. می‌توانیم آزمایش را با موش‌های آزمایشگاهی انجام دهیم. (نگهداری و آزمایش بر روی موش نسبتاً آسان و ارزان است). ما باید صفت دیگری به غیر از طول گردن پیدا کنیم. برای مثال می‌توانیم نیمی از دم موش‌ها را ببریم. سپس موش های دم کوتاه را با موش‌های عادی آمیزش می‌دهیم و زاده‌ها را بررسی می‌کنیم اگر زاده‌ها دم‌های عادی داشتند، می‌توانیم نتیجه بگیریم که دم کوتاه، یک صفت اکتسابی، به ارث نمی‌رسد. در مقابل در صورتی که دم موش‌های نسل بعد کوتاه‌تر از حد معمول باشد، می‌توانیم نتیجه بگیریم که صفات اکتسابی، ارثی هستند.
دلیل اینکه ما یک آزمایش را با تمامی سختی‌هایش انجام می‌دهیم، این است که نتایج آزمایش، برای ما قطعی هستند و قابل اطمینان اند. در صورتی که آزمایش درست طراحی شده باشد و بدون خطا اجرا شود، نتیجه منفی در آزمایش، مانند آزمایش ما در بالا، به معنی رد نظریه خواهد بود. آزمودن نظریه‌ها به طوری که اگر نتیجه آزمایش منفی باشد، نظریه رد شود، ایده اصلی متد علمی است.
تاریخچه ژنتیک
علم زیست شناسی ، هرچند به صورت توصیفی از قدیم ترین علومی بوده که بشر به آن توجه داشته است ؛ اما از حدود یک قرن پیش این علم وارد مرحله جدیدی شد که بعدا آن را ژنتیک نامیده اند و این امر انقلابی در علم زیست شناسی به وجود آورد. در قرن هجدهم ، عده ای از پژوهشگران بر آن شدند که نحوه انتقال صفات ارثی را از نسلی به نسل دیگر بررسی کنند؛ ولی به 2دلیل مهم که یکی عدم انتخاب صفات مناسب و دیگری نداشتن اطلاعات کافی در زمینه ریاضیات بود، به نتیجه ای نرسیدند.
اولین کسی که توانست قوانین حاکم بر انتقال صفات ارثی را شناسایی کند، کشیشی اتریشی به نام گریگور مندل بود که در سال 1865 این قوانین را که حاصل آزمایشاتش روی گیاه نخود فرنگی بود، ارائه کرد. اما متاسفانه جامعه علمی آن دوران به دیدگاه ها و کشفیات او اهمیت چندانی نداد و نتایج کارهای مندل به دست فراموشی سپرده شد.
در سال 1900 میلادی کشف مجدد قوانین ارائه شده از سوی مندل ، توسط درویس ، شرماک و کورنز باعث شد که نظریات او مورد توجه و قبول قرار گرفته و مندل به عنوان پدر علم ژنتیک شناخته شود.
در سال 1953 با کشف ساختمان جایگاه ژنها (DNA) از سوی جیمز واتسن و فرانسیس کریک ، رشته ای جدید در علم زیست شناسی به وجود آمد که زیست شناسی ملکولی نام گرفت . با حدود گذشت یک قرن از کشفیات مندل در خلال سالهای 1971 و 1973 در رشته زیست شناسی ملکولی و ژنتیک که اولی به بررسی ساختمان و مکانیسم عمل ژنها و دومی به بررسی بیماری های ژنتیک و پیدا کردن درمانی برای آنها می پرداخت ، ادغام شدند و رشته ای به نام «مهندسی ژنتیک» را به وجود آوردند که طی اندک زمانی توانست رشته های مختلفی اعم از پزشکی ، صنعت و کشاورزی را تحت الشعاع خود قرار دهد.
پایه اصلی مهندسی ژنتیک بر این اصل استوار است که با انتقال ژنی به درون ذخیره ژنی یک ارگانیسم ، آن ارگانیسم را وادار می کند که در شرایط محیطی مناسب برای بیان آن ژن به دستورات آن ژن که می تواند بروز یک صنعت یا ساختار شدن یک ماده بیوشیمیایی و... باشد ، عمل کند. امروزه مهندسی ژنتیک خدمات شایان ذکری را به بشر ارائه کرده که در تصویر دیروز او نمی گنجیده و امری محال محسوب می شد.
از برجسته ترین خدمات این علم در حال حاضر می توان موارد زیر را برشمرد: اصلاح نژادی حیوانات و نباتات که باعث بالا رفتن سطح کیفیت و کمیت فرآورده های غذایی استحصال شده از آنان گردیده است . تهیه داروها و هورمون ها با درجه خلوص بالا و صرف هزینه های پایین درمان بیماری های ژنتیکی با ایجاد تغییرات در سلول تخم که از جدیدترین دستاوردهای مهندسی ژنتیک محسوب می شود و بسیار محدود است . پیش بینی محدود بیماری ها در فرزندان آینده یک زوج که از این طریق به زوجهای جوانی که می خواهند با یکدیگر ازدواج کنند خدمات مشاوره ژنتیک می دهند و آنها را از وضعیت جسمانی فرزندان آینده شان مطلع می سازند.
اما اگر بخواهیم دورنمای مهندسی ژنتیک را ترسیم کنیم ، تمامی موارد زیر قابل تصورند: اعضای بدن انسان از قلب گرفته تا چشم و دست و پا به صورت مجزا از طریق مهندسی ژنتیک تولید می شوند و بانکهای اعضای بدن به نیازمندان پیوند عضو ، عضو جدید عرضه می کنند و هر فرد می تواند عضوی که دقیقا مشابهت ژنتیکی با خودش را دارد، خریداری کند و از این طریق مشکل دفع پیوند که به دلیل شباهت نداشتن رموز ژنتیکی ، فرد دهنده و گیرنده عضو ناشی می شود، مرتفع خواهد شد در نتیجه آمار مرگ و میر انسان نیز پایین خواهد آمد. تمامی بیماری های ژنتیکی حتی در دوره جنینی نیز قابل درمان خواهد بود. از جهشهای متوالی عوامل بیماریزا که عامل اصلی فناناپذیر بودنشان است ، جلوگیری به عمل می آید و درصد بالایی از بیماری های شناخته شده ریشه کن خواهد شد. کارتهای شناسایی افراد ژنتیکی خواهد شد که برای هر 2فردی روی کره زمین (بجز 2قلوهای همسان و کلونها) متفاوت خواهد بود و دقیقا هویت هر فرد را تعیین می کنند. مجرمان با گذاشتن کوچکترین اثر بیولوژیکی از خود مثل یک تار مو بسرعت شناسایی خواهند شد. می توان سرعت رشد موجودات مختلف را افزایش داد که خود این امر مزایای بسیاری را فراهم می آورد که از آن جمله می توان به پرورش سریع حیواناتی همچون گاو و گوسفند اشاره کرد که می توانند نیازهای غذایی یک جامعه را تا حد زیادی مرتفع کنند.
به نظر می رسد ژنتیک بخش بسیار عظیمی از آینده را به خود اختصاص خواهد داد و شاید یکه تاز زمان باشد. البته برای این علم جنجال برانگیز پایانی نمی توان متصور شد. تمامی مواردی که در بالا ذکر شد، از لحاظ نظری امکانپذیر است ؛ ولی نیاز به تحقیق ، مطالعات و آزمایشات فراوان دارد که بشر بتواند به آنها دست یابد و چون مسلط بودن بر این علم نیاز به پشتوانه قوی علومی همچون بیولوژی سلولی ملکولی ، بیوشیمی ، فیزیولوژی و آمار و احتمالات دارد ، باید زحمات فراوانی برای دستیابی به ویژگی های این رشته از علم متحمل شد.
دانشمندان می توانند ژنی را از یک گونه بگیرند و آن را وارد گونه دیگری کنند، تا مشخصه جدیدی در گونه دوم ایجاد شود. مثلا می توان ژنی را که مواد شیمیایی سمی برای حشرات تولید می کند، به یک سلول گیاه گوجه فرنگی منتقل کرد. این سلول به صورت یک گیاه گوجه فرنگی در می آید که مواد شیمیایی سمی تولید می کند و در نتیجه حشرات آن را نمی خورند. این مثالی از مهندسی ژنتیک است.

انتقال ژن: گیاه گوجه فرنگی که با مهندسی ژنتیک تولید
شده است توسط یک ژن جدید از خورده شدن توسط
حشرات محافظت می شود.

جنسیت چگونه تعیین می شود
جنسیت یک جانور توسط یک جفت کروموزوم، که کروموزوهای جنسی هستند، تعیین می شود. در پستانداران، جنس ماده دو کروموزوم جنسی همانند دارد، که به دلیل شکلشان، کروموزوم X نامیده می شوند. بنابراین جنس ماده XX است. جنس نر یک کروموزوم X و یک کروموزوم کوتاهتر به نام Y دارد. بنابراین نرها XY هستند. تخمکهایی که توسط جنس ماده ساخته می شوند دارای یک کروموزوم X هستند. اسپرمهایی که توسط جنس نر ساخته می شوند دارای یک کروموزوم X یا Y هستند. اگر تخمک توسط اسپرمی که دارای کروموزوم X است بارور می شود، فرزند ماده خواهد بود و اگر توسط اسپرمی با کروموزوم Y بارور شود، فرزند نر خواهد بود.

ساخته شدن سلولهای جنسی
سلولهای جنسی توسط نوع خاصی از تقسیم سلولی به نام میوز ساخته می شوند. این تقسیم فقط در اعضای تناسلی، یعنی بیضه ها و تخمدانها در جانوران، و بساکها و تخمکهای گیاهان، انجام می شود. سلولهای جنسی فقط یک مجموعه کروموزوم دارند، در حالی که همه سلولهای دیگر یک موجود زنده دو مجموعه کروموزوم دارند. وقتی تخمک جنس ماده و اسپرم جنس نر در عمل لقاح با هم ترکیب می شوند، تبدیل به یک سلول می شوند که دوباره همان دو مجموعه کروموزوم را دارد. این سلول تبدیل به یک موجود زنده جدید می شود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  25  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله مبارزه بیولوژیک، بخش از مبارزه تلفیقی

اختصاصی از اس فایل دانلودمقاله مبارزه بیولوژیک، بخش از مبارزه تلفیقی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

آگاهی وشناخت بیشتر محیط زیست موجب شده است که دراغلب کشورهای جهان مبارزه بیولوژیک به عنوان بخش از مبارزه تلفیقی، نسبت به مبارزه شیمیایی از اهمیت بیشتری برخوردار شود.اساساً درکشاورزی وباغبانی روش های گوناگونی برای مبارزه بیولوژیک وجود دارد که دراین گونه روش ها از دشمنان طبیعی آفات برای کاهش جمعیت آنها استفاده می شود.
مراقبت وحمایت ازحشرات مفید
به منظور حمایت از حشرات مفید، مصرف سموم شیمیایی باید به حداقل ممکن کاهش داده شود وتنها هنگامی که جمعیت آفات از حد زیان اقتصاد بالاتر باشد، می توان سموم شیمیایی را مورد مصرف قرارداد که دراین صورت نیز منحصراً ترکیبات بی خطر برای حشرات مفید باید به کارگرفته شوند. دراین زمینه دسترسی به اطلاعات مربوط به سموم شیمیایی بی خطر برای حشرات مفید که توسط گروه بین المللی سموم گیاهی وارگانیسم های مفید موردآزمایش قرار گرفته اند، از طریق سازمان بین المللی مبارزه بیولوژیک (IOBS ) امکان پذیر می باشد. برای حمایت از ارگانیسم های مفید موجود درطبیعت روش های متنوعی بکار بسته می شود که درزیر به چند نمونه از آنها به عنوان مثال اشاره می شود.
- کاشت ونگهداری گیاهان درحاشیه مزارع بصورت نوار یا پرچین برای بهبود بخشیدن به شرایط زندگی انواع حشرات مفید؛
- ایجاد محیط های اکولوژیکی سالم ومناسب وحفاظت ا زمنابع طبیعی موجود؛
- کاشت گیاهان شهد دار ویا جلب کننده برای حشرات شکاری مثل بالتوری کریزوپا (Chrysoperla carnea ) و مگس های خانواده سیرفیده (Syrphidae ) درنواحی مورد نظر درحاشیه مزارع؛
- ساختن آشیانه ویا نصب جعبه های مناسب برای تخم گذاری پرندگان ویا زندگی خفاش ها؛
- استفاده از توده های سنگ به عنوان پناهگاه برای پستانداران کوچک مفید؛
بومی کردن حشرات مفید وارداتی
دراین روش عوامل مفیدی راکه درمناطق دیگر دنیا به عنوان دشمنان طبیعی آفات شناخته شده اند به محیط جدید وارد کرده وپس ازتکثیر درآزمایشگاه( انسکتاریوم) آنهارا برای کنترل جمعیت آفات درمزارع وباغ ها مورد استفاده قرارمی دهند.دراین حالت رهاسازی حشرات مفید در کانون های مختلف ازدیاد آفات ضروری است. نمونه موفقی که از بومی کردن حشرات مفید می توان نام برد، پرورش زنبور پروسپالتلا (Perospaltella perniciosi ) است که به عنوان فاکتوری مهم ومحدودکننده برای شپشک سانژوزه (سانخوزه) کارآیی خود را به اثبات رسانیده است.
پرورش انبوه و رهاسازی حشرات مفید
تکثیر ورها سازی انگل ها (پارازیت ها) وشکارگرهای شناخته شده به عنوان دشمنان طبیعی حشرات وکنه های خسارات زا درسالهای اخیر از اهمیت زیادی برخوردار شده است. سطح مبارزه با آفات ازطریق کاربرد حشرات مفید همواره با افزایش روبه رو بوده است. به عنوان مثال استفاده از شکارگرها وزنبورهای انگل (پارازیت) درگلخانه های مخصوص پرورش سبزی ها از 10 هکتار درسال 1983 به حدود 200 هکتار درسال 1990 رسید.
دراروپا درسال 1990 برای کنترل آفات در15000 هکتار از سطح زیر کشت ذرت از روش های بیولوژیک استفاده شده است. امروزه حدود14 گونه حشره مفید برای مبارزه باکنه های تارعنکبوتی ، مگس های سفید بال، ریشکداران (تریپس ها) ، مگس های مینوز، شته ها ولاروهای سوسک های سرخرطومی ، شپشک های آرد آلود ونیز کرم ساقه خوار ذرت به شکل انبوه تولید وتوزیع می شوند.
رها سازی حشرات مفید برای مبارزه با آفات درشیوه مدیریت تلفیقی آفات( IPM ) دارای مزایای زیادی است که دراینجا به ذکر چندین نمونه از آنها می پردازیم:
1- درجه تأثیرزیاد آنها، بطوری که غالباً با حشره کش های شیمیایی قابل مقایسه هستند.
2- نسل هایی از آفات که نسبت به سموم شیمیایی مقاومت نشا ن می دهند، به وسیله دشمنان مفید قابل کنترل هستند.
3- عملیات رهاسازی غالباً ساده بوده وبصورت دستی انجام می شود.برای این کار به دستگاه های گران قیمت وپیچیده نیازی نیست.
4- هزینه مصرف حشره کش های شیمیایی کاهش یافته وحشرات مفید موجود حفظ می شوند، زیرا عوامل مفید رها شده غالباً فقط علیه آفات بخصوصی مؤثر بوده وحیات حشرات دیگر را مورد تهدید قرارنمی دهند.
5- می توانید به نحو ساده ای درترکیب با دیگر عوامل بیولوژیک موجب افزایش محصول شوند، مثلاً استفاده از زنبورها برای گرده افشانی بهتر گوجه فرنگی درشرایط گلخانه ای .
6- برای استفاده از حشرات مفید محدودیتی وجود ندارد ومی توان آنها را درحاشیه تالاب ها ومحل های ذخیره آب ها که مصرف سموم شیمیایی درآن مناطق مجاز نیست بکار برد.
7- استفاده از حشره کش های شیمیایی مشکل باقی مانده مواد شیمیایی درمحصولات را بدنبال دارد که سلامت انسان وحیوانات سودمند را به مخاطره می اندازد، حال آنکه بهره گیری ازحشرات مفید درکنترل آفات این مشکل را نیز ندارد .
8- درهنگام استفاده از حشرات رعایت زمان انتطار (دوره کارنس) لزومی ندارد استفاده از حشرات مفید درمبارزه نیازمند به تجربه زیادی است که می بایست توسط افراد مجرب انجام شود. همچنین برای کسب موفقیت درمبارزه بیولوژیک لازم است که استفاده کنندگان از این روش دارای معلومات فنی مناسب باشند.
9- استفاده کننده باید از بیولوژی آفات وحشرات مفید آگاهی کافی داشته باشد ، زیراعلت اصلی عدم موفقیت دراین شیوه مهارآفات، غالباً بخاطر رهاسازی زود ویا دیرتر از موقع حشرات مفید است.
10- مخارج استفاده از حشرات مفید دربعضی ازموارد بیشتر ازمخارج استفاده از سموم شیمیایی است . اما توجه به تأثیرات زیست محیطی کمتر مبارزه بیولوژیک، این افزایش هزینه اندک راجبران می کند.
11- بسیاری ازحشرات مفید مانند کنه ها، برای ادامه فعالیت نیازمند درجه حرارت ورطوبت خاصی هستند ، بطوری که استفاده از آنها درگلخانه ها ودرشرایط کنترل شده بسیاربیشتر ازهوای آزاد معمول است.
12- ترکیب کردن استفاده ازحشرات مفید با دیگر عملیات زراعی تا حدی اشکال برانگیز است، تنها تعداد محدودی از سموم شیمیایی برای حشرات مفید درمراحل مختلف زندگی آنها بی خطر هستند. کشاورزان ویا باغداران باید قبل از استفاده از حشرات مفید دراین مورد که چه عملیات دیگری را باید درارتباط با حشرات مفید انجام دهند، اطلاعات کافی بدست آورند . با برنامه ریزی دقیق وانتخاب انواع گیاهان مقاوم غالباً ازمصرف سموم شیمیایی جلوگیری می شود. به عنوان مثال باکشت انواع خیار مقاوم به سفیدک حقیقی از سم پاشی باسموم قارچ کش خودداری می شود. تنها بهره گیری مناسب از تمام روش های تلفیقی ممکن درحفظ نباتات است که موجب می شود تا از بروز خسارت های اقتصادی ناگهانی به هنگام استفاده ازحشرات مفید جلوگیری به عمل آید. باید همه روش های کاشت را به نحوی برنامه ریزی کرد که بتوان استفاده از حشرات مفید را با دیگر عملیات زراعی هماهنگ کرد.
مبارزه با مگس های سفید به وسیله زنبورEncarsia Formosa
مگس های سفید به دو صورت به میزبان خود آسیب می رسانند، اول اینکه پوره ها از شیره گیاهی تغذیه می کنند ودیگر آنکه به علت ترشحات چسبناک (عسلک) قسمت های زیرین برگ گیاه را آلوده می کنند وبخصوص درصورت وجود رطوبت زیادهوا، قارچ های سیاه رنگ برروی ترشحات مذکور رشد کرده وپوشش سیاه رنگی را به وجود می آوند، به طوری که عمل کربن گیری(Assimilation ) گیاه میزبان با اشکال مواجه می شود. مگس های سفید دربرابر بسیاری ازحشره کش ها به شدت مقاوم هستند. زنبور Encarsia Formosaحشره کوچکی است به طول 6/0 میلی متر، سر وسینه آنها سبز تیره، شکم درماده زرد رنگ ودرنرها سیاه رنگ است.
در شرایط گلخانه ها زنبورهای ماده در طول زندگی 3 تا 27 روزه خود 60 تا 100 عدد تخم مرغ می گذارند. طول دوره زندگی زنبورهای ماده به درجه حرارت گلخانه بستگی داشته و هر چه درجه حرارت بالاتر باشد، کوتاه تر خواهد بود. تحم ها به کمک تخم ریز و به صورت مجزا در داخل بدن پوره های قدیمی تر هر دو گونه از مگس های سفید گذاشته می شود. پوره هایی که بدین نحو خسارت دیده اند، از بین خواهند رفت. پوره ه ای پارازیته شده T.vaporariorum به رنگ سیاه در آمده و پوره های B.tabaci پس از پارازیته شدن شفاف به نظر می رسند.
مبارزه با کنه های تارعنکبوتی به وسیله کنه شکاری Phytoseiulus persimilis
کنه تار عنکبوتی Tetranychus urticae روی بسیاری از گیاهان زراعی در فضای باز و گلخانه ها دیده می شود. در گلخانه ها انواع گیاهان زینتی، خیار و لوبیا را آلوده می کند. این جانور که طول آنها فقط 6/0 میلی متر است، برحسب نوع تغذیه زردرنگ، سبزمایل به زرد و یا زرد روشن می شوند. در قسمت پشت آنها 2 لک سبز تیره رنگ وجود دارد. رنگ زمستانه آنها قرمز مایل به نارنجی تند است. ماده های بالغ حدود 2 هفته زندگی می کنند و حدود 100 عدد تخم می گذارند. در حرارت 20 درجه سانتی گراد رشد آنها حدود 14 روز به طول می انجامد. نحوه خسارت به این شکل است که در سطح بالای برگ لکه های مکیده شده کوچک و زرد رنگی دیده می شود. سپس به دلیل ازدیاد جمعیت کنه های تار عنکبوتی این لکه ها به هم پیوسته شده و نواحی خشکیده و برنزی رنگی را به وجود می آوردند و در سطح زیرین برگها باقی مانده پوسته های سفید رنگ کنه ها که به تارهای ظریفی چسپیده اند که با چشم غیر مسلح هم قابل رؤیت هستند.
کنه های شکاری Phytoseiulus persimilis وابسته به خانواده نزدیک به کنه های تارعنکبوتی هستند که منحصراً به تغذیه از کنه های خانواده نزدیک به خود مبادرت می ورزند. کنه های شکاری کمی بزرگتر از کنه های تارعنکبوتی بوده و دارای شکلی گرد می باشند. رنگ کنه های جوان مایل به قرمز است و کنه های بالغ به رنگ قرمز براق هستند. این کنه ها به مراتب متحرک تر و فعال تر از کنه های تار عنکبوتی هستند و شکار خود را از طریق گیاهان واسط بسیاری می یابند. هر کنه شکاری روزانه حدود 5 کنه تار عنکبوتی بالغ و یا 20 پوره و یا تخم را می خورد و به این طریق تعداد کنه های تار عنکبوتی بسیار سریع کاهش می یابد. در صورت رهاسازی کنه های شکاری بر روی گیاهان آلوده به کنه ه تارعنکبوتی، هنگامی که کلیه آفتاب نابود شوند، کنه های شکاری در جستجوی منابع جدید تغذیه بر روی گیاهان دیگر تغییر مکان می دهند. در این گونه موارد، تخم های کنه های مفید برروی گیاه اولیه باقیمانده و پس از تفریخ کنه های شکاری جوان از تخم های انفرادی باقیمانده کنه های تارعنکبوتی تغذیه کرده و سپس گیاه را ترک می کنند.
مبارزه با شته ها توسط پشه گالزی شکاری Aphidoletes aphidimyza
یکی از دشمنان طبیعی شته ها یک نوع پشه شکاری با نام علمی Aphidoletes aphidimyza
است.تعداد محدودی ازاین پشه ها که بیشتر شب ها فعال هستند ، می توانند بطور طبیعی ازبیرون به گلخانه راه پیدا کنند. پشه های ماده که اندازه آنها حدود 2 میلی متر است درحدود 14 روز عمر می کنند. این پشه ها تخم های قرمز مایل به نارنجی رنگ خود را که اندازه ای درحدود 3/0 میلی متر دارند در نزدیکی شته ها قرار می دهند. یک پشه ماده درحدود 100 تا 150 عدد تخم می گذارد که پس از یک هفته لاروها از آن خارج می شوند. هر لارو می تواند تعداد 20 تا 50 شته را درهفته نابود کند. پس از آن لاروها گیاه را ترک کرده ودرخاک تبدیل به شفیره می شوند. پس از گذشت 14 روز پشه ها از شفیره ها خارج شده ودو روز پس از خروج ازخاک شروع به تخم گذاری مجدد می کنند.

مبارزه با شته ها به وسیله زنبور Aphidius matricariae
زنبور Aphidius matricariae حشره ای است کوچک به طول 2 میلی متر با بدنی بسیار باریک وسیاه رنگ، درحرارت گلخانه (15 تا 20 درجه سانتی گراد) زنبورهای بالغ درحدود 7 تا 10 روز با تغذیه از شهد گلها وعسلک زندگی می کنند. این زنبورتخم های 1/0 میلی متری خود را بطور جداگانه درداخل بدن شته ها می گذارد. لاروهای پارازیت پس ازخروج ازتخم از محتویات داخلی بدن شته هایی که هنوز زنده بوده وبه رشد خود ادامه می دهند تغذیه می کنند. پس از اینکه لاروها به سن چهارم رسیدند ، شته ها را بطور کامل مورد استفاده قرارداده وفقط یک پوسته خشک شده از آنها باقی می گذارند سپس لاروها درداخل بدن شته ها تبدیل به شفیره می شوند. زنبور کامل پس از خروج از شفیره کالبد خشک شده شته ها را به وسیله ایجاد یک سوراخ گرد ترک می کنند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 22   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله شبکه عصبی

اختصاصی از اس فایل دانلودمقاله شبکه عصبی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تقدیر وتشکر:
درابتدا لازم است اززحمات استاد ارجمند جناب آقای دکتر اکبرزاده برای راهنمایی دلسوزانه ایشان تشکرکنم . ازکمک ویاری کرده مهندسی کامپیوتر دانشگاه فردوسی مشهد بخصوص جناب آقای دکتر دلداری ودوست ارجمند جناب آقای حسین معین زاده که بدون کمک های ایشان انجام این پروژه بسیار مشکل وطاقت فرسا می شد تشکر کنم امیدوارم بدینوسیله توانسته باشم ذره ای اززحمات این بزرگواران راجبران کنم.

مقدمه:
خلاصه سازی روشی است برای فشرده سازی منتهای بسیاربزرگ که به دلیل روش بیشترین درمرتبط نرین اطلاعات موجود درمتن استخراج می شودآنچه که مارادراین محدود می نماید استخراج مرتبط ترین اطلاعات وعامل مهم دیگرخواندنی بودن وقابل فهم بودن متن است.
باتوجه به افزایش روزافزون اطلاعات موجود دراینترنت که به صورت الکترونیکی ارائه می شود، تحقیقات وسیعی برروی این زمینه درحال انجام است تابتوان هرچه سریع تر به مرتبط ترین اطلاعات است یافت مثلاٌ :اگر شما دراینترنت به دنبال موضوعی باشید حجم وسیعی ازصفحات اینترنتی دراختیار شما قرار نی گیرد حال باید تک تک این صفحات رابه طور کامل مطالعه ؟؟؟؟؟ به اطلاعات موردنیاز دست پیداکنیم . ولی به کمک روشهای خلاصه سازی می توان به راحتی خلاصه یک صفحه اینترنتی رادرچند جمله مشاهده کنید وسپس به به طور خلاصه سازی کلی صورت می پذیرد:
1- خلاصه سازی مبتنی برفهم مطلب
2- خلاصه سازی مبتنی براستخراج مطالب مهم
روش اول که نام دیگرآن (پرورش طبیعی زبانی) (NLP) می باشد یعنی سعی وآموزش سیستم درفهمیدن متن وباتوجه که قواعد وساختار های زبانی درباره وبایک ساختار جدید تری متن راخلاصه کند دراین روش مانیاز مند گرامر ونحوه جمله نویسی یک زبان خاص هستیم.
قدرت واهمیت این روش دراین است که ازدقت بالاتری برخوردار است ولی به دلیل سرعت پائین وپیچیدگی بسیار زیاد کمتراستفاده می شود.
روش دوم که به روش های آماری معروف هستند ابتدا متن رابه تعداد جملات خود افراد کرده وهر جمله رابایک بردار نگاشت می کنیم که این بردار ها مثال یک سری ویژگی های خاص نظیر تعداد کلمات بعد ویاتعداد اتفاقیی افتادن کلمات کلیدی درآن و... می باشد ازاین روش نیازمند یهای زیادی هستیم تابه یک کلیت ارتمام تنها بوسیله ازاین روش براساس یک سری ویژگی که بردار هرجمله تشکیل می دهند یادمیگیریم که چ=گونه جملات مزتبط بامفهوم متن راپیدا کنیم.
درسالیان اخیر شاهد حرکتی مستمر ، ازتحقیقا ت صرفاً تئوری به تحقیقات کاربردی بخصوص درزمینه پردازش اطلاعات ، برای مسائلی که برای آنه ا راه حلی موجود نیست ویا براحتی قابل حل نیستندبوده ایم. باعنایت به این امر ، علاقه فرازینده ای درتوسعه تئوریک سیستمهای دینامیکی هوشمند که مبتنی برداده ها تجربی هستتند – ایجاد شد ه است شبکه های عصبی مصنوعی جزء این دسته ازسیستمای دینامیکی قراردارند، که باپردازش روی داده ها ی تجربی ، دانش یاقانون نهفته درورای داده ها رابه ساختار شبکه منتقل می کنند. به همین خاطر به این سیستمها هوشمند گویند چراکه براساس محاسبات روی داده ها ی عددی یامثالها، قوانین کلی رافرار می گیرند .این سیستمها درمدلسازی ساختار نرو- سیناتپتیکی مغز باشد.
پیاد ه سازی ویژگیهای شگف انگیز مغز دریک سیستم مصنوعی (سیستم دینامیکی ساخته دست بشر) همیشه وسوسه انگیز ومطلوب بوده است محققینی که طی سالها در این زمینه فعالیت کرده اند بسیارند؛ لیکن نتیجه ای ن تلاشها ، صرف نظر ازیافته های ارزشمند، باور هرچه بیشتر این اصل بوده اس ت که مغز بشر دست نیافتنی است.
سبکه های عصبی چه دربعد آنالیز وتوسعه ساختاری وچه دربعد پیاده سازی سخت افزار ازنظر کمی وکیفی وتوانایی درحال رشد وپیشرفت می باشد وتکنیکهای مختلف محاسبات عصبی ازلحاظ تعداد همچنان درحال افزایش است فعالیت علمی و کاربردی درمسائل فنی – مهندسی ازقبیل سیستمهای کنترلی ،پردازش سیگنالهاو شناسایی الگو گسترش یافته است. بااذعان بخه این مسائل، دراین بخش قصد داریم به معنای شبکه های عصبی مصنوعی ، حدود انتظارات ماازاین شبکه هاوشباهتهای آنها با شبکه های واقعی بپردازیم.
هنگامی که این جملات رامطالعه می کنید درعمل ازیک سیستم شبکه های عصبی بیولوژیکی پیچیده ، جهت فهم مطالب کتاب می ناییدازمغز به عنوان یک سیستم پردازش اطلاعات باساختار موازی وکاملاً پیچیده که دو درصد وزن بدن راتشکیل می دهد.
وبیش از بیست درصد کل اکسیژن بدن را مصرف می کند برای خواندن، نفس کشیدن ، حرکت، تفکر وتفحص وکلیه اعمال آگاهانه وبسیاری ازرفتارهای ناخودآگاه استفاده می شود. جهت واضح شدن توانائی مغز، یک بازی تنیس رادرنظر بگیرید بازیکن اول به توپ ضربه مزند وتوپ باسرعتی بیش از 130کیلومتر درساعت ب ه زمین حریف می رس د حریف مقابل نیز با سرعتی معادل 60 کیلومتر درساعت به توپ ارسالی پاسخ می دهد.تصور نمایید که چه حجم عظیمی ازاطلاعات وسیگانلها جهت این کار ودرطی زمانی کمتر از چندثانیه بایستی جمع آوری وحاسبه شود. این که چگونه مغز این کارها راانجا م می دهد اززمانی مطرح شد که دریافتند مغز برای محاسبات خود، از ساختاری کاملاً مغایر باساختار متداول برخوردار می باشد.تلاش برای فهم این موضوع خصوصاً ازسال 1911قوت گرفت ، زمانی که برای نخستین بارشخصی به نام سگال اعلام کرد که مغز ازعناصر اصلی ساختاری به نام نرون تشکیل یافته است.
هرنرون بیولوژیکی به عنوان اجتماعی ازموادآلی اگر چه دارای پیچیدگی یک میکروپروسسور می باشد ولی دارای سرعت محاسباتی برابر بایک میکروپروسسور نیست.
بعضی ازساختارهای نرونی درهنگام تولد ساخته می شوند وقسمتهای دیگر درطول مسیر حیات ، مخصوصاً دراوایل زندگی به و.جود می آیند وقوام می گیرند دانشمندان علم بیولوژیکی به تازگی دریافته اند که عملکرد نرونهای بیولوژیکی ازقبیل ذخیره سازی وحفظ بیولوژیکی درخودنرونها وارتباطات بین نرونها ن هفته است. به عبارت فنی تر ، یادگیری به عنوان ایجاد ارتباطات جدید بین نرونها وتنظیم مجدد ارتباطات موجود استنباط می شود.
اگر چه دانش کمی ازعملکرد نرونها داریم، لیکن سوال این جاست که آیا می توان یک شبکه کوچک تزنرونها ی مصنوعی ساده ساخت، بطوری که جهت حل مسائل پیچیده – که دراصل چیزی جز یادگیری نگاشتها نیست- آموزش پذیر باشد؟ پاسخ مثبت است واین کتاب دراصل جوابی براین مدعاست.
انتظارات
شبکه های عصبی باوجود این که باسیستم عصبی طبیعی قابل مقایسه نیستند ویژگیهایی دارند که آنها رادربعضی ازکابردهایی مانند تفکیک الگو، رباتیک ، کنترل، وبطور کلی درهرجا که نیاز به یادگیری یک نگاشت خطی ویاغیر خطی باشد، ممتاز می نمایند این ویژگیها به شرح زیر هستند:
1- قابلیت یادگیری:
استخراج نتایج تحلیلی ازیک نگاشت غیر خطی که باچند مشخص شده، کار ساده ای نیست، زیرا نرون یک دستگا ه غیرخطی است ودرنتیجه یک شبکه عصبی که از اجتماع این نرونها تشکیل می شود نیز یک سیستم کاملاً پیچیده وغیر خطی خواهد بود. به علاوه، خاصیت غیر .خطی عناصر پردازش، ذدرکل شبکه توزیع می گردد. پیاده سازی این نتایج با یک الگوریتم معمولی وبدون قابلی ت یادگیری ، نیاز به دقت ومراقبت زیادی دارد. درچنین حالتی سیستمی که بتواند خود ای ن رابطه رااستخراج کند بسیار سودمند به نظر می رسدخصوصاًافزودن مثالهای احتمالی درآینده به یک سیستم باقابلیت یادگیری ، به مراتب آسانتر ازانجام آن دریک سیستم بدون چنین قابلیتی است، چراکه درسیستم اخیر ، افزودن یک مثال جدید به منزله تعویض کلیه کارهای انجام شده قبلی است.
قابلیت یادگیری یعنی توانایی تنظیم پارامترهای شبکه( وزنهای سیناپتیکی) درمسیرزمانی که محیط شبکه تغییر می کند وشبکه شرایط جدید راتجربه می کند بااین هدف که اگر شبکه برای یک وضعیت خاص آموزش دید وتغییر کوچکی ئرشرایط محیطی آن (وضعیت) رخ داد، شبکه بتواند باآموزش مختصر برای شرایط جدید نیزکارآمد باشد.دیگر این که اطلاعات درشبکه های عصبی درسیناپسها ذخیره می گرددوهرنرون در شبکه، به صورت بالقوه از.کل فعالیت سایر نرونها متأثرمی شود ودرنتیجه ، اطلاعات ازنوع مجزا ازهم نبوده بلکه متأثر ازکل شبکه می باشد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 23   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید