دانلودمقاله تحلیل نیروهای الکترومغناطیسی در مبدل های توزیع تحت خرابی های مدار-کوتاه

اختصاصی از اس فایل دانلودمقاله تحلیل نیروهای الکترومغناطیسی در مبدل های توزیع تحت خرابی های مدار-کوتاه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تحلیل نیروهای الکترومغناطیسی در مبدل های توزیع تحت خرابی های مدار-کوتاه داخلی مختل
چکیده
خرابی های مدار کوتاه داخلی علت اصلی شکست های مبدل نیرو هستند. خرابی ها اگر بسرعت شناسایی نگردند، معمولاً به خرابی های جدی تبدیل می گردند که منجر به آسیب های برگشت ناپذیری به مبدل و متوقف سازی های غیرمتوقبه و هزینه های متعاقب خواهند شد. خرابی های مدار کوتاه داخلی ممکن است منجر به جریان شدیدی در فازهای کوتاه و مارپیچ های کوتاه گردد. افزایش جریان باعث افزایش نیروی الکترومغناطیسی در سیم پیچ های مبدل می شود. نیروهای الکترومغناطیسی گذرا در مسیرهای محوری و شعاعی، فشار مکانیکی بحرانی سیم پیچ ها و مبدل ها را تحریک می کند. در این مقاله ما نیروی الکترومغناطیسی شعاعی و محوری را در نوع مبدل هسته سه مرحله ای تحت خرابی های مدار کوتاه داخلی مختلف محاسبه میکنیم. ما همچنین تأثیر موقعیت و شدت خرابی کوتاه داخلی بر روی نیروی محوری و شعاعی را بررسی میکنیم. برای محاسبه نیروها در مبدل خرابی، از روش عناصر اجزای محدود گام زمانی (TSFE) استفاده می کنیم.
کلمات کلیدی: مبدل توزیع، نیروی شعاعی و محوری الکترومغناطیسی، مدار کوتاه سه مرحله ای

مقدمه
مبدل های قدرت از مؤلفه های مهم و باارزش انتقال انرژی و فرآیند توزیع برای کاربردهای الکتریکی هستند. درصد خرابی های مختلف در مبدل های توزیع در شکل 1 نشان داده شده است. می توان گفت که حدود 33 درصد شکست ها بعلت خرابی در سیم پیچ ها هستند.

شکل 1 توزیع شکست معمول برای مبدل ها

وقتی که مبدل تحت خرابی های مدار کوتاه داخلی باشد، ممکن است منجر به افزایش جریان در مارپیچ های کوتاه گردد. با تغییر نوع خرابی های مدار کوتاه داخلی، مانند گردش به گردش ولتاژ بالا (HV)، گردش به گردش ولتاژ پایین (LV)، لایه به لایه، بین HV و LV، و غیره، شدت جریان مدار کوتاه داخلی را می توان تغییر داد، وقتی که مبدل مطیع یک شرایط مدار کوتاه داخلی می گردد، نیروهای الکترومغناطیسی که در مبدل افزایش می یابد به داخل سیم پیچ ها وارد می گردد. نیروهای گذرا باعث آسیب های مکانیکی جدی می گردند که ممکن است مبدل را خم کند یا خراب کند و یا حتی باعث انفجار آن شود. بنابراین طراحی مبدل های توزیع که یک دستگاه اصلی و کلیدی در سیستم های قدرت الکتریکی است، بخاطر نتایج خرابی آنها برای تعمیر یا جایگزینی پرهزنیه، حائز اهمیت زیادی است. اینکار ممکن است منجر به تلفات قدرت الکتریکی با هزینه بالایی گردد. قبل از نصب مبدل در سیستم قدرت الکتریکی، نیروی الکترومغناطیسی بخاطر جریان مدار کوتاه داخلی باید برای عملیات ایمن پیش بینی گردد.
تعدادی از مقالات نیروی الکترومغناطیسی را تحت خرابی مدار کوتاه مبدل بررسی میکنند. Hyun-mo Ahn تأیید تجربی و تحلیل عناصر متناهی نیروی الکترومغناطیسی تک فاز را معرفی کرد. در منبع شماره 5 تحلیل مدار کوتاه برای مبدل سیم پیچ-دونیم با استفاده از راهکار مدار-میدان جفت شده معرفی می گردد. و منبع 6 به تحلیل عناصر دو بعدی و سه بعدی نیروی مدار کوتاه برای مبدل قدرت نوع هسته ای می پردازد. در منبع 6 شرایط مدار کوتاه در یک مبدل قدرت بزرگ تحلیل شده است و این نتیجه گیری بیان شده است که نیروی محوری داخلی در هر دو قسمت پایانی سیم پیچ بزرگتر از نیروی محوری داخلی در قسمت های میانی سیم پیچ است. در منبع 2 رفتار مبدل در مدارهای کوتاه داخلی مختلف بررسی می گردد.
در این مقاله، از روش اجزای محدود برای محاسبه نیروهای الکترومغناطیسی گذار استفاده شده است که در سیم پیچ های مبدل توزیع تحت مدارهای کوتاه داخلی مختلف عمل میکنند. ما یک مبدل 200 KVA فاز را انتخاب کردیم و خرابی های داخلی مختلف را در سیم پیچ مدلسازی کردیم. برای محاسبه دقیق نیروی الکترومغناطیسی تحت مدار های کوتاه داخلی مختلف، سیم پیچ HV به 110 بخش و سیم پیچ LV به 20 بخش تقسیم می گردد.
مدلسازی اجزای محدود مبدل خرابی
یک مبدل نوع هسته ای سه پایه سه مرحله ای توسط بسته FE دو بعدی بردار مدلسازی می گردد. در این مقاله نرام افزار ماکسل برای مدلسازی مبدل مورد استفاده قرار می گیرد.
خصوصیات مبدل پیشنهادی در جدول 1 معرفی شده است. شکل 2 طرح مبدل مدل را نشان میدهد. در این مدل، هسته با ابعاد واقعی دقیق مشابه با هسته واقعی مبدل آزمایشگاهی مدلسازی می گردد. سیم پیچی های HV و LV نیز با ابعاد واقعی مدلسازی می گردند. برای توصیف دقیق رفتار مبدل، مدل مخزن با ابعاد واقعی نیز مد نظر قرار داده می شود. همه ابعاد مبدل از مبدل آزمایشگاهی بدست می آید. از خصوصیات مغناطیس پذیری ماده هسته فراهم شده توسط شرکت تولید کننده استفاده شده است.

جدول 1 خصوصیات مبدل

بخاطر حجم متفاوت چگالی گدازا در هر بخش از هسته، برای محاسبه دقیق نیروی الکترومغناطیسی تحت مدار های کوتاه داخلی مختلف، سیم پیچ های HV به 110 قسمت و سیم پیچ های LV به 20 قسمت تقسیم می گردند؛ و سپس نیروی الکترومغناطیسی شعاعی و محوری در هر قسمت از سیم پیچ ها محاسبه می گردد.

شکل 2 مدلسازی مبدل

در مسئله دو بعدی بررسی شده در اینجا برای تحلیل گذرای مبدل، میدان الکترومغناطیسی و راهکار مدار جفتی بر مبنای فرمول A-V-A داده شده است. از معادلات ماکسل، محاسبه میدان مغناطیسی در بخش متقاطع مبدل بر مبنای فرمول A-V-A دو بعدی با معیار کولن، منجر به معادله زیر می گردد

که A پتانسیل بردار مغناطیسی، چگالی جریان منبع، نفوذپذیری مغناطیسی، رسانایی الکتریکی و معیار کولن است. بطور کلی، تحلیل گذرای مبدل دو قسمت اصلی دارد: فرمول FE الکترومغناطیسی و ارتباط های مدار خارجی. هر بخش معادلات ماتریس خاص خود را دارد که جفت شده اند و بصورت همزمان در هر گام زمانی حل می شوند و به ما اجازه می دهند که رفتار دینامیک گذرای مبدل را مدلسازی کنیم. همانطور که در بخش های بعدی مشخص می گردد، وقتی که یک خرابی داخلی در سیم پیچ های مبدل رخ میدهد، توزیع میدان مغناطیسی داخل مبدل و همچنین مقادیر نهایی در دامنه مدار اساساً تغییر میکند. البته چون معادلات ماکسل رفتار فیزیکی هر سیستم الکترومغناطیس را صرفنظر از نوع و شرایط سیستم توصیف میکنند، رفتار مبدل خرابی برای معادلات ماکسل مناسب است و حل میدان مغناطیسی در مبدل خرابی کاهش داده می شود تا این معادلات حاکم بر مدار-میدان جفت شده را حل کند. اصول بکار رفته برای مدلسازی خرابی سیم پیچی داخلی اینست که سیم پیچ را به دو بخش تقسیم کنیم: بخش مدار کوتاه و مارپیچ های باقیمانده در مدار. شکل 3 مدار مطابق و نمایش دامنه FE مارپیچ مبدل را نشان میدهد، با فرض اینکه یک خرابی داخلی در فاز B از سیم پیچ های ولتاژ بالای مبدل (HV) وجود دارد.

شکل 3 مدل سیم پیچ مبدل

برای اعمال خرابی داخلی، لازم است که دامنه هندسی و همچنین مدانه مدار در FEM را تغییر دهیم. همانطور که در شکل 3 نشان داده شده است، مقاومت خرابی محدودکننده (Rf) برای آغاز خرابی بر روی سیم پیچ بکار برده می شود. شدت خرابی را می توان توسط مقادیر مختلفی از مقاومت خرابی در حلقه مدار کوتاه کنترل کرد. در واقع، مقاومت خرابی نشاندهنده مؤلفه مقاومتی ماده دی الکتریک در مدل مدار موازی معادل دی الکتریک گردش های کوتاه است. مسلماً شدت خرابی نه تنها به مقدار شدت جریان بستگی دارد، بلکه به تعداد گردش های کوتاه نیز بستگی دارد. بنابراین با FEM توسعه یافته مبدل، خرابی های داخلی با شدت و سطوح مختلفی در موقعیت های مختلف در سیم پیچ ها شبیه سازی می گردند.

شکل 4 جریان HV در حالت پایدار

شکل 5 جریان LV در حالت پایدار

شکل 6 سنجش آزمایش

جدول 2 مقایسه شبیه سازی با نتیجه آزمایشی

تایید مدل
شکل های 4 و 5 جریان LV و HV مبدل در حالت پایدار را نشان میدهد. برای تأیید نتیجه شبیه سازی با جریان نتیجه آزمایشی، ولتاژ و شدت گدازا در آزمایشگاه اندازه گیری می شود. شکل 6 مبدل را در آزمایشگاه نشان میدهد. نتیجه آزمایشی و شبیه سازی در جدول 2 با هم مقایسه شده است.
تحلیل نیروی الکترومغناطیسی جریان های کوتاه داخلی مختلف
برآورد گدازای نفوذ (شاره هرز)
وقتی که مبدل قدرت در حالت پایدار کار میکند، چگالی گدازا آهن و جریات در سیم پیچ ها نزدیک به رژیم اسمی است. اما زمانیکه در مدار کوتاه داخلی اتفاق بیفتد، جریان مدار چندین برابر از جریان اسمی بزرگتر خواهد بود.
گدازای مغناطیسی گذرا به خصوصیات مغناطیسی هسته بستگی دارد. خصوصاً زمانیکه مدار کوتاه داخلی ایجاد می گردد، چگالی گدازای نفوذ بعلت جریان مدار کوتاه چندین برابر بزرگتر از عملیات حالت پایدار افزایش می یابد. شارزه هرز از مسیرهای شعاعی و محوری تشکیل شده است.
برای محاسبه نیروهای الکترومغناطیسی، چگالی شاره مغناطیسی را باید ابتدا بدست آوریم. این هدف توسط حل معادلات بردار پتانسیل الکترومغناطیسی بدست می آید:

پس از محاسبه پتانسیل الکترومغناطیسی، مؤلفه های شاره هرز با استفاده از پتانسیل بردار بصورت زیر بیان می گردد

که و بترتیب مؤلفه های مسیری چگالی شاره هرز هستند. J چگالی جریان، و نفوذپذیری هوا است. A هم پتانسیل بردار مغناطیسی است.
چگالی شاره در داخل مبدل مطالعه شده که توسط FEM ایجاد شده است، در شرایط عملیاتی طبیعی و پس از اینکه خرابی طبیعی در امتداد یکی از دیسک های سیم پیچ LV ایجاد می گردد، A در شکل 7 داده شد است. شکل 7.a بطور واضح نشان میدهد که توزیع شاره در یک مبدل سالم دارای یک محور متقارت افقی است که از وسط اعضای هسته ای مبدل عبور میکند.
از طریق شبیه سازی های زیادی مشخص شد که تقارن در توزیع شاره همیشه در حین عملیات مبدل و در شرایط ذخیره ای مختلف بار، حتی برای حالت بار نامتعادل یا ذخیره واپیچیده وجود دارد، درحالیکه وقتی که خرابی داخلی وجود دارد، این تقارن وجود ندارد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 13   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

بررسی کیفیت برق در شبکه توزیع ایران Power Quality

اختصاصی از اس فایل بررسی کیفیت برق در شبکه توزیع ایران Power Quality دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

• مقدمه

امروزه توجه شرکت های برق منطقه ایی و مشترکین آنها به شکل روزافزونی به مسئله کیفیت توان یا کیفیت برق معطوف شده است. واژه کیفیت برق در کشورهای صنعتی و در صنعت برق کاربرد فراوانی پیدا کرده است مبحث فوق تعداد بسیار زیادی از اعوجاجهای شبکه را پوشش می دهد. موضوعاتی که تحت مبحث کیفیت برق قرار می گیرند لزوماً مفاهیم تازه ای نیستند، لیکن آنچه جدید است تلاش مهندسین برای جمع آوری این مطالب و قرار دادن آنها در الگوهای مشخص می باشد. به عبارت دیگر نگاهی تازه به اعوجاجهای موجود در سیستم های قدرت به منزله مطلب جدیدی خود را نشان داده است که کنکاش در آن یکی از مهمترین موارد در مطالعة این سیستم ها به شمار می آید.

بطور کلی می توان دلایل زیر را برای توجه روزافزون به مبحث کیفیت برق ذکر نمود:

• تأکید روزافزون بر بهبود راندمان کلی شبکه های قدرت، باعث استفاده از وسایلی از قبیل محرکه های موتور با قابلیت تنظیم سرعت و نیز خازنهای موازی برای بهبود ضریب قدرت شده است. بکمک خازنهای موازی میزان تلفات شبکه کاهش می یابد اما این خازنها مشخصه امپدانس – فرکانس شبکه را نیز تغییر می دهند و باعث ایجاد پدیده تشدید و در نتیجه تقویت اعوجاج بصورت گذرا و نیز افزایش سطح اعوجاج هارمونیکی در شبکه می شوند. از سوی دیگر وسایل کنترل کننده سرعت موتورها، مقدار هارمونیک ها را در شبکه قدرت بالا برده و روی توانایی های سیستم تأثیر می گذارند. به عبارت دیگر کاربرد وسایل و تجهیزات جدید که از نیازهای مبرم یک سیستم قدرت مدرن است خود عامل بوجود آوردن مشکلات جدیدی شده است که نیاز به بررسی تأثیرات متقابل اینگونه تجهیزات بر شبکه و شبکه بر اینگونه تجهیزات را لازم می سازد.
• به دلیل وجود شبکه مجتمع و به هم پیوسته، خرابی هر المان شبکه روی دیگر تجهیزات آن شبکه اثر نامطلوبی گذاشته و تبعات بعدی افزون تری را به همراه خواهد داشت. چون شبکه های قدرت، شبکه های وسیعی هستند که به دلایل گوناگون از جمله کیفیت نامناسب برق، احتمال بروز اعوجاج در آنها وجود دارد، در نتیجه انتشار مشکلاتی ناشی از کیفیت نامناسب برق در یک شبکه بهم پیوسته در هر لحظه امکان خواهد داشت.
• حساسیت تجهیزات الکتریکی جدید نسبت به تغییرات کیفیت برق بیشتر شده است. بسیاری از وسایل الکتریکی جدید از کنترل کننده های میکرو پروسسوری و المانهای الکترونیک قدرت استفاده می کنند و این تجهیزات به بسیاری از انواع اعوجاجهای موجود در شبکه قدرت حساس می باشند. حساسیت این تجهیزات الکتریکی به نوبه خودش به عملکرد نامناسب تجهیزات منجر خواهد شد.
• عدم وجود دستگاه های حفاظتی و هشدار دهنده مربوط به پایین بودن کیفیت برق نزد مشترکین و شرکت های برق باعث می شود که هم مشترکین و هم شرکت های برق به دلیل معلوم نبودن حد و حدود دچار سوء تفاهم گردند.
• آگاهی نسبت به مسائل کیفیت برق نزد مشترکین بالا رفته است. موضوعاتی از قبیل قطع برق، پایین بودن ولتاژ و پدیده های گذرای مربوط به کلیدزنی روز به روز مورد توجه مشترکین بیشتری قرار گرفته و شرکت های برق را وادار می سازد که کیفیت برق تحویلی به مشترکین را بهتر سازند.
• دلیل اصلی و نهایی توجه به کیفیت برق مسائل اقتصادی است. مسائل اقتصادی بر روی شرکت های برق، مشترکین و تولید کننده های وسایل الکتریکی تأثیر فراوانی می گذارند.

شرکت های برق به دو دلیل عمده به مشکلات فوق توجه نشان می دهند. از سویی با رفع مشکلات ناشی از کیفیت نامطلوب برق، میزان مشترکین آنها افزایش یافته و از سوی دیگر استفاده از وسایل الکترونیکی با راندمان بالا موجب کاهش قابل توجه سرمایه گذاری در مراکز تولید و پُست ها خواهد شد نکته جالب اینکه، تجهیزاتی که برای افزایش بهره وری بکار می روند، اغلب در اثر قطع برق بیش از دستگاه های دیگر صدمه دیده و گاهی اوقات خود منشاء مشکلات معروف به مسائل کیفیت برق می گردند.

مقاله ای در مورد مدیریت توزیع فیزیکی

اختصاصی از اس فایل مقاله ای در مورد مدیریت توزیع فیزیکی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

موضوع:

مقاله ای در مورد مدیریت توزیع فیزیکی

چکیده
توزیع همواره یکی از مهمترین معضلات سازمانها بوده است. امروزه با اصلاح دیدگاه مدیران و گسترش مسئله توزیع و شاخه های آن، مفهوم توزیع فیزیکی و مدیریت بر آن مهمتر می شود.

تجزیه و تحلیل، برنامه ریزی، کنترل سطوح خدمات و هزینه و تعادل بین آنها ازجمله وظایف مدیریت توزیع فیزیکی است. بعد از مفاهیم آمیخته بازاریابی و آمیخته توزیع اکنون مفهوم آمیخته مدیریت توزیع فیزیکی مطرح می شود.

هدف این مقاله تشریح خلاصه ای از سیستم مدیریت توزیع فیزیکی (PHYSICAL DISTRIBUTION MANAGEMENT = PDM) است. در این بررسی عناصر و آمیخته آن موردبحث قرار می گیرد.

مفهوم لجستیک یا تدارکات و پشتیبانی و ارتباط آن با سایر قسمتهای سازمان نیز مطرح می شود.

تعداد صفحه: 13

دانلود مقاله اقتصاد بازار و توزیع درآمد

اختصاصی از اس فایل دانلود مقاله اقتصاد بازار و توزیع درآمد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 
اقتصاد اثباتى(3) دستیابى به کارایى اقتصادى را وظیفه خویش مى شمارد. هدف, تخصیص منابع به نحوى است که با امکانات موجود بیش ترین مطلوبیت فراهم آید. اما این که این مطلوبیت حداکثر شده, چگونه بین آحاد جامعه توزیع شود, به هنجارهاى(4) مقبول جامعه بستگى دارد که قضاوت درباره آن ها بیرون از مسئولیت اقتصاددان تلقى مى شود. در مدل بهینه پارتو که دستیابى بدان هدف اصلى اقتصادهاى رایج است, تمام تلاش, یافتن منحنى سرحدى امکانات ـ مطلوبیت است که مکان هندسى نقاطى است که بهترین تخصیص منابع بین دو صنعتX وY , و بهترین توزیعX وY ,بین دو (گروه) مصرف کننده A وB را نشان مى دهد. مقصود از بهترین توزیع آن نوع توزیعى نیست که جامعه عادلانه مى داند; بلکه بدون ارزش گذارى عدالتخواهانه, تنها آن نوع توزیعى را در نظر دارد که جمع مطلوبیت دو فرد یا دو گروه را بیشینه مى سازد. یعنى از نظر اقتصاددان اثبات گرا, اگرU U در شکل 1 منحنى سرحدى امکانات ـ مطلوبیت جامعه باشد, توزیع درآمد (مطلوبیت) ناشى از نقطهM بینA وB همانقدر بهینه است که نتایج توزیعى نقطهN . حتى در حالت حدى, نقطهU هم که تمامى مطلوبیت حاصله را نصیبA مى سازد وB را کاملا بى بهره مى گذارد, مى تواند بهترین توزیع باشد. همین طور نقطهU که توزیع درآمدى صد در صد مقابل حالت قبل را ارائه مى کند.(5)
البته اگر براى هر جامعه اى با توجه به هنجارهاى ارزشى اش توابع رفاه اجتماعى در دست باشد, مى توان از حیث نظرى به نقطه بهینه اى از نظر مدل پارتو دست یافت که درآمد (مطلوبیت) را به شکل خاصى توزیع مى کند. شبیه نقطهT در شکل یاد شده. روشن است که تعیین هنجارهاى اجتماعى خارج از وظیفه اقتصاددان است و پیامبران, فلاسفه, سیاستمداران و مصلحان اجتماعى در ارائه آن ها نقش دارند. گرچه اقتصاددان خود نیز در این باره قضاوتى دارد, ولى این وجه شخصیت او ربطى به موقعیت علمى اش ندارد.
اقتصاددان در ارتباط با توزیع درآمد وظائف ذیل را برعهده مى گیرد (:258 2000 Sloman,).
O حدود نابرابرى را تعیین و تغییرات آن را در طول زمان تبیین مى کند.
O علت وقوع سطح خاصى از توزیع درآمد را توضیح مى دهد, و عوامل رشد یا کاهش نابرابرى را روشن مى سازد.
O ارتباط بین برابرى و سایر اهداف اقتصادى مثل کارایى را مىآزماید.
O سیاست هاى متفاوتى مشخص مى کند که دولت براى مقابله با فقر و نابرابرى برمى گزیند.
O آثار این سیاست ها را بر خود نابرابرى, هم چنین سایر متغیرها, مانند کارایى, تورم و یا بیکارى, ارزیابى مى کند.
گرچه اقتصاددانان در قضاوت نسبت به این که نقطه مطلوب توزیع درآمدى کجاست, با دیگران فرقى ندارند; ولى نباید فراموش کرد که آن ها چهارچوب ها و ابزارى در اختیار دارند که آثار سیاست ها را مى توانند بهتر ارزیابى کنند. قضاوت با کسانى خواهد بود که به ملاک هاى ترجیحى فرااقتصادى بیش تر واقف اند. ولى اقتصاددانان یاران و مشاوران خوبى خواهند بود.
البته اقتصاد اثباتى نظریه توزیع درآمد بر اساس بهره ورى عوامل تولید را تبلیغ مى کند (نظریه اى که جلوتر بررسى خواهد). این, خود قضاوتى ارزشى در ترجیح بازار آزاد و دفاع از نتایج توزیع درآمدى آن است. در واقع بازار کارا است در حداکثر ساختن تولید آن چه در بازار مورد تقاضا است. اما سوال از این که تقاضاى حاکم بر تولید کارا را چه کسانى مى سازند, در اقتصاد اثباتى بى جواب مى ماند. در حالى که این تولید به قدرت خرید توزیع شده بین افراد و گروه ها بستگى دارد. یعنى به این که آرإ ریالى که جهت و مقدار تولید را مشخص مى کند, در دست چه کسانى باشد. بنابراین وقتى توزیع آن چه تولید مى شود, عادلانه تلقى نگردد, دلیلى وجود ندارد که کارکرد بازار رقابتى منطقا مورد حمایت قرار گیرد.
در واقع اگر هدف کارایى, تنها هدف اجتماع تلقى شود, و از بقیه اهداف غفلت گردد, آنوقت مى توان با پروفسور حیدرنقوى هم رإى شد که گفته است "اگر بهینه پارتو هدف اجتماعى نهایى تلقى شود (که قسمت اعظم اقتصاد رفاه بر پایه چنین فرض غریبى استوار است), آن گاه باید گفت که آن جامعه بى نواى در حال سقوط, براى مردمش, به ویژه قشر فقیر آن, مهمانى اى آلوده به خست و امساک ترتیب داده است. چرا که اقتصاد در حال بهینه پارتو مى تواند با وجدان آرام به راه خود ادامه دهد, حتى اگر آن هایى که از نیازهاى ضرورى زندگى مثل غذا, محروم شده اند, نتوانند بدون محروم کردن اندک ثروتمندان از ثروتى که به سختى به دست آورده اند, در وضعیت بهترى قرار گیرند" (حیدرنقوى, 1993 : 123).
دو دهه پایانى قرن بیستم, دوران رونق اقتصادهاى سرمایه دارى مبتنى بر بازار آزاد در غرب, به ویژه ایالات متحده آمریکا است. اما توزیع درآمد مرتبا نابرابرتر شده است. نیکلاس بار از منابع مختلف نقل مى کند که تعداد فقیران در انگلستان, در این دوره به شدت افزایش یافته است. تعداد فقرا از 4 / 4 میلیون نفر در سال 1979, به 4 / 10 میلیون نفر در ده سال بعد افزایش یافته است. یعنى 5 / 2 برابر شده است. تعداد اخیر, 19 درصد جمعیت کشور و 22 درصد کودکانش را در بر مى گیرد. در اغلب موارد نیز فقر پدیده اى پایدار است. بدین معنا که نیمى از فقیران, از والدین فقیر زاده شده اند. در آمریکا نیز وضع, شبیه انگلستان است. نرخ فقر (جمعیتى که زیر خط فقر قرار دارند.) از 1 / 11 درصد سال 1973 به 5 / 14 درصد در نیمه دهه 1990 بالا رفت. این جا هم فقر در میان سالمندان و کودکان افزایش یافته است (:142 Barr, 1998). اسمیدینگ نشان مى دهد که فقر در کشورهاىOECD به ضرر زنان رشد کرده است. یعنى تقریبا در تمامى این کشورها, زنان سالمند و خانواده هاى بدون سرپرست مرد(6), در اوائل دهه 1990 وضع بدترى نسبت به گذشته داشته اند (جدول :1 Smeeding, 1997).
تحقیق علمى دیگرى که در ژوئیه 2000 منتشر شده, نشان مى دهد که به رغم رونق بى سابقه 9 ساله آمریکا, سهم کارگران تمام وقت زیر خط فقر از 5 / 2 درصد در سال 1997, به 9 / 2 در سال 1998 افزایش یافت که شامل 5 میلیون نفر مى شود. لیندا بارینگتن, مسئول این مطالعه گفت: "به روشنى معلوم مى شود که رشد بالاى اقتصادى در آمریکا, همه قایق ها را به پیش نمى راند... داشتن کارى ساده در تمام طول سال نیز ـ حتى در دوران رونق ـ کافى نیست تا فرد از فقر نجات یابد" بر اساس این مطالعه, تعداد کارگران کم مهارت و کم مزد, امروز بیش از دو دهه گذشته آمریکا است. بین سال 1965 تا 1998, جمع سهم اشتغال بخش خرده فروشى و خدمات (دو بخش کم مزدتر در آمریکا), از 30 به 48 درصد افزایش یافته است.(7) شکل 2 تغییرات نسبت درآمد بیست درصد بالاى درآمدى, به پایین ترین بیست درصد درآمد را طى دهه هاى قرن بیستم, براى آمریکا نشان مى دهد. نمودار آشکار مى سازد که, گرچه در اوائل قرن براى مدت کوتاهى این نابرابرى کاهش یافت, ولى در اغلب دوران مرتبا رو به افزایش بوده است. سهم جمعیت فقیر آمریکا تا سال 1998 باز هم بالا رفته و به 5 / 16 درصد جمعیت کل آن کشور رسیده است. درحالى که اقتصاد پررونق و نرخ بیکارى پایین است, یک پنجم جمعیت آن کشور به لحاظ کار کردى بیسوادند و 13 درصد مردم آن امید زندگى بیش از 60 سال را ندارند(8).
گزارش توسعه انسانى 1998 برنامه عمران ملل متحدUNDP) ) حاکى است(9) که 20 درصد ثروتمندترین مردم دنیا:
O 45 درصد پروتئین حیوانى را مصرف مى کنند, سهم 20 درصد فقیرترین مردم از این ماده غذایى حیاتى تنها 5 درصد است.
O 58 درصد کل انرژى جهان را کار مى زنند, 20 درصد فقیران کم تر از 4 درصد مصرف انرژى دارند.
O 74 درصد خطوط تلفن را در اختیار دارند, در حالى که فقیران تنها 5 / 1 درصد را.
O 84 درصد کل کاغذ جهان را مصرف مى کنند, اما 20 درصد فقیرترین مردم جهان تنها 1 / 1 درصد.
O 87 درصد اتومبیل هاى شخصى را مالک هستند, ولى فقیران تنها کم تر از 1 درصد.
در سطح جهانى نیز نابرابرى رو به افزایش است. روند نابرابرى جهانى در شکل 3 مشهود است. در حالى که سهم 20 درصد جمعیت ثروتمند جهان از زیر 70 درصد در سال 1960 به 80 درصد درآمد در سال 1989 افزایش مى یابد, سهم 20 درصد جمعیت فقیر به زیر 2 درصد کاهش مى یابد. در ایران نسبت درآمد 10 درصد ثروتمند به 10 درصد فقیر از 6 / 17 برابر در سال 1368 به 5 / 14 برابر در سال 1375 کاهش یافت. پیش از انقلاب اسلامى, اوج نابرابرى مربوط به سال 1354 است که ثروتمندان به طور متوسط 8 / 33 برابر فقیران درآمد داشته اند (آهوبیم , :1377 جدول 2). بى عدالتى ناشى از کارکرد آزاد نظام بازار, در هیچ جاى دنیا تحمل نمى شود به همین دلیل در تمامى کشورهاى سرمایه دارى, دولت به طرق گوناگون در توزیع درآمد دخالت مى کند.
در مقیاس بین المللى نیز نابرابرى بین کشورهاى بزرگ صنعتى (شمال) و کشورهاى دیگر (جنوب) دائما در حال ازدیاد است. نقش شرکت هاى چند ملیتى که 90 درصد آن ها در مثلث آمریکا, اروپا و ژاپن مستقراند مرتبا روبه افزایش است. 70 درصد تجارت جهانى در سلطه 500 شرکت قرار دارد. سهم پنج شرکت بزرگتر از بازار جهانى کالاهاى بادوام مصرفى 70 درصد; خودرو, هواپیمایى, فضایى, الکتریکى, الکترونیکى و فولاد بیش از 50 درصد; و از بازار نفت, کامپیوتر شخصى و صنعت رسانه ها بیش از 40 درصد است (:1350 2000 وSelf ). اعتراضات گسترده مردمى به کنفرانس سیاتل, مقر سازمان تجارت جهانى, در سال 1999 که به اتحاد 52 کشور به رهبرى هند در قبال امریکا و اروپا کشیده شد, هم چنین اعتراضات گسترده در ژنو در اجلاس بعدى, یا پراگ در سال 2000, همگى جنبشى است علیه بى عدالتى جهانى حاصل از سلطه سرمایه دارى بازار در روابط بین الملل. تلاش سازمان ملل متحد براى حل بدهى کشورهاى بحران زده قدم کوچکى در این ارتباط است.
در این مقاله ابتدا کارکرد توزیع درآمدى بازار توضیح داده مى شود. عوامل نابرابرى; منابع تولید, قیمت آن ها, و نقش ربا در این قسمت تشریح مى گردد. در قسمت سوم تلقى نظریه بهرورى نهایى به عنوان نظریه توزیع درآمد, نقادى مى شود. مقاله با خلاصه و نتیجه گیرى پایان مى یابد.
بازار در توزیع درآمد چگونه عمل مى کند؟(10)
در نظام بازار, درآمد آحاد مردم از طریق عرضه منابع و نهاده هایى کسب مى شود که در اختیار دارند. این منابع را مى توان سه دسته شمرد. سرمایه انسانى, سرمایه مالى و سرمایه فیزیکى. سرمایه انسانى یا نیروى کار در قبال مزد و حقوق فروخته مى شود, سرمایه مالى در قبال بهره یا سود ارائه مى گردد, و سرمایه فیزیکى, مانند زمین یا خانه, در برابر اجاره واگذار مى شود. بنابراین درآمد هر فرد به مقدار منبعى که در اختیار دارد, و بهایى که در قبال آن مى تواند دریافت کند, بستگى مى یابد.
O توزیع منابع تولید (ثروت)
چه چیزى توزیع ثروت را تعیین مى کند؟ ثروت به شکل سرمایه مالى یا فیزیکى تحت تاثیر چند عامل توزیع مى شود ; که انباشت در طول زندگى, غصب و سایر تملک هاى ظالمانه ارث از آن جمله اند. البته قوانین مربوط به مالکیت, ارث و ازدواج در این امر تعیین کننده اند. ثروت در کشورهاى سرمایه دارى به شدت نابرابر توزیع شده است. شکل 4 این وضعیت نابرابر را براى دو کشور انگلستان و ایالات متحده آمریکا به خوبى نشان مى دهد.
در انگلستان, در سال 1995, مالک نیمى از ثروت موجود کشور, تنها 10 درصد ثروتمندترین افراد بودند; و بقیه 90 درصد جمعیت نیم دیگر را در اختیار داشتند (:265 Sloman, 2000).
این اختلاف فاحش در تمرکز ثروت که در دیگر کشورهاى تابع نظام بازار نیز مشاهده مى شود, نباید تنها نتیجه تلاش و کوشش تلقى شود. بلکه نهادهاى ناعادلانه و روش هاى مبتنى بر غصب و استثمار در سطح ملى و جهانى از علل قابل توجه آن است.
ثروت به شکل سرمایه انسانى, یعنى نیروى کار, تابع قدرت جسمانى و قابلیت هاى ذاتى دیگر, و هم چنین مهارت هایى است که در طول زندگى انباشته شده است. تفکیک توانایى هاى انسانى بین ذاتیات ناشى از وراثت و قدرت اکتسابى, در عمل چندان آسان نیست. مهم ترین عامل توانایى, هوش و ذکاوت است که معلوم نیست دقیقا چه مقدار نتیجه عملکرد عوامل ژنتیک است و چه میزان به محیط تربیتى یا تلاش و کوشش خود انسان بستگى دارد. به عنوان مثال دانش مهارت را در نظر آورید. روشن است که فرزندان پدران و مادران تحصیلکرده, در کسب دانش, و مهارت معمولا موفق ترند تا فرزندان پدران و مادران داراى تحصیل کم تر. آن ها به مطالعه و کار تحصیلى تشویق مى شوند و امکانات بهترى برایشان فراهم مى گردد. از تغذیه مناسب نیز برخوردارترند و همین امر قدرت فراگیرى را افزایش مى دهد. آیا مى توان ادعا کرد که آن ها این پیش افتادن را از پدرانشان به ارث مى برند؟ یا توانایى انباشته دانش و مهارت میراث پدرانشان است؟ به هر حال روشن است که علاوه بر قابلیت هاى ژنتیک, محیط تربیتى خانوادگى و اجتماعى, یا به طور کلى, وضعیت محیطى افراد تاثیر به سزایى در انباشت سرمایه انسانى دارد. به عبارت دیگر, سرمایه انسانى, نه تنها به دلیل عوامل ذاتى نابرابر است, بلکه به دلیل نابرابرىهاى ثروت و درآمد در نسل گذشته, و نظامات اجتماعى غیرعالانه نیز متفاوت خواهد بود.
O قیمت منابع تولید
عامل دوم تعیین درآمد در نظام بازار, چنان که گفتیم به قیمتى بستگى دارد که صاحب منبع موجود مى تواند در قبال عرضه آن به چنگ آورد. قیمت منبع, خود به دو عامل بستگى مى یابد; اول, بهره ورى منبع, دوم قیمت کالاى نهایى که آن منبع در تولیدش مشارکت دارد. مثلا براى منبع نیروى انسانىL که در تولید کالاىX شرکت مى جوید, مى توانیم بنویسیم:
PL = MPL . PX
که در آنPX مزدى است که بازار براى منبع سرمایه انسانى مى پردازد,MPL بهره ورى نهایى نیروى کار است, وPL قیمت کالاىX در بازار.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  27  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله بررسی مشکلات تولید و توزیع داخلی وخارجی پسته ایران

اختصاصی از اس فایل دانلودمقاله بررسی مشکلات تولید و توزیع داخلی وخارجی پسته ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

بررسی مشکلات تولید و توزیع داخلی وخارجی پسته ایران وارائه راهکارهای توسعه صادرات

مقدمه
هدف پژوهش: بررسی مشکلات تولید پسته در ایران وتأثیراتی که این مشکلات برروی فروش داخلی و خارجی آن می گذارد وارائه ی راهکارهای توسعه صادرات.
بیان مسئله: آیا پسته ایران با استانداردهای بین الملل مطابق است؟
آیا جایگاه بازارصادراتی یک قرن گذشته را هم اکنون داریم؟

سؤال یا فرضیه های تحقیق:
بین مشکلات پسته و فروش آن در داخل همبستگی وجود دارد.
کاهش مشکلات تولید پسته می توان موجب افزایش فروش پسته در داخل کشور شود.
بین مشکلات تولید پسته و میزان فروش پسته در خارج (صادرات) رابطه وجود دارد.
کاهش مشکلات تولید پسته می تواند موجب افزایش صادرات پسته گردد.

تعاریف:
تعریف متغیرهای مورد بررسی: تولید پسته : این بخش شامل باغداری و پرورش پسته ونحوه باروری وچیدن آن می باشد که پس از قسمت باغداری و باغ شامل شستشوی پسته وپوست کندن آن یا تفت وآماده سازی برای فروش وارائه به بازارداخلی وخارجی می باشد. توزیع داخلی (در اینجا بازار داخل کشور مد نظر می باشد) توزیع خارجی (که شامل بازارهای خارج از کشورمی باشد که پسته ایران به آن کشورها صادر می شده یا می شود.

طرح تحقیق:
با توجه به اینکه وضعیت پسته ایران تا بحال به صورت تمام صنعتی واتوماتیک نبوده است و نیز هم اکنون ما با تکنولوژیهای جدید ومتد مدرن روز کار نمی کنیم در نتیجه نمی توانیم کارخانه یا قسمت خاصی را برای پژوهش تعیین کنیم در نتیجه باتوجه به اینکه جامعه آماری ما تمام صنعت پسته ایران اعم از باغات و کارخانجات می باشد ونیز با توجه به گستردگی در سراسر کشور ما تحقیق را در ابتدا بصورت کتابی برای (پیشینه ی تحقیق) ودر ادامه بصورت مصاحبه ای ادامه خواهیم داد.

ابزارها و روش گردآوری داده ها:
روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق بصورت میدانی بوده است ولی در ابتدا برای جمع آوری اطلاعات محیطی و تاریخی از روش کتابخانه ای استفاده شده وسپس برای کسب اطلاعات بیشتر وتجزیه وتحلیل مطالب از ابزار مصاحبه استفاده نموده ایم.

فصل دوم- ادبیات تحقیق

تاریخچه پسته
1- مبدا درختان پسته
به لحاظ اهمیتی که اندامهای مختلف گونه های متعدد درختان پسته از نظر خوراکی و طبی و صنعتی داشته، به این معنی که انسان از میوه و پوسته و هسته و همچنین برگ وساقه و ریشه و صمغ آنها استفاده می برده از قدیم الایام به شناختن آنها متمایل بوده است.
در این مبحث، تاریخچه گونه های مختلف پسته منظور نظر نیست، بلکه تنها تاریخچه درختان پسته معمولی، که مغز میوه آن مصرف خوراکی دارد، مورد توجه قرار گرفته است.
مغز پسته به عنوان یکی از خوراکیهای مطبوع و مفید ونیرو بخش از زمانهای دور مورد استفاده انسان قررا گرفته، و بعدها درترکیب بعضی خوراکیها وارد شده است. علاوه بر این رنگ سبز ویژه پسته زینت بخش انواعی از شیرینی و خوراکیهای گرم و سرد بوده است.
خواص (گیاه درمانی) و طبی اندامهای مختلف درخت پسته و به ویژه میوه آن مورد توجه حکمای قدیم بوده و در نوشته های آنان مغز پسته برای تقویت عمومی بدن تجویز شده و در ترکیبات دارویی و درمانی به عنوان یک ماده مولید خون و محرک نیروهای فعال بدن معرفی شده است.
محمد بن جریر طبری (قرن سوم ه ق) مبدا پیدایش پسته را همزمان با استقرار حضرت آدم در کره زمین نقل کرده ونوشتهاست: (گویند میوه هایی که خداوند عزوجل هنگام هبوط به آدم داد سی جور بود: ده میوه پوست دار و ده میوه هسته دار و ده بی پوسته و بی هسته بود، پوست دار: گردو و بادام و پسته و فندق وخشاش و بلوط و شاه بلوط و انار و موز زالزالک و کندر بود. و میوهن های بی هسته: سیب بود و گلابی و انگور و توت و انجیر و اترج شاه توت و بالنگ وخیار وخربزه).
مسعودی، جهانگرد و مورخ مسمان، نیز در سال 322 ه ق در مروج الذهب و معادن الجواهر پسته را ره آورد حضرت آدم از بهشت دانسته و نوشته است: (چون آدم از بهشت برون شد مشتی گندم و سی شاخه از درختان بهشت همراه داشت که از آن جمله ده میوه پوست دار بود: بادام و فندق و پسته...)
را اسطوره های ایرانی نیز روایاتی از چگونگی پرورش درختان میوه نقل شده است. به روایت مندرج در کتاب نوروزنامه (منسوب به حکیم عمر خیام) کیومرث اولین کسی بود که نهال درختان میوه را در بوستان کاشت. اما منهاج سراج تاریخنگار ایرانی، صاحب کتاب طبقات ناصری، می گوید: زوبن طهماسب- که به روایتی همان سام نریمان بود- درختان بسیار و میوه های هر جنس از کوهها بیاورد و سپر غم کشت. در تورات نیز از پسته سخن به میان آمده (در باب 43 از سفر پیدایش)، گفته شده است که یعقوب (ع) هنگام اعزام فرزندانش به دربار حکمران مصر، یوسف (ع)، توصیه می کند که از محصولات سرزمین خود (فلسطین) به عنوان ارمغان برایش ببرند. در زمره این تحف از جمله به عسل و کتیرا و پسته اشاره شده است. لفظ پسته که در تورات آمده بدون هیچ تردیدی اشاره به میوه درخت دیگری از خانواده درختان پسته به نام (بان) است که به لحاظ شباهت میوه آن به پسته، سریانیها آنرا بستقی می گفته اند. (جرجانی، ذخیره خوارزمشاهی، کتاب 3، بخش 2، ص 72، توضیح بیشتر در همین بخش، ذیل عنوان (ریشه یابی واژه پسته) آمده است). در منابع یونانی نیز آنجا که از پسته سرزمین شام یاد شده، اشاره به میوه درخت بان است. جالینوس و دیسقوریدوس خواص وخصوصیات آن را شرح داده اند. ابن بیطار (قرن 7 ه) از قول دیسقوریدوس نوشته است که محصول پسته درختان در شام شبیه چلغوزه (میوه درخت صنوبر) است (ابن بیطار، الجامع المفردات الادویه، الجز الثانی، ص 162، و نیز ر.ک. بخش سوم، آشنایی با خواص ... پسته) درخت بان، بناست همان درختی است که انواعش در لسان عربی با نامهای بطم و حبه الخضرا و بان و غیره یاد شده و در زبان فارسی بان، بن، ون، سقز و خنجوک و غیره در ترکی چاتلانقوش نامیده شده است. وجوه تسمیه این درختان بر حسب شکل میوه (شبیه عدس یا نخود یا پسته کوچک) و نیز بر حسب نوع ضمغی که از آنها استحصال می شود تفاوت می کند. دامنه رویش این نوع درختان عمدتا در سرزمین ایران (در ناحیه کردستان) در دامنه های زاگرس است که در جانب غرب تا سواحل مدیترانه گسترش پیدا می کند. این توضیح بدان جهت ضرورت دارد که تاکیدی بر وجود نداشتن درختان پسته خودرو ( از نوع پسته معمولی) در سرزمین فلسطین شده باشد و در ضمن تاییدی بر وجود درختان بطم و حبه الخضراء به صورت خودرو و در آن نواحی از قدیم الایام تا عصر جانم به حساب آید. در منابع غربی نیز بعضا به این واقعیت که درختان پسته معمولی در سرزمین فلسطین وجود نداشته توجه شده است. در برخی از این منابع گفته شده: عقیده عمومی بر این است که پسته ای که حضرت یعقوب (ع) از آن نام برده همان است که اعراب به آن بطم می گویند. درخت بطم از درختان بومی آسیا صغیر است. این درخت مقارن سالهای نخستین تولید حضرت عیسی (ع) به سواحل مدیترانه ای اروپا منتقل شده است. از درخت بطم تئوفراستوس (Theophrastus) (در منابع اسلامی تاوفر سطس 372 تا 288 ق م) و پلینی ( در ماخذ اسلامی بلیناس 33 تا 79 م) و جالینوس (129 تا 199 م) به عنوان یکی از درختان بومی سوریه یاد کرده اند. با وجود این برخی از نویسندگان غربی در نوشته های خویش کوشش دارند که لفظ پسته مندرج در ترجمه های تورات را همان پسته معمولی توجیه کنند و اصرار می ورزند که منظور یعقوب همان پسته معمولی بوده است. برخی از نویسندگان غربی پا را فراتر گذاشته وافسانه ای نیز بریا پیشینه پسته آورده اند تا جنبه اسطوره ای پسته را آب و تاب بیشتری بدهند. آنها می گویند که ملکه سبا (بلقیس) پسته را به عنوان خوراکی بسیار مطبوع استفاده می کرد، و از این میوه نادر- که از سرزمین آشور برایش ارمغان می آوردند- خود ومهمانانش تناول می کردند (شکل 1) این نوشته ها جنبه تبلیغات تجارتی دارد که عموما برای بازاریابی پسته در امریکا و اروپا تبلیغ می شود، بنابراین اساسی برای این گونه مطالب وجود ندارد.

اظهار نظر متاخران در مورد منشا درختان پسته
در مورد مبدا اصلی درختان پسته در منابع متاخر اظهار نظرهای متفاوتی شده است در این منابع سرزمینهای بسیاری به عنوان رویشگاه اصلی اولین درختان پسته معرفی می گردد در برخی از این منابع از سرزمینهایی با اسامی آسیای مرکزی، خاورمیانه، خاور نزدیک، به عنوان مبدا اولیه درختان پسته یاد می شود، در حالی که از یک یا چند سرزمین به عنوان خاستگاه اولیه درختان پسته نام برده می شود، از جمله نام ایران، افغانستان، ترکستان، آسیای صغیر و سوریه (شام) وفلسطین ذکر می گردد. پاره ای هم سواحل مدیترانه ومخصوصا کرانه های شرقی این دریا را مبدا نخستین درختان پسته معرفی کرده اند. به طور کلی سرزمینهای فوق در قاره آسیا ودر فاصله بین کرانه رود جیحون (در شرق) تا سواحل دریای مدیترانه (در غرب) به مسافت حدود 6000 کیلومتر قرار گرفته و بین 32 تا 40 درجه عرض شمالی واقع شده است. در اینجا بدوا به پاره ای از نظریه های فوق اشاره می شود وسپس نتایجی در مورد مبدا اولیه درختان به دست داده می شود:
- کارادووو (دانشمندان فرانسوی) می گوید پسته بومی ایران و عربستان و سوریه است.
- در دایره المعارفها نظریات مختلفی ابراز شده: در دایره المعارف بریتانیکا پسته بومی ایران معرفی شده است. در دایره المعارف امریکانا از آسیای غربی، در لاروس از آُسیای صغیر، در دایره المعارف فارسی خاورمیانه و نواحی مدیترانه، در المنجد از ترکستان، به عنوان منشا درخت پسته یاد شده است.
- نویسندگان ایرانی نیز در باب مبدا پسته اظهار نظرهای متفاوتی دارند. برخی سابقه پسته را در ایران چهار هزار سال دانسته. برخی موطن اصلی آن را حدود افغانستان و ایران و ترکیه می دانند، و بعضی انتقال آن را (از کشورهای آسیایی مزبور) به اروپا مقارن تولد مسیح دانسته اند. عده ای هم سابقه پسته را در ایران پنجهزار سال و در قزوین 1600 سال، و در اردکان 300 سال نوشته اند، و می گویند در 1200 سال قبل پسته از ایران توسط اعراب به ایتالیا برده شده است.
بر تولید لوفر (ایران شناس آمریکایی که پیرامون مبادلات فرهنگی ایران و چین پژوهش داشته) در باب برخی از میوه ها و رستنیهای بومی ایران نظریاتی دارد. او که تحقیقات خود را به سال 1926 م منتشر کرده از جمله در مودر پسته چنین اظهار داشته که پسته از ادوار باستان در زندگی ایرانیان حائز اهمیت فراوان بوده است. مطابق نظر او نام درخت پسته در السنه یونانی ولاتین و سایر اروپایی و نیز در السنه عربی و ترکی و روسی و ژاپنی و غیره
ماخوذ ازوجه تسمیه ایرانی این درخت است که طی ادوار مختلف به ملل دیگر معرفی شده نام این درخت در پارسی قدیم پیستاکا و در پارسی میانه (پهلوی) پیستاک بوده که در فارسی متاخر پسته تلفظ شده است. لوفر با توجه به دامنه پراکنش درختان پسته خودروی در ایالت خراسان تاریخی متذکر می شود که درخت پسته معمولی بومی نواحی سغدیان (سغد) و خراسان است که در قلمرو و فرهنگی ایران قرار داشته، و هنوز هم درخت پسته در ترکستان روسیه 0بخشی از سرزمین خراسان در دو سوی جیحون) دارای اهمیت زیاد است.
مرحوم خانلری نیز نظر مشابهی دارد. او ضمن پرداختن به ریشه لغوی برخی از رستنیها که مبدا ایرانی داشته ونام آنها به السنه دیگر راه یافته است می گوید : (این نکته آشکار است که بسیاری از گیاهان و گلها و درختان نخست در یک ناحیه از کره زمین وجود داشته و از آنجا به نواحی دیگر نقل شده است در این حال غالبا نام اصلی گیاه یا گل یا درخت یا میوه از زبان مردم سرزمین اصلی آنها به زبان مردم کشورهای دیگر داخل شده و با اندک تغییر صورت رواج یافته است). دکتر خانلری سپس به لفظ فارسی پسته عطف توجه می دهد که کلمه پسته از آن مردم نواحی شمالی خراسان بوده است. به اعتقاد او پسته از نباتات و میوه های خاص ناحیه سغد و شمال خراسان بوده است وهنوز در آن ناحیه از نباتات اصلی شمرده می شود. اظهار نظر خانلری مبتنی بر همان نظریه بر تولدلوفر است.
پروفسور گیرشمن معتقد است که اولین درختان پسته در عصر هخامنشیان به حلب برده شده است. او در واقع سابقه پرورش درختان پسته در نواحی ساحل شرقی مدیترانه را تلویحا تا آن روزگار کشانیده است. یکی از دانشمندان تونسی در باب چگونگی انتقال درختان پسته و برخی رستنیهای ایرانی به سواحل افریقایی مدیترانه می گوید که کشتنیهای ایران در دو عصر به تونس راه یافته است: تخست به روزگار فنیقیها، که انرا و سیب و سبزیا به تونس آمد. دوم در عصر مهلبیها (سلسله حکومتی که به سال 156 هق قدرت گرفت) و اغالبه (سلسله دیگری که به سال 185 ه ق پا گرفت) که برای نخستین بار در تاریخ شهرهای ساحلی مدیترانه مرکبات (یعنی نارنج و لیمو) به این منطقه وارد شد. همچنانکه آلبالو و گیلاس و درختان میوه دار جنگلی مانند گردو و پسته و فندق و شاه بلوط ازمغان ایران است.
این بود نظر عده ای از دانشمندان درباره مبدا پسته یا جابه جاییهایی که در مورد درختان آن انجام شده است برخی از این نظرها مبتنی بر مطالعه دقیق نیست، بعضی نکات ابهام آمیز دارد یا بخشی از واقعیت را در بر دارد: (الف) آن دسته از اظهار نظرهایی که مبدا درختان پسته را سرزمینهای سوریه و آسیای صغیر و فلسطین یا به طور کلیتر سواحل مدیترانه معرفی کرده اند درتایید نظر خویش ماخذی مستند ارائه نمی دهند. اگر نظریه های آنان به استناد نوشته پلینی باشد باید گفت پلینی به وجود درختانی با نام عمومی پسته ( و نه پسته معمولی) در آن نواحی اشاره کرده است. همان طور که قبلا نیز اشاره شده پلینی به درختان دیگری از خانواده درختان پسته توجه داشته است، درختانی که در لسان عربی تحت اسامی بطم و حبه الخضراء و در فارسی به نامهای بان وبنه یا سقز و خنجوک معروف شده است. بنابراین منظور پلینی از ادوار تاریخی گزارشی دال بر وجود درختان پسته معمولی به صورت خودروی در سرزمینها مزبور ارائه نشده است. در حالی که از وجود درختان بطم یا حبه الخضرا در ارتفاعات و دامنه های سرزمینهای فوق گزارش مستند در دست است و امروز نیز از این درختان به صورت خودرودر آن نواحی موجود است. (ب) دسته دیگری، از سرزمینهای ایران وافغانستان و ترکستان به عنوان مبدا درختان پسته یاد کرده یا تحت اصطلاح جغرافیایی کلیتری از آسیایی مرکزی به عنوان منشا این درختان نام برده اند. این دسته بدون توجه به قلمرو فرهنگی و سیاسی وتاریخی ایران طی ادوار گذشته، با توجه به مرزهای سیاسی جدید اظهار نظر کرده اند. در حالی که وقتی صحبت از مباحث مدنی ادوار پیشین باشد نمی توان وجه تسمیه های جغرافیایی و سیاسی کنونی را مبدا و ملاک قرار داد ودر دیگر این دسته از دانشمندان همان نظر لوفر و خانلر را به گونه ای دیگر بیان کرده اند که حاوی بخشی از واقعیت منشا کلمه ایرانی پسته و مبدا درخت آن و همچنین جابه جاییهای تاریخی درختان پسته است.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 82   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید