مالیات قدیمیترین درآمد حکومتها است و همواره در تعیین و تنظیم رابطه فرمانروایان و فرمانبرداران موثر بوده است.تاثیر این پدیده اساسا سیاسی بر رابطه حاکمان و مردم چنان عمیق و ریشه دار است که....
- از خـــراج سلجوقـــی تــا مالیـــات امــــروزی
مالیات قدیمیترین درآمد حکومتها است و همواره در تعیین و تنظیم رابطه فرمانروایان و فرمانبرداران موثر بوده است.تاثیر این پدیده اساسا سیاسی بر رابطه حاکمان و مردم چنان عمیق و ریشه دار است که....
در متون ادبی و تاریخی کهن هرجا که میخواستهاند از دادگری حکومتها یادی کنند به قطع یا کاهش «خراج ملک» اشاره کردهاند و آنگاه که خواستهاند بیدادگری حاکمی را به وضوح نشان دهند به میزان خراج ملک او اشاره کردهاند. در تاریخ ایران یکی از مشهورات اسطورهای-تاریخی به نحوه خراجگیری مغولان و سلجوقیان و تدبیر خواجه نظامالملک برای دفع شر و فتنه خراجگیران اختصاص یافته است. گفته میشود ترکان سلجوقی برای تحکیم موقعیت سیاسی، اداری و اقتصادی خود تصمیم گرفتند نظام مالیات سراسری اجرا کنند اما از آنجا که حتی دانش کافی برای بیان خواستههای خود نداشتند مدام از مصادیق سخن میگفتند و خواستههای جزئی را بر زبان میراندند:
ـ «زن، انگور، گندم، خرما، کشمش، عسل، رمه، شمشیر و...» خواجه نظامالملک که هم امور دیوانی و لشگری میدانست و هم دانش گستردهای در حوزههای نظری و عملی سیاست داشت، آنان را گفت: «شما سه چیز میخواهید. خراج ملک، اطاعت رعیت و تدبیر امور. ترکان تایید کردند و کار به خواجه سپرده شد. نتیجه کار این شد که خراج ملک سامان گرفت و واقعبینی خواجه نظامالملک به دستگاه دیوانی سلجوقیان راه یافت. بر اثر این تدبیر، رعیت خراج داد، اما اسباب کسبش ویران نشد. تمکین کرد بیآنکه شلاق بدویت بر سرش فرود آید و ملک اداره شد بیحضور بیکفایت پادشاه و اطرافیانش.از این مقدمه موجز بر میآید که مالیات لزوما مبحثی مدرن نیست و در عصر حکومتهای خودکامه هم وجود داشته است.
در آن دوران حاکمان با دسترنج مردم میزیستند و میجنگیدند و مردمان همواره شریک شکست آنان بودند. اما به هر حال از آنجا که هر دولتی هزینهای دارد و محل تامین آن هم اتباع کشورند که از امنیت و رفاه کشور بهرهمند میشوند، مالکیت با تغییر شکلهای مکرر تا جهان امروز پاییده است. مالیات عهد قدیم با مالیات عهد جدید تفاوتی بنیادی دارد. مالیات قدیم ادای تکلیف و دین رعیت به حاکم بود که بابت پرداخت آن میبایست شاکر هم میبود.
زیرا پادشاه یا سلطان با قبول خراج بر رعیت منت میگذاشت و او را در خیل خادمان میپذیرفت. حال آنکه مالیات در عصر جدید بر آمده از اشکال مختلف
شامل 7 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله نگاه مکاتب اقتصادی جهان به مالیات
