لینک دانلود " MIMI file " پایین همین صفحه
تعداد صفحات : " 149 "
فرمت فایل : " word "
فهرست مطالب :
مقدمه............................................. 1
بخش اول: کلیات
فصل اول: تعریف اجمالی نفس (مای شارحه)............... 5
فصل دوم: برهان بر اثبات وجود نفس (هل بسیطه)....... 6
گفتار اول: برهان حرکت ارادی................... 6
گفتار دوم: برهان انسان معلق در هوا............ 6
گفتار سوم: برهان وحدت نفس..................... 7
گفتار چهارم: برهان استمرار.................... 7
فصل سوم : تعریف نفس (مای حقیقیه).................. 8
فصل چهارم: ماهیت نفس............................. 11
بخش دوم: قوه و ملاک تعدد آن
فصل اول: تعریف قوه............................... 16
فصل دوم: ملاک تعداد قوا........................... 18
فصل سوم: رد اشکالات وارد بر تعدد قوای نفسانی...... 22
بخش سوم: نفس نباتی و قوای آن
فصل اول: تعریف نفس نباتی......................... 24
فصل دوم: قوای نفس نباتی.......................... 25
گفتار اول: قوه غاذیه......................... 25
الف) قوه جاذبه............................. 26
ب) قوه ماسکه............................... 27
ج) قوه هاضمه............................... 28
د) قوه دافعه............................... 28
گفتار دوم: قوه نامیه......................... 29
گفتار سوم: قوه مولده......................... 30
بخش چهارم: نفس حیوانی و قوای آن
فصل اول: تعریف نفس حیوانی........................ 33
فصل دوم: قوای نفس حیوانی......................... 34
گفتار اول: قوة محرکه.......................... 34
الف) قوه محرکه فاعله........................ 34
1) قوة شهویه............................ 35
2) قوة غضبیه............................ 36
گفتار دوم) قوة مدرکه......................... 36
الف) قوة مدرکه ظاهری....................... 37
1) قوة لامسه (بساوایی)................... 38
1ـ1) تعریف قوه لامسه.................. 38
2ـ1) وحدت یا تعدد قوه لامسه........... 41
3ـ1) امور ملموس...................... 42
2) قوه ذائقه (چشایی).................... 42
1ـ2)تعریف قوه ذائقه.................. 42
2ـ2) انواع طعم‌ها..................... 43
3) قوه شامه (بویایی).................... 43
1ـ3) تعریف قوة شامه.................. 43
2ـ3) مکانیسم حس بویایی............... 44
4) قوة سامعه (شنوایی)................... 46
1ـ4) تعریف قوه سامعه................. 46
2ـ4) علت پیدایش صوت.................. 46
3ـ4) ماهیت صوت....................... 47
5) قوة باصره (بینایی)................... 48
1ـ5) تعریف قوة باصره................. 48
2ـ5) کیفیت ابصار..................... 49
ب) قوة مدرکه باطنی.......................... 54
1) حس مشترک (بنطاسیا).................... 55
1ـ1) تعریف قوه حس مشترک............... 55
2ـ1) اثبات وجود حس مشترک.............. 57
3ـ1) اشکالات منکران حس مشترک........... 59
2) قوة خیال............................. 60
1ـ2) تعریف قوة خیال.................. 60
2ـ2) اثبات تغایر قوه خیال با حس مشترک() 61
3ـ2) تجرد قوة خیال.................... 62
3) قوه متخیله (متصرفه).................. 64
4) قوة واهمه............................. 67
5) قوة حافظه (ذاکره).................... 70
بخش پنجم: نفس ناطقة انسانی و قوای آن
فصل اول: تعریف نفس ناطقة انسانی.................. 73
فصل دوم: قوای نفس ناطقه انسانی (قوة ناطقه)....... 74
گفتار اول : تعریف قوة ناطقه.................. 74
گفتار دوم: اثبات قوة ناطقه................... 74
فصل سوم: عقل نظری و عملی......................... 75
گفتار اول: عقل عملی (قوه عامله).............. 75
گفتار دوم: عقل نظری (قوة عالمه)............... 77
فصل چهارم: مراتب عقل............................. 78
گفتار اول : عقل هیولانی....................... 78
گفتار دوم: عقل بالملکه........................ 78
گفتار سوم: عقل بالفعل........................ 79
گفتار چهارم: عقل بالمستفاد.................... 79
گفتار پنجم: عقل قدسی......................... 80
گفتار ششم: عقل فعال.......................... 81
فصل پنجم: ادلة تجرد نفس ناطقة انسانی.............. 84
فصل ششم: رابطه نفس ناطقه با قوای نفسانی.......... 87
خلاصه و نتایج..................................... 90
فهرست منابع...................................... 94
بخشی از فایل :
مقدمه
شناخت انسان یکی از مسائلی است که ذهن متفکران را از گذشته تا به حال به خود مشغول کرده است. اهمیت این بحث، تا بدان حد است که فلاسفه، بخشی از مباحث خود را بدین موضوع، اختصاص داده‌اند. این تحقیق نیز بر آن است تا گامی برای شناخت بیشتر اشرف مخلوقات یعنی انسان بردارد و به بررسی قوای نفس انسان بپردازد در این تحقیق نظرات چهار فیلسوف بزرگ اسلامی یعنی ملاصدرا شیرازی، ابن سینا، سهروردی و فارابی مورد بررسی قرار گرفته و وجوه تمایز این نظرات، تبیین خواهد شد. مسئله قوای نفس از آنجاییکه جنبة معرفت شناسی نسبت به انسان و دیگر موجودات دارد، از زمان‌های گذشته مورد توجه بوده به طوریکه ارسطو، در کتاب نفس خود، در این‌باره سخن گفته، همچنین فارابی، در کتاب سیاسه المدنیه خود به این موضوع پرداخته، ابن سینا نیز در کتاب اشارات و تنبیهات و کتاب شفایش و ملاصدرا در کتاب مهم اسفارش، بخش مهمی را به مسئله قوای نفس اختصاص داده‌اند. اما سؤالاتی که حول این موضوع مطرح می‌شوند عبارتند از: 1ـ قوه در اصطلاح عام و در اصطلاح فلاسفه و در حیطة معرفت نفس به چه معنی است؟ 2ـ آیا قوای نفس انسان متعددند؟ 3ـ ملاک تعدد قوا چیست؟ 4ـ رابطة نفس و قوا چگونه است؟ 5ـ آیا با تعدد قوای نفس، نفس هم متعدد می شود؟ 6ـ نفس حیوانی و نباتی دارای چه قوایی هستند؟ 7ـ آیا انسان هم به عنوان برترین موجود و اشرف مخلوقات، قوای موجود در نفوس حیوانی و نباتی را داراست؟ در این صورت وجه اختلاف انسان با نبات و حیوان در چیست؟ اینها سؤالات اصلی و مهم حول موضوع قوای نفس می‌باشند که در این تحقیق سعی بر آن است که به آنها پاسخ داده شود. اما مطالبی که در این تحقیق آمده است عبارتند از:
بخش اول، کلیاتی را در مورد نفس بیان می‌کند که شامل تعریف نفس، بررسی ماهیت نفس و اثبات وجود نفس می‌باشد.
اما بخش دوم، به تعریف قوه پرداخته و ملاک تعدد قوا را مورد بررسی قرار می‌دهد.
در بخش سوم، قوای نفس نباتی شرح داده می‌شود و در بخش چهارم، قوای نفس حیوانی مورد بحث واقع می‌شود و در بخش آخر، قوای نفس انسانی که کاملترین موجود است، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
کلید واژه‌های این تحقیق عبارتند از: نفس، قوا، نفس نباتی، نفس حیوانی، نفس ناطقه انسانی، قوه غاذیه، قوه نامیه، قوه مولده، مشاعر باطنی، مشاعر ظاهری، قوای محرکه، قوای مدرکه، قوای عاقله، عقل نظری و عقل عملی.
در این تحقیق سعی شده است که به منابع دست اول و کتب اصلی این چهار فیلسوف بزرگ مراجعه شود روش گردآوری مطالب، روش کتابخانه‌ای است و مهمترین مرکز مراجعه محقق برای استفاده از کتب، کتابخانه دانشگاه امام صادق (ع) بوده است. روش تحقیق توصیفی ـ ارزشیابی و مقایسه‌ای است و نوع تحقیق بنیادی و نظری است. در انتها لازم است که از زحمات استاد بزرگوار، سرکار خانم ذوالحسنی که اینجانب را در انجام این تحقیق یاری بسیار فرموده‌اند، نهایت تشکر را داشته باشم.
موضوع نفس یکی از مباح مهم فلسفی است که دانشمندان یونانی و فلاسفه اسلامی دربارة آن به گفت و گو پرداخته‌اند؛ به طوریکه علم‌النفس و شناخت خود یکی از بحث‌های حکمت مشاء و اشراق و حکمت متعالیه است: ابن سینا، بحث نفس را در حکمت طبیعی بیان کرده و علت این امر را چنین ابراز کرده است: «ذات حیوان و نبات از دو چیز مرکب است: نفس که صورت محسوب می‌شود و جسم که ماده به شمار می‌رود و به خاطر علاقة نفس به بدن جهت تدبیر و تکمیل، موضوع نفس جزء طبیعیات قرار داده شده است. اما سهروردی، بحث نفس شناسی را در الهیات مطرح کرده که مبین نگاه ویژة او به نفس است. علم‌النفس سهروردی را نمی‌توان از اصل اساسی حکمت اشراق که بحث ارباب انواع و مثل افلاطونی است جدا دانست. زیرا در این نگاه نفس آغاز ملکوتی دارد و با آن آغاز ملکوتی و مراتب طولیه و غرضیه است که تمام فعلیات و ظهورات و تجلیات در این جهان و حتی فیض‌هایی که به نفس می‌رسد را می‌توان توجیه کرد.
اما صدر المتألهین بر خلاف پیشینیان، فلسفة خویش را در چهار بخش امور عامّه، طبیعیات، الهیات به معنی الاخص و علم النفس عرضه کرد و بدین ترتیب، با تأسیس یک بخش مستقل، تمام مباحث مربوط به نفس را در کنار هم گرد آورد.
نفس در اصطلاح فلسفی، شامل نفس انسانی، حیوانی و نباتی می‌شود که در این تحقیق نیز نفس در همین معنای عام به کار برده می‌شود.
فصل اول: تعریف اجمالی نفس (مای شارحه)
در فلسفه، بنابر نظم منطقی، قبل از اثبات وجود و تعریف حقیقی نفس (مای حقیقیه)، تعریفی اجمالی از آن ارائه می‌گردد. مفهوم نفس به صورت اجمالی عبارت است از: «قوه‌ای که در جسم موجود است، یا به آن تعلق می‌گیرد و منشأ آثار گوناگون می‌گردد».با توجه به اینکه قوه در فلسفه به معانی متعددی به کار می‌رود، باید توجه نمود که آنچه در تعریف نفس مورد نظر است قوه به معنای مبدأ فعل است.
به بیان ملاصدرا، نفس به حسب ذات بسیطش قابل تعریف و برهان نیست ولی از جهت تعلقش به بدن می‌توان آن را تعریف کرد و برای اثبات وجودش برهان آورد.
تحقیق - قوای نفس انسان از منظر فلاسفة اسلامی
