لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه26
فهرست مطالب
1ـ1ـ اتحاد عرض با جوهر
5ـ1ـ اتحاد علت هستیبخش با معلول خود
2ـ1ـ اتحاد صورت با ماده
3ـ1ـ اتحاد چند ماده در سایة صورت واحد
4ـ1ـ اتحاد دو معلول در یک علت
2ـ مراد از «عاقل» در «اتحاد عاقل و معقول»
3ـ مراد از «معقول» در «اتحاد عاقل و معقول»
تاریخچة نظریة اتحاد عاقل و معقول
1ـ فیلسوفان دورة یونان و روم
1ـ1ـ افلاطون
نگاهی به پیشینة نظریة اتحاد عاقل و معقول
بیوک علیزاده
چکیده: اگر فرآیند ادراک را حاصل تعامل سه عنصر فاعلشناسا، متعلقشناسایی و شناخت بدانیم، بسیاری از نظریات مطرح شده در حوزة اندیشة اسلامی در خصوص علم و ادراک را میتوان حول محور دو نسبت موجود بین سه عنصر یاد شده سازماندهی کرد. تعدادی از نظریات مهم عهدهدار تبیین نسبت علم و ادراک و محکیعنه آن است و برخی از نظریات ناظر به رابطه ادراک با فاعلشناسایی است. نظریة «اتحاد عاقل و معقول» از آن دسته نظریاتی است که به رابطة اخیر راجع میشوند. در این مقاله، نظریة اتحاد عاقل و معقول از منظر تاریخی مورد بررسی قرار گرفته است. نگارنده قبل از گزارش تاریخی، اصطلاحات و مفاهیم مأخوذ در عنوان بحث را ایضاح نموده است.
مقدمه
نظریة «اتحاد عاقل و معقول» و به تعبیر دقیقتر «اتحاد عالم و معلوم» را میتوان نظریهای عرفانی ـ فلسفی دانست. عارفان مسلمان، پیش از حکمای اسلامی متعرض این مسأله شدهاند و در آثار خود به بحث دربارة آن پرداختهاند . ] فناری چاپ سنگی: 82؛ ابن ترکه چاپ سنگی: 68، 86، 89؛ ابن عربی 1405: 360؛ قونوی 1362: 197؛ قیصری 1375: 92 [ این نظریه در فلسفة اسلامی معرکة آرا بوده است. گروهی، که در رأس آنان ابن سینا (428 ـ 370 ق.) قرار دارد، بشدت با این نظریه مخالفت کردهاند؛ و گروه دیگری به تبعیت از ملاصدرا (1050 ـ 980 ق.) ضمن قبول این نظریه براهین عدیدهای بر آن اقامه کردهاند و آن را بر مبنای محکم فلسفی استوار نمودهاند ] صدرالدین شیرازی 1981 ج 3: 324 [ .
عارفانی که متعرض این مسأله شدهاند، در چند و چون آن اختلاف نکردهاند، و اساساً رویکرد آنان به این بحث از منظر متفاوتی بوده است. آنان نظریه «اتحاد عالم و معلوم» را در پاسخ به این پرسش که حقیقت آدمی چیست مطرح کردهاند و گوهر انسانی را چیزی جز علم و اندیشه ندانستهاند. در حالی که فیلسوفان عمدتاً از منظر هستیشناسی به این مسأله
تحقیق در مورد نگاهی به پیشینة نظریة اتحاد عاقل و معقول