مقدمه :
حسابداری به روش سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت ، نتیجه تلاش حسابداران مدیریت، برای فراهم نمودن نیازهای جدید اطلاعاتی در عصر اطلاعات و شناخت فعالیتهای دارای ارزش افزوده و به تبع آن حذف فعالیتهای بی‌ارزش و همچنین افزایش دقت هزینه‌یابی است. این سیستم علاوه بر اندازه‌گیری صحیح بهای تمام شده، قادر به ارائه اطلاعات مفیدی در مورد عملکرد فرآیندهای کسب و کار سازمان است.
همانطور که از موضوع تحقیق برمی‌آید، محقق بدنبال تعیین اهمیت سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت کارخانجات تولیدی نورد آلومینیوم اراک بوده و برای اینکار در قلمرو زمانی سال مالی ۸۳-۸۴ شرکت مذکور، صورتهای مالی و اطلاعات مالی مربوط به آن دوره را مورد بررسی قرار داده و پس از شناخت سیستم حاکم بر شرکت و نحوه گردش عملیات حسابداری آن و شناسایی مراکز فعالیت عمده و تلفیق منطقی این فعالیتها، نهایتاً ۱۳ فعالیت را بعنوان زیربنای سیستم ABC شناسایی کرده و محرکهای هزینه هرکدام از این فعالیتها را انتخاب کرده است.
فهرست مطالب :
چکیده
فصل ۱- کلیات
۱-۱- مقدمه
۱-۲- بیان مساله
۱-۳- انگیزه‌های انتخاب موضوع (حسابداری به روش سیستم هزینه‌یابی)
۱-۴- اهداف تحقیق
۱-۵- اهمیت موضوع تحقیق (حسابداری استراژتیک)
۱-۶- سوالات اصلی تحقیق
۱-۶-۱- سوال اول
۱-۶-۲- سوال دوم
۱-۷- فرضیه‌های تحقیق
۱-۷-۱- فرضیه اول
۱-۷-۲- فرضیه دوم
۱-۸- نوآوری تحقیق
۱-۹- تعاریف عملیاتی
۱-۹-۱- بهای تمام شده
۱-۹-۲- هزینه‌های تولیدی
۱-۹-۳- مواد مستقیم
۱-۹-۴- دستمزد مستقیم
۱-۹-۵- سربار ساخت
۱-۹-۶- تخصیص هزینه‌ها
۱-۹-۷- نرخ جذب سربار
۱-۹-۸- هزینه‌یابی
۱-۹-۹- هزینه یابی بر مبنای فعالیت (ABC)
۱-۹-۱۰- فعالیت
۱-۹-۱۱- محرک هزینه
۱-۹-۱۲- هزینه یابی سنتی
۱-۹-۱۳- سودخالص
۱-۹-۱۴- سود هر سهم
۱-۹-۱۵- قیمت معاملاتی
۱-۹-۱۶- P/E
فصل ۲- مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲-۱- حسابداری بهای تمام شده
۲-۲- اهمیت بهای تمام شده و اقلام تشکیل دهنده آن
۲-۳- نقش اطلاعات حسابداری در تصمیم گیری
۲-۴- بخشهای سیستم حسابداری بهای تمام شده
۲-۵- عوامل موثر بر سیستم حسابداری بهای تمام شده
۲-۵-۱- اندازه موسسه
۲-۵-۲- نوع فرآیند تولید
۲-۵-۳- تنوع محصولات تولیدی
۲-۵-۴- طرز برخورد مدیریت با اطلاعات بهای تمام شده
۲-۵-۵- متغیرهای خارجی
۲-۶- ماهیت حسابداری بهای تمام شده
۲-۷- عناصر تشکیل دهنده بهای تمام شده
۲-۸- سیستمهای هزینه‌یابی
۲-۹- سیستمهای هزینه‌یابی سنتی و روشهای مربوطه
۲-۹-۱- هزینه‌یابی مستقیم (نهایی)
۲-۹-۲- هزینه‌یابی جذبی
۲-۱۰- سیستم هزینه‌یابی سفارش کار
۲-۱۱- سیستم هزینه‌یابی مرحله‌ای
۲-۱۱-۱- ویژگی‌های سیستم هزینه‌یابی مرحله‌ای
۲-۱۱-۲- حسابداری سیستم هزینه‌یابی مرحله‌ای
۲-۱۱-۳- انتقال بهای تمام شده واحدهای تکمیل شده هر دایره به دایره بعد
۲-۱۱-۴- انتقال بهای تمام شده محصول از دایره نهایی به انبار کالای ساخته شده
۲-۱۱-۵- روشهای بکارگیری هزینه‌یابی مرحله‌ای
۲-۱۱-۶- گزارش هزینه تولید
۲-۱۱-۷- روش میانگین
۲-۱۱-۸- روش اولین صادره از اولین وارده (FIFO)
۲-۱۲- هزینه‌یابی محصولات مشترک و فرعی
۲-۱۲-۱- محصولات مشترک
۲-۱۲-۲- محصولات فرعی
۲-۱۲-۳- تسهیم هزینه‌های دوایر خدماتی به دوایر تولیدی
۲-۱۲-۴- روشهای تخصیص هزینه‌های دوایر خدماتی به دوایر استفاده کننده (تولیدی یا خدماتی)
۲-۱۲-۵- ضرورت استفاده از نرخهای از پیش تعیین شده جذب سربار
۲-۱۲-۶- مبانی جذب هزینه‌های سربار
۲-۱۲-۷- هزینه‌یابی برمبنای فعالیت (ABC)
۲-۱۲-۸- فنون و تکنیکهای حسابداری مدیریت
۲-۱۳- هزینه‌یابی برمبنای هدف (TC)
۲-۱۳-۱- توضیح تکنیک هزینه‌یابی بر مبنای هدف
۲-۱۳-۲- مدل حاشیه سود بر مبنای هدف
۲-۱۳-۳- هزینه‌یابی مبتنی بر بازار
۲-۱۴- مقدمه
۲-۱۵- نقش و اهمیت هزینه سربار در تولید
۲-۱۶- حسابداری مدیریت
۲-۱۷- رویکردهای حسابداری مدیریت
۲-۱۷-۱- رویکردهای کمی
۲-۱۸- هدفهای حسابداری مدیریت
۲-۱۸-۱- بخش اول
۲-۱۸-۲- بخش دوم
۲-۱۹- تفاوتهای اساسی بین حسابداری مدیریت و حسابداری مالی
۲-۲۰- طبقه‌بندی هزینه‌ها
۲-۲۰-۱- طبقه‌بندی هزینه‌ها از دیدگاه وظایف مدیریت
۲-۲۰-۲- طبقه‌بندی هزینه‌ها از دیدگاه قابلیت ردیابی یا ارتباط فعالیت
۲-۲۰-۳- طبقه‌بندی هزینه‌ها بر اساس محاسبه سود «طبقه‌بندی عملیاتی»
۲-۲۰-۴- طبقه‌بندی هزینه‌ها بر اساس واکنش نسبت فعالیت (رفتار هزینه)
۲-۲۰-۵- طبقه‌بندی هزینه‌ها بر اساس ارتباط با کنترل و تصمیم‌گیری
۲-۲۰-۶- طبقه‌بندی هزینه‌ها بر اساس فرض دوره مالی
۲-۲۰-۷- طبقه‌بندی سازمانی هزینه‌ها
۲-۲۰-۸- سایر طبقه‌بندی هزینه‌ها
۲-۲۱- هزینه‌یابی برمبنای فعالیت (ABC)
۲-۲۱-۱- ضعف سیستمهای هزینه‌یابی سنتی
۲-۲۱-۲- سلسله مراتب فعالیتها
۲-۲۱-۳- محرکهای هزینه (فعالیت) و ماهیت آنها در (ABC)
۲-۲۱-۴- مزایای بکارگیری هزینه‌یابی برمبنای فعالیت
۲-۲۱-۵- طراحی و اجرای سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت
۲-۲۱-۶- تعداد محرکهای فعالیت (محرک هزینه) مورد نیاز
۲-۲۱-۷- عوامل موثر در انتخاب محرکهای مناسب هزینه (فعالیت)
۲-۲۱-۸- هزینه تعیین محرکهای هزینه و هزینه اندازه‌گیری
۲-۲۱-۹- آثار رفتاری
۲-۲۱-۱۰- همگن بودن فعالیتها
۲-۲۱-۱۱- پیاده‌سازی سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت
۲-۲۲- کاربرد استفاده از سیستم ABC
۲-۲۳- مناسب‌ترین زمان کاربرد سیستم ABC
۲-۲۴- سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت در مقایسه با سیستم سنتی
۲-۲۵- مدیریت برمبنای فعالیت
۲-۲۵-۱- ABC بعنوان یک سیستم فراگیر
۲-۲۶- نسلهای هزینه‌یابی برمبنای فعالیت
۲-۲۶-۱- نخستین نسل سیستم هزینه یابی براساس فعالیتها (ABC)
۲-۲۶-۲- دومین نسل هزینه‌یابی براساس فعالیت
۲-۲۶-۳- سومین نسل سیستم هزینه‌یابی براساس فعالیتها
۲-۲۶-۴- چهارمین نسل از سیستم هزینه‌یابی براساس فعالیتها
۲-۲۷- هزینه‌یابی مبتنی بر فعالیت برمبنای زمان
۲-۲۷-۱- دشواری‌های هزینه‌یابی مبتنی بر فعالیت
۲-۲۷-۲- مدل جدید هزینه‌یابی مبتنی بر فعالیت
۲-۲۷-۳- برآورد هزینه یک واحد زمانی از ظرفیت عملی
۲-۲۷-۴- محاسبه تعداد واحد زمانی لازم برای تکمیل یک واحد از فعالیت
۲-۲۷-۵- محاسبه نرخ محرکهای هزینه
۲-۲۷-۶- تحلیل و گزارشگری هزینه
۲-۲۷-۷- قیمت‌گذاری برمبنای فعالیت
۲-۲۷-۸- بودجه‌بندی برمبنای فعالیت
۲-۲۸- مشخصات قلمرو تحقیق
۲-۲۸-۱- نام
۲-۲۸-۲- تاریخ تاسیس
۲-۲۸-۳- تاریخ بهره‌برداری
۲-۲۸-۴- محل دفتر مرکزی و کارخانه
۲-۲۸-۵- موضوع شرکت طبق ماده ۲ اساسنامه
۲-۲۸-۶- مالکیت شرکت
۲-۲۸-۷- وضعیت اشتغال
۲-۲۸-۸- شرکت فرعی
۲-۲۸-۹- خلاصه اهم رویه‌های حسابداری شرکت
۲-۲۸-۱۰- چارت سازمانی شرکت نورد آلومینیوم
۲-۲۹- شمای ارتباطی سیستم بهای تمام شده با سایر سیستمهای اطلاعاتی
۲-۳۰- فرآیند تولید در شرکت
۲-۳۰-۱- انبار در جریان
۲-۳۱- فرآیند عمومی تولید
۲-۳۲- مراحل تولید
۲-۳۳- پروسه تولید
۲-۳۳-۱- نورد سرد
۲-۳۳-۲- ماشین اسلیتر
۲-۳۳-۳- برش عرضی
۲-۳۳-۴- فرمینگ
۲-۳۳-۵- لوله‌سازی
۲-۳۳-۶- انبار در جریان ساخت
۲-۳۴- روش محاسبه قیمت تمام شده
۲-۳۴-۱- محاسبه بهای تمام شده
۲-۳۴-۲- محاسبه هزینه‌های جذب نشده در تولید
۲-۳۴-۳- محصولات فرعی
۲-۳۵- بهای تمام شده محصولات در سال ۱۳۸۳
۲-۳۶- طراحی و پیاده‌سازی سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت
۲-۳۶-۱- مقدمه
۲-۳۶-۲- جدول درصد تولید و فروش محصول ورق نسبت به کل تولید و فروش شرکت
۲-۳۷- مقایسه پیاده‌سازی با نصب
۲-۳۸- تعیین فعالیتها
۲-۳۹- تعیین محرکهای فعالیت
۲-۴۰- تخصیص هزینه‌ها
۲-۴۱- مقایسه هزینه سربار محصولات براساس سیستم سنتی و سیستم ABC
۲-۴۲- مقایسه بهای تمام شده محصولات براساس سیستم سنتی و سیستم ABC
۲-۴۳- پیشینه تحقیق
۲-۴۳-۱- مقدمه
۲-۴۳-۲- پیشینه سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت
۲-۴۳-۳- پژوهشهای انجام شده در ایران
۲-۴۳-۴- پژوهشهای انجام شده در جهان
فصل ۳- متدولوژی تحقیق
۳-۱- مقدمه
۳-۲- روش تحقیق
۳-۳- ابزار تحقیق
۳-۴- فرضیه‌های تحقیق
۳-۴-۱- فرضیه اصلی اول
۳-۴-۲- فرضیه اصلی دوم
۳-۵- قلمرو تحقیق
۳-۶- داده‌های تحقیق (جامعه آماری)
۳-۷- متغیرهای تحقیق
۳-۸- روش جمع‌آوری داده‌ها
۳-۹- روش تحلیل داده‌ها
فصل ۴- تجزیه و تحلیل یافته‌های تحقیق
۴-۱- مقدمه
۴-۲- آزمون فرضیه‌ها
۴-۳- فرضیه اصلی اول
۴-۳-۱- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی اول
۴-۴- فرضیه اصلی دوم
۴-۴-۱- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی دوم
فصل ۵- نتیجه‌گیری و پیشنهادات
۵-۱- نتیجه‌گیری و پیشنهادات
۵-۲- نتیجه‌گیری کلی
۵-۳- پیشنهادات حاصل از تحقیق
۵-۴- سایر پیشنهادات
۵-۵- پیشنهاد برای تحقیقات آینده
۵-۶- محدودیتهای تحقیق
بررسی امکان بکارگیری سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت (ABC در صنایع آلومینیوم )