تعریف کلی : تحقیق تلاشی است منظم برای رسیدن به حقیقت.
بنابراین، هدف از انجام تحقیق یا پژوهش، دستیابی و کشف حقیقت در موضوعی معین است . موضوع معین می تواند در رابطه با علوم مختلف مطرح شود. حقیقت کشف شده نیز ، ممکن است حقیقتی دینی ، علمی ، فلسفی، هنری و مانند آن باشد.
«پژوهش نوعی کوشش معرفتی در راستای هر یک از دو امر ذیل است:
1. پاسخ موجه به پرسش هایی که تاکنون به آنها پاسخ داده نشده است.
2. پاسخ جدید به پرسش هایی که پیش تر به آنها پاسخ داده شده است.»
مهم ترین ویژگی های تحقیق
1. فعالیتی است منظم و برنامه ریزی شده. یعنی:
· نیازمند طرح و نقشه قبلی است؛
· دارای مراحل معینی است؛
· دارای زمان بندی مشخصی است؛
· یک فرآیند (پروسه) است؛
2. به حل یک مساله معین یا پیدا کردن پاسخ برای یک سوال مشخص معطوف است. یعنی:
· بدون داشتن مساله و سوال، اساسا انجام تحقیق میسر نیست؛
· در فرآیند تحقیق ، همه فعالیتها متوجه سوال تحقیق است؛
· در ابتدای تحقیق ، در رابطه با پاسخ قطعی ، بی اطلاع هستیم؛
· ممکن است بتوانیم پاسخ سوال را حدس بزنیم (فرضیه سازی) ولی در فرآیند تحقیق باید حدسهایمان را به آزمون بگذاریم.
3. . به دنبال بررسی مسائل نو و یافتن پاسخ های جدید است؛ به عبارت دیگر:
· گسترش علم ، نتیجه همین ویژگی است؛
· البته بررسی صحت و سقم یافته های قبلی نیز می تواند مساله ای جدید بشمار آید.
فلسفه تحقیق علمی:
1) نیاز فطری انسان
2) پاسخگویی به نیازهای حیاتی
هدف تحقیق علمی:
1) بررسی و ارزیابی نظریه‌ها
2) به منظور ارائه نظریه جدید
3) برای حل مشکل
هدف از آموزش روش تحقیق علمی:
1) فراگیری روش وصول به حقایق و کشف مجهولات
2) کسب مهارت لازم برای اجرای پروژه های تحقیقاتی
3) کسب مهارت لازم برای انجام پایان نامه های تحصیلی
ویژگی‌ها و قواعد تحقیق علمی:
7) واقعی بودن
8) قاعده تجاهل
9) صبر طلبی
10) جرات طلبی
11) نیاز به مدیریت واحد
12) رعایت اصل بیطرفی
13) اجتهادی بودن تحقیق
1) توسعه‌ای بودن
2) قابلیت بررسی داشتن
3) نظم داشتن
4) تخصص طلبی
5) قابلیت تعمیم
6) دقت طلبی
پیش‌نیازهای تحقیق علمی:
5) ابزار تحقیقاتی
6) فراغت لازم برای محقق
7) ضوابط و مقررات مالی و اجرایی
1) وجود فرهنگ تحقیق
2) محقق
3) بودجه
4) سازمان لازم
جایگاه آمار در تحقیقات علمی:
1)مرحله نمونه‌گیری
2)مرحله گردآوری و طبقه‌بندی اطلاعات
3)مرحله تجزیه و تحلیل اطلاعات
4)برای تبیین و نمایش اطلاعات
جایگاه کامپیوتر در تحقیقات علمی:
1) مطالعه سوابق و ادبیات موضوع تحقیق
2) طبقه‌بندی داده‌ها
3) تجزیه و تحلیل داده‌ها
4) تنظیم و نگارش گزارش تحقیق
فهرست مطالب:
1- مقدمه ای بر مفاهیم پایه و عملیاتی
شناخت
راهای شناخت و کسب دانش
تحقیق
تحقیق علمی
و...
2- انتخاب، تعریف و بیان مسأله تحقیق
انواع مساله تحقیق
ملاک های انتخاب و تعینن حدود مساله تحقیق
منابع و مآخذ طرح مسئله تحقیق
شناسایی و تحلیل حدود و ابعاد مساله تحقیق
و...
3- تدوین فرضیه
نقش فرضیه در تحقیق علمی
مفهوم و تعریف فرضیه
تفاوت فرضیه و نظریه
ویژگی های یک فرضیه خوب
و...
4- روش های تحقیق
انواع تحقیقات علمی
تحقیقات علمی براساس هدف
تحقیقات بنیادی
تحقیقات کاربردی
و...
5- جامعه آماری، نمونه و نمونه گیری
نعریف جامعه آماری
مفهوم نمونه
نمونه گیری
مراحل نمونه گیری
انواع نمونه های احتمالی
انواع نمونه های غیر احتمالی
و...
6- روش های جمع آوری اطلاعات
روش های کتابخانه ای
روش های میدانی
انواع سند
روش مشاهده
روش مصاحبه
انواع روشهای مصاحبه
و...
7- ابزارهای اندازه گیری
طبقه بندی ابزارهای اندازه گیری
ابزارها و مقیاس های اندازه گیری
مقیاس های اسمی
مقیاس های ترتیبی
مقیاس های فاصله ای
و...
8- تجریه و تحلیل اطلاعات
تجزیه و تحلیل کیفی
تجزیه و تحلیل کمی
تجزیه و تحلیل با آمار توصیفی
تجزیه و تحلیل با آمار استنباطی
و...
9- نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
نتیجه گیری
ارائه پیشنهاد
10- روش تدوین و نگارش گزارش نهایی
عناصر و ساختار گزارش تحقیق
عنصر فهرست
عنصر متن
عنصر کتابنامه
و...
پاورپوینت کامل و جامع با عنوان روش تحقیق در 270 اسلاید
