«شدت» یک زمین‌لرزه از روی آثار خرابی‌ها و تأثیراتی که زمین‌لرزه بر انسان و تأسیسات می‌گذارد مشخص می‌شود. شدت ارتعاشات حاصل از زمین‌لرزه با یک مقیاس دوازده‌گانه به نام «مرکالی»، که بر مبنای مقدار خسارات سطحی توصیف می‌شود، مشخص می‌گردد. این مقیاس که کاملاً حالتی کیفی و توصیفی دارد از یک (I ) که نمایشگر ارتعاشاتی بسیار ضعیف و غیرمحسوس است شروع می‌شود و به دوزاده (XII ) که شدت خرابی آن فاجعه‌آمیز است ختم می‌گردد.
باید توجه داشت که شدت زمین‌لرزه با افزایش فاصله از مرکز آن، کاهش می‌یابد. خطی که تمام نقاطی را که یک شدت بخصوص از زمین‌لرزه را تحمل کرده‌اند به هم وصل میکند به نام «خط هم‌شدت» (خط هملرز) موسوم است.
در شرایط مساوی،هرچه عمق کانونی زمین‌لرزه کمتر باشد، قدرت تخریب آن بیشتر می‌شود. گرچه با دورشدن از خاستگاه زمین‌لرزه از قدرت تخریبی آن کاسته می‌شود، ولی امواج زمین‌لرزه ممکن است در رسیدن به خاکها یا محل گسل‌های دیگر تشدید شوند. از این روست که خطر زمین‌لرزه معمولاً در زمین‌هایی که از رسوبات منفصلتشکیل شده‌اند، بیش از نقاطی است که در زیر آن سنگ بستر قرار گرفته است.
امروزه بشر قادر است سازه‌های مقاوم در برابر زمین‌لرزه را طراحی و به اجرا درآورد. به عنوان مثال در سال1357 زمین‌لرزه‌ای شهر طبس و.....روستای اطراف آن را ویران کرد و حدود15000کشته برجای گذارد، در صورتی که زمین‌لرزه‌ای با بزرگی بیشتر که ....سال بعد از آن در کشور ژاپن به وقوع پیوست خسارات نسبتاً کم و تنها 104 کشته به همراه داشت.
بزرگی
بزرگی یک زمین‌لرزه مقیاسی از میزان انرژی رها شده را بدست می‌دهد. هرچه تنش ذخیره شده در سنگ، قابل از ایجاد گسیختگی بیشتر باشد، مقدار انرژی آزاد شده و به همراه آن بزرگی زلزله افزایش خواهد یافت. «بزرگی» زمین‌لرزه رابطه‌های مستقیم با مقاومت سنگها نیز دارد. هرچه سنگ مقاوم‌تر باشد، تنش زیادتری لازم است تا آن را بشکند و در نتیجه، پس از شکستن، انرژی بیشتری آزاد میکند.
بزرگی زمین‌لرزه را از روی دامنه‌ی امواج ثبت شده در لرزه‌نگاشت تعیین می‌کنیم. مفهوم بزرگی را اول بار دانشمندی به نام «ریشتر» و آن هم برای زمین‌لرزه‌های ایالت کالیفرنیای آمریکا (محدوده گسل معروف سن‌اندریاس) ارائه داد. امروزه از تعریفی که ریشتر برای بزرگی بیان داشته در دیگر نقاط جهان نیز بهره گرفته می‌شود. همان گونه که می‌دانیم؛ امواج زمین‌لرزه با دورشدن از مرکز به تدریج مستهلک شده و از دامنههای ارتعاشات آن کاسته می‌شود. طبق تعریف، لگاریتم اندازه‌ها‌ی دامنههای زمین‌لرزه برحسب هزارم میلی‌متر را در لرزه‌نگار استانداردی که در.... کیلومتری مرکز زمین‌لرزه قرار گرفته باشد، بزرگی می‌نامند. امروزه با استفاده از روشهایی می‌توان با هر دستگاه لرزه‌نگاری که در هر فاصله از مرکز زلزله قرار داشته باشد، بزرگی را محاسبه کرد. وجود اندازه‌ها‌ی لگاریتمی باعث می‌شود که اگر دامنههای امواج.... برابر تغییر نماید؛ بر مقیاس بزرگی یک واحد افزوده شود. بررسی‌ها نشان داده‌اند که با افزایش یک واحد به بزرگی، میزان انرژی رها شده توسط زمین‌لرزه، حدود....برابر بیشتر می‌شود.
شامل 4 صفحه word
دانلود مقاله شدت و بزرگی زمین‌لرزه
