پاورپوینت تمدن و فرهنگ میان رودان با تأکید بر دولت بابل

اختصاصی از اس فایل پاورپوینت تمدن و فرهنگ میان رودان با تأکید بر دولت بابل دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پاورپوینت 20 اسلایدی با موضوع تمدن و فرهنگ میان رودان با تأکید بر دولت بابل

تحقیق پژوهشی؛ بررسی تأثیر صنعت فرهنگ بر هویّت اجتماعی با تأکید بر شبکه های تلویزیونی ماهوارهای (WORD)

اختصاصی از اس فایل تحقیق پژوهشی؛ بررسی تأثیر صنعت فرهنگ بر هویّت اجتماعی با تأکید بر شبکه های تلویزیونی ماهوارهای (WORD) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این تحقیق داری 30 صفحه می باشد. نوع فایل : WORD.

تحقیق در مورد فقر با تأکید بر فقر در روستا

اختصاصی از اس فایل تحقیق در مورد فقر با تأکید بر فقر در روستا دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحه41

بخشی از فهرست مطالب

مقدمه............................... 3

- ابعاد مفهومی ونظری فقر............ 5

تجریه وتحلیل فقر.................... 5

کاهش فقر............................ 9

سیاستهای کاهش فقر................... 11

هزینه های عمومی وکاهش فقر........... 15

شاخصهای فقر در مناطق روستایی در سطح ملی  18

شاخصهای فقر روستایی در سطح خانوار... 21

شاخصهای جدید دراندازه گیری فقر...... 22

استراتژی فقر زدایی در کشورهای مختلف 23

پیشنهادات و انتقادات ............... 25

نتیجه گیری ......................... 27

منابع .............................. 28

مقدمه

فقر حیات اجتماعی را به مخاطره می افکند و کرامت انسانی را تهدید می کند. در روایات اسلامی، نگرانی پیشوایان دین با این ممضون بیان شده که بعید نیست که فقر به کفر بیانجامد. در عمل، جهان امروزه به طور مرتب با این پدیده مواجه است و در حالی که هدف اصلی جامعه بشری، حفظ شرافت و عزت نفس انسان هاست، فقر مادی و به همراه آن فقر فرهنگی افراد را در برابر یکدیگر یا در برابر یک نظام و یا حتی ملت‌ها را در مقایسه با سایر ملت ها به ذلت می کشاند.

بحث درباره فقر به شکل جدی یکصد سال پیش توسط روانتری مطرح شد که بیشتر به نیازهای غذایی و سایر نیازهای اولیه اشاره داشت. در دهه 60 سطح درآمد موضوع محوری بحث فقر و به تدریج با تکامل مفاهیم مربوط به آن، نهایتاً به بحث فقر انسانی و فقر قابلیتی در سال های اخیر منتهی شده است. در واقع، طی دهه های گذشته مبارزه با فقر در صدر برنامه های توسعه کشورهای مختلف قرار داشته و موفقیت های قابل ملاحظه ای نیز به دست آورده است.

در ایران نیز موضوع فقر و مبارزه با آن سابقه ای طولانی دارد، در گذشته مقابله با این پدیده شوم به صورت سنتی و خودجوش و بر اساس تعالیم انسانی صورت می گرفته است. مروری بر تاریخ اجتماعی و فرهنگ کشور نشان می دهد که همواره جوامع محلی در میان خود تشکل هایی را داشته اند تا بتوانند نیازهای افراد تنگدست منطقه خود را رفع کنند. اما با گذشت زمان و تکامل ساختارهای اقتصادی- اجتماعی معرفی نظام‌های پیچیده تر حمایتی برای شناسایی و ارایه خدمات به جوامع آسیب پذیر وظیفه انکارناپذیر دولت ها تلقی شد.

با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 اقدامات رشد اقتصادی فراگیر همراه عدالت اجتماعی آغاز شد و بر آن اساس علاوه بر تدوین و اجرای برنامه های توسعه پنج ساله، برخی اقدامات حمایتی دیگر در مقابل با فقر نیز به طور ویژه طراحی شد و به اجرا در آمد. حاصل این اقدامات، توسعه گسترده خدمات و زیربناهای توسعه از یک سو و برخورداری بخش وسیعی از نیازمندان و محرومان جامعه از خدمات حمایتی، از سوی دیگر بود. به بیان بهتر، طی بیست و پنج سال اخیر، امکانات آموزش و بهداشت، آب آشامیدنی، برق و ارتباطات (مخابراتی و حمل و نقل) در سطح کشور و به ویژه برای روستاها به طور قابل ملاحظه ای تأمین شده و نیز تعمیم و گسترش خدمات بیمه درمانی و ایجاد زیرساخت های مناسب شهری همراه با اجرای برنامه های حمایت از گروه های اجتماعی نظیر معلولان، زنان سرپرست خانوار و … از مهم ترین اقدامات فقرزدایی در سطح ملی بوده اند.

دانلود تحقیق هیدروژئومورفولوژی حوضه آبریز رودخانه شاندیز با تأکید بر تغذیه دشت مشهد

اختصاصی از اس فایل دانلود تحقیق هیدروژئومورفولوژی حوضه آبریز رودخانه شاندیز با تأکید بر تغذیه دشت مشهد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

حوضه آبریز رودخانه شاندیز (زیر حوضه کشف رود در حوضه آبی قره قوم) بین عرض جغرافیایی ²28 ¢52 °36- ¢14 °36 و طول جغرافیایی ²50 ¢27 °59- ¢4 °59 در دامنه شمالی ارتفاعات بینالود واقع شده است این منطقه از لحاظ سیاسی جزء بخش طرقبه شهرستان مشهد در استان خراسان رضوی است.آب وهوای محدوده مورد مطالعه نیمه خشک سرد با متوسط درجه حرارت بالاتر از8/8 درجه سانتیگراد با میانگین بارش بیشتر از 356 میلیمتر بوده و پراکنش بارندگی در منطقه  زمستانه- بهاره می باشد.حوضه مورد مطالعه جز زون بینالود می باشد که بیشترین وسعت آن از سازنده های فیلیت،شیل،ماسه سنگ سبز تا سیاه رنگ سری مایان که متعلق به تریاس فوقانی و ژوراسیک زیرین است تشکیل شده و از لحاظ تنوع لیتولوژیک انواع مختلف آذرین، دگرگونی و رسوبی در آن حضور دارد.حوضه مورد مطالعه جز حوضه های کشیده می باشد با متوسط ارتفاع 2114 متراست رژیم آبدهی آن تا حدود زیادی از جریان بارندگی تبعیت می کند که حجم رواناب سالانه آن16/40 میلیون متر مکعب است.این حجم قابل ملاحظه رواناب با حمل مواد رسوبی موجود در حوضه باعث به وجود آمدن پدیده های هیدروژئومورفیک از جمله مخروطه افکنه شده است که به عنوان مهمترین پدیده های فرسایشی به شمار می آید که از لحاظ آب زیرزمینی حائز اهمیت است رسوبات آن از راس مخروطه افکنه که درشت دانه است به سمت قاعده ریزتر می شود. رودخانه شاندیز مهمترین منبع تغذیه کننده مخروطه افکنه می باشد. از پدیده های دیگر هیدروژئومورفولوژی می توان ازتراس آبرفتی و مآندر یاد کرد.در این منطقه بعد خانوار حدود 4 نفر و تراکم نسبی78 نفر در هر کیلومتر مربع است. محصولات آن بیشتر گندم، جو، حبوبات، سیب زمینی، گوجه فرنگی، خیار و محصولات باغی آن سیب (زرد، قرمز) گلابی، گیلاس، آلبالو، زردالو، گردو و هلو می باشد. دامداری آن بیشتر سنتی که دامهای از قبیل گاوشیرده، گوسفند و بز را نگهداری می‌کند.به دلیل داشتن تعداد زیاد رستورانها که به خصوص در فصل تابستان مورد توجه انبوهی از توریست واقع می شود دارای آلودگی های مختلفی می باشد آب منشأ حیات وتداوم بخش آن بوده وبدون آن هر حرکت و تلاش درهرزمینه ای برای موجودات زنده عقیم خواهد ماند.در حال حاضر کمبود آب ومنابع آبی از اساسی ترین مسائلی است که مسئولین و برنامه ریزان را به یافتن راه حلهایی برای رفع کمبود آن واداشته است.ازآنجا که کشورما ایران با وسعتی معادل000 /648/1 درنیمه جنوبی منطقه معتدله شمالی درمحدوده کمربند بیابانی جهان واقع شده واز لحاظ ریزشهای جوی وضعیت چندان مطلوبی ندارد لذا آب ازاهمیت ویژه ایی بهره منداست.از سوی دیگربا توجه به این که تولیدات کشاورزی نیاز به آب کافی داشته و بجزدرمناطق سلسله جبال البرز(کرانه های دریای مازندران)ودامنه غربی سلسله جبال زاگرس(مناطقی در غرب وشمال غربی)کشور که دارای بارندگی نسبتاً زیادی است،دربقیه قسمتهای     مقدمه                                                                                                           3                  

1-1 بیان مسئله تحقیق (طرح مسئله)                                                                       4                                         

2-1 ادبیات وسابقه تحقیق                                                                                   4                  

3-1 اهداف تحقیق                                                                                            5

4-1 فرضیه های تحقیق                                                                                      5

5-1 روش وفرآیند تحقیق                                                                                   6

6-1 منابع گردآوری اطلاعات                                                                              6

7-1 بیان محدودیتهای عمده تحقیق                                                                         7

8-1 موقعیت منطقه تحت مطالعه                                                                            7

1-8-1 موقع ریاضی                                                                                          7

2-8-1 موقع نسبی                                                                                            7

3-8-1 موقع سیاسی                                                                                          7

4-8-1 موقع زمین شناسی                                                                                   7

5-8-1 موقع اقلیمی                                                                                          7

6-8-1 موقع آب شناسی                                                                                     7

فصل دوم  ویژگى هاى اقلیمى                                                                                                 

مقدمه                                                                                                           13

1-2 جبهه های مختلف آب وهوایی تاثیر گذار بر منطقه                                                 13

2-2 داده ها وایستگاهها                                                                                     14

3-2 دما وتغییرات آن                                                                                        16

1-3-2 گرادیان حرارتی                                                                                     17

2-3-2 درجه حرارت ماهانه                                                                                 17

4-2 بارندگی                                                                                                  19

1-4-2 برآورد بارندگی سالانه حوضه مورد مطالعه                                                        19

2-4-2 رابطه بین ارتفاع و بارندگی                                                                         19

3-4-2 تغییرات ماهانه وفصلی بارندگی حوضه                                                            20

5-2 برآورد تبخیر                                                                                            24

6-2 طبقه بندی اقلیمی منطقه مورد بررسی                                                                 25

1-6-2 ضریب خشکی د ومارتن                                                                           26

2-6-2 اقلیم نمای آمبرژه                                                                                   27

فصل سوم  زمین شناسى-  ژئومورفولوژى

1-3 کلیات زمین شناسی                                                                                     30

1-1-3 زمین شناسی زون بینالود                                                                            31

2-1-3 سازنده های منطقه تحت مطالعه                                                                     35

2-3 کلیات ژئومورفولوژی                                                                                  38

1-2-3 مورفوتکتونیک ودینامیک درونی                                                                  38

1-1-2-3 تکامل تکتونیکی؛زمین ساخت ورقی وچین خوردگی                                        39

2-1-2-3 شکستیگیها وگسیختگیها                                                                        39

1-2-1-2-3 تراس ها(راندگی ها)                                                                         40

2-2-1-2-3 چین ها وگسله ها                                                                            42

2-2-3 مورفوکلیماتیک ودینامیک بیرونی                                                                42

1-2-2-3 دینامیک ها ومواریث اقلیمی پلیئستوسن                                                       43

2-2-2-3 مورفودینامیسم هولوسن                                                                          46

3-2-3 لیتومورفولوژی بینالود                                                                               47

فصل چهارم  خاک و پوشش گیاهى

مقدمه                                                                                                           51

1-4 تیپ بندی خاک حوضه                                                                                51

2-4 پوشش گیاهی                                                                                           55

3-4 کاربری اراضی                                                                                          57

1-3-4 اراضی زراعی                                                                                         57

فصل پنجم  ویژگیهاى هیدروژئومورفولوژى

مقدمه                                                                                                           61

1-5 منابع آب سطحی                                                                                        61

1-1-5 کلیات حوضه آبریز رودخانه شاندیز                                                               61

2-1-5 ویژگی های هندسی و ژئومتریک حوضه                                                         62

1-2-1-5 محیط حوضه                                                                                      62

2-2-1-5 مساحت حوضه                                                                                   62

3-2-1-5 طول حوضه                                                                                       63

4-2-1-5 عرض حوضه                                                                                     63

5-2-1-5 ارتفاع حوضه (پستی و بلندی)                                                                  67

6-2-1-5 شکل حوضه                                                                                      71

7-2-1-5 شیب حوضه                                                                                      74

8-2-1-5 تراکم زهکشی                                                                                    74

9-2-1-5 زمان تمرکز                                                                                       74

10-2-1-5 آبراهه ها                                                                                        75

3-1-5 رژیم رودخانه                                                                                        77

4-1-5 برآورد وحجم رواناب(آورد سالانه)                                                               78

2-5 منابع آب زیر زمینی                                                                                    80

فصل ششم  پدیده هاى هیدروژئومورفولوژیکى حوضه آبریز رودخانه شاندیز

 مقدمه                                                                                                          82

1-6 مخروطه افکنه                                                                                           82

1-1-6 موقعیت مخروطه افکنه                                                                              82

2-1-6 مساحت ومحیط                                                                                      82

3-1-6 توزیع ارتفاعی                                                                                        82

4-1-6 شیب                                                                                                  83

5-1-6 گرانولومتری ومورفوسکوپی رسوبات مخروطه افکنه ها                                          83

6-1-6 منحنی های گرانولومتری مخروطه افکنه                                                           84

7-1-6 جنس رسوبات مخروطه افکنه                                                                      84

2-6 تراسها                                                                                                    87

3-6 مآندر                                                                                                     88

فصل هفتم  نقش مخروطه افکنه در ایجاد پتانسیل آبى(کمى وکیفى) و تاثیر پذیرى آن از رودخانه شاندیز

1-7 آب سطحی در محدوده مخروطه افکنه                                                                91

2-7 آب زیرزمینی در مخروطه افکنه(کمی وکیفی)                                                      91

1-2-7 قنات                                                                                                  91

2-2-7 چاه                                                                                                    91

1-2-2-7 دبی ویژه مخروطه افکنه                                                                         94

2-2-2-7 هیدروشیمی وکیفیت آب                                                                       94

1-2-2-2-7 طبقه بندی آب از نظر شرب                                                                 94

2-2-2-2-7 طبقه بندی آب از نظر کشاورزی                                                           96

3-2-2-2-7 کنداکتیویته                                                                                   97

4-2-2-2-7 کلر                                                                                             97

5-2-2-2-7 نقشه ایزوپیز                                                                                   99

6-2-2-2-7 هیدروگراف چاه وارزیابی آن                                                               101

فصل هشتم  وضعیت اقتصادى- اجتماعى حوضه

مقدمه                                                                                                           105

1-8 وضعیت اجتماعی                                                                                       105

1-1-8 تعداد وتوزیع جمعیت                                                                               105

2-1-8 خانوار وخانواده                                                                                      106

3-1-8 تراکم جمعیت                                                                                       107

1-3-1-8 تراکم نسبی                                                                                       108

2-3-1-8 تراکم بیولوژیکی                                                                                 108

4-1-8 ترکیب جمعیت                                                                                     108

5-1-8 سواد و آموزش                                                                                      108

6-1-8 مهاجرت وعلل آن                                                                                   109

2-8 وضعیت کشاورزی حوضه                                                                             109

1-2-8 دامداری                                                                                               110

3-8 صنعت 

شامل 117 صفحه فایل word قابل ویرایش                                                

تحقیق درباره اندیشه های جرم شناختی در اسلام با تأکید بر فقه شیعه

اختصاصی از اس فایل تحقیق درباره اندیشه های جرم شناختی در اسلام با تأکید بر فقه شیعه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

<!-- [if gte mso 9]>



<![endif]-->

<!-- [if gte mso 9]>

Normal
0




false
false
false

EN-US
X-NONE
AR-SA
























<![endif]--><!-- [if gte mso 9]>











































































































































<![endif]--><!-- [if gte mso 10]>

/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";}

<![endif]-->

فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 41 صفحه

<!-- [if gte mso 9]>



800x600

<![endif]-->

<!-- [if gte mso 9]>

Normal
0




false
false
false

EN-US
X-NONE
AR-SA
























<![endif]--><!-- [if gte mso 9]>












































































































































<![endif]--><!-- [if gte mso 10]>

/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-bidi-font-family:Arial;}

<![endif]-->

چکیده

یکی از مسائلی که همواره بشر و زندگی اجتماعی او را در طول قرون متمادی نشانه گرفته، بزهکاری و جرم است. در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی، با ظهور دانش جدید جرم شناسی، مسأله جرم و مجرم از زاویه دیگری مشاهده می‌گردد. از دیدگاه اسلام، اصولاً هدف بعثت انبیا و نزول کتاب​های آسمانی، چیزی جز هدایت و تربیت انسان نیست. بنای تربیت، هرچند که علمی باشد، تا زمانی که متکی بر ایمان الهی و اعتقادات دینی نباشد، موجب پدید آمدن دشواری​ها و مشکلاتی خواهد شد.

هدف مقاله حاضر، مطالعه و تبیین موضوع اندیشه​های جرم​شناختی اسلام، با توجه به ضرورت تأکید بر مفاهیم اسلامی و بهره‌گیری از علوم ناب دینی، تحوّلات فوق العاده سیاسی و اجتماعی در جهان، ورود فقه اسلامی به صحنه اجرایی و قانون​گذاری بسیاری ازکشورهای اسلامی از جمله ایران و ضرورت استفاده از اندیشه‌ها و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی دانشمندان سایر ملل و ادیان است. همچنین دستیابی به الگو یا طرحی نو منطبق با موازین اسلامی در زمینه جرم شناسی و روش هایی که دین مبین اسلام در جهت صیانت جامعه و اصلاح بزهکاران ارائه کرده، از دیگر اهداف این تحقیق است.

پژوهش حاضر در چهارچوب روش توصیفی و با رویکرد استقرایی وتحلیل محتوای منابع موجود ، انجام گرفته است. مهم ترین یافته این مطالعه، یادآوری این نکته است که در منابع شرعی، از جمله قرآن کریم، روایات و سیره معصومین و عقاید اندیشمندان و مفسران اسلامی و حقوقی، دستورات اساسی در موضوع جرم شناسی و پیشگیری از وقوع جرم در تمامی زمینه‌های اجتماعی، فردی و اخلاقی وجود دارد؛ به طوری که در پاره‌ای از مباحث، جرم شناسی دینی با دید جامع​تر و کامل​تری به بررسی این موضوع پرداخته است و آرای مطرح شده در منابع دینی و اسلامی، گره‌گشای بسیاری از مسائل کنونی جامعه ما خواهد بود.

واژگان کلیدی: جرم، مجرم، جرم شناختی، اندیشه های عرفی، اندیشه های دینی.

مقدمه

از آن‌جا که یکی از نگرانی‌های مهم جامعه، افزایش جرایم و تبهکاری‌ها و به خطر افتادن امنیت و آسایش مردم است و از سوی دیگر با عنایت به نارسایی قوانین و مقررات جزایی در پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح و تربیت مجرمین، به رغم شدّت و حدّت مجازات‌ها، آثار عملی محسوسی به دست نیامده است، تبیین جایگاه اندیشه های جرم شناسی در راستای کشف عوامل ارتکاب جرایم و تقابل رویکرد کنشی با این پدیده و جلب نظر علما و دانشمندان و دست‌اندرکاران حیطه تقنین، قضاء، فرهنگ، رسانه و سایر نهادهای مؤثر و ذیربط به این علم پویا، ضرورتی است که هر صاحب نظری با اندکی تأمل بدان پی خواهد برد. بنابراین، بررسی اندیشه‌های جرم شناختی از نظرگاه اسلام، علاوه بر افزودن به دانش حقوقی و قضایی جامعه، سبب اصلاح بعضی نگرش ها نسبت به احکام زنده و مترقی این مکتب انسان‌ساز خواهد شد و از حیث ابعاد کاربردی آن، می‌تواند در تمهید مقدمات و امکانات لازم برای یک برنامه‌ریزی مدوّن و منسجم در دستگاه‌های تقنینی، قضایی و انتظامی، تأثیرگذار باشد. هم چنین، مؤسسات فرهنگی وعلمی کشور از قبیل دانشگاه‌ها وحوزه‌های علمیه می‌توانند با توجه به طرح دیدگاه‌های جرم شناسی در حقوق غربی و پژوهش در اندیشه‌های جرم شناسی اسلامی، راهکارهایی را که دین مبین اسلام جهت پیشگیری و صیانت جامعه ازجرم و اصلاح بزهکاران تجویز کرده است، استخراج و ارایه کنند.

بر این اساس سؤال اساسی این است که آیا در نظام کیفری اسلامی، به ویژه فقه امامیه، در زمینه مقابله و مهار پدیده‌های مجرمانه، رویکردهای علمی و عملی مشخص وجود دارد؟

آنچه به عنوان اندیشه‌های جرم شناختی دینی مطرح است، در چهارچوب منابع اسلامی، آرا و فتاوی معتبر علما و اندیشمندان دینی، قابل مطالعه است که با مراجعه به زمینه‌های مزبور، قطعاً اندیشه‌ها و دیدگاه‌های جالب و تأمل برانگیزی درباره عوامل مختلف پیدایش جرم و شیوه مقابله با آن، شناسایی می‌شود. هم‌چنین، انطباق این دیدگاه ها با دیدگاه‌های جرم‌شناسانه معاصر، از دیگر نکاتی است که در این مقاله مطالعه و بررسی خواهد شد. با ظهور دانش جدید جرم شناسی که به روش علمی و عینی، علل و عوامل پیدایش جرم و حالت خطرناک را بررسی و مطالعه می‌کند، مسئله جرم و مجرم، فراتر از رویکرد صرفاً کیفری، قابل مطالعه است. درحقوق کیفری اسلام، به وی‍ژه فقه شیعه، تعلیمات و اندیشه‌های خاص و برجسته‌ای در این زمینه وجود دارد.[1] کسانی که ادعا دارند سیاست جنایی اسلام، صرفاً کیفری است، با مطالعه این اندیشه‌ها و زمینه‌ها، تصدیق خواهند کرد که علاوه بر تدابیر کیفری، برنامه‌های علمی و عملی مؤثری برای رویارویی با پدیده‌های مجرمانه در اسلام وجود دارد. تعالیم اخلاقی از قبیل فضایل و رذایل اخلاقی، ضرورت اصلاح و درمان و تزکیه نفوس بشری، امربه معروف و نهی از منکر، تعاون بر خیر و احسان، تهذیب و توبه، عفو، عبرت و غیره، نمونه ‌هایی از این جنبه‌هاست.

1-مفاهیم جرم

بدون تردید، یک واقعه انسانی مخالف نظم اجتماعی و یا مضر به حال فرد یا جامعه، باید از سایر اعمال و رفتار آدمی متمایز و واجد اوصاف و شرایط خاصی باشد تا بتوان آن را جرم نامید.[2]

محتوا و مفهوم نظم عمومی در نظام‌های مختلف، متغیر است و این تغییرات، تابع طرز تلقی و وجدان عمومی است؛ زیرا به اعتبار مبانی فکری و طرز تلقی و انتظارات عمومی مردم، اعم از اینکه منبعث از اعتقادات دینی باشد یا ناشی از اصول اخلاقی یا آداب و رسوم اجتماعی، حد و مرز اعمال و‌ رفتار مخالف نظم عمومی، متفاوت است.

ازدیدگاه حقوقی، برداشت‌ها و استنباط‌های گوناگونی از مفهوم جرم وجود دارد که هر کدام از آن‌ها، نشان دهنده دیدگاه‌های علمی و باورهای ایدئولوژیکی متفاوتی هستند.

در تعریف حقوقی (رسمی)[3] سه از جرم آمده است که: هر چیزی را که دولت، جرم تشخیص بدهد، همان، جرم می‌باشد. این بدان معنا است که اگر عملی در قانون جزا، تحت عنوان جرم نوشته شده باشد، پس همان عمل، یک عمل مجرمانه به شمار می رود (وایت و هینس[4]، 1386 : 20).

در برداشت مبتنی بر «آسیب اجتماعی»[5]، جرم هم شامل جرایم جزایی می‌شود، مانند تجاوز یا سوء قصد[6] و هم جرایم مدنی را دربر می‌گردد؛ مانند غفلت یا بی‌احتیاطی[7]. این بدان معناست که هر فعلی[8] یا ترک فعلی[9] به همراه خود آسیب‌ها یا خسارت‌هایی را به دنبال دارد. بنابراین هر کدام از آن‌ها باید به شیوه خاصی مجازات شوند (وایت و هینس، همان، 21).

عدّه ای از حقوق‌دانان معتقدند که نقض قانون هر کشوری در اثر عمل خارجی، در صورتی‌که انجام وظیفه یا اِعمال حقی آن را تجویز نکند و مستوجب مجازات هم باشد جرم نامیده می شود (علی آبادی، 1386، 48 ).

برخی دیگر، هر فعل یا ترک فعلی را که نظم، صلح و آرامش اجتماعی را مختل سازد و قانون نیز برای آن مجازات تعیین کرده باشد، جرم می‌دانند (دانش، 1376 : 43).

در حقوق جزای عرفی غالباً بر تعریف زیر که برای جرم آمده است، تکیه می‌شود:

«جرم، عبارت است از عملی که قانون، آن را قدغن کرده، یا ترک عملی که قانون آن را لازم دانسته و بر آن عمل یا ترک، کیفری مقرر داشته است» (فیض . 1370 : 25).

جرم، از نظر قانونگذار، به عنوان یک مفهوم انسانی و قضایی، در قالب قوانین کیفری مشخص می‌شود و ارتکاب آن، به صورت فعل یا ترک فعل با ضمانت اجرایی متناسب، ممنوع اعلام می‌شود (ولیدی، 1374 : 28).

ماده 2 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، درباره تعریف جرم، به ضمانت اجرای کیفری مجازات‌های مقرّر در ماده 12 قانون یاد شده، اکتفا کرده و مقرّر می‌دارد: «هر فعل یا ترک فعلی که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد، جرم محسوب می‌شود».

یکی از ضمانت اجراهای نقض اصل قانونی بودن جرایم و مجازات‌ها، ماده 575 قانون مجازات اسلامی است که مقرر می‌دارد: «هرگاه مقامات قضایی یا دیگر مأموران ذی‌صلاح برخلاف قانون، توقیف یا دستور بازداشت یا تعقیب جزایی یا قرار مجرمیت کسی را صادر نمایند، به انفصال دایم از سمت قضایی و محرومیت از مشاغل دولتی به مدت پنج سال محکوم خواهند شد».

جرم شناسان، ناسازگاری افراد را در اجتماع، عمل ضد اجتماعی و جرم می‌نامند.

«الف کین برگ»[10] جرم شناس سوئدی، ناسازگاری فرد را در اجتماع، عمل ضد اجتماعی ذکر کرده است.

«انریکو فری»[11] استاد حقوق جزا و جامعه شناسی ایتالیایی (1924 – 1856)، هر فعلی را که به حقوق افراد ضرر و زیان وارد آورد، ضد اجتماعی و جرم نامیده است.

«رافائل گاروفالو»[12] جرم شناس و قاضی ایتالیایی (1934 – 1851)، معتقد است که جرایم بر دو نوعند:

اول: جرایم طبیعی[13] که احساسات اولیه بشر یعنی عطوفت و شفقّت را از بین می‌برند و حیثیت و شرافت را در هر گروه اجتماعی جریحه دار می‌کنند؛ این احساسات همیشه در نهاد بشر وجود دارد و تغییر ناپذیر است و از گذشته‌های ملاک تشخیص خوب از بد قرار گرفته‌ است.

دوم: جرایم قراردادی[14] که به احساسات تحول‌پذیر و تکامل یافته، لطمه میزند (1964Etienne De Greeff,).

فقها جرم را چنین تعریف کرده‌اند: «جرم، عبارت است از انجام دادن فعل، یا گفتن قولی که قانون اسلام آن را حرام شمرده و بر فعل، آن کیفری مقرر داشته است؛ یا ترک فعل یا قولی که قانون اسلام آن را واجب شمرده و برای آن ترک، کیفری مقرر داشته است؛ و این از آن جا نشأت گرفته که هرکس از اوامر و نواهی خدای تعالی سرپیچی کند، برای او کیفر و مجازاتی تعیین شده است و آن کیفر، یا در دنیا گریبان‌گیر مجرم می‌شود که در این صورت به وسیله امام (ع) یا نایب او یعنی حاکم شرع و ولی امر و فقیه جامع‌الشرایط، یا قضات منصوب از طرف او به اجرا در می‌آید...» و یا گفته شده «جرم، امورممنوع شرعی است که خداوند به وسیله اجرای کیفرحد یا تعزیر، مردم را از ارتکاب آن باز می‌دارد» (ماوردی، 1393 :211).

فقها و صاحب‌نظران اسلامی، به جای تعریف جرم، آن را به اعتبار انواع مجازات، طبقه‌بندی کرده‌اند. (موسوی خمینی، 1418 : 550 – 455).

---