دانلودمقاله استان گیلان

اختصاصی از اس فایل دانلودمقاله استان گیلان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 
لاهیجان
شهرستان لاهیجان در ناحیه شرقی استان گیلان واقع شده و از شمال به دریای خزر، از جنوب به شهرستان رودبار، از شرق به شهرستان‌های لنگـرود و رودسر و از غرب به شهرستان‌های آستانه اشرفیه و رشت محـدود می‌شود. لاهیجان از زیباترین شهرهای گیلان، بلکه ایران است. موقعیت جغرافیایی این شهر در ناحیه پایکوهی که تپّه‌ماهورهای آن را بوته‌های همیشه‌سبز چای، در ردیف‌کاری‌های منظّم هندسی پوشانده، همراه با معماری زیبا و خانه‌های ویلایی با سقف‌های سفالی و رنگ‌آمیزی سفید، جلوه زیبایی به سیمای شهر بخشیده است. به عبارت دیگر، در لاهیجان، زیبایی‌های طبیعت و شهرسازی همدیگر را تکمیل کرده‌اند.
این شهرستان، سرزمینی هموار و جلگه‌ای است که حاصل رسوبات به‌جامانده از رودهای گیلان می‌باشد. جلگه لاهیجان به علّت زیبایی و قدرت حاصلخیزی اراضی و وجود فرآورده‌های کشاورزی و منابع اقتصادی، در بین دیگر شهرهای استان اهمیت خاصّی دارد. هموارترین نقطه این سرزمین، در قسمت‌های شمالی، مجاور دریاست و هرچه از شمال به طرف جنوب پیش رویم، بر ارتفاع آن افزوده می‌شود. قسمتی از رشته‌کوه البرز، ناحیه بزرگی از جنوب این شهرستان را شامل می‌گردد و مهم‌ترین رودخانه جاری در آن "پرده‌سر" است.
شهرستان لاهیجان دارای دو ناحیه عمده جغرافیایی جلگه‌ای و کوهستانی است. در ناحیه جلگه‌ای، نوار باریک ساحلی و در ناحیه کوهستانی، محدوده‌های کوهپایه‌ای، جنگلی و مرتعی در ارتفاعات مختلف به چشم می‌خورد. آب و هوای نواحی ساحلی و جلگه‌ای شهرستان لاهیجان، مرطوب و در فصول مختلف دارای شرایط خیلی مطلوب می باشد و در کوهستان، نیمـه‌‌مرطوب و دارای شرایط متوسط است. میـزان بارنـدگی در شهرستـان لاهیجان، سالانـه 1000 تـا 1400 میلی‌متر می‌باشد. کشاورزی (کشت چای، برنج، حبوبات، درختان میوه، کنف و درخت توت)، پرورش کرم ابریشم و همچنین صید ماهی و شکار، فعالیت‌های اقتصادی این منطقه را تشکیل می‌دهد. لاهیجان، مهم‌ترین مرکز کشت و تولید چای ایران به‌شمار می‌رود و این موقعیت را تاکنون با فعالیتی چشمگیر حفظ کرده ‌است؛ به‌طوری‌که از کلّ زمین‌های زیر کشت چای در گیلان (30297 هکتار)، حدود 6000 هکتارِ آن در لاهیجان می‌باشد. کشت این محصول برای نخستین‌بار در زمان ناصرالدین‌شاه قاجار، به‌وسیله حاج محمِدحسین اصفهانی در ایران متداول گشت، ولی رواج چندانی نیافت. تا این‌که در سال 1319 هجری‌قمری با پشتکار محمِدمیرزای چایکار، معروف به کاشف‌السلطنه، کشت آن متداول شد و اولین مزارع چای در لاهیجان آماده بهره‌برداری گردید. با توجه به تعداد زیاد کارخانه‌های چای‌سازی در لاهیجان، این شهر را می‌توان یک شهر کشاورزی-صنعتی دانست. دامپروری در این شهرستان، به‌صورت یکجانشینی است و روستاییان علاوه بر کار کشاورزی، اقدام به نگهداری تعدادی دام می‌نمایند، که در درجه اول از فرآورده‌های آن استفاده نموده، مازاد آن را برای فروش به شهر می‌آورند.
ساختمان‌های قدیم لاهیجان اغلب به سبک معماری دوره صفویه است. دیوارهای قطور با ارتفاعی قریب به پنج متر و کوچه‌های پیچ‌درپیچ، نموداری از نمای شهر در گذشته می‌باشد. اغلب خانه‌های شهر به صورت شرقی-غربی ساخته می‌شود و کمتر خانه‌ای را می‌توان در جهت شمالی-جنوبی مشاهده نمود، که علّت آن، تأثیر عوامل جوی از قبیل رطوبت، گرما و باد است.
تاریخ لاهیجان
لاهیجان از نظر سابقه شهری قدمت زیادی دارد و قبل از رشت، مرکز ایالت گیلان بوده است. علاوه بر آن، حتّی پس از این‌که رشت از دوره صفویه اهمیت یافت، باز هم لاهیجان به دلیل سوابق تاریخی و موقعیت جغرافیایی، مرکز گیلان "بیه‌پیش" باقی‌ماند.
این شهر نیز همانند دیگر شهرهای گیلان، از گزند بلاهای طبیعی و غارت‌ها و آتش‌سوزی‌ها به‌دور نمانده‌ است. در سال 706 هجری‌قمری، اولجایتو این شهر را اشغال کرد و در سال 890 هجری‌قمری، زلزله شهر را ویران ساخت. حکّامِ دو قسمت گیلان در طرفین رودخانه سفیدرود پیوسته با هم در جدال بودند؛ بخش شرقی با مرکزیت لاهیجان و بخش غربی با مرکزیت فومن، در هر فرصتی که دست می‌داد، برای کسب قدرت و تاراج شهرهای یکدیگر، رقابت‌های خونینی با هم داشتند که صفحات تاریخ گیلان از منازعات آنان رنگین شده‌است، به‌طوری‌که در فاصله سال‌های 908 تا 914 هجری‌قمری، پیش از این‌که قدرت حکومت صفوی در گیلان تثبیت شود، شهر به دفعات از طرف حکّامِ گیلان "بیه‌پس" غارت شد. پس از آن، حریق سال 1058 هجری‌قمری و زلزله سال 1088 هجری‌قمری، خرابی‌های زیادی در شهر به‌بار آورد. در سال 1246 هجری‌قمری، طاعون در لاهیجان کشتار زیادی برجای گذاشت و باز هم آتش‌سوزی سال 1258 هجری‌قمری، شهر را از هستی ساقط کرد.
"رابینو" وضعیت لاهیجان را در اوایل سده میلادی اخیر به تفصیل توضیح داده ‌است. بر اساس نوشته وی، لاهیجان دارای 7 محلّه، 2260 خانه، 11000 نفر جمعیت، 15 مسجد، 25 زیارتگاه، 4 مدرسه، 6 کاروانسرا، 3 بازار، 2 زورخانه، 300 دکان و تعداد زیادی حمِام بوده ‌است. توسعه شهر لاهیجان را در سده اخیر باید مدیون کشت چای و رواج سریع آن در منطقه دانست. با توسعه این کشت، صنایع چای‌خشک‌کنی زیادی در لاهیجان پا گرفت و از این طریق، اقتصاد شهر به رونق گرایید.
ناحیـه تاریخی "دیلمان" و منطقـه "کاکـو" در شهرستان لاهیجان واقع بـود که هـم‌اکنون جزء "سیاهکل" است، و بخش دیگر شهرستان لاهیجان، "آستانه" نام داشت که اکنون هر دو ناحیه، شهرستان شده‌اند. شهر لاهیجان، مرکز شهرستان، دارالملک "خان ‌احمدخان" بود و اولین ناحیه از گیلان است که به سال 1281 هجری‌شمسی، تخم چای در آن کشت شده و به حاصل نشسته است. شهرستان لاهیجان تا اواسط سال 1339 هجری‌شمسی، از سمت غرب تا حدِ شاهرود و ناحیه بابامنصوری ممتد بود و از جانب شرق، کلیه مناطق جلگه‌ای و کوهستانی تا حدِ رامسر را در بر می‌گرفته، وسیع‌ترین شهرستان گیلان بوده ‌است. در سال 1339 هجری‌شمسی، شهرستان رودبار از شاهرود تا حدِ دیلمان از شهرستان لاهیجان منتزع، لنگرود و روستاهای مجاورش تا حدِ رودسر، و رودسر و روستاهای مجاورش تا حدِ رامسر، از شهرستان لاهیجان جدا و به نام شهرستان‌های رودبار، لنگرود و رودسر نام‌گذاری شدند. نام لاهیجان در جغرافیای عمومی "حدودالعالم" نیامده ‌است و چنین برمی‌آید که تا قرن چهارم هجری‌قمری، نام و نشانی نداشته است. اما در یادداشت‌های "خواجه اصیل‌الدین محمِد زوزنی" به سال650 هجری‌قمری، نام لاهیجان آمده است؛ بدین شرح که اولین ناحیه شرقی گیلان، خطّه لاهیجان است و قوم آن، ناصری ‌مذهب هستند. "حمدالله مستوفی" نیز به سال 731 هجری‌قمری در باب بیستم از "نزهه القلوب" گوید: "... معظّم بلاد آن (گیلانات) لاهیجان و فومن است و ...". دوران نام‌برداری لاهیجان تا سال 1001 هجری‌قمری به‌عنوان یکی از دو دارالملک معتبر گیلان بوده ‌است. شهر لاهیجان در فاصله سال‌های 45-36 هجری‌قمری، یکی از قرارگاه‌های اشغالگران روسی بود و در فاصله سال‌های 37-35 هجری‌قمری، مرکز فرماندهی کلّ قوای شرقی جنگل در شرق گیلان و شاهد حوادثی دیگر از پیکارهای نامنظّم بوده که در کوهستان‌هایش از جمله دیلمان روی می‌داده است.
بعضی تاریخ‌نویسان اسلامی، بنای شهر لاهیجان را به نام "لاهج‌بن نوح" نسبت می‌دهند که افسانه‌ای بیش نیست. چنان‌که حتّی در قرن سوم هجری‌قمری، لاهیجان، منطقه شناخته‌شده‌ای نبود و بعدها رو به آبادی گذاشت و نام‌بردار شد. به نظر می‌رسد نام شهر لاهیجان، مرکّب از واژه‌های "لاه"، "ی نسبت"، "ج صامت میانجی" و "ان جمع" باشد، یعنی "لاه ی ج ان" یا "لاهی گان" یا منسوب به "لاه" که به معنی ابریشم است. زیرا آبادی‌های لاهیجان، یکی از مراکز مهم تولید پیله و ابریشم و تهیه دست‌بافت‌های ابریشمی بوده است. قومیت اهالی شهرستان لاهیجان، گیلک است و به زبان گیلکی با لهجه بیه‌پیش (شرق گیلان) و گویش لاهیجانی سخن می‌گویند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  16  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله نمد مالی

اختصاصی از اس فایل دانلود مقاله نمد مالی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 چکیده
گفت سایل چون بماند این خاکدان در میان این محیط آسمان
همچو قندیلی معلقدر هوا میبرد اسفل می رود نی بر نخلی
بیرونی ترین مظهر یک دین یا تمدن مانند اسلام، که هنر خود را اساس تعریف آن جلوه گاه برونی است باید نمودار جهان درونی آن تمدن باشد جوهرهنر زیبایی است و این امر بر اصطلاح اسلامی همانا کیفیت الهی است و بدین لحاظ دارای دو جنبه است: یکی در طبیعت که پوششی است مانند جامه ای زیبا که وجود ها و چیزهای زیبا را پوشانیده است، اما در وجود خدا یاد ذات هستی، جمال مطلق و خالصی است از میان همه صفات الهی که در این جهان متجلی شده و بیش از هم یاد آور هستی مطلق است.
در معماری مقدس بحثی به عنوان فیزیک معنا داریم که در تفکر انسان مقدس فیزیک (ماده) یک ارتباطی با متافیزیک دارد. اگر شما در فیزیک ازسطح به سمت بالا فاصله بگیرد به همان اندازه هم در معنویت و متافیزیک میتوانید بالا بروید. این پلکانی بودن که در فیزیک است به گونه ای نماد صعود متافیزیکی شما نیز است.
محراب در سوره آل عمران نوعی پناهگاه معرفی شده است و قوس و مقرنس آن آرام آرام ما را از آن حدود جاری جدا و وارد یک قلمرو معنوی می کند این دورا بودن گنبد و مقرنس ها و قوس محراب ما را از آن محدودیت به یک استعلای روحی می کشاند.
دو عامل از نظر معنوی به معماری ما تاثیر گذاشت یکی نص قد آن بود که معماران مساجد را مومنان به خداوند قیامت و بر پادارندگان نماز و دهندگان زکات می دانست و دوم عرفان اسلامی بود که مثلا مقرنس ها جلوه گر شد.
در دنیای امروز هر کشوری برای معرفی هویت خود می کوشد تا فضای محیط زندگی خود را متناسب با مولفه های بصری که بیانگر هویت فرهنگی خویش است به وجود آورد مساجد جلوه ایاز زیبایی های بصری هنرهای اسلامی هستند. مسجد خانه خدا و فضایی است که هم جلوه گر حضور معبود و هم ظرف عبادت عابد قرار می گیرد مهم ترین بنایی است که رابطه نزدیکی با فرهنگ و آداب مذهبی دارد.
در فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی، هنر با محیط زندگی ارتباط تنگاتنگ داشته است هنر در متن زندگی بوده و هنرمندان همواره کوشیده اند تا فضای زندگی را با به کارگیری احجام، اشکال، تزئینات و رنگ های متناسب ، محلی آرام، دلپذیر و زیبا برای انسان فراهم سازند و از طرفی دیگر، بیشترین تفاهم، همخوانی و تلفیق را با محیط طبیعی به وجود آورند.
ساختار فضای معماریرا به گونه ای آرایش می دهد تا همه اضطراب ها، وسوسه های افسار گسیخته دنیا را از میان بردارد به جای آن نظم و نظامی را بیافریند که توازن ، صفا و آرامش است.
برای تبین مفهوم و مختصات معماری از نظر اسلام که اولین مرتبه و مهم ترین مرتبه به صورت است توجه به آیات قرآن کریم است که با عنایت به جاودانگی ، جامعیت و جهانی بودنش پیش از آنکه به کالبد شکل و ظاهراشاره نماید، همچون سایه موارد به جان و روح موضوع می پردازد در معماری مساجد اسلامی چون دیگر معماری دینی به تضاد میان فضای داخل و خارج می پردازد این حالت در مساجد به کمال خود میرسد به این معنی که آدمی با گشت میان داخل و خارج سیر میان وحدت و کثرت و خلوت و جلوت می کند هر فضای داخلی خلوتگاه و محل توچه به باطن و هر فضای خارجی جلوتگاه و مکان توجه به ظاهر می شود.
تفکر توحیدی چون دیگر تفکرهای دینی و اساطیری در معماری مساجد تجلی تام و تمام پیدا می کند معماری مساجد و تزئینات آن در گنبد و مناره ها، موزائیک ها و کتبه ها و نقوش مقرنس کاری فضایی را ابداع می کند که آدمی را به روحانیت فضایی ملکوتی پیوند می دهد تا آنجا که ممکن است «اسقاط اضافات » و «افنای تعیفات و تعلقات» در وجود او حاصل کند.
نشانی داده اند اهل خرابات که التوحید اسقاط و الا ضافات
مقدمه
در فرهنگنامه معین مقرنس را اینگونه معنا می کند.
Moyarnas (4) ( )
1.آنچه به شکل نردبان و پله پله ساخته می شود 2- بنای بلند ورود ایران آراسته و مزین به صورتها و نقوش که به آن نردبان پایه می روند. 3- قسمتی زینت که در اطاق و ایوانها به شکل های گوناگون گچ بری کنند، کنگره دار، قرینه دار 4- هر چیزرنگارنگ 5- ( ) قسمتی از عمامه و کلاه
مقرنس آنچه به شکل نردبان و پله پله ساخته شده باشد که مانند آویزه های قندیل مانند ساخته میشود. همچنین به کوه های با رگه های افقی که خاک زیر سنگ هایش خالی شده باشد اطلاق میشود در واقع چیزی شبیه به پوزه آهو است و یکی اززیباترین عناصر بعد از طاق است در هم آمیزی هندسه پاتواژون خطی نیست فضایی است که از عوامل بسیار ویژه معماری اسلامی است پایه ها به صورت طاقچه برای نگهداری گنبد است این طاقچه ها مانند کندوی زنبور عسل در کنار و یا فراز هم و یا مانند مجموعه ای که در کنار هم به راستای محورهای مختلف قرار گرفته است ساخته می شود این عامل برای انتقال بار در میان هرگونه دو سطح مدور و مستوی به ویژه تکیه گاه گنبد مدور است بر کنج دیوارها به صورت صدف یا طاقچه نیز مناسب نمی نمود زیرا که اینها هم استمرار میان پی چهار گوشو گنبد را تامین نمی کرد در عوض طاقچه های سوار بر هم در گوشه های دیوارها که بار فشار را در یک هشت ضلعی در هر کنج میگیرد و در واقع فشار را به بی نهایت تقسیم می کند و به دیوارها منتقل می سازند و از شدت آن می کاهند.
مقرنس به توازن و استواری ممتاز است پنداری آشکارا وسیله ای است برای انتقال گنبد بر پایه آن یا کره بر مکعب این امر با افلاکی آن سنجیده میشود چیزی نیست جز نسبت آسمان به زمین آسمان را به حرکات بی شمار و مدور هماهنگ می کند و زمین را به جهان چهارگانه اضداد گرم و سرد ، رطوبت و خشکی مقدنسها می کند و از گنبد را بر پایه چهار گوشی آن پیوند میدهد و بنابراین انعکاس حرکت آسمانی است در نظم زمینی ولی ثبات و بی تحرکی زمینی ولی ثبات و بی تحرکی کعب نیز خود نمودار کمال است یا حالت ثبات و بی زمانی جهان و این معنی بیشتر در معماری جایگاهی مقدس مناسب است است مقرنس ها عملا عبارتند از اقلام یا عواملی کنده شده و یا به قالب ریخته بر حسب الگوهای ویژه ای که در کنار هم فراهم آمده اند وضع قرار گرفتن آنها بستگی به پرش طوبی مقطهای طولی طاقهای مربوط و درجه میزان مقعد بودن طاقچه های که بنا بر وضع آنها ممکن است به صورت سطوح قائم الزاویه یا مقعد در آیند.
مقرنس را می توان بر روی سر ستون ، سرمناره، سردر ورودی گیلویی سقف ها، کتیبه ها و ... اجرا کرد و قطارهایی (تخته هایی) با فواصل مساوی از هم مستقر می شوند به این ترتیب که قطار (تخته)اول از همه عقب تر(نزدیک تر به دیوار یا ستون) و قطار (تخته) بعدی کمی جلوتر و به همین ترتیب ... تا به قطار (تخته) آخر که شمسه را تشکیل می دهد می رسد.
به طور کلی می شود گفت مقرنس در سطوح مقعر گوشه های زیر سقف ایجاد می شود احتمالا منشابه وجود آمدن این عنصر تزئینی گوشواره ها بوده اند واحد مقرنس ربع گنبد یا در واقع 8/1 کره است که در این صورت خود یک قسمت از دیواره حجم کره را تشکیل می دهد و به عبارت دیگر سطح کوچک مقعری است که سایه سطوح مشابه خود یک سطح مقعر بزرگتر راز نیت می دهد. مقرنس تزئینی از قرار گرفتن سطوح مقعر در کنار هم و یا روی هم و یا روی هم بصورت مقرن یا متضاد شکل می گیرد. در این حالت بصورت مجموعه ای از ردیف و یا قطار افقی و عمودی خواهد بود که دیوارهای آن یا فصل مشترکشان ، چون استالاکتیت آویزان به نظر خواهد رسید.
مقرنس های موجود در ایران به 3 گروه تقسیم می شود:
دسته اول: مقرنس های جلو آمده که مواد آن غالباً از مصالح اصلی بنا آجر بوده و استحکام آن زیاد است آنها ساده و در انتهای سطوح خارجی بنا ساخته می شوند. برج طغرل (قرن 6 هجری) و گنبد علی در ابرقو (قرن 5 هجری) و کاملاً از آجر ساخته شده اند.
از دیگر بناهای شاخص، منار ساربان در اصفهان (قرن 6 هجری) که دارای دو رشته مقرنس آجری است همچنین گوشواره گنبد نظام الملک در مسجد جامع اصفهان که با مقرنس آجری مزین شده است بطور کلی پیشاهنگ مقرنس کاری آجری و تحولات آن را حد معماری اسلامی ایرانی، قرن چهارم هجری می دانند. اما دوره درخشان به کارگیری آجر و تزئینات مربوط به آن در کلیه سطوح و عناصر تشکیل دهند و معماری، مربوط به دو قرن 5 و 6 هجری می باشد.
از دیگر موارد تزئینات آجری در دوره شکوفایی آن، نماسازی و به کارگیری انواع ترکیبات این عنصر در چارچوب و قالب یک هندسه بسیار ساده ولی غنی می باشد نمونه های منحصر به فرد برجهای فرقان در نزدیکی قزوین و برج شبلی در دماوند بوده که هر سه آن پا نقشه 8 ضلعی ساخته شده اند دیوارها و نقوش تزئینی این بناها هروچه از نماهای آن کاملاً با یکدیگر متفاوت است.
دسته دوم: مقرنس های رویهم قرار گرفته هستند که احیاناً از مصالح اصلی بنا همراه با ترکیبات دیگر از قبیل سنگ و گچ ، در سطوح داخل و خارج بنا ساخته می شوند و نسبت به دسته اول دارای استحکام کمتری هستند.
دسته سوم: مقرنس های معلق است . مانند است لاکتیک، که غالباً از چسباندن مواد و مصالح مختلف چون گچ، سفال، کاشی و ... به سطوح مقعر داخل بنا شکل می گیرد و به صورت آویزان به نظر می رسد این نوع مقرنس ها دارای ثبات کمی هستند.
مقرنس بعد از اسلام مورد توجه قرار گرفت معماران قرن 13 هجری قمری این آثار را وسیع تر و کامل تر کردند تا آنجا که آثار زیادی از این هنر زیبا و بدیع از آن زمان به یادگار مانده است.
با مصالح سنگین چون آجر در مسجد جامع اصفهان، آب انبار آقاسید حسین کاشان و با مصالح سبک تر گچی با روپوش آیینه در ایوان با حضرت معصومه (س) و یا با روپوش کاشی معرق در مسجد شیخ لطف الله اصفهان وجود دارد.
ریشه تاریخی مشخصی ندارد به احتمال زیاد به آفرینش بناهای آجری پخته که در ایران و عراق پدیدار شد کهنترین نمونه آن همان رقه است در سوریه از سده دوم هجری ، پایان قرن 8 میلادی است این شیوه تا قرن 6 هجری ، 12 میلادی در سراسر جهان انتشار یافت مقرنس همزمان از سرزمین غرب گرفته شده و کشورهای شرق را مسخر خویش ساخت در مغرب غالباً از گچ بود و دارای ظرافت بلور است مانند سقف زیبای کاپلاپالاتینا (Capella palatine) در سیسیل که نیمه اسلامی است در آسیار صغیر و مصر دوران ممالیک نمونه های بسیار زیبایی مقرنس در سنگ تراشیده شد و ترکان نخست در زمان سلجوقیان و سپس عصر عثمانیان توانستند بدین عامل استواری عمده ای بدهند ودیدارکنندگان اروپایی چه بسا از این عامل معماری که به سراسر جهان اسلامی از اسپانیا گرفته تا افغانستان و هندوستان چیره شد دچار شگافتی شدند علت این کامیابی بی گمان و استرانست به درآمیختگی عناصر هندسی و توازن یا دید که در قضا و زمان در هم آویخته است.
آلت هائی که در مقرنس به کار گرفته می شود عبارتند از:
- تخت ها: که به اشکال مختلف سه لنگه، چهار لنگه و غیره هستند و به صورت صفحه افقی در مقرنس قرار می گیرند.
- پاباریک ها: که از یک نقطه شروع و انتهای آنها به کناره تخت ها متصل است.
- شاپرک ها: که پای آنها از نقاط مختلف راس تخت ها شروع می شود و انتهای آنها به خط طراز دوم (دم تخت) قرار می گیرد.
- طاس ها و نیم طاس ها: که پای آنها از اضلاع تخت ها و اضلاع انتهای شاپرک ها تشکیل می شود تیزه طاس به یک نقطه بر روی دم تخت با لاته و تیزه نیم طاس به نقطه ای واقع به دور (قوس) منتهی می شود.
- سرسفت: که پای آنها یک خط طراط است که به انتهای ساقه واقع بر بدنه ایوان قرار می گیرد و نوک آن به یک نقطه می رسد.
حکمت در مقرنس:
در هنر اسلامی مضمون اساسی همانا و مدتی است که همواره در همه جا و همه آن موجود است تنها باید آن را بازشناخت و کوشش آدمیان بازشناختن این وحدت است.
حسن روی تو به یک جلوه که در آینه کرد این همه نقش در آیینه اوهام افتاد
این همه عکس می و نقش نگارین که نمود یک فروغ رخ ساقی است که درجام افتاد
اصطلاح Archi که به معنای قوس می باشد با آرک و زبان پهلوی و عرش و زبان عربی هم ریشه است این هم ارزی از یک سوء غشاء آسمانی معماری مقدس و از دیگر سو رابطه بین معنا و فرم در معماری دینی را به وضوح نشان می دهد در زبان یونانی Techne و معماری Architector است و رسه فرهنگ ایرانی، عربی، یونانی تمامی تمدنهای باستانی، معماری مقدس، ریشه ای آسمانی دارد و به یک عبارت نقشه و پلان خود را از منشاء قدسی و آسمانی دریافت می دارد . هم ارزی لغوی که به معنای معماری، قوس، ساختن، خانه و سقف است با عرش و زبان عربی و ارک، ارج، ارز و ارزش در فارسی که در همه آنها به معنای ساختن قوس، تقدس، سروری، بلندی و پاکی است نشان از رفعت، بلندی، پاکی و معماری (ساختن) در فرهنگ اسلامی – ایرانی نیز دارد. قوس به آن خطوط منحنی گفته می شود که تمثیلی برای دایره است و دایره تمثیلی برای تمامیت و کمال است هر چقدر منحنی باشد زیبایی را تجلی می کند هیچ معماری قدس ای پیدا نمی شود که در آن از قوس استفاده نشده باشد .
جزء دوم tectare, architecture که معادل تخته است در زبان یونانی معادل هنر و در عربی به فن ترجمه شده است به تعبیر فلوطین تخنه تقلید از صور ازلی این ارتباط خیلی لطیف است و همه بیانگر این است که معماری مقدس است.
مقرنس در قدر
آیات قرانی و روایات نبوی که عامل بسیار مهم شکل گیری اندیشه و تفکر در تمدن اسلامی بودند جهانی را روایت می کردند که براساس نظمی زیاضی گونه و بسیار دقیق بنا گردیده است.
صورت یا شکل همه جنبه کیفی دارد و هم محدود است به سطح و محیط و کیفی است تا حدی که وجود آن در خودش موجود است در گوی یا کره یا دایره و شکلهای وابسته بدانها مانند چند ضلعی منتظم همه این امر مصداق دارد. از لحاظ گوی در نظمی هندسی در آستانه میان شکل و اساس بی شکلی یا نقطه بی بعد قرار گرفته است گوی یا دایره هرگاه پهنه موردنظر سطح باشد از پیامد تشعشع نقطه که اصل است حاصل می شود و شکلهای منظم و از گوی یا دایره با دگرگونیهای کیفی و شکلهای غیرمنظم یا تصادفی از تقسیم مقداری آن حاصل می شود.
اگر فاقد را تناسب و توازن تعریف کنیم بدین ترتیب خلق دو صنعت دارد قدر (تناسب) و حسن (زیبایی) یکی به صفت جمالی حق (حسن) و دیگری به صفات جلالی حق (قدر) دلالت می کند. اگر ما تجلی را ظهور نور وجود بدانیم تناسب یا همان قدر قالب و ساختار آن است و به دلیلی منطقی تجلی در نظامی هماهنگ و متناسب است که جریان می یابد. این تناسب و نظم است که وحدت را در ابعاد گسترده کثرت متجلی ساخته و با نظم شگفت انگیزش همزمان و معنا را روایت می کند. اولا تجلی لایتناهی وحدت که در نظم هندسی خود را نمودار می سازد و ثانیاً تقارن و تناسب بی نظیری که کثرت را مبدل به وحدت می کند.
هندسه به تعبیر حضرت معصومه (ع) همان قدر اسن با قالبی سراسر نظم و زیبایی که ماهیتی معنوی و برآمده از معنا دارد. چنین اشیای ابدی را می توان افکار خدا پنداشت نظریه افلاطون که می گوید خدا «مهندس» است و عقیده سرجیمز که می گوید خدا به علم حساب معتاد است.
بکارگیری فضاهای هندسی کاملاً مشخص، نسبتهای ریاضی بسیار دقیق، خطوط و احجام معین مرتبط با اصول دقیق ریاضی ابزاری بود که به واسطه آن فضای معماری اسلامی و نیز سطوح خارجی آن شکل گرفته و انسجام پیدا می کرد. به این ترتیب اصل «وحدت» عیان تر می شد وفضای اسلامی خاص که مسلمانان در آن زندگی روزمره خود را می گذراندند و در ضمن به عبادت نیز می پرداختند تقدس می یافت.
نجیب اونجلو در کتابش «هندسه و تزیین در معماری اسلامی» می نیوسد: «به رغم معماران و تزیین کاران کلیسای جامع گونیک که از فرمولهای ساده هندسی ساده تری استفاده می کردند معماران و تزیین کاران بناهای دینی اسلامی ، اهمیت بصری بیشتر و پیچیدگی و ظهور مستقل تری به هندسه بخشیدند، که عمدتاً شامل ستاره ها و چند شلعی ها و کتیبه و اشکال حجمی مقرنس بود هندسه که در تزیینات گونیک به صورت زیر نقش به کار می رفت در گره های دو بعدی و سه بعدی در نقوش اسلامی صورتی آشکار یافت.
شبکه های پنهان هندسی، نقشهای هندسی ستاره و چند ضلعی در یک یا دو لایه واقع برهم نقش برجسته را پدید آورده از این رو تنوعات ابتکاری طرحهای هندسی که بر مفهوم بنیادی «وحدت در کثرت» مبتنی بوده است.
به هر حال ریاضیات و هندسه در جهان اسلام لقب علم مقدس را گرفت.
ماکو و یکی و دو اندیشمند روسی در بررسی نقش های هندسی اسلامی از تحلیل بلورشناسی استفاده کردند آنها نقوش هندسی اسلامی را گنیجنه آموزش بلور شناسیاستفاده کردند آنها نقوش هندسی اسلامی را گنجینه آموزش بلور شناسی» می دانند.
هندسه، نظم و سازماندهی از دیدگاه الهی نظم حق است و بی نظمی باطل، فلاسفه استراق معتقدند که زیبایی، حقیقت و عدالت و نظم همراه با راز همگی یک مفهوم هستند خصوصیات نظم را می توان این گونه برشمرد:
1. اجتماع اجزاء لازمه 2. قرارگیری و جایگری 3. منطبق بر شکل و شیوه خاص و مشخص 4. هماهنگی، تناسب، وحدت و همکاری جزء و کل 5. هدفمندی
تاکید به مرکز به آن تقدس داده نشده بلکه تقدس و اصالت به وجود ماورایی و نامرئی داده می شود که محیط را به نظم می کشد و انسان در تسلط آن و در عین حال در قلب فضا است به طور کلی طرحهای هندسی به گونه ای وحدت در کثرت و کثرت در وحدت را نشان می دهد. چون این امور را به نظم جهانی منتقل کنیم کره یا گوی منطبق می شود با روح که از نقطه اولی کانون وجود برمی خیزد. شکلهای منظم یا تصاویر منطبق می شوند با شکلهای اساسی یا جوهر ثابت که در روح موجود است و شکلهای تصادفی که موجوداتی هستند از لحاظ شکل غیر ثابت.
نسبت میان نور و قدر در آیاتی مانند انا کل شی خلقناه بقدر چنان تنگاتنگ و نزدیک است که شخصی مانند ابن هستیم در تعریف حسن از 22 عامل سخن می گوید که مهمترین آنها پس از نور و رنگ، تناسب یا همان قدر است«رنگهای و طرحهای درخشان و ناب، آنگاه که نظمی جهانی و یکدست داشته باشند نیکوترند تا آن که فاقد نظم باشند:»
کیمیایی روشنایی: (مقرنس نور)
ابتدا مقرنس براساس آیه «الله نور السموات و الارض مثل نوره کمکشوه فیها مصباح، المصباح زجاجه اند شجره مبارکه زیتونه لاشریفه و لاغریبه یکادزیتها یضی و لولم تمسسه نار نور علی نور...» ساخته شد. مقرنس برجسته ترین محراب و در عین حال زیباترین ، راز آمیزترین و پرشکوه ترین جنبه آن است این به ظاهر چلچراغ آویخته از آسمان محصول موا و نشینی بس لطیف، رنگ و نور بر بستر معماری و بازتابی از زیبایی افلاک ، آسمانها و طبیعتی است که در هنر اسلامی، معلم و مبنای آفرینی آثار هنری محسوب می شود.
مقرنس «تمثیلی از فیضان نور در عالم مخلوق خداوند» است که چون چلچراغی بر سرجان غازگذاران ، نور رحمت، معنا و معنویت می گستراند قرآن در سوره نورگویی تصویری معماری گونه رسم می کند اما مقرنس در جغرافیای مختلف تجلیات مختلف پیدا کرد و جنبه های زیباشناختی آن در دوره های مختلف افزون تر شد اما ماهیت آن همان ماهیت آیه نور در قرآن است که به نوعی خداوند نور را در آنجا با تشبیهات مختلف ، مشکک ساخته است. انسان وقتی وارد مسجد می شود احساس حضور و تملک فضایی نموده و خود را درون کل فضا تصور می کنند که همه چیز نه گرد او بلکه حول وجودی نامرئی شکل گرفته است . انسان در بدو ورود با حجمی از نور، وسعت، آسمان و یک فضای نامرئی مواجه می شود، که همه آن دالان بسته و تاریک برای درک بیشتر این نور بوده است و از طرفی برای طی مسیر جهت رسیدن از ظلمت به نور مقرنس های ایوان ورودی که همچون ریزش نور می باشند بیانگر خرد شدن تدریجی دید انسان و مقیاس فضا در سلسله مراتب ورودی هستند. لسلسه مراتب در رسیدن از مربع به 8 ضلعی و به دایره ، گذر پله پله از احجام ، عناصر، اشکال و نقوش و در رسیدن به نقطه ای واحد در بالاترین قسمت فضا » از موارد دیگر رعایت سلسله مراتب است.
هنرمندی که بخواهد اندیشه وحدت وجود را نمودار سازد سه وسیله در اختیار دارد:
هندسه که وحدت را در نظم دنیوی و نیز غیرمستقیم در فضا نمودار می سازد و سوم روشنایی که نسبت آن با شکلهای قابل رویت مانند وجود مطلق است به محدود روشنایی در واقع به خودی خود دیدنی نیست و سرشت آن با تقسیمات آن به رنگهای دگرگونی و با افزایش و کاهش آن به درجات میان نور و تاریکی کاستی نمی پذیرد همان گونه که لاوجود شناخته نمی شود مگر با مقیاس با ضدش یعنی وجود، تاریکی هم به دیده نمی آید مگر با ضدش که روشنایی باشد و درجات میان روشنایی و تاریکی سایه را پدیدار می سازد . در قرآن مجید آمده است که در خدا پرتو آسمان و زمین است» (سوره نور آیه 35) این پرتو الوهیت است که اشیاء را از تاریکی لاوجود بیرون می آورد قابل دیر شدن کنایه است از به هستی در آوردن و همان گونه که سایه چیزی به روشنایی نمی افزاید. اشیاء به بهره ای که از پرتو هستی دارند از میزان واقعیت برخورداند. به راستی که در معماری اسلامی در اندیشه کاربرد طرحها و موادی است که اصلی ترین مظهر تجلی در او «یعنی نور» را بازتاب دهند. نور در تجلی خود در معماری همچون نمادی از وجود عقل الهی و چون جوهری معنوی است که به درون غلظت ماده نفوذ می کند و آن را تبدیل به صورتی شریف و شایسته می سازد که مناسب محل زندگی نفس آدمی است نفسی که جوهره اش در عین حال ریشه در عالم نور دارد.
هنرمندان برای رسیدن به چنین هنری است که هنرمند سطحهای درونی مسجدها یا کاخها و گاه نمای آنها را نیز با کاشی می پوشاند این پوشش غالباً به بخشهای زیرین دیاورها منحصر می گردد تا پنداری درشتی و ضخامت آنها را بزداید برای همین منظور است که هنرمند سطحهای دیگر را هم با نقشهای برجسته و مشبک می آراید تا از نور استفاده کرده باشد مقرنس هم گونه ای جلب کردن و پخش کردن نور است به درجات دقیق و باریک.
رنگها از غنای درونی روشنایی داستانمی زنند چون به روشنی رویاری دیده بروز مذکور کننده است و با توازن و هماهنگی رنگهاست که به سرشت راستین آن پی می بریم که همه پدیده های دیدنی را در خود جلوه گر می سازد.
در میان نمونه های معماری اسلامی که در جلوه گر ساختمان نور دارای اهمیتی هستند نخست در غرناطه است بیت الیوث یا حیاط شیران به ویژه نمودار جلوه گر نور است از تابش آن به سنگ ، طاقها و طاقنماهای چندگانه و در هم آن جزئیات مقرنسها و ظرافت ستونهای که پنداری نیروی جاذبه را انکار کرده است و سقفهای معلق و آویز کاشی سبز رنگ آن و حتی فوران فواره های حوضها همه در افزایش تاثیر مورد بحث مدخلیت دارند.
همچنین در عرفان نظری، عروج به سوی عرش الهی به واسطه فیض الهی و باگذر از لطائف سبعه ممکن است این عروج به دو صورت قوس نزول و قوس عروج نشان داده می شود. در قوس عروج، سالک از عوالم طبیعت ، صورت، معنی، ملکوت، جبروت، لاهوت و هاموت می گذرد و در قوس نزول از لطیفه حقیه محمدیه آغاز و با گذر از مراتب لطیفه خفیه عیسی، لطیفه روحیه داود، لطیفه سریه موسی، لطیفه قلبیه ابراهیم ، لطیفه نفسیه نوح به لطیفه قالبیه آدم می رسد.
رنگ همان نور است وحدت و از دیگر سونور بنا به تجزیه تجلیات مختلف و می یابد کثرت به دیگر سخن ذات متعالی، مجرد و بیرنگ نور که خود نماد کامل وحدت است با رنگ تجسم یافته و تجلی و تجسم رنگارنگ بی رنگی می شود:
این عجب کاین رنگ از بیرنگ خاست رنگ با بی رنگ چون در جنگ خاست
انسان در این صورت نور، نماد جریان وجود در پیکره مراتب است قوس نزول و رنگ نماد بازگشت به روشنایی جاری در ذات نور و قوس صعود لازم به ذکر است که نور نه تنها حدود فضاهای معماری اسلامی را معین می کند بلکه امکان ظهور ساختمانهای یکدست سفید را که منعکس کننده پاکی صحرا و محد کثرات در پیشگاه خدای واحد به حکم لاالهالا الله هستند را فراهم می کنند و در عین حال استفاده از بناهایی رنگارنگ را که به تجلی حالات بهشتی در زمین می مانند را میسر می سازد و اگر رنگ سفید نماد وحدت نامعین است رنگها که از تابش نور حاصل می شوند، و تجلی وحدت در کثرت و وابستگی کثرت به وحدت هستند در صورتی که زر فلزی است درخشان که پنداری نور ذاتی آن است در نظم روحانی کیمیا همانا وسیله ای است برای دگرگونی جسم به روح. کیمایگران می گویند که بدن باید روح شود تا روح بدن شود در مقام مقایسه می توان گفت که معماری اسلامید سنگ را همچون نور جلوه گر می سازد که همانا مبتلور ساختن سنگ است.
در آخر لازم به یادآوری است که مسجد از لحاظ لغوی یعنی محل سجده کردن پس مسجد سجده گاه شما در برابر خداوند است سجده یعنی گذاردن هفت موضع بر زمین اگر گذاشتن این هفت موضع را به زمین از نظر فضایی در ذهنتان ترسیم کنید تصوری شبیه محراب به دست می دهد این هفت موضع عبارتند از: پیشانی، دو کف دست، دو زانو، دو نوک انگشت پا. اینها را اگر ترسیم کنید دقیقاً شبیه همان قوس درون محراب می شود.

نتیجه گیری
هنر مقدس دارای دو هدف مقدس متقابل است : یکی آنکه بر زیبایی تشریفاتی بیفزاید و دیگر آنکه در عین حال آن را پاسداری کند.
از بعضی لحاظ آداب و تشریفات هنر الاهی است گونه ای جلوه گری در سطحی از شکلها و به حسب قسمی حالت آدمی ویژه ای از واقعیت وجود دارد که به ماورای همه مظاهر و اعیان وجود و محدودیتهای راه می جوید.
هنر مطلقاً می تواند به کمک یک فکر و عقیده و یا به جنگ فکر و عقیده بیاید. یعنی یک فکر ، یک فلسفه، یک دین، یک آئین را می شود به وسیله هنر یا صنعت تقویت کرد و همچنین می شود به وسیله هنر یا صنعت تضعیف کرد.
شما اگر به سجده شاه اصفهان بروید، یا گنبد شیخ لطف الله را ببینید، متوجه می شوید که در این نقاط علم و هنر و صنعت به کمک دین آمده اند یعنی احساسات دینی از یک طرف و ذوق هنری از طرف دیگر دست به دست هم داده اند و یک شعار مذهبی در لباس هنر و صنعت جلوه گر شده است خود خط یک هنر صناعی است.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  17  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله میوکاردیت چیست

اختصاصی از اس فایل دانلودمقاله میوکاردیت چیست دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

میوکاردیت موقعیتی است که دیواره های عضلانی قلب ملتهب می شود. میوکاردیت عموما به کاهش فعالیت قلبی منجر می گردد. علت های مختلفی برای میوکاردیت وجود دارد : اعم از عفونت ها ،‌مواد شیمیایی، مواد دارویی، Radiation و برخی بیماری های مشخص در بسیاری از کودکان میوکاردیت توسط عفونت مخصوصا از نوع vrial ایجاد می شود. هیچ فاکتور یا risk factor برای این بیماری در نظر گرفته نشده است. به نظر می رسد خطر بیماری بستگی زیادی به سن ، جنس و ساختار ژنتیکی سیستم ایمنی داشته باشد.

چه چیز باعث میوکاردیت می شود؟
در کودکان عفونت های ویروسی علت مهم میوکاردیت محسوب می شود ولی داروهای بخصوص یا پاسخ های اتوایمیون می تواند باعث میوکاردیت شود ویروس هایی که عموما باعث این بیماری می شوند ویروس کوکساکی،‌آدنوویروس و آنفولانزاویروس هستند. با این حال ویروس هایی اعم از HIV یا سرخجه و….. ممکن است میوکاردیت ایجاد کنند. این مهم است که بدانیم حتی گاهی ممکن است یک کودک این عفونت ها را داشته باشد ولی به ندرت علائم میوکاردیت را از خود نشان می دهد.
به طور کمتری باکتری هایی همچون آنهایی که باعث سندروم شوک توکسیک می‌شوند قارچ ها و پارازایت ها باعث میوکاردیت می شوند.
وقتی یک ارگانیسم بیماری زا عاملی برای میوکاردیت محسوب می شود اولین حادثه قابل پیش بینی حمله میکروارگانیسیم به قلب است. ارگانیسم وارد بدن می شود و توسط سیستم گردش خون خود را به قلب می رساند. این ارگانیسم درون سلول‌های قلب رشد و تکثیر پیدا می کند و ممکن است در حین انتشار از یک سلول به سلول دیگر باعث تخریب سلول های بافت شود. در افراد نرمال سیستم ایمنی خوانده می شود تا عفونت را خاموش کند. در برخی کودکان پاسخ سیستم ایمنی بسیار شدید یا Over aggressive است در این صورت علاوه بر از بین بردن میکروارگانیسم بافت خود قلب را آسیب بیشترین آسیبی که در میوکاردیت به قلب می رسد نتیجه واکنش های سیستم ایمنی به عامل عفونت زا است نه فقط به خود ارگانیسم . به درستی مشخص نیست که چرا این اتفاقات فقط در برخی کودکان به وجود می آید. پاسخ غیرطبیعی سیستم ایمنی ممکن است فقط یک قسمت را درگیر کند یا ممکن است بر روی قسمت بزرگی از قلب اثر کند. عوامل دیگری هم در میوکاردیت موثرند.
برخی داروها که برای شیمی درمانی استفاده می شود و آنتی بیوتیک های خاصی در موارد نادر می تواند پاسخ ایمنی مشابه به آنچه در میوکاردیت ویروسی دیده شده ایجاد کنند. کودکانی که آرتریت روماتوئید کولیت اولسراتیو،‌لوپوس و اسکلرودرما(بیماری که با التهاب ارگان های مختلف بدن همراه است) دارند ممکن است متعاقب این بیماریها ،‌میوکاردیت هم بگیرند ولی بسیار نادر است.

چگونه این التهاب باعث صدمه به قلب می شود:
پروسه التهاب وقتی آغاز می شود که سلول های ایمنی شخص به بافت قلب نفوذ کنند. این سلول های ایمنی فعال شده و مواد شیمیایی از خود ترشح می کنند و به سلول هایی عضله قلب آسیب می رسانند. در این نقاط نازک شدن وهضم عضله قلب دیده می شود. چهار منطقه عضلانی قلب ممکن است تحت تاثیر قرار گرفته و بزرگ شوند. عضله آسیب دیده ممکن است التیام یابد یا اینکه بعد از زخم های التهابی از بین برود. این پروسه مناطق بزرگ وزیادی را در قلب شامل میشود در نتیجه قابلیت قلب در پمپ خون کاهش می یابد. به دنبال همین موضوع ارگان های مهم و بافت های بدن در معرض کاهش اکسیژن و مواد آلی قرار می گیرند و نمی‌توانند مواد اضافی خود را به خوبی دفع می کنند. این حالات منجر به ایجاد congestive heart failour می گردد. برای کسی که دارای میوکاردیت پیشرفته است غیرطبیعی نیست که از سایر مشکلات مثل نارسایی کلیه یا کبد رنج ببرد.
پروسه التهاب و پاسخ ایمنی توسط سایتوکین های التهابی تنظیم می شود. یکی از این سایتوکین ها ایتنرلوکین است که نقش مهمی در میوکاردیت های ویروسی بازی می کند. 3 تا 15 روز پس از ورود ویروس به بدن وشروع میوکاردیت il –6 هم افزایش چشم گیری پیدا می کنند. تحقیقات نشان می دهد که در این بیماری ژن
IL –6 هم افزایش چشم گیری پیدا ی کند. تحقیقات نشان می دهد که در این بیماری ژن -6 ILافزایش بیان یا OVER EXPRESSION از خود نشان می‌دهد.
آزمایشات حاکی بر آن است که IL –6 یکی از فاکتورهایی است که تخریب بافت را تسریع می کند.

علامت میوکاردیت چیست؟
علامات میوکاردیت ممکن است بسیار ظریف باشد و تشخیص را مشکل کند یا ممکن است کودک علائم آشکار و پیشرفته ناراحتی قلبی از خود نشان دهد. مشاهدات کلینی نشان می دهد که حاد بودن یا نبودن علامات به سن کودک بستگی دارد. کودکان بالای دو سال ممکن است نشانه های کمتری نسبت به یک کودک دوساله از خود نشان میدهد. به نظر میرسد این مساله مربوط به نابالغ بودن سیستم ایمنی کودک باشد. عفونت ممکن است در حین دوران بارداری به جنین منتقل شده باشد یا اینکه عفونت پس از تولد از مادر به فرزندان انتقال یافته است. به طور کلی نوزادانی که دارای میوکاردیت هستند ضعیف دارند که به واسطه سرمای بدنشان شناخته می شود . به علت گردش خون ضعیف در طول بدن کلیه ها ممکن است درست عمل نکنند در نتیجه کاهش ادرار وجود خواهد داشت. در نوزادانی که چند ماه از عمرشان می گذرد علائم همان است با این تفاوت که به علت کم غذایی ممکن است کاهش وزن نیز وجود داشته باشد . کودکانی با افزایش سن علائم کمتری از خود نشان می دهند. این بیماران ممکن است از علائمی مثل سرماخوردگی، مثل خستگی و تب شکایت داشته باشند.
ممکن است سرفه هم وجود داشته باشد. برخی از کودکانی که میوکاردیت پیشرفته دارند ممکن است صورت و پاهایشان بسیار لاغر شود. ممکن است دردهای شکمی به علت آسیب های کبدی وجود داشته باشد. علامات در ابتدای بیماری ممکن است بسیار ظریف باشد بنابراین چنان هم غیرمعمول نیست بیماری غیرقابل تشخیص باقی بماند. این بیماری ها سپس در دوران بلوغ با بزرگی قلب (CARDIOMEGALY) و ریتم های غیرطبیعی قابل شناسایی می شود.

میوکاردیت چگونه تشخیص داده می شود.
بدبختانه تست اختصاصی برای میوکاردیت وجود ندارد و بیشتر به صورت تشخیص های کلینیکی است.بنابراین پزشک باید به تاریخچه ای که توسط خانواده ارائه می گردد و همچنین معاینات فیزیکی تکیه داشته باشد. تست های زیادی وجود دارد که می تواند در جهت مشخص کردن علت به کار گرفته شود. معمول ترین روش X-Ray از قفسه سینه است. برخی مواقع قلب بزرگ شده و رگ های خونی شش مشخص می گردد و مایعی ممکن است فضای داخل شش وارد شده باشد.الکتروکاردیوگرام در مواقع شک می تواند به ما کمک کند. در این نوار موج ST بالارفته و T برعکس می شود. در روش Noninvasive nuclear imaging که از رادیو ایزوتوپ هایی مثل تکنتیوم –99 پیرو فسفات گالیوم 97 و ایندیوم 111 آنتی میوزنی آنتی بادی استفاده می شود می تواند نکروز میوکاردی یا التهاب را نشان دهد. MRI می تواند در مشاهده تغییرات بافتی که توسط التهاب میوکاردی به وجود آمده موثر می شود.
اکوکاردیوگرافی می تواند در ارزیابی اندازه قلب وعمل آن مفید باشدکه در واقع تشخیص بالینی را تایید می کند و همچنین وجود لخته های خون که نشان عملکرد ناصحیح قلب است مشخص می شود. دقیق ترین راه تشخیص این بیماری بپوپسی است که در حین کاتتریزاسیون Cateterization از قلب به دست می آید. لازمه این کار این است کاتتر در قلب است از عضله نمونه برداری کرده و جهت تشخیص نهایی به پاتولوژیست می فرستیم . توسط این روش دقت تشخیص به 65 درصد می رسد.

روش های آزمایشگاهی تشخیص میوکاردیت:
الف)کشت
1-انتروویروس ها : بیشترین ویروس هایی هستند که با میوکاردیت گزارش شده اند. در هیچ کشت سلولی واحدی نمی توان انتروویروس جداگانه را کشت داد. انتروویروس ها بخصوص کوکساکی B و اکوویروس می توانند در کشت سلولی Hela. W138 MRC-5,(HEH) Emgbryonic kidney (HEL) Embryonic lung fibroblast (HFF) Foreskin Fibroblast می توانند رشد کنند واثرات سیتوپاتولوژیکی از خود نشان دهند. ویروس کوکساکی A در محیط کشت تک لایه رشد نمی کند و نیازمند انکوباسیون در بچه موش است . تشخیص قطعی انتروویروس ها با مشاهده اشکال قطره اشکی ممکن می شود. انتروویروس ها در 35 تا 37 درجه به خوبی رشد می کنند و به اسید مقاوم هستند انتروویروس و راینوویروس متعلق به فامیل پیکورناویروس ها و دارای خصوصیات مشابه هستند ولی راینوویروس ها حرارت سرد مثلا 33 درجه را می پسندد و در PH اسیدی غیرفعال می شود. گروه A کوکساکی ویروس ها از گروه سلولی RHMK,RD قابل جداسازی هستند وروی HEP-2 قابل رشد نیستند. ولی گروه B کوکساکی روی HEP –2 RH رشد کره ولی روی گروه سلولی \RD رشد نمی کنند. تشخیص نمایی توسط تست خنثی سازی (Neutralization) صورت می پذیرد.

2-آدنوویروسها :
این ویروس ها به راحتی از کشت های سلولی جدا می شوند (برای مثال AS49,Hela,HEP-2,HEK,HFF) همچنین ممکن است روی کشت PMK رشد کنند. این ویروس های CPE های خوشه انگوری، بزرگ و گرد درست می کنند که معمولا 3 تا 5 روز پس از انکوباسیون درکشت سلولی Monolayer قابل تشخیص می گردند.
تشخیصی قطعی توسط روش فلورسانس آنتی بادی انجام می پذیرد. در این صورت مخلوط ویروس را در آنتی سرمی که حاوی آنتی بادی بر علیه زیر واحدهای هگزون(که در تمام آدنو ویروس مشترک است) قرار میدهند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   12 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله شهر نشینی

اختصاصی از اس فایل دانلودمقاله شهر نشینی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
پیدایش شهر و شهرنشینی به قرن ها پیش بازمی‌گردد. این پدیده، فقط تحول جغرافیای را نشان نمی‌دهد بلکه همراه آن، نوع تفکر، نوع زندگی انسان دچار تغییر گردید. بتدریج شهرها بزرگتر و به شکل جدیدتری تبدیل شد تا به امروز که هر شهری، میلیون‌ها انسان را دربرمی‌گیرد. همانطوری که انسان بر شهر و ساختار آن تأثیر داشته، شهر نیز بر انسان و رفتار و اندیشه وی تأثیر می‌گذارد. بررسی چنین حوزه‌ای مربوط به جامعه‌شناسی شهری می‌باشد. ایران نیز دچار تغییر و تحولات شهری بوده‌است. عامل اصلی در سکونت مردم در زمان کهن، آب بوده‌است. در این تحقیق به بررسی و شناخت یکی از شهرهای کشورمان، سمنان پرداخته‌ایم. این تحقیق شامل دو بخش می‌باشد، بخش اول مربوط به شهر و نظریه‌های شهری و بخش دوم مربوط به شهر سمنان است، که تمام مطالب به چهار قسمت شرایط اقلیمی، آثار و مشاهیر تاریخی، امکانات و تسهیلات شهری و حوادث اخیر سمنان، تقسیم‌بندی شده‌است. امید است که نتایج بدست آمده عاملی در جهت شناخت بیشتر نقاط سرزمین‌مان و ارتقاء دانش ما باشد.

فصل اول : شهر و شهرنشینی
دو مفهوم شهرگرایی urbanism و شهرنشینی urbanization از هم متمایز می‌باشد. به نظر عده‌ای مانند کوین، دیوید کانتیپر،شهرگرایی برای شناخت سکونت در شهر و شهرنشینی برای شناسایی شیوه خاصی از زندگی که با سکونت در شهرها بوجود می‌آید، بکار می‌روند. افراد دیگری مانند ارنست‌‌برگل، گلن‌بی‌یر، لوئیز‌ورت نیز چنین نظری دارند.
شهر از آغاز به عنوان منبعی برای نوآوری و بدعت‌گذاری بوده‌است. این نوع‌آوری نه تنها در تکنولوژی و صنعت بلکه در دین، فلسفه و افکار عمومی نیز بوقوع پیوست.

1-1- تعریف مفهوم شهر
شهر یک مفهوم تجریدی است و عناصر متشکله آن عبارت است از: ساختمان‌ها، ساکنان وسایل حمل‌ونقل و غیره که دارای ماهیتی عینی هستند.( استیفا. ص 30)
دو ملاک اساسی را برای تعریف شهر در نظر گرفته‌اند.
1- ملاک قانونی و حقوقی Legal
2- ملاک طبیعی Natural
طبق ملاک اول، شهر یک واحد حکومتی است. آن یک منطقه متشکل قانونی می‌باشد که حداقل جمعیت، مرزهای قانونی و نوع تشکیلات حکومت محلی، از طریق دولت تعیین می‌شود.
از نظر معیار دوم، شهر یک وجود طبیعی- اجتماعی است و واحدی را تشکیل می‌دهد که با ویژگی‌هایی مثل اندازه، تقسیمات شغلی و غیره، می‌توان آنرا از قلمروهای همسایه‌اش جدا کرد.
لوئیزورت شهر را از دیدگاه جامعه‌شناختی تعریف می‌کند. به نظر او شهر عبارت است از استقرار دائمی نسبتاً وسیع و متراکم افرادی که از نظر اجتماعی نامتجانس می‌باشد.
بحث دیگری که در مورد شهر مطرح است. این امری می‌باشد که برچه اساس می‌توان منطقه‌ای را بعنوان شهر یا روستا تشخیص داد.
در یونان باستان وجود ورزشگاه، تأثر و تالار، دلایل متمایز منطقه‌ای از روستا بود. در اروپا حصار اطراف منطقه‌ای و وجود حکومت‌های محلی مستقل، عاملی بود تا بعنوان شهر شناخته بشود. در امریکای لاتین این شناسایی وابسته بر وجود معبد در منطقه بود( شکوهی ص 421).
اما ملاک‌هایی مطرح گردید که بیشتر مورد قبول همگان قرار گرفت. در ابتدا تعداد نفرات را ملاک شهر قرار دادند. اکثر کشورهای اروپایی ملاک جمعیتی شهر را همان تعداد حداقل دو هزار نفر را که توسط فرانسه در سال 1846 مطرح گردید، پذیرفته‌اند. ولی بعضی از کشورهای اروپایی، ملاک جمعیتی شهر را همان تعداد حداقل دوهزار نفر را که توسط فرانسه در سال 1846 مطرح گردید پذیرفته‌اند. ولی بعضی از کشورها آن را اعمال نکردند، مثل مصر که تعداد را حداقل 11 هزارنفر قبول دارد. بعد از آن انبوهی و تراکم جمعیت را به تعداد جمعیت افزودند. سپس ویلکاس، عامل شغل را معرفی کرد. جنبه کارکردی شهر توسط مولرلیر مطرح شده‌است. بر این عوامل، جنبة اداری شهر نیز اضافه ‌گردید. به معنی آن که شهرجایی است، که دولت آن را شهر بداند. جغرافی‌دانان شهر را محل تجمع مناظر مصنوعی می‌دانند.
سوروکین و زیمرمن، هشت مورد را جهت تمایز شهر و روستا معرفی کرده‌‌اند، شغل، محیط، اندازه اجتماع، انبوهی جمعیت، تجانس،تفاوت‌ها و قشربندی‌ها، تحرک و نظام کنش‌متقابل.(استیفا،ص37)
از موارد ذکرشده، عامل شغل بخاطر سه مزیت، بهترین معیار می‌باشد، دقیق است، در همه جا اعتبار دارد و نقطه‌ای است که منشاء شهر از همانجاست. براساس این تعریف، شهر جایی است که اکثر ساکنان آن در فعالیت‌های غیرکشاورزی هستند.

2-1 تاریخچه پیدایش شهر
آنچه که باستان‌شناسان از آن به عنوان سکونت در دهکده‌ها نام برده‌اند، در حقیقت تلاشی بود که منجر به احداث سرپناهی از نی و گل شد تا انسان را از گزند عوامل طبیعی، محافظت نماید. در واقع سکونت دائم، توجه به مسکن و سپس تأسیسات اجتماعی دیگر را پدید آورد(سلطان‌زاده ، ص‌36).
در مورد منشاء و پیدایش شهرها دو نظر وجود دارد.
1- پیدایش شهرها در مناطق مختلف زمین را جدا از هم دانسته و آنرا نتیجه جریان تکاملی انسان می‌دانند.
2- پخش و تراوش و انتشار شهرنشینی از بین‌النهرین به سایر نقاط بوده‌است( سلطان‌زاده، ص‌78)
ابتدا جامعه قومی و ماقبل شهری وجود داشته که بتدریج طی یک جریان کندگذر و با پیشرفت ابزارها به جوامع پیچیده‌تری تبدیل شده‌است و به دنبال افزایش و مازاد مواد خوارکی که خود، موجب تخصصی‌شدن کارها و طبقات اجتماعی گردید. جامعه فئودالی شکل گرفت. دو پدیده مهم خط، نگارش و کاربرد سایر منابع انرژی بجز انسان و حیوان، در این دوران تجلی یافت. چنین جوامعی نیازمند نوع ویژه‌ای از سازمان اجتماعی و محیط مساعد بودند. در حدود 3500 سال قبل از میلاد در منطقه بین‌النهرین و دره‌های دجله و فرات که دامنه آن تا کرخه و کارون کشیده شده‌است، اولین شهرها شکل گرفتند.
در آن زمان قدرت سیاسی و دینی با هم یکی بود. از قدیمی‌ترین شهرها، سومریان و آکادیان است.«اور» مشهورترین شهر سومر بود که پایتخت” اورناما” بود. ابتدا شهرت سیاسی داشت ولی بعدها حالت مذهبی پیدا کرد. از شهرهای مهم آکاد می‌توان” کیش، اکاد و سیپار” را نام برد. از شهرهای مهم تمدن آشور شهرهای «نینوا، کامهو، بوریس‌پا، آشور» می‌باشند.
بابل ، شهر مهم بابلیان بوده‌است که از نظر مذهبی- سیاسی و نظامی اهمیت داشته‌است. در اطراف رودخانه زرد و ایندوس شهرهای بسیاری ظهور گردید. شهرهایی مثل سومر، ارچ، لاگاش، کیش، و اور خیلی به هم شبیه بودند. اهالی آنها از گندم، جو،غلات، خیش، برنز، و ارابه استفاده می‌کردند و رهبری آنها بدست پادشاه و روحانیون و کاهنان بود.
حدود 2500 سال قبل از میلاد شهرهای موهنجو دارو – هاراپادا- در دره ایندوس( پاکستان فعلی) ظهور کردند و حدود هزارسال بعد اجتماعات شهری در اطراف رودخانه زرد چین پدید آمد.
تجارت و بازرگانی در شهرهای جلگه‌ای، موجب گسترش آنها گردید و شهرها، منابع مادی و انسانی را در نواحی مختلف توسعه دادند و شهرهای تازه‌ای پدیدار گشتند. امپراطوری‌ هان HAN در چین بوجود آمد. گسترش امپراطوری‌ها موجب توسعه شهرها شد و در طی پنج قرن عصر آهن. شهرها به اندازه 15 قرن عصر برنز گسترش یافتند. در قرن 5و 6 قبل از میلاد، جاده ابریشم از چین به ترکستان کشیده‌ شد و ظهور شهرها، جلالی دیگر یافت. از سوی دیگر در سرزمین اروس، فینیقی‌ها گسترش به سمت راست را آغاز کردند. و شهرهایی در طول ساحل افریقا و اسپانیا ایجاد کردند. امپراطوری روم، زندگی شهری را به نواحی غیرشهری غرب، فرانسه، انگلیس، آلمان و اروپای شرقی گسترش داد( استیفا ص61).
رابطه شدیدی بین ایجاد و زوال امپراطوری وآبادی و ویرانی شهرها وجود دارد. با آغاز قرن 11 بسیاری از شهرها به خود مختاری نسبی رسیدند و این خودمختاری در ممالک اروپایی بیشتر از جوامع آسیایی بوده‌است ، ولی در اواخر قرون وسطی خودمختاری شهرها از بین رفت. انقلاب صنعتی تغییرات عمیقی در زندگی شهری پدید آورد. شهر صنعتی با سیاست نظام طبقاتی، ترویج آموزش عمومی، ارتباطات جمعی و تغییر محل نخبگان در حومه شهر، مشخص می‌گردد. طلوع شهر صنعتی بین 1750 تا 1850 می‌باشد. انسان با بهره‌بری از علوم تجربی، بیشتر از دوران ماقبل صنعتی، قادر شد از طبیعت استفاده کند و آن را کنترل نماید. اولین شهرهای صنعتی در انگستان ظاهر شدند چرا که این کشورها از خشونت و قیدوبندها به دور بود.
فرآیند صنعتی‌شدن، نه تنها ادامه داشت بلکه با ظهور ماشین‌های خودکار، سریع‌تر گردید و یکی از جلوه‌های آن، شهرهای غول‌پیکری است که هم‌اکنون وجود دارد. خیابان‌ها، ساختمان‌ها و کارکردها، سه عاملی هستند که در توسعه و دگرگونی شهرها بسیار مؤثر بوده‌اند. یکی دیگر از عوامل شکل‌گیری شهرها، جنگ و عامل اقتصادی و عامل نظامی می‌باشد. حتی اوقات فراغت و موقعیت‌ شهرهای دانشگاهی نیز در تشکل شهرها مؤثرند( استیفا ص 83)

3-1 شهرهای غول‌آسا
رشد و توسعه شهرها و شهرنشینی ، همچنان ادامه داشت تا قرن بیستم که موجب پیدایش شهرهای غول‌آسا گردید. این شهرها شریان‌های حیاتی جامعه را در اختیار دارند. پیترهال عوامل رشددهندة شهرهای غول‌آسا را جمعیت و صنعتی شدن معرفی می کند .
لوئیس مامفورد بجای عبارت ما در شهر (Metropolis) که از دو واژه یونانی( مادر و شهر) ترکیب شده‌بود، عبارت(Conturbation ) را که توسط پاتریک مطرح شده‌بود، پذیرفت. از نظر مامفورد، مادر شهرهای جدید محصول کاپیتالیسم‌های مالی و بوروکراسی‌های توسعه‌طلبانه ناشی از جنگ است. اجزای اصلی ما در شهر عبارتست از:
1- مجتمع اقتصادی مرکزی
2- کارخانه‌ها و تأسیسات صنعتی
3- خانه‌ها با وسایل خدماتی
4- زمین و فضای باز
یکی از مزایای مادر شهر، این است که مردم بدون تغییر محل سکونت خود، می‌توانند کار خود را تغییر دهند. اداره آمار ایالات متحده امریکا، حوزه‌ مادرشهری را یک شهر هسته‌ای با حداقل 50000 نفر معرفی می‌کند. ولی گرهارد انزنبرگ آن را تمرکزی از پانصدهزار نفر می‌داند که در حوزه‌ای زندگی می‌کنند که فاصله آن از دور یا نزدیک به مرکز شهر، پیش از چهل‌دقیقه نباشد (استیفا ص 83). چندین طرح را برای آینده مادر شهرها در نظر گرفته‌اند.
1- طرح شهرک‌های ماهواره‌ای: شهرک‌ها طوری قرار می‌گیرند که ضمن شباهت کم‌وبیش، هر یک مستقل نیز می‌باشد.
2- طرح منظومه‌ای: مجموعه‌ای از واحدهای جدا و دور از هم که هر یک دارای کارکرد ویژه‌ای می‌باشند.
3- طرح خطی: مرکز واحدی نیست بلکه، مراکز متعدد و بهم‌پیوسته، تشکیل یک خط می‌دهند. اصطلاح کلان‌شهر که در مورد منطقه‌ای بکار می‌رود که شامل چند مادرشهر است. توسط ژان‌گوتمن جغرافیدان،معرفی شده‌است. یک مادرشهر، دارای شکل غالب یک هسته‌ای است اما کلان‌شهر وقتی ایجاد می‌شود که مرزهای مناطق در حال گسترش، با یکدیگر تداخل یابند.
در دهه 1960، تعداد 24 شهر غول‌آسای مرکزی با جمعیت سه‌میلیون و بیشتر و 13 مرکز با 5 میلیون نفر و 4 مرکز با جمعیتی بیش از 10 میلیون نفر در جهان وجود داشته‌است.( استیفا ص149)
برای مثال، امریکا سال 1920 حدود 2/51% شهرنشنی داشته‌است و این رقم در سال 1960 به 3/69% رسید. استرالیا، اسکاتلند حدود 80% داشته‌اند و فرانسه سال 1955 حدود 9/55% شهرنشینی داشته‌‌است، در دهه 1950 قاره اقیانوسیه بیشترین حوزه مادرشهری را به خود اختصاص داده‌بود. (استیفا ص 63)

فصل دوم : شهرنشینی در ایران
عنوان «هلال حاصلخیز» توسط پروفسور برسند، مطرح گردید که در برگیرنده قسمتی از فلات ایران است . تمدن‌های این هلال، جزء اولین تمدنهای کشف‌شده است. الگوی فضایی و پیکری شهرهای ایران توسط هینزگامه سال 1979 مورد مطالعه قرار گرفته‌است. همچنین دو محقق به نام‌های فریدن و مان در سال 1974 ، 1971 در مطالعه شهر کرمان به این نتیجه رسیده‌اند که توپوگرافی و تأمین آب و مبانی فرهنگی اولیه، سکونت‌گاه‌های ایران را تشکیل می‌داده‌است. دکتر منصور غلامکی در کتاب خود« سیر در تجارب مرمت شهری از ونیز تا شیراز» به مطالعه شهرهای سنتی و مذهبی ایران پرداخته‌است.( دیکنز ص 18).
مهندس محمد توسلی در کتابش به مطالعه شهرهای خشک ایران مثل یزد پرداخته‌است شهرهای ایران براساس دلایل مختلفی در دوره‌های متفاوتی بصورت کند یا تند رشد یافته‌است.

1-2 پیدایش شهر در ایران
عده‌ای تأسیس شهرها را به اشخاص و عده‌ای دیگر آن را به شاهان کیانی نسبت داده‌اند. طبق نظریه‌ بسیاری از زمین‌شناسان، سرزمین ایران بوسیله بالاآمدن و چین‌خوردن تحت تأثیر سه صفحه عظیم، عربستان، اوراسیا، و هندوستان که بر هم فشار می‌آوردند، شکل گرفته‌است.
بطورکلی علل پیدایش شهرها در ایران به دو نوع تقسیم‌بندی شده‌است:
1- عوامل درون‌زا: مناطق بخاطر توانائی‌های طبیعی و شرایط اقلیمی مناسب و نوع سازمان اجتماعی یا مسائل تاریخی توانسته‌اند به شهر تبدیل شوند.
2- عوامل برونزا: چنین عواملی بخاطر بسط روابط سرمایه‌داری ازخارج بر ایران تحمیل می‌شدند و موجب تبدیل منطقه‌ای به شهر می‌گردیدند.( دیکنز ص 6)
شهرهای ایران، در نواحی با منابع آب و پسکرانه‌های نسبتاً قابل کشت، ساخته شده‌اند. تقریباً تمامی شهرهای مهم ایران از دوران باستان در طول مسیرهای اصلی تجاری واقع شده‌بودند . جاده ابریشم برخی از شهرهای باستانی مثل نیشابور، ری، قزوین، تبریز، را بهم مرتبط می ساخت و جاده دیگر، جاده شاهنشاهی هخامنشی بوده‌است. یکی از شهرهای باستانی به نام سلطانیه، نزدیک زنجان در زمان« الجایتو» شاه مغول، بین سالهای 1304 و 1316 ساخته شد که بعد از فروپاشی مغول، آن نیز متروک شد. موقعیت‌های مکانی شهرهای ایران توسط عواملی مانند عناصر طبیعی، وجود جاده‌های تجاری، ملاحظات نظامی، و فرهنگی سیاسی، مذهبی تعیین شده‌اند.
شهرهای سنتی ایران دارای ساختمان‌هایی با ارتفاع یکسان، خیابان‌های باریک و گاهی پیچ‌درپیچ می‌باشد که جهت‌‌گیری سوی خورشید، باد و منابع آبی از خصوصیات آن است ، همچنین فاقد فضاهای بزرگ باز بودند. این شهرها برخلاف شهرهای کهن اروپا ، فاقد شهردار بودند.
با تخصص نواحی باستانی خاورمیانه، به تولید کالاها و فعالیت‌های تجاری، شهرها، شروع به رشد کردند. شهرهای مثل اصفهان و شیراز به دلایل حکومتی و سیاسی رشد یافتند. اصفهان در زمان شاه‌عباس اول و شیراز در زمان کریم‌خان زند . بازار قلب شهرنشینی بوده‌است ، مثل بازار اصفهان و کرمان.
مدهب نیز در شکل‌گیری شهرها تأثیر بسزایی داشته‌است. در زمان زرتشتیان، آتشکده‌ها مراکز مهم را تشکیل می‌دادند و در قرن هفتم با حمله اعراب و ظهور اسلام، آتشکده‌ها جای خود را به مساجد دادند. در چند قرن اول بعد از اسلام ، مکان بدون مسجد، شهر محسوب نمی‌شد. نقش مسجد در شهرهای سنتی ایران با نقش کلیسا در شهرهای قرون وسطی اروپا ، مقایسه شده‌است.

2-2- تاریخچه پیدایش شهر در ایران
تغییر و تحولات منطقه‌ای و سکونتی ایران را از دوران کهن تا به امروز می‌توان به دو دوره تقسیم کرد: تکامل شهرهای آسیایی به ظهور امپراطوری‌های بزرگ ، بستگی داشته ، که عقایدشان مبتنی بر کشاورزی بوده‌است «افزایش جمعیت شهرهای بزرگ اروپا طی بیست‌سال حدود 20% بوده‌است و سالانه حدود 5/1%. در حالیکه ایران، تهران این رقم در حدود 200% و سالانه 5/6% بوده‌است (سلطان‌زاده ص51) .
می‌توانیم رشد شهرنشین را در ایران به دو دوره تقسیم کنیم:
دوران باستان و دوران بعد از ظهور اسلام که دوره دوم ، خود به چند مرحله تقسیم می‌شود:
در ادامه ، هر دوره بطور مجزا مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته‌است.
1-2-2 دوران باستان
در پایان هزاره دوم قبل از میلاد، مادها و پارسها به فلات ایران آمدند و«دیااکو» دولت مادها را بنیان نهاد. تأسیس شهر شوش به اواخر هزاره پنجم قبل از میلاد می‌رسد. در زبان اوستا واژه «خشتر» به معنی شهر بود. طراحی شهرهای اولیه به سه شکل بوده‌است:
1- شطرنجی : این طرح مرتبط با صلیب و نمودی از مسیحیت بوده‌است.
2- دایره‌ای: در چنین طرحی ، شهر دارای موقعیت نظامی بود.
3- ارگانیک: شکل‌گیری چنین شهرهایی متأثر از شرایط طبیعی و زیستی بود. سلوکیان شهرهای مستقلی را بنا نهادند و پارت‌ها به پیروی از آنان شهرهای دایره‌ای شکل ایجاد کردند.
شاهان هخامنشی در توسعه شهرها کوشش بسیار کردند که ارگ سلطنتی از ویژگی آن دوران می‌باشد. احداث جاده‌ها در آن زمان صورت گرفته‌است. امپراطوری اشکانیان،اوایل قرن 6 قبل از میلاد تأسیس شد. در این دوران شهرها بیشتر بصورت شطرنجی بودند. فعالیت شهرسازی در زمان مهرداد اول و دوم به حد اعلی رسید و ساسانیان نیز راه آنها را ادامه دادند.
در ایران شهرهایی مثل پاسارگاد، تخت جمشید، اکباتان(دارای اهمیت سیاسی) و شهرهایی مثل سلک، تپه یحیی، تپه سوخته( دارای اهمیت اقتصادی) از قدیمی‌ترین شهرها هستند( استیفا ص‌92)
شهر «اردشیر حوزه» نمونه‌ای از محاسبه دقیق ریاضی ساختمانسازی آن دوران می‌باشد. شهرها یا بصورت دایره‌ای شکل بودند، مثل شهر گور و یا بصورت شطرنجی.
در شهرها، جایگاه ویژه‌ای برای آتشکده‌ها در مراکز شهر قرار می‌دادند و همین امر سلطنت مذهبی را پدید آورد. شهرها دارای دروازه‌هایی به سمت چهار جهت اصلی بودند.در اطراف شهرها خندق کنده‌می‌شد. بسیاری از شهرهای ایران در این دوره تأسیس شدند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  46  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله ارگونومی

اختصاصی از اس فایل دانلودمقاله ارگونومی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی دانشی است کاربردی، مرکب از علوم پایه مختلف که سعی دارد با طراحی کردن ابزارها، دستگاه‌ها، ماشین‌آلات و محیط کار تناسب مناسبی بین انسان از نظر شرایط (فیزیکی ـ روحی) و حتی توانایی‌های او و فضای محیط کار و ماشین آلات و ... ایجاد کند .‏
در اصل این علم در نظر دارد به جای هماهنگ سازی انسان با محیط، محیط را با انسان هماهنگ سازد. علم ارگونومی با هدف حداکثر کردن بهره‌وری با توجه به سلامتی، ایمنی و رفاه انسان در محیط شکل گرفته است . ارگونومی با مطالعه قابلیت‌ها و شرایط انسان، استرس‌های محیط کار، آشنایی کامل به نیروهای استاتیک و دینامیک بدن انسان، احتیاط، خستگی، آموزش و طراحی ابزارها به حمایت انسان در حین کار آمده است. با رعایت اصول ارگونومی فشار کار و خستگی‌های بی مورد کاهش می‌یابد، در نتیجه کارایی نیز افزایش پیدا می‌کند و در نهایت می‌توان گفت با اجرای این اصول، هم منافع کارگران و هم منافع کارفرمایان تأمین می‌شود.
علم ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی به زوایای مختلف سلامت و بهداشت انسان می‌پردازد و کارایی انسان را مورد بررسی قرار می‌دهد .

جویس مریلین، رئیس مؤسسه جویس در سیاتل آمریکا بر این عقیده است که اکنون دیگر این باور عمومیت یافته است که شرکت‌هایی که بهره وری و کنترل کیفیت را مد نظر دارند، دخالت دادن ارگونومی را در برنامه‌هایشان به عنوان یک شم تجاری به‌کار می‌گیرند؛ شرکت‌های موفق برنامه ارگونومی را با ایمنی، کنترل کیفیت و برنامه‌های تولیدی جهت دستیابی به حداکثر سود تلفیق کرده‌اند.‏
امروزه کمتر فعالیتی یافت می‌شود که عاری از هر گونه عامل تهدید کننده سلامتی باشد و بخش عمده‌ای از این صدمات ناشی از کار مربوط به نادیده گرفتن اصول ارگونومی است. یکی از شایع‌ترین این صدمات، صدمات استخوانی- عضلانی در محیط کار هستند که سبب ناتوان کردن فرد در انجام کارهای روزمره می‌شود و باعث افت کارایی، تقلیل کیفیت محصول و افزایش غیبت‌های ناشی از این صدمات جسمی می‌شود و در بعضی مواقع سبب از کارافتادگی فرد و غرامت‌های دستمزد می‌شود که این خود ضربه ای بر اقتصاد کشور وارد می‌کند.‏
قبول واژه ارگونومی در تاریخ 16 فوریه 1950 مورد تأیید قرار گرفت. حرفه عوامل انسانی(ارگونومی) در دوران پس از جنگ زاده شد. انقلاب کامپیوتر سبب‎ ‎شد که عوامل انسانی مورد توجه عامه قرار گیرد. به نظر می‌رسد که بحث درباره تجهیزات‎ ‎کامپیوتری طراحی شده بر اساس اصول ارگونومی، نرم افزار‌های کاربر پسند و نقش عوامل‎ ‎انسانی در دفاتر عملاً بخشی از مقاله‌های در کامپیوتر و انسان در هر روزنامه و‎ ‎مجله ای را تشکیل می‌دهد. وسایل جدید کنترل، ارائه اطلاعات از طریق نمایشگر‎ ‎کامپیوتر و تأثیر فن آوری نوین بر انسان، عرصه‌هایی هستند که حرفه عوامل انسانی‎ ‎در آن‌ها نقش دارد.‏
تعاریف ارگونومی ‏
واژه ارگونومی از دو کلمه یونانی "ارگون" به معنی کار و " نوموس" به معنی قوانین و اصول تشکیل شده است و در لغت به معنای مطالعه قانون کار یا ارتباط بین کارگر و محیط کار تعریف شده است. علم ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی مجموعه ای از علوم پایه مختلف از جمله فیزیولوژی روانشناسی، فیزیک و مکانیک، طراحی، جامعه شناختی و بسیاری موارد دیگر است. این علوم پایه در کنار یکدیگر به طراحی بهتر سازمان در جهت بهره وری بیشتر کمک می‌کنند. برخی از تعاریفی که متخصصان و کارشناسان این علم از ارگونومی کرده‌اند در ادامه ارائه شده‌اند.‏
ارگونومی علم مطالعه انسان‌ها در حین انجام کار برای درک ارتباط پیچیده میان افراد و جنبه‌های فیزیکی و روانشناختی محیط کار، نیازهای شغلی و روش‌های کار است.‏
انجمن بین‌المللی ارگونومی، ارگونومی را چنین تعریف می‌کند:‏
ارگونومی علمی است که دانش حاصل از علوم انسانی را با مشاغل، سیستم‌ها، محصولات و محیط زیست با توجه به توانایی‌های جسمانی و روانی و محدودیتهای انسانی مرتبط می‌سازد.‏
ارگونومی علمی برای هماهنگ سازی کار و ابزارآلات با انسان برای بهره‌وری بیشتر سازمان و آسان شدن کار برای خود انسان و حمایت از وی در برابر خطرات و آسیب‌های احتمالی در محیط کار و در نهایت جلوگیری از به وجود آمدن هزینه‌های اضافی و در کمک به اقتصاد کشور شکل گرفته است (مؤلف).‏
با این تعاریف می‌توان این گونه نتیجه گرفت که وجود یک محیط کار که از اصول ارگونومی حداکثر استفاده را می‌کند برای فرد ایجاد آرامش می‌کند.‏

زمینه‌های علم ارگونومی ‏
فیزیولوژی محیطی
در فیزیولوژی محیطی اثرات شرایط و عوامل محیطی از قبیل صدا، گرما، سرما، رطوبت، نور و ... از ابعاد مختلف فردی - اجتماعی و جسمانی - روانی بر فیزیولوژی بدن انسان و عملکرد وی را در این شرایط مورد مطالعه قرار می‌دهد. هرگاه هر یک از این عوامل ذکر شده از حد تحمل فیزیولوژیک انسان فراتر رود به عنوان عامل محیطی زیان بار که تنش‌زا است مطرح می‌شود که باعث بروز آسیب‌ها و اختلالاتی در افراد می‌شود. وجود شرایط نامطلوب وضعیت، بر روی فرد آثار گفته شده زیر را به همراه خواهد شد:‏
حرارت و رطوبت بیش از حد می‌تواند منجر به کاهش توان کاری فرد شود.‏
سروصدای بیش از حد می‌تواند باعث کاهش قابلیت شناسائی عیوب و انجام نامطلوب وظایف شود و در بعضی موارد منجر به از بین رفتن تمرکز حواس افراد و در نتیجه بی دقتی فرد در انجام کار می‌شود، علاوه بر این‌ از نظر پزشکی نیزمی‌تواند باعث افت شنوایی می‌شود.‏
محدوده تشدید برای بدن انسان در مواجهه با ارتعاش، فرکانس 4 تا 8 هرتز است. مواجهه بلند مدت ارتعاش در چنین فرکانس‌هایی می‌تواند باعث به‌ وجود آمدن اثرات منفی مختلفی بر روی سلامتی انسان شود .‏
‏فیزیولوژی کار ‏
فیزیولوژی کار شاخه‌ای از فیزیولوژی انسان است و اعمال عملکرد بافت‌ها و اندام‌ها را در هنگام کار مورد بررسی قرار می‌دهد.‏
وظیفه فیزیولوژی کار در اینجا این است که میزان سختی کار را اندازه گیرد و آن را با توانایی‌ها و قدرت فرد متناسب سازد. این مسأله خود باعث می‌شود که استرس‌ها و تنش‌های مختلف که فرد را تهدید می‌کند کاهش یابند. در این محیط ( فیزیولوژی کار ) توان هوازی مورد نیاز مشاغل مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد مثلاً دریافته اند که انجام فعالیت‌های خیلی سنگین به بیشتر از 5/2 لیتر اکسیژن در هر دقیقه نیاز خواهد داشت، در این مرحله از مطالعات ضربان قلب، فشار خون و اسیدلاکتیک نیز مورد بررسی و اندازه گیری قرار می‌گیرد.‏
آنتروپومتری یا تن سنجی
آنتروپومتری از دو کلمه یونانی "آنتروپوس" به معنی انسان و "مترین" به معنای اندازه‌گیری و سنجش گرفته شده است.‏
آنتروپومتری علم سنجش ابعاد بدن انسان است .این علم در طراحی ایستگاه‌های کار و فراهم آوردن اطلاعات اولیه کمک می‌کند . آنتروپومتری به دو صورت استاتیک یا ساختاری و دینامیک یا کاربردی مورد بررسی قرار می‌گیرد. ‏
در آنتروپومتری استاتیک، اندازه اندام‌های مختلف بدن در شرایط ثابت و بدون حرکت مورد بررسی قرار می‌گیرد و در آنتروپومتری دینامیک، دامنه حرکت اندام‌ها و چگونگی حرکات نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.‏

بیومکانیک
بیومکانیک علمی است که ویژگی‌های مکانیکی اندام‌های بدن انسان را مورد بررسی قرار می‌دهد و در هنگام انجام حرکات گوناگون ساختمان‌ها و سیستم آناتومیک بدن انسان را تجزیه و تحلیل می‌کند . بدن انسان به عنوان یک سیستم اهرمی به دسته‌های زیر تقسیم می‌شود:‏
اهرم‌های کلاس یک ‏
اهرم هایی که تکیه گاه ( مفاصل ) بین بار ( نیروی خارجی ) و نیرو ( نیروی تولیدی توسط ماهیچه‌ها ) قرار دارد، مانند سیستم اهرمی مهره اطلسی گردن
اهرم کلاس دو ‏
اهرم هایی که تکیه گاه در یک انتها و نیرو در انتهای دیگر قرار دارد، مانند سیستم اهرمی مفصل انگشت شست پا در هنگام بلند کردن بدن به کمک ماهیچه دوقلو ( حرکت اسکات ). ‏

اهرم‌ها کلاس سه ‏
اهرم‌هایی که در یک انتها و بار در انتهای دیگر قرار دارد و نیروی که ممکن است در هر نقطه‌ایی بین تکیه گاه و بار اعمال شود، مانند سیستم اهرمی مفصل آرنج هنگام نگه داشتن یک وزنه.‏

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 23   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید