دانلود تحقیق درمورد ازدواج مسیار عرب ها

اختصاصی از اس فایل دانلود تحقیق درمورد ازدواج مسیار عرب ها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 4

ازدواج مسیار عربها

برخی رسانه های عربی از استقبال ازدواج مسیار در میان دانشجویان و جوانان عرب خبر داده اند که لزوما نمی خواهند یا نمی توانند مانند زوجهای عادی با یکدیگر زندگی کنند. زیرا اگرچه در این نوع ازدواج، حضور دو شاهد در مراسم عقد الزامی است، ولی در مجموع ازدواجی مخفی به حساب می آید. مردانی که دارای همسر رسمی هستند نیز حق دارند که در صورت اقدام به ازدواج مسیار، این موضوع را از همسرانشان پوشیده نگه دارند.

مطرح شدن دوباره این نوع ازدواج با وضعیت اجتماعی امروز کشورهایی مانند مصر بی رابطه نیست. به گفته "حسیب عمار"، خبرنگار در قاهره، بالا رفتن هزینه های ازدواج، فقر اقتصادی و نیز بالا رفتن سن ازدواج از جمله دلایل روی آوردن برخی به این ازدواج است.

در عین حال به نظر می آید که انگیزه کسانی که در کشورهای ثروتمند عربی مانند عربستان و امیرنشین های حاشیه خلیج فارس به ازدواج مسیار روی می آورند، مشکلات اقتصادی نیست، بلکه برعکس، توان اقتصادی چنین ازدواجی را برای آنها آسان می کند.

امری که به گفته حسیب عمار منتقدان این نوع ازدواج آنرا اینگونه مطرح می کنند: "منتقدین در مصر می گویند که در این نوع ازدواج، فقط زن برای ارضای تمایلات جنسی مرد و عمدتا به دلیل نیازمندی مالی و فقر تن به ازدواج می دهد. آنها می گویند که این امر ارزش زن را پایین می آورد و آنانرا در خدمت مردان ثروتمند و هوسران قرار می دهد."

شواهدی که رسانه های کشورهای عربی به آن استناد می کنند، حاکی از این است که این نوع ازدواج بیشتر در میان مردانی که دارای همسر رسمی هستند طرفدار دارد. با این حساب، آیا مسیار مشابه ازدواج موقت یا متعه است که مذهب شیعه آنرا به رسمیت می شناسد و اخیرا در ایران نیز بحثهای زیادی درباره آن مطرح بوده است؟

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید

دانلود تحقیق نقش مسیحیان عرب در گسترش نفوذ فرهنگی غرب به دنیای عرب

اختصاصی از اس فایل دانلود تحقیق نقش مسیحیان عرب در گسترش نفوذ فرهنگی غرب به دنیای عرب دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده:
در دوره معاصر جهان عرب بویژه مقطع زمانی سالهای 1800 تا 1950 میلادی یکی از واقعیتهای غیر قابل انکار، نقش ادبا و فرهنگ سازان مسیحی عرب در تولید، توزیع مفاهیم ومضامین و رواج برخی مکاتب ادبی و نیز انتقال فرهنگ غربی از این راهها به جهان عرب است. کاوش در سه سطح عرصه ها و زمینه های فرهنگی از جمله نهادهای فرهنگی، مجامع ادبی و نیز شناخت قالب ها و ساختارهای ادبی نشان می‌دهد: پدیده سلطه گرایی غرب نسبت به شرق و بویژه کشورهای عربی که اولین حوزه نفوذ و مداخله غرب به شرق بوده، واقعیتی انکار ناپذیر است چنانچه از چالشهای عمیقی بویژه در جریان جنگهای صلیبی میان کشورهای اروپایی و مسلمانان حوزه مدیترانه جریان داشته است. اما از آغاز دوره رنسانس و پس از انقلاب صنعتی این رویارویی به جای آنکه شکل دینی و ایدئولوژیک داشته باشد حیثیتی توسعه طلبانه و سلطه خواهانه داشته است از آن پس زوال امپراتوری عثمانی به عنوان بهترین ساختار سیاسی اجتماعی در میان جوامع اسلامی- عربی که در اثر دو عامل ضعف و سستی درونی ساختار این امپراتوری و اقتدار اروپاییان حاصل آمد، ما حصل سالهای طولانی مبارزه فرهنگی، نظامی و سیاسی دول استعمارگر بوده است که در حوزه فرهنگی، شناخت قالبهای ادبی همچون شعر، نثر، داستان، نمایشنامه، موسیقی و سرانجام پی جویی مضامین و مقاصد نهفته در این قالب ها بر پایه درک مکاتب و اسلوب ها و سبکهای تبلیغ شده از سوی غربیان یا حامیان داخلی آنها در کشورهای عربی در دو قرن پایانی هزاره دوم میلادی می تواند در شناخت حوزه وسیع، عمق تاثیر و نقش بسیار موثر عوامل واسط در انتقال، ترویج و یا اشاعه آموزه ها و ارزشهای غربی در مجامع عربی سودمند باشد. در این میان هرچند در تاریخ معاصر عرب کم نیستند ادبا و نویسندگان مسیحی مسلک که در رویارویی با فرهنگ غربی بر هویت عربی خود تاکید کرده و به گونه ای وانمود کرده اند که عرب مسیحی هستند و نه مسیحی عرب اما حتی در میان این عده نیز به هر حال مسیحیت بعد اساسی هویت آنان بوده است و بی تفاوتی و بی‌توجهی آنان را نسبت به هجوم فرهنگ غرب به ارزشهای اسلامی که عنصر غالب در فرهنگ و ادب عربی می باشد، موجب شده است که حتی اگر فرض کنیم رویکرد آنها نسبت به فرهنگ اسلامی خصمانه و معارضانه نبوده است باز در گسترش اباحه‌گری بی تاثیر نبوده اند. با این همه این سخن بدین معنا نیست که در میان ادبای مسیحی عرب افرادی که با تلاش و کوشش خود به رشد و غنای فرهنگ جوامع عربی کمک کرده اند نادرند و باز این سخن بدین معنا نیست که ادبای مسلمان در انتقال فرهنگ غربی یا ترویج مکاتب، اسلوبها مضامین قالبها و ارزشهای غربی در آثار ادبی خود هیچگونه نقشی نداشته اند و باز این سخن منکر جنبه های مثبت و ارزشهای تمدنی و پیشرفتها و نوآوریها و دستاوردهای ارزشمند فرهنگ غربی نیست. در هر حال ادبای مسیحی عرب با بهره گیری از موسسات فرهنگی آموزشی و رسانه ای در دوره معاصر که عوامل نهضت ادبی قلمداد شده اند در گسترش فرهنگ غرب به جوامع عربی از طریق اشاعه ادبیات عربی موثر بوده اند.
توزیع و گستره مکاتب و نحله های ادبی غربی در جوامع عربی از جمله عوامل موثر در ایجاد گفتمان های ادبی و فضا سازی برای تولید آثار ادبی در چارچوبه وارد شده از دنیای غرب بوده است. در این پژوهش نشان داده شده است که نقش مسیحیان عرب در گسترش نفوذ فرهنگی غرب به دنیای عرب قابل توجه و بسیار گسترده بوده و اگرچه در موارد بسیاری به عنوان تقویت کننده و ترویج دهنده و تسریع کننده انتقال فرهنگ غرب به دنیای عرب بوده اند اما از آن رو که اولاً همه جنبه های فرهنگ غرب منفی نیست و ثانیاً برخی از آنها بر هویت عربی خود تاکید داشته اند نقش مثبت و منفی مسیحیان عرب را در ادبیات معاصر عربی در پی داشته است به علاوه مسیحیان عرب از آن رو که شعر و داستان رواج و نفوذ فراوانی در میان خوانندگان و علاقه‌مندان جوامع عربی داشته است به صورت آگاهانه یا ناآگاهانه توجهی ویژه به این دو قالب داشته و مطالعه اثر مسیحیان عرب در بهره گیری از این دو قالب ادبی نشان دهنده تاثیر بارزتر و با حوزه و گستره وسیع تر شعر و داستان در چارچوب مورد پژوهش از سوی ادبای مسیحی عرب می باشد.

فهرست مطالب:
طرح تحقیق     1
مقدمه     7
بخش اول : ریشه ها و زمینه های تاریخی نفوذ فرهنگ غرب بر جوامع عربی     10
پیشگفتار     11
فصل اول : عوامل نهضت ادبی     15
پیشگامی مصر     16
وضع شام     18
1-    مدارس     24
1-1-    لبنان     24
1-2-    مصر     25
1-3-    سایر بلاد عربی     25
2-روزنامه  و مجلات     25
2-1-مصر     25
2-2- لبنان     26
3-چاپ و چاپخانه     26
4- کتابخانه     27
5- انجمن های علمی و ادبی     27
6- ارتباط و تماس مستقیم با غرب     27
7- ترجمه داستان های غربی     32
7-1- سیر تحول داستان نویسی در مصر تا جنگ جهانی دوم     39
7-2- نقد و بررسی سیر تاریخی داستان نویسی در ادبیات نوین     53
8- نمایشنامه     59
9- سینما     60
فصل دوم : شرق شناسی     61
1-    مفهوم شرق شناسی     62
1-1-    معنای لغوی استشراق     62
1-2-    معنای اصلاحی استشراق    63
2-    پدیده مشرق شناسی     64
3-    شرق شناسی     66
4-    شرق به عنوان «غیر»    67
5-    نمونه های بارز صورت نمایشی شرق     69
6-    سیاست و شرق شناسی     70
7-    یونان گرایی و مسیحیت  به عنوان اجزای بنیادین میراث شرقی ها     70
8-    شرق شناسی وارونه     71
9-    بومی گرایی     72
نقد و نظر    73
بخش دوم : مکاتب ادبی معاصر     77
فصل اول : مکاتب ادبی غرب     78
1-    سیر تحول تاریخی مکاتب ادبی غرب     79
2-    مکاتب ادبی مغرب زمین     83
2-1- کلاسیک     85
2-2- کلاسیک جدید     88
2-3- رومانتیسم     91
2-4- پارناسیسم     96
2-5- رئالیسم     100
2-6- رئالیسم سوسیالیستی     102
2-7- سوررئالیسم     102
2-8- سمبولیسم     103
2-9- اگزیستانسیالیسم     106
2-10- دادائیسم     110
فصل دوم شعرعربی و مکاتب ادبی غرب     112
1-    شعر عربی قدیم     113    
1-1-    مکتب «عمود الشعر»    114    
1-2-    مکتب نوپردازان     115    
1-3-    مکاتب عربی قدیم     116    
1-3-1 – مکتب صنعت     116    
1-3-2- مکتب تصنیع     117    
1-3-3- مکتب تصنع     117    
2-    شعر عربی معاصر    118    
2-1-    کلاسیک نوین در شعر عربی معاصر     119    
2-2-    رومانتیسم در شعر عربی معاصر    121
2-3-    رئالیسم در شعر عربی معاصر    125
2-4-    سوررئالیسم در شعر عربی معاصر    126
2-5-    سمبولیسم در شعر عربی معاصر    127
2-6-    اگزیستانسیالیسم در شعر عربی معاصر    132
2-7-    پارناسیسم در شعر عربی معاصر    134
2-8-    دادائیسم  در شعر عربی معاصر    135
فصل سوم : گرایش به تامل در ادبیات عرب     136
1-    ریشه های گرایش به تامل در دوره معاصر     137
1-1-    احساس حقارت     137
1-2-    بحران ها     139
1-3-    تهاجم فرهنگی     141
1-4-    حس نوگرایی     142
1-4-1- نزاع قدیم و جدید     142
نقد و نظر     144
1-5- مهاجرتها    144
2-    شعر تاملی و مکاتب ادبی غرب     147
نقد و نظر     149
2-1-    آیا تامل به معنی قطع رابطه با مسایل بیرونی است ؟    150
بخش سوم : گرایش های نوین ادبیات عربی     152
فصل اول : گرایش های نوین شعر عربی معاصر     153
1-    گرایش های نوین موضوعی     155
1-1-    حماسه     156
1-2-    نمایشنامه منظوم     158
1-3-    قصه     162
1-4-    اسطوره     163
2-    تحولات موسیقی و ساختار شعر عربی     167
2-1-    شعر منثور     168
2-2-    شعر آزاد    169
2-3-    شعر مدور    170
2-4-    قصیده کلی     172
2-5-    شعر درامی (نمایشی)    173
فصل دوم :‌گرایش های نوین نثر عربی معاصر    174
1-    قصه در ادب عربی معاصر     178
2-    سیره نویسی     180
3-    نمایشنامه نویسی     181
بخش چهارم : سیری در اندیشه مسیحی عرب     183
فصل اول: اندیشه ادبای مسیحی عرب     184
1-    ادبای مهجر    185
1-1-    جبران خلیل جبران     185
1-1-1-    اسلوب ادبی جبران     185
1-1-2-    شرق و غرب از نظر جبران     191
1-1-3-    واقع گرایی جبران     195
1-2-    میخائیل و نعیمه     196
1-2-1-    اسلوب ادبی نعیمه     196
1-2-2-    عوامل موثر بر افکار نعیمه     198
1-2-3-    شرق و غرب از نظر نعیمه     201
1-3-    ایلیا ابوماضی     204
1-3-1-    شرق و غرب  از نظر ابوماضی     204
1-4-    دیانت و رجال مذهبی در ادب مهجر    205
1-5-    مقایسه باورهای دینی مهجر     207
1-6-    زن در ادب مهجر     208
1-7-    عرف و سنت تحمیلی ،‌ازدواج اجباری     208
2-سایر ادبا     211
2-1- نجیب عازوری     211
2-2- شبلی شمیل     213
2-2-1- شعر شمیل  در ستایش حضرت محمد (ص) و قرآن    215
2-2-2-سخن شبلی شمیل درباره امام علی بن ابی طالب (ع)    216
2-3-نسیب عریضه و سبک شعری تازه     216
فصل دوم :‌تاثیر ادبای مسیحی عرب بر جهان عرب     217
1-    اندیشه ها و جنبش های نوین سیاسی – اجتماعی     218
1-1-    راههای نفوذ فلسفه روشنگری فرانسه و اندیشه های انقلاب فرانسه
 در خاور عربی     222
1-2-    کوشش عملی ادبا     232
1-3-    کشورهای عربی     235
1-4-    انجمن های روشنگری فرهنگی در سوریه     237
2-    داستان     242
2-1-    انگیزش منفی به دین وتمسخر مظاهر آن و طرح ارزش های ضد دینی     245
2-1-1- خودکشی     250
2-1-2- اعتراف     254
2-2-    اهتمام به غریزه ممنوعه جنسی و توصیف صحنه های تحریک آمیز    255
2-3-    استعمال گویش محلی و تضعیف زبان فصیح عربی     266
2-4-    واقع گرایی در داستان     268
3-    تاریخ     280
نقدو نظر     280
4-    زبان شناسی     283
فصل سوم : اندیشه ادیب مسلمان     286
1-    طه حسین     288
1-1-    آثار ادبی طه حسین     288
نقد و نظر     299
چکیده     301
خلاصه البحث     303
منابع     305

شامل 266 صفحه word

مقاله در موردسیستمهای کابل فیبرنوری در جهان عرب

اختصاصی از اس فایل مقاله در موردسیستمهای کابل فیبرنوری در جهان عرب دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت

تعداد صفحه:44

فهرست مطالب:سیستمهای کابل فیبرنوری در جهان عرب

مقدمه

پیشینة تکنولوژی

سیستمهای انتقالی فیبرنوری (تارنوری)

سیستمهای انتقالی دیجیتالی

موقعیت فعلی

کابل

کابلهای منطقه‌ای

شبکه های زمینی

تقاضای بازار

شرکای در نظر گرفته شده (برنامه ریزی شده)

نتایج پیش بینی شده

مقدمهدرسالهای اخیر،‌ جهان شاهد شکوفایی در عرصه تکنولوژی اطلاعات بود که جوامع اطلاعاتی و اقتصاد جهان الکترونیکی را به کلی دگر‌‌گون ساخت. گسترش جهان به سوی جامعه اطلاتی، چهار مرحله تحویلی را پشت سر گذاشته است: مرحله اول که در طی دهه‌های 60و70 ادامه داشت، حوزه کامپیوتر‌های پایه (بزرگ) بود که در این مرحله، تحویل کامپیوتر، تنی چند از متخصیصین سیستم عامل را در محیط‌های خصوصی تحت تأثیر قرار داد. مرحله دوم با اختراع کامپیوتر‌های شخصی (pc) در اوایل دهه 80 شروع شد که این اختراع منجر به رشد جنجال برانگیز نفوذ قدرت محاسبه‌ای به بیش از یک میلیون نفر در سر تاسر جهان شد. این مرحله با معرفی اینترنت و خزانه اطلاعاتی جهانی به اوج خود رسید که هدف ارتباط و توسعه زیربنای مخابراتی را به این منظورکه قادر به کنترل کردن رشد جنجال برانگیز تبادل اطلاعات باشد، به آن سو کشاند. این مرحله منجر به تشکیل پروژهای بزرگ جهانی،‌ محلی و منطقه‌ای شد که ارکان اصلی یا شاهراه های اطلاعاتی را می سازند. در حال حاضر ظرفیت‌های ارتباطی دنیا شکل گرفته شده و آماده هستند و شامل کانالهای هستند که شانس شکل گیری و رشد ظرفیت کشور‌ها، در رابطه با بهره‌گیری و بهره رسانی به مرحله چهارم را رهبری می‌کنند و در حال حاضر در خط تبدیل کردن دانش بشری به شکل‌ کدهای رقمی و گسترش دادن آن به یکایک اعضای بشر، بر روی کره زمین هستند.زیربنای مخابرات ( ارتباط دور برد) بر پایه لایه‌های متفاوتی استوار است که شامل ظرفیت انتقالی تغییر دادن ماتریس‌ها و لایه‌های مدیریت است. ابزار اصلی ارتباط، شبکه‌های انتقالی مبتنی بر تارهای نوری هستند که رشد آن به لحاظ ظرفیت و قیمت‌ها فراهم سازندة‌ اصلی انقلاب تکنولوژی اطلاعات بود. از زمان ارائه اولین کابل تار نوری که اقیانوس اطلس را قطع می‌کرد(TAT) در سال 1965، ظرفیت کابل‌‌های تار نوری تا 100000 برابر افزایش، و قیمت‌ها تا 150000 برابر کاهش پیدا کرده است.

دانلود تحقیق ادبیّات غنایی در ادبیّات معاصر عرب خوزستان

اختصاصی از اس فایل دانلود تحقیق ادبیّات غنایی در ادبیّات معاصر عرب خوزستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

ادبیات غنایی در لغت به معنای آواز خوش، سرود و نغمه است و در اصطلاح به نثر یا شعری گفته می‌شود که بیان‌گر عواطف و احساسات شخصی شاعر باشد. در شعر فارسی ادبیات غنایی به صورت داستان، مرثیه، مناجات، شکایت و گلایه در قالب‌هایی چون غزل، مثنوی، رباعی و قصیده مطرح شده است.تحقیق ادبیّات غنایی در ادبیّات معاصر عرب خوزستان را در ادامه مطلب می توانید دانلود کنید.

عنوان:ادبیّات غنایی در ادبیّات معاصر عرب خوزستان
فرمت فایل:word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 195

چکیده و فهرست مطالب تحقیق ادبیّات غنایی در ادبیّات معاصر عرب خوزستان  را در قسمت پایین می توانید مشاهده کنید.

چکیده:

درست است که ادب حماسی یکی از مهم ترین بخش های ادبیّات معاصر عرب خوزستان است امّا واقعیّت امر، مهم ترین بخش این ادبیّات را ادبیّات غنایی مى داند. ادبیّات غنایی معاصر عرب خوزستان آینه ای است که همه ی جریان ادب غنایی کلاسیک عرب، کلاسیک فارسى، معاصر عرب و معاصر فارسى را براى ادب دوستان و خوانندگان، منعکس مى کند. در این ادبیّات، گوناگونى موضوعات واقعاً چشم گیر است. این ادبیّات به سه لهجه نوشته و قوالب شعرى متنوّعى را متضمّن مى شوند. آرایه هاى ادبى و صور خیال متعدّد و زیباى این ادبیّات بى هیچ چون و چرایى نشانگر هنر و توانایى سرایندگان آن هاست، هنر و قدرتى که معرّفى آن ها به فرهیختگان، ادب دوستان و دانشجویان زبان و ادبیّات فارسى، لازم است.روش به کار رفته براى انجام دادن این تحقیق، روش کتاب خانه اى و ابزار گردآورى اطّلاعات، فیش و فیش بردارى بوده است.مطالعه و بررسى کردن این پایان نامه خواننده را با چگونگى و گوناگونى مضامین ادبیّات یاد شده آشنا و او را از آرایه هاى ادبى آن ها باخبر مى کند. این بررسى، هم چنین موجب پى بردن این خواننده به اثرپذیرى این ادبیّات از دیگر ادبیّات مى شود کما این که او را به توانایى ادبیّات معاصر عرب خوزستان و کشف نکات مشترک بین این ادبیّات و دیگر ادبیّات به ویژه ادبیّات فارسى رهنمون مى شود.

فهرست مطالب:

مقدّمه

پیش گفتار

فصــــــل   اوّل: کلّیّات

فصــــــل   دوم: اثرپذیرى ادبیّات غنایى معاصر عرب خوزستان  

بخش نخست: اثرپذیرى از ادبیّات غنایى کلاسیک عرب
بخـــش دوم: اثرپذیرى از ادبیّات کلاسیک فارســـــى
بخــش سوم: اثرپذیرى از ادبیّات معاصـــــــــر عرب
بخش چهارم: اثرپذیرى از ادبیّات معاصــــر فارســــى

فصـــــل ســوم: مضامین ادبیّات غنایى معاصر عرب خوزستان

فصـــــل چهارم: قالب هاى شعرى ادبیّات غنایى معاصر عرب خوزستان

بخش نخست: لهجه ى بــــدوى
بخـــش دوم: لهجه ى فصیــــح.
بخــش سوم: لهجه ى غیر فصیح

فصـــــل پنجـم: آرایـــــــــــه هاى ادبــــى

بخش نخست: بدیع
بخـــش دوم: معانى
بخـــش سوم: بیان

فصـــــل ششـم: معرّفى برخى از شاعران معاصر عرب خوزستان و نمونه هایى از اشعارآن ها   

على غریفــــــى
فاضل سکرانـــى
عادل سکرانــــى

پـــایـان سخـــن: خلاصه و نتیجه ى تحقیق

کتــــاب نـامـــه

هم اکنون می توانید تحقیق ادبیّات غنایی در ادبیّات معاصر عرب خوزستان را به قیمت 18000 تومان از سایت آسمان فایل دانلود نمایید.

در صورتی که هرگونه اطلاعاتی شامل پروژه، مقاله، تحقیق، پایان نامه، گزارش کارآموزی و ... در مورد هر موضوعی در اختیار دارید که مالکیت آن برای خودتان است. نیاز به خرید و پرداخت هزینه نیست، ما با شما تبادل فایل خواهیم داشت. کافیست عنوان و فهرست فایل خودتان را برای ما ارسال کنید، تا پس از بررسی توسط پشتیبانی سایت، راهنمایی های لازم برای تان ارسال شود. ما در کمتر از 2 ساعت مورد را بررسی کرده و نتیجه را به اطلاع شما خواهیم رساند.

برای تبادل فایل ها و اطلاعات با ایمیل زیر در ارتباط باشید.
ایمیل پشتیبانی: [e-mail]

مقاله در مورد مسیحیت

اختصاصی از اس فایل مقاله در مورد مسیحیت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:14

 فهرست مطالب

بردباری برای مسیحیان مسئله ای بسیار دشوارتر بود. از نظر ایشان، یهودیت مقدمه یا طلیعه دین خودشان و مسیحیت تحقق وعده هایی است که خداوند به یهودیان داده است. یهودیان این عقیده را رد می کردند و این امر مخالفت آنان با بعضی از اصول محوری آیین مسیحی تلقی می شد. بردباری در بین شاخه های مختلف مسیحیت مآلاً مشکلی حتی بزرگ تر از آب درآمد. بدیهی است که عنصر خارجی آسان تر تحمل می شود تا دگراندیش داخلی. مرتد به مراتب خطرناک تر از ملحد است. اثر معروف فیلسوف انگلیسی جان لاک زیر عنوان «نامه ای درباره بردباری» که در اواخر سده هفدهم نوشته شد، درخواستی است برای بردباری دینی که در آن زمان هنوز فکری نسبتاً جدید بود. او نوشت: «نه مشرک، نه مسلمان، نه یهودی هیچ یک نباید به علت دین خود از حقوق مدنی کشور محروم شود.» ولی اگر دقت کنیم، یکی در این میان از فهرست حذف شده و آن، کاتولیک است.

تفاوت روشن است. در نظر لاک و هم روزگارانش، مشرک و مسلمان و یهودی برای مذهب رسمی انگلستان خطری ایجاد نمی کردند _ اما کاتولیک خطرناک بود. کاتولیک می خواست مذهب پروتستان را براندازد و انگلستان را کاتولیک کند و، به قول ردیه نویسان پروتستان در آن روزگار، یوغ اطاعت از فرمانروایی بیگانه _ یعنی البته پاپ در رم _ را برگردن آن کشور بنهد.

مسلمانان عموماً در جوامع خویش نسبت به تنوع و تعدد بردبارتر بودند و حتی حدیثی قدیمی را شاهد می آوردند که اختلاف، رحمت خداوند است. مفهوم ارتداد _ به تعبیر مسیحی عقیده نادرستی که مراجع رسمی مذهبی آن را به این عنوان بشناسند و محکوم کنند _ در اسلام کلاسیک جایی نداشت. انحراف و اختلاف به جز در موارد نادر، فقط هنگامی هدف تعقیب و آزار قرار می گرفت که نظم موجود را با خطر جدی مواجه کند. اصولاً خود این تصور که مرجعی رسمی دارای این اختیار وجود داشته باشد که درباره مسائل ایمانی قضاوت کند و حکم دهد، با اندیشه و عمل اسلام سنتی بیگانه بود _ ولی اکنون دیگر آن چنان بیگانه نیست.

یکی از پیامدهای همانندی سابقه و نگرش بین مسیحیت و اسلام، تعارض دراز میان دو تمدنی بوده است که هویت خود را از آنها گرفته اند. وقتی آن دو دین در حوزه مدیترانه به یکدیگر رسیدند، چون هر دو مدعی بودند که واپسین وحی الاهی به آنها رسیده است، معارضه پرهیزناپذیر بود _ معارضه ای کمابیش مداوم که طی آن، نخستین هجوم عربان دامنه اسلام را با کشورگشایی به سوریه و فلسطین و مصر و شمال آفریقا و لااقل تا مدتی به جنوب اروپا رسانید که همه در آن عصر جزء سرزمین های مسیحی بودند؛ بعد تاتارها اسلام را به روسیه و اروپای شرقی بردند و سپس ترک ها به بالکان. به هر یک از این پیشروی ها، مسیحیت پاسخی شدید داد: بیرون راندن عرب ها از اسپانیا، جنگ های صلیبی در نواحی شرق مدیترانه، شکستن آنچه روس ها در تاریخ خود آن را یوغ تاتار می نامند، و سرانجام حمله متقابل عظیم اروپا به سرزمین های اسلامی که معمولاً امپریالیسم خوانده می شود.