4-1. مقدمه
لازمه‌ی برنامه‌ریزی استراتژیک در یک سازمان، درنظر گرفتن کلیه‌ی پارامترهای موثر بر برنامه از جنبه‌های مختلف میباشد. به گونه‌ای که تصمیم‌سازی در این فرآیند مبتنی بر مشارکت کلیه‌ی سطوح عمل‌کردی سازمان صورت می‌پذیرد و تصمیم‌گیری در این خصوص به سطوح ارشد سازمانی واگذار می‌شود. جهت نزدیک‌تر شدن برنامه‌ی استراتژیک تدوین شده با اندیشه‌های مدیران صنعت برق، و همچنین فراهم نمودن زمینه‌های اجرایی این برنامه‌ها، کمیته‌ی راهبردی استراتژیک با حضور 25 نفر از مدیران ارشد شرکت توزیع نیروی برق استان یزد و مدیران بخشهای مختلف این شرکت تشکیل گردید. از طرف دیگر با در نظر گرفتن نقش کارشناسان و متخصصین در امر تدوین و اجرای برنامه‌های استراتژیک، کمیته‌ی کارشناسی جهت تقویت بررسی‌های انجام شده متشکل از کارشناسان خبره‌ی این شرکت تشکیل گردید. کلیه‌ی مراحل این برنامه‌ریزی با حضور افراد یاد شده مرور شده و این کمیته‌ها در کلیه‌ی تصمیمات اخذ شده، نقشی اساسی ایفا نموده‌اند. به‌گونه‌ای که نظرات در هر دو کمیته جمع‌آوری شده و اعضای کمیته با در نظر داشتن زمینه‌های اجرایی در شرکت نظرات تکمیلی خود را در مباحث مختلف مورد بررسی، ارائه داده‌اند. محقق با راهبری کمیته‌های فوق براساس مدل تدوین شده، نظرات را مورد پردازش قرار داده و در نهایت در کمیته‌ی راهبردی جمع‌بندی صورت پذیرفته است.
4-2. شناسایی اهداف کلان
از آنجا که اولین مرحله در فرآیند تدوین برنامه‌ریزی استراتژیک، شناسایی اهداف کلان شرکت میباشد، با در نظر گرفتن اهداف کلان صنعت برق و نقش شرکت توزیع در عملی نمودن این اهداف و انجام مصاحبه‌های مقدماتی با اعضای کمیته‌ی راهبردی استراتژیک شرکت و خبرگان این صنعت در استان، اهداف کلان شرکت در پنج محور اصلی دسته‌بندی شدند. این محورها عبارتند از:
اهداف کلانی که این شرکت در رابطه با اجتماع و جامعه مد نظر دارد.
اهدافی که در راستای خدمات‌رسانی به مشتریان مد نظر شرکت می‌باشند.
اهدافی که این شرکت در راستای پیش‌رو بودن در بازار و دارا بودن موقعیت رقابتی دنبال می‌کند.
اهدافی که شرکت در رابطه با عمل‌کرد و کارایی درونی خود دنبال می‌کند.
اهدافی که این شرکت در بلندمدت در راستای رشد و تعالی و همچنین رفاه کارکنان خود در نظر دارد.
با طراحی پرسش‌نامه‌ای براساس محورهای یاد شده و توزیع آن در کمیته‌ی راهبردی استراتژیک، نظرات اعضای کمیته در رابطه با اهداف کلان شرکت و درجه‌ی اهمیت هر هدف، جمع‌آوری و مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این بررسی در جدول 4-1 تا 4-5 آمده است.
جدول 4ـ1ـ اهداف کلان شرکت در رابطه با جامعه و اجتماع
شرح هدف تعداد انتخاب میانگین درجه‌ی اهمیت
رعایت و حفظ محیط زیست 21 9/8
توجه به مبلمان شهری و زیبایی شهر 16 6/8
ایمن‌سازی شبکه 15 1/8
تامین روشنایی به حد کافی و مطلوب در سطح معابر 18 9/7
جدول 4ـ2ـ اهدافی کلان شرکت در راستای خدمات‌رسانی به مشتریان
شرح هدف تعداد انتخاب میانگین درجه‌ی اهمیت
تامین برق مطمئن با کیفیت و کمیت مطلوب 24 4/9
کاهش زمان خاموشی‌های خواسته و ناخواسته 20 3/8
اطلاع‌رسانی مستمر و شفاف به مشتریان 19 1/8
ارائه‌ی خدمات نوین به مشتریان 16 7/7
بهینه نمودن زمان ارائه‌ی خدمات به مشتریان 15 7/7
جدول 4ـ3ـ اهدافی کلان شرکت در راستای پیش‌رو بودن در بازار و دارا بودن موقعیت رقابتی
شرح هدف تعداد انتخاب میانگین درجه‌ی اهمیت
پیش‌رفت‌های تکنولوژیک و استفاده از آنها در جهت بهبود بهره‌برداری از شبکه ها و توزیع نیروی برق 21 6/8
کاهش قیمت تمام‌شده در خدمات 18 5/8
گسترش حجم بازار 17 1/8
حفظ نمودن مشتریان 13 5/7
افزایش کیفیت فعالیت‌ها 15 2/7
جدول 4ـ4ـ اهداف کلان شرکت در رابطه با عمل‌کرد و کارایی درونی خود
شرح هدف تعداد انتخاب میانگین درجه‌ی اهمیت
کاهش تلفات 20 9/8
رشد بهره‌وری و کارایی منابع 18 6/8
تقویت نیروی کارشناسی و تخصصی در شرکت 19 8
وصول مطالبات 12 1/7
برون‌سپاری فعالیتهای اجرایی شرکت 23 3/9
به‌کارگیری شاخص‌های عمل‌کردی در قراردادهای برون‌سپاری 14 6/7
افزایش سود 17 5/8
جدول 4ـ5ـ اهداف کلان شرکت در راستای رشد و تعالی و همچنین رفاه کارکنان خود
شرح هدف تعداد انتخاب میانگین درجه‌ی اهمیت
افزایش توان تخصصی کارکنان از طریق آموزش 22 2/9
تامین به‌موقع امکانات رفاهی پرسنل 18 7/8
افزایش رضایت و سطح انگیزش پرسنل 20 6/8
بهبود شرایط محیط کار(فیزیکی، اجتماعی، روانی) 16 8
به کارگیری اصل شایسته‌سالاری در انتصابات 17 4/8
4-3. تحلیل ذی‌نفعان
شناسایی ذی‌نفعان در برنامه‌ریزی استراتژیک به منظور تدوین چشم‌انداز و بیانیه‌ی ماموریت صورت می‌پذیرد. این امر بدان جهت اهمیت دارد که دانسته شود با چه مخاطبینی سروکار داشته و هر ذی نفع چه انتظاری از شرکت دارد. به بیان دیگر معیارهایی که ذی‌نفع شرکت را به واسطه‌ی آن مورد ارزیابی قرار میدهد، کدام است. این معیارها می‌توانند در تعیین موقعیت شرکت در فراروی فرصت‌ها و تهدیدها به کار گرفته شوند.
جهت شناسایی ذی‌نفعان آنها را در دو دسته‌ی درونی و بیرونی شرکت تقسیم‌بندی می‌نمایند. در این مرحله علاوه‌بر مشخص نمودن ذی‌نفع و معیار ارزیابی سازمان از طرف او، درجه‌ی اهمیت هر ذی‌نفع برای سازمان و چگونگی عمل‌کرد سازمان در مقابل او مورد بررسی قرار می‌گیرد. بدین منظور پرسش‌نامه‌ای طراحی شده و پس از توجیه و آموزش اعضای کمیته‌های راهبردی و کارشناسی با ذی‌نفع و نقش آن در سازمان، از آنها خواسته شده که ذی‌نفعان درونی و بیرونی شرکت را مشخص نمایند.
جمع‌بندی این نظرات در کمیته‌ی راهبردی مورد بررسی قرار گرفته و ذی‌نفعان کلیدی سازمان مشخص گردیدند. لیست ذی‌نفعان سازمان از نظر اعضای کمیته ها و لیست ذی‌نفعان کلیدی در جداول 4ـ6 و 4ـ7 آمده است.
جدول 4ـ6ـ ذی‌نفعان درونی و بیرونی شرکت توزیع نیروی برق استان یزد
نام ذی‌نفع تعداد انتخاب درجه‌ی اهمیت معیار ارزیابی تعداد انتخاب معیار درجه‌ی اهمیت معیار عمل‌کرد سازمان
کارکنان 54 6/9 وضعیت حقوقی و پرداخت به‌موقع تعهدات سازمان 48 2/9 1/3
امکانات رفاهی پرسنل، تفریحات، تعاونی مسکن و ... 47 3/8 5/2
مشخص بودن شرح وظایف 15 4/9 1/2
فراهم نمودن فرصت رشد و ارتقا 44 25/9 5/2
شرایط مناسب محیط کاری 40 6/8 4/2
ایجاد انگیزش در کارکنان 15 6/8 2/2
مشخص بودن مسیر ارتقای شغلی 11 6/9 2/2
امنیت شغلی 38 7/9 3/2
ادامه‌ی جدول 4ـ6ـ ذی‌نفعان درونی و بیرونی شرکت توزیع نیروی برق استان یزد
نام ذی‌نفع تعداد انتخاب درجه‌ی اهمیت معیار ارزیابی تعداد انتخاب معیار درجه‌ی اهمیت معیار عمل‌کرد سازمان
شهرداری 7 5 مبلمان شهری 4 7/9 1
کاهش تخریب و حفاری 5 6/8 1
ایجاد روشنایی مناسب جهت معابر 3 4 3
جابجایی شبکه در مسیر تخریب خیابان 6 3 3
توجه به مسائل شهری 2 4 3
استانداری 15 8/5 تامین رضایت مردم 8 9 2
پاسخ‌گویی به مردم و مسئولین 7 3/8 2
انجام درخواست‌های ارسالی 3 5 3
ایجاد هماهنگی هنگام کار 14 9 4/3
مدیران ارشد 45 8/9 حقوق و مزایا 27 2/9 4/3
امکانات رفاهی 30 8/8 5/2
میزان همکاری پرسنل 21 8/8 3
محیط کاری مطلوب 25 1/9 4/2
شفافیت قوانین 7 2/9 6/3
داشتن اختیار کافی و قدرت تصمیم‌گیری 8 6/9 3
داشتن بودجه‌ی مناسب و در اختیار 5 9 3
امنیت شغلی 12 3/9 5/3
ایجاد انگیزه در محیط کاری 11 6/9 75/2
رعایت قوانین مصوب 5 2/9 3
رضایت پرسنل 26 4/9 7/2
ادامه‌ی جدول 4ـ6ـ ذی‌نفعان درونی و بیرونی شرکت توزیع نیروی برق استان یزد
نام ذی‌نفع تعداد انتخاب درجه‌ی اهمیت معیار ارزیابی تعداد انتخاب معیار درجه‌ی اهمیت معیار عمل‌کرد سازمان
برق منطقه‌ای، وزارت نیرو، و شرکت توانیر 54 5/9 اجرای کامل مقررات و آئین‌نامه‌ها 20 5/9 1/3
انجام تعهدات به‌موقع به مشتریان و کیفیت خدمات 16 1/9 4/3
اقدام در جهت پایداری تاسیسات 8 2/7 5/2
وصول بدهی برق مصرفی در حد انتظار 10 8 3
جذب بودجه‌ی تخصیصی 15 5/9 75/2
کیفیت و کمیت خدمات پس از فروش 2 7 3
جلب رضایت سایر ذی‌نفعان شرکت 2 5/6 5/3
موفقیت شرکت در ارزیابی سالیانه 15 9 6/2
میزان آمار شکایات از شرکت 10 1/9 4
رعایت استانداردهای وزارت نیرو 20 5/9 75/2
ارائه‌ی روشهای نوین جهت بهبود سیستم 12 2/8 8/2
سرعت انجام پروژه‌ها 11 9 2/3
هماهنگی با مجموعه‌ی صنعت برق 12 4/8 3
فراهم آوردن فضای رشد و تعالی شرکت 18 2/9 2
سودآوری 11 4/9 8/1
برخورد صحیح با ارباب رجوع 4 8 4
کیفیت ارائه‌ی خدمات 4 8 5/2
ادامه‌ی جدول 4ـ6ـ ذی‌نفعان درونی و بیرونی شرکت توزیع نیروی برق استان یزد
نام ذی‌نفع تعداد انتخاب درجه‌ی اهمیت معیار ارزیابی تعداد انتخاب معیار درجه‌ی اهمیت معیار عمل‌کرد سازمان
جهان‌گردان 7 6/7 وضعیت رفاهی جامعه 3 6 3
کیفیت روشنایی معابر 4 7 3
زیبایی مبلمان شهری 5 4/6 2
دولت 5 5/4 رعایت مقررات و قانون توسط شرکت 2 7 3
رضایت مشتریان و جامعه از خدمات سازمان 3 2/7 3
میزان صرفه‌جویی مردم 2 5/4 3
میزان کارایی شرکت 1 5 3
توان شرکت در پرداخت مالیات 3 8 4
کیفیت خدمات ارائه‌‌شده به مشتریان 2 5 2
جامعه و مردم 40 4/8 رعایت ضوابط زیباسازی در اجرای طرح‌ها و آرایش و مبلمان شهری 20 6/8 6/2
ایجاد روشنایی مناسب برای معابر عمومی 28 5/9 1/3
بالا بردن سطح خدمات به‌موقع و کافی 28 2/9 3
فرسوده نبودن تاسیسات 3 8 3
توجه به نارسایی‌ها و مشکلات 2 8 4
ادامه‌ی جدول 4ـ6ـ ذی‌نفعان درونی و بیرونی شرکت توزیع نیروی برق استان یزد
نام ذی‌نفع تعداد انتخاب درجه‌ی اهمیت معیار ارزیابی تعداد انتخاب معیار درجه‌ی اهمیت معیار عمل‌کرد سازمان
متقاضیان 20 5/9 زمان برق‌رسانی 6 9 2
هزینه‌ی برق‌رسانی 8 3/9 3
کیفیت خدمات برق‌رسانی 8 3/9 7/2
مدت زمان پاسخ‌گویی 4 5/9 4
روند اجرا و پی‌گیری درخواست متقاضی 2 9 2
اطلاع‌رسانی کافی 2 8 3
ادامه‌ی جدول 4ـ6ـ ذی‌نفعان درونی و بیرونی شرکت توزیع نیروی برق استان یزد
نام ذی‌نفع تعداد انتخاب درجه‌ی اهمیت معیار ارزیابی تعداد انتخاب معیار درجه‌ی اهمیت معیار عمل‌کرد سازمان
مشترکین 56 10 کیفیت برق ارائه شده 42 8/9 9/2
کاهش خاموشی 12 6/9 1/3
کاهش قیمت، نرخ برق 32 5/9 1/2
بهینه‌سازی تاسیسات برق 2 8 2
ایجاد روشنایی مناسب 3 7 3
ارائه‌ی خدمات به‌موقع 32 7/9 8/2
تکریم ارباب رجوع، برخورد مناسب 26 9 6/3
شفاف‌سازی امور اداری، کاهش بروکراسی 14 3/9 4/2
شفاف‌سازی هزینه‌های اجرایی 4 9 5/2
پاسخ‌گویی سریع و شفاف 18 7/9 8/3
سعی در بهبود سازمانی 4 9 3
کیفیت مناسب خدمات ارائه شده 22 6/9 9/2
رسیدگی به شکایات مشتریان 3 8 3
ارائه‌ی راهنمایی به مشترکین دیماندی 4 8 4
اتعکاس مشکلات مشتریان دیماندی به مراجع 4 9/8 4
حفظ حقوق مشتریان دیماندی 5 3/8 5/3
میزان ارائه‌ی خدمات نوین 21 9 8/2
میزان مراجعه به امور مشترکین 18 6/8 2
اطلاع‌رسانی فرآیندهای مرتبط با ارباب رجوع 12 5/7 6/2
ادامه‌ی جدول 4ـ6ـ ذی‌نفعان درونی و بیرونی شرکت توزیع نیروی برق استان یزد
نام ذی‌نفع تعداد انتخاب درجه‌ی اهمیت معیار ارزیابی تعداد انتخاب معیار درجه‌ی اهمیت معیار عمل‌کرد سازمان
تامین‌کنندگان 10 7/7 نحوه‌ی برگزاری مناقصه 8 3/9 4
پرداخت‌های به موقع هزینه‌ی کالا 9 10 25/2
رعایت انصاف و عدالت در برخورد با تامین‌کننده 2 8 2/2
رقبا 6 6/4 هزینه‌ی برق 4 5/5 2
زمان‌بندی کار 3 6 3
پیمانکاران 50 9/8 تقسیم عادلانه‌ی کار 8 9/9 3
پرداخت به موقع 42 8/9 1/2
عادلانه بودن شرایط قرارداد 48 2/9 3
نظارت به‌موقع و انجام راهنمایی لازم 20 1/9 2
همکاری در مراحل انجام کار 26 3/8 3
امنیت شغلی 2 8 2
شفاف‌سازی کیفیت و کمیت کار 4 8 3
ابلاغ‌های مناسب و به‌موقع 10 6/7 2/2
رعایت احترام به مفاد قرارداد 10 9 6/2
رعایت و ایجاد فضای رقابتی سالم 4 6/7 5/2
برخورد مناسب 4 8 5/3
وضعیت دیگر پیمانکاران 3 6 2
سعی در ایجاد رابطه‌ی مستمر 5 8 5/2
لازم به ذکر است که در جدول 4ـ6 درجه‌ی اهمیت ذی‌نفع و معیار میانگین نظرات اعضای کمیته بوده است که می‌توانستند عدد 1 تا 10 را به ترتیب برای اهمیت کم و زیاد انتخاب نمایند. عمل‌کرد سازمان نیز میانگین امتیاز کسب شده برای هر معیار براساس طیف لیکرت بوده است.
جدول 4ـ7ـ ذی‌نفعان کلیدی شرکت توزیع نیروی برق استان یزد
ذی‌نفع تعداد انتخاب معیار ارزیابی اصلی
مشترکین 56 کیفیت برق ارائه شده
کارکنان 54 وضعیت حقوقی و پرداخت به‌موقع تعهدات سازمان
برق منطقه‌ای و ... 54 اجرای کامل مقررات و آئین‌نامه‌ها
پیمانکاران 50 عادلانه بودن شرایط قرارداد
مدیران ارشد 45 امکانات رفاهی مدیران
متقاضیان 20 ارائه‌ی خدمات برق‌رسانی با کیفیت و در زمان کم
4-4. دستورات سازمانی
از آنجاکه سازمان‌ها اغلب با دستورها و تکالیف غیررسمی روبرو هستند، باید مشخص شود که مقامات خارج از سازمان آنها را مکلف به انجام دادن چه کارهایی می‌سازند. زیرا هم‌چنان‌که در برابر تکالیف ودستورهای رسمی ملزم به اجرا هستند، در برابر تکالیف غیررسمی نیز مسئول خواهند بود.
روشن ساختن تکالیف و دستورهای رسمی و غیر رسمی که برعهده‌ی سازمان گذاشته می‌شوند، بایدهایی هستند که سازمان با آن روبرو میباشد. برای شناسایی و روشن ساختن ماهیت و معنای دستورها و تکالیف رسمی وغیر رسمی که از خارج سازمان تحمیل می‌شوند، در این تحقیق دستورات و آئین‌نامه‌های زیر مورد بررسی قرار گرفت.
بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های وزارت نیرو
وجود موانع استخدامی
رعایت استانداردها از جمله استانداردهای ایمنی
نظام‌نامه‌ی ایزو مستقر در شرکت
شرح وظایف پرسنل و چارت سازمانی
فرآیندهای شرکت
پرداخت مالیات
ضوابط سرویس و نگهداری شبکه‌ها
رعایت قوانین بیمه
بهینه‌سازی شبکه‌ها
کاهش خاموشی‌ها
رعایت قوانین محیط زیست
حرکت به سوی خصوصی‌سازی
رعایت قراردادهای پنج‌گانه
رعایت قانون کار
4-5. بیانیه‌ی ماموریت
با مشخص شدن اهداف کلان عمده‌ی شرکت توزیع نیروی برق استان یزد، ذی‌نفع‌های این شرکت، معیارهای در نظر گرفته شده برای ارزیابی سازمان توسط هر ذی‌نفع و مطالعه‌ی دستورات سازمانی که این شرکت مجبور به رعایت آنها میباشد، می‌توان بیانیه‌ی ماموریت شرکت توزیع را تدوین نمود. بیانیه‌ی ماموریت دلیل وجودی سازمان است. این بیانیه در واقع به این سوال پاسخ میدهد که چرا سازمان وجود دارد. به منظور تدوین این بیانیه، پیش‌نویسی توسط محقق اماده شده و در کمیته‌ی راهبردی مورد بررسی قرار گرفت. هر جز تشکیل دهنده‌ی بیانیه‌ی ماموریت از اهمیت خاصی برخوردار بوده و از این رو حتی برخی کلمات نیز نقشی حیاتی در بیانیه دارند. بیانیه‌ی تدوین شده برای شرکت توزیع به شرح زیر میباشد:
بیانیه‌ی مأموریت
شرکت توزیع نیروی برق استان یزد، به منظور ارائه‌ی خدمات توزیع (دریافت انرژی الکتریکی از فیدرهای خروجی پست‌های انتقال نیرو و تبدیل به ولتاژ فشار ضعیف و تحویل آن به مشترکین، تامین روشنایی معابر، نگهداری و بهره‌برداری تاسیسات و شبکه‌های توزیع و ارائه‌ی خدمات قبل و بعد از فروش و سایر خدمات مربوطه به مشتریان) تشکیل شده است. مأموریت شرکت، توزیع نیروی برق با کیفیت مناسب و ارائه‌ی خدمات در کم‌ترین زمان ممکن به مشتریان با در نظر گرفتن هزینه‌ی مناسب، حفظ محیط زیست و توجه به مبلمان شهری با رعایت ضوابط و دستورالعمل‌های جاری کشور به‌خصوص قوانین، مقررات و استانداردهای وزارت نیرو میباشد. شرکت سهم خود را از بازار توزیع نیروی برق، از طریق بهبود رضایت مستمر مشتریان، استفاده از فن‌آوری‌های نو و ارائه‌ی خدمات نوین حفظ کرده و خواهد کوشید از این رهگذر به سهام‌داران بازده معقول و منصفانه پرداخت کند. در این راستا شرکت ضمن ایجاد محیطی آرامش‌بخش و جذاب برای کارکنان، در جهت توان‌مندسازی و افزایش بهره‌وری آنان کوشیده و با برآورده ساختن نیازهای آموزشی و توجه به هرم نیازهای فردی، در افزایش سطح انگیزشی و احساس تعلق آنها اقدام خواهد کرد. شرکت براساس تعامل مثبت با کلیه‌ی دستگاه‌ها و نهادهای استان حرکت نموده و به‌منظور ارتقا سطح خدمات از ظرفیت‌های علمی و عملی کشور به خصوص دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی استان استفاده خواهد نمود. شرکت تلاش می‌کند با ایجاد فضای رقابتی در گزینش تأمین‌کنندگان کالا و خدمات و پیمانکاران، معیارهای تخصصی و عمومی را رعایت کرده و با اعمال نظارت و کنترل و انجام به‌موقع تعهدات، به رابطه‌ای پایدار و مورد رضایت طرفین با آنها دست یابد. شرکت در جهت کاهش تلفات و ضایعات گام برمی دارد تا هدف کاهش آلودگی محیط زیست را محقق سازد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله220 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله برنامه‌ریزی استراتژیک شرکت توزیع نیروی برق استان یزد
